Κύρια Σημεία από το Βιβλίο Πρώτο Βασιλέων
Ο Λόγος του Ιεχωβά Είναι Ζωντανός
Κύρια Σημεία από το Βιβλίο Πρώτο Βασιλέων
«ΟΤΑΝ πληθύνονται οι δίκαιοι, ο λαός χαίρεται· αλλά όταν κυβερνάει ο πονηρός, ο λαός στενάζει». (Παροιμίες 29:2) Το Γραφικό βιβλίο Πρώτο Βασιλέων δείχνει παραστατικά πόσο αληθινή είναι αυτή η παροιμία. Αφηγείται την ιστορία του Σολομώντα, κατά τη βασιλεία του οποίου ο αρχαίος Ισραήλ διανύει περίοδο ασφάλειας και μεγάλης ευημερίας. Το βιβλίο Πρώτο Βασιλέων περιλαμβάνει επίσης αφήγηση για τη διαίρεση του έθνους μετά το θάνατο του Σολομώντα καθώς και για 14 βασιλιάδες που επακολούθησαν, μερικοί στον Ισραήλ και μερικοί στον Ιούδα. Μόνο δύο από αυτούς τους βασιλιάδες ήταν σταθερά πιστοί στον Ιεχωβά. Επιπρόσθετα, το βιβλίο εξιστορεί τη δράση έξι προφητών, περιλαμβανομένου και του Ηλία.
Η αφήγηση, η οποία γράφτηκε στην Ιερουσαλήμ και στον Ιούδα από τον προφήτη Ιερεμία, καλύπτει περίοδο περίπου 129 ετών—από το 1040 Π.Κ.Χ. έως το 911 Π.Κ.Χ. Ενώ συνέτασσε το βιβλίο, ο Ιερεμίας συμβουλευόταν προφανώς αρχαία συγγράμματα όπως το «βιβλίο των υποθέσεων του Σολομώντα». Αυτά τα ξεχωριστά συγγράμματα δεν σώζονται πια.—1 Βασιλέων 11:41· 14:19· 15:7.
ΕΝΑΣ ΣΟΦΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ
Το βιβλίο Πρώτο Βασιλέων αρχίζει με μια συναρπαστική αφήγηση σχετικά με την προσπάθεια που κάνει ο γιος του Βασιλιά Δαβίδ ο Αδωνίας να σφετεριστεί τη βασιλεία του πατέρα του. Η άμεση ενέργεια του προφήτη Νάθαν ανατρέπει το σχέδιο, και ο γιος του Δαβίδ ο Σολομών γίνεται βασιλιάς. Ο Ιεχωβά ευαρεστείται με το αίτημα του νεοενθρονισμένου βασιλιά και του δίνει «καρδιά γεμάτη σοφία και κατανόηση» μαζί με «πλούτη και δόξα». (1 Βασιλέων 3:12, 13) Η σοφία του βασιλιά είναι απαράμιλλη, ο πλούτος του ασύγκριτος. Ο Ισραήλ απολαμβάνει περίοδο ειρήνης και ευημερίας.
Ανάμεσα στα οικοδομικά προγράμματα που ολοκληρώνει ο Σολομών είναι ο ναός του Ιεχωβά καθώς και διάφορα κυβερνητικά κτίρια. Ο Ιεχωβά διαβεβαιώνει τον Σολομώντα: «Θα εδραιώσω το θρόνο της βασιλείας σου πάνω στον Ισραήλ στον αιώνα», με την προϋπόθεση ότι ο βασιλιάς θα παραμείνει υπάκουος. (1 Βασιλέων 9:4, 5) Ο αληθινός Θεός τον προειδοποιεί επίσης για τις συνέπειες της ανυπακοής. Ο Σολομών, όμως, αποκτάει πολλές αλλοεθνείς συζύγους. Υπό την επιρροή τους, στρέφεται στην ψεύτικη λατρεία στα γηρατειά του. Ο Ιεχωβά προλέγει ότι το βασίλειό του θα διαιρεθεί. Το 997 Π.Κ.Χ. ο Σολομών πεθαίνει, τερματίζοντας τη 40χρονη βασιλεία του. Ο γιος του ο Ροβοάμ ανέρχεται στο θρόνο.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
1:5—Γιατί προσπάθησε ο Αδωνίας να αρπάξει το θρόνο ενόσω ο Δαβίδ ήταν ακόμη ζωντανός; Η Γραφή δεν λέει. Ωστόσο, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι, εφόσον οι μεγαλύτεροι αδελφοί του Αδωνία, ο Αμνών και ο Αβεσσαλώμ, ήταν ήδη νεκροί, όπως ήταν πιθανότατα και ο γιος του Δαβίδ ο Χιλεάβ, ο Αδωνίας σκέφτηκε ότι δικαιούνταν το θρόνο ως ο μεγαλύτερος από τους εναπομείναντες γιους του Δαβίδ. (2 Σαμουήλ 3:2-4· 13:28, 29· 18:14-17) Έχοντας αποσπάσει την υποστήριξη του ισχυρού αρχηγού του στρατεύματος, του Ιωάβ, και του αρχιερέα Αβιάθαρ, ο οποίος ασκούσε μεγάλη επιρροή, ο Αδωνίας πιθανώς ήταν πεπεισμένος ότι η προσπάθειά του θα είχε επιτυχία. Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει αν γνώριζε ότι σκοπός του Δαβίδ ήταν να κληρονομήσει ο Σολομών το θρόνο. Εντούτοις, ο Αδωνίας, όταν έκανε «θυσία», δεν προσκάλεσε τον Σολομώντα και άλλους που ήταν όσιοι στον Δαβίδ. (1 Βασιλέων 1:9, 10) Αυτό δείχνει ότι θεωρούσε τον Σολομώντα ανταγωνιστή.
1:49-53· 2:13-25—Γιατί θανάτωσε ο Σολομών τον Αδωνία αφού τον είχε συγχωρήσει; Παρότι η Βηθ-σαβεέ δεν το είχε καταλάβει, ο Σολομών διέκρινε τον πραγματικό σκοπό για τον οποίο ο Αδωνίας την παρακάλεσε να ζητήσει από το βασιλιά να του δώσει την Αβισάγ ως σύζυγο. Μολονότι ο Δαβίδ δεν είχε σχέσεις μαζί της, η όμορφη Αβισάγ θεωρούνταν παλλακίδα του Δαβίδ. Σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, αυτή θα μπορούσε να γίνει ιδιοκτησία μόνο του νόμιμου κληρονόμου του Δαβίδ. Ο Αδωνίας ίσως σκέφτηκε ότι με το να πάρει την Αβισάγ ως σύζυγό του, θα μπορούσε να διεκδικήσει ξανά το θρόνο. Ερμηνεύοντας την παράκληση του Αδωνία ως εκδήλωση φιλοδοξίας για τη βασιλεία, ο Σολομών ανακάλεσε τη συγχώρηση.
6:37–8:2—Πότε εγκαινιάστηκε ο ναός; Ο ναός ολοκληρώθηκε τον όγδοο μήνα του 1027 Π.Κ.Χ., το 11ο έτος της βασιλείας του Σολομώντα. Φαίνεται ότι για να τοποθετηθεί ο εξοπλισμός και να γίνουν άλλες προετοιμασίες χρειάστηκαν 11 μήνες. Η εγκαινίαση πρέπει να έλαβε χώρα τον έβδομο μήνα του έτους 1026 Π.Κ.Χ. Η αφήγηση περιγράφει και άλλα οικοδομικά προγράμματα μετά την ολοκλήρωση του ναού και προτού γίνει αναφορά στην εγκαινίασή του, προφανώς για να δώσει μια πλήρη εικόνα των οικοδομικών έργων.—2 Χρονικών 5:1-3.
9:10-13—Ήταν το δώρο που πρόσφερε ο Σολομών στον Βασιλιά Χιράμ της Τύρου—20 πόλεις στη γη της Γαλιλαίας—σε αρμονία με το Μωσαϊκό Νόμο; Ο Νόμος, όπως αναφέρεται στα εδάφια Λευιτικό 25:23, 24, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι ίσχυε μόνο σε περιοχή που κατείχαν οι Ισραηλίτες. Είναι πιθανό ότι οι πόλεις που έδωσε ο Σολομών στον Χιράμ κατοικούνταν από μη Ισραηλίτες, παρότι βρίσκονταν εντός των ορίων της Υποσχεμένης Γης. (Έξοδος 23:31) Η ενέργεια του Σολομώντα θα μπορούσε επίσης να αποτελεί ένδειξη ότι δεν συμμορφώθηκε απόλυτα με το Νόμο, όπως όταν “συσσώρευσε πολλά άλογα” και πήρε πολλές συζύγους. (Δευτερονόμιο 17:16, 17) Ό,τι και να συνέβη, ο Χιράμ δεν ικανοποιήθηκε με το δώρο. Πιθανώς οι ειδωλολάτρες κάτοικοι αυτών των πόλεων δεν τις διατηρούσαν σε καλή κατάσταση ή ίσως η θέση των πόλεων δεν ήταν ιδανική.
11:4—Μήπως ήταν η γεροντική άνοια η αιτία που οδήγησε στο να γίνει ο Σολομών άπιστος στα γηρατειά του; Δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο. Ο Σολομών ήταν αρκετά νέος όταν άρχισε να κυβερνάει και, μολονότι βασίλεψε 40 χρόνια, δεν έφτασε σε προχωρημένα γηρατειά. Επιπλέον, δεν έπαψε τελείως να ακολουθεί τον Ιεχωβά. Προφανώς προσπάθησε να εφαρμόσει κάποια μορφή συγκρητισμού.
Μαθήματα για Εμάς:
2:26, 27, 35. Ό,τι προλέγει ο Ιεχωβά βγαίνει πάντοτε αληθινό. Όταν απομακρύνθηκε ο Αβιάθαρ, απόγονος του Ηλεί, εκπληρώθηκε «ο λόγος του Ιεχωβά τον οποίο είχε πει εναντίον του οίκου του Ηλεί». Η αντικατάσταση του Αβιάθαρ με τον Σαδώκ από τη γραμμή του Φινεές αποτέλεσε εκπλήρωση των εδαφίων Αριθμοί 25:10-13.—Έξοδος 6:25· 1 Σαμουήλ 2:31· 3:12· 1 Χρονικών 24:3.
2:37, 41-46. Πόσο επικίνδυνο είναι να σκέφτεται κάποιος ότι μπορεί να υπερβαίνει τα όρια ατιμωρητί! Όσοι παρεκκλίνουν εσκεμμένα από το “στενόχωρο δρόμο που οδηγεί στη ζωή” θα υποστούν τις συνέπειες αυτής της άσοφης απόφασης.—Ματθαίος 7:14.
3:9, 12-14. Ο Ιεχωβά απαντάει στις ειλικρινείς προσευχές που κάνουν οι υπηρέτες του ζητώντας σοφία, κατανόηση και καθοδήγηση για να επιτελούν την υπηρεσία του.—Ιακώβου 1:5.
8:22-53. Τι εγκάρδια εκτίμηση εξέφρασε ο Σολομών για τον Ιεχωβά—έναν Θεό στοργικής καλοσύνης, Εκπληρωτή υποσχέσεων ο οποίος Ακούει προσευχή! Ο στοχασμός γύρω από τα λόγια της προσευχής που ανέπεμψε ο Σολομών κατά την εγκαινίαση θα αυξήσει την εκτίμησή μας για αυτές καθώς και για άλλες πτυχές της προσωπικότητας του Θεού.
11:9-14, 23, 26. Όταν ο Σολομών έγινε ανυπάκουος στα μετέπειτα χρόνια του, ο Ιεχωβά ήγειρε κάποιους που του αντιστέκονταν. «Ο Θεός εναντιώνεται στους υπερηφάνους αλλά δίνει παρ’ αξία καλοσύνη στους ταπεινούς», λέει ο απόστολος Πέτρος.—1 Πέτρου 5:5.
11:30-40. Ο Βασιλιάς Σολομών ζητούσε να θανατώσει τον Ιεροβοάμ εξαιτίας όσων προφήτευσε σχετικά με αυτόν ο Αχιά. Πόσο διαφορετική ήταν η αντίδραση του βασιλιά περίπου 40 χρόνια νωρίτερα, όταν αρνήθηκε να εκδικηθεί τον Αδωνία και τους άλλους συνωμότες! (1 Βασιλέων 1:50-53) Αυτή η αλλαγή στάσης ήταν αποτέλεσμα της απομάκρυνσής του από τον Ιεχωβά.
ΕΝΑ ΕΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΔΙΑΙΡΕΙΤΑΙ
Ο Ιεροβοάμ και ο λαός πηγαίνουν στον Βασιλιά Ροβοάμ και του ζητούν να ελαφρώσει το φορτίο που είχε επιβάλει ο πατέρας του, ο Σολομών. Αντί να ικανοποιήσει το αίτημά τους, ο Ροβοάμ απειλεί να θέσει πάνω τους ακόμα βαρύτερο φορτίο. Δέκα φυλές στασιάζουν και κάνουν τον Ιεροβοάμ βασιλιά τους. Το βασίλειο διαιρείται. Ο Ροβοάμ κυβερνάει το νότιο βασίλειο, το οποίο αποτελείται από τις φυλές του Ιούδα και του Βενιαμίν, και ο Ιεροβοάμ βασιλεύει στο βόρειο δεκάφυλο βασίλειο του Ισραήλ.
Για να αποτρέψει το λαό από το να πηγαίνει στην Ιερουσαλήμ για λατρεία, ο Ιεροβοάμ εγκαθιστά δύο χρυσά μοσχάρια—το ένα στη Δαν και το άλλο στη Βαιθήλ. Ανάμεσα στους βασιλιάδες οι οποίοι κυβερνούν τον Ισραήλ μετά τον Ιεροβοάμ είναι ο Ναδάβ, ο Βαασά, ο Ηλά, ο Ζιμβρί, ο Θιβνί, ο Αμρί, ο Αχαάβ και ο Οχοζίας. Ο Αβιάμ, ο Ασά, ο Ιωσαφάτ και ο Ιωράμ διαδέχονται τον Ροβοάμ στον Ιούδα. Στους προφήτες που δρουν στις ημέρες εκείνων των βασιλιάδων περιλαμβάνονται ο Αχιά, ο Σεμαΐας και κάποιος ανώνυμος άνθρωπος του Θεού, καθώς και ο Ιηού, ο Ηλίας και ο Μιχαΐας.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
18:21—Γιατί σιωπούσε ο λαός όταν ο Ηλίας τούς ζήτησε να ακολουθήσουν ή τον Ιεχωβά ή τον Βάαλ; Μπορεί να αναγνώριζαν ότι δεν απέδιδαν στον Ιεχωβά την αποκλειστική αφοσίωση που απαιτεί και γι’ αυτό να ένιωθαν ένοχοι. Ή ίσως η συνείδησή τους είχε σκληρυνθεί σε τέτοιον βαθμό ώστε δεν έβλεπαν τίποτα το εσφαλμένο στο να λατρεύουν τον Βάαλ ενώ παράλληλα ισχυρίζονταν ότι είναι λάτρεις του Ιεχωβά. Μόνο όταν ο Ιεχωβά εκδήλωσε τη δύναμή του είπαν: «Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός! Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός!»—1 Βασιλέων 18:39.
20:34—Όταν ο Ιεχωβά έδωσε στον Αχαάβ τη νίκη επί των Συρίων, γιατί διαφύλαξε ο Αχαάβ το βασιλιά τους, τον Βεν-αδάδ; Αντί να πατάξει τον Βεν-αδάδ, ο Αχαάβ σύναψε μαζί του διαθήκη με την οποία παραχωρούνταν στον Αχαάβ κάποιοι δρόμοι στην πρωτεύουσα της Συρίας, τη Δαμασκό, προφανώς για να δημιουργήσει παζάρια, δηλαδή αγορές. Νωρίτερα, ο πατέρας του Βεν-αδάδ είχε ορίσει για τον εαυτό του κάποιους δρόμους στη Σαμάρεια για εμπορικούς σκοπούς. Επομένως, ο Βεν-αδάδ αφέθηκε ελεύθερος για να μπορέσει ο Αχαάβ να εδραιώσει εμπορικά συμφέροντα στη Δαμασκό.
Μαθήματα για Εμάς:
12:13, 14. Όταν παίρνουμε κρίσιμες αποφάσεις στη ζωή, πρέπει να επιζητούμε τις συμβουλές σοφών και ώριμων ατόμων που είναι καταρτισμένα στις Γραφές και έχουν μεγάλο σεβασμό για τις θεϊκές αρχές.
13:11-24. Συμβουλές ή εισηγήσεις που φαίνονται αμφισβητήσιμες, ακόμη και αν προέρχονται από κάποιον καλοπροαίρετο ομόπιστο, πρέπει να εξετάζονται στο φως της σωστής καθοδήγησης του Λόγου του Θεού.—1 Ιωάννη 4:1.
14:13. Ο Ιεχωβά ερευνάει μέσα μας για να βρει κάτι καλό σε εμάς. Ανεξάρτητα από το πόσο ασήμαντο ίσως είναι αυτό το καλό, εκείνος μπορεί να το βοηθήσει να αναπτυχθεί καθώς εμείς κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να τον υπηρετούμε.
15:10-13. Πρέπει να απορρίπτουμε θαρραλέα την αποστασία και, απεναντίας, να προωθούμε την αληθινή λατρεία.
17:10-16. Η χήρα στα Σαρεπτά αναγνώρισε και δέχτηκε τον Ηλία ως προφήτη, και ο Ιεχωβά ευλόγησε τις πράξεις πίστης που έκανε εκείνη. Και σήμερα ο Ιεχωβά παρατηρεί τις πράξεις πίστης που κάνουμε εμείς και ανταμείβει όσους υποστηρίζουν το έργο της Βασιλείας με διάφορους τρόπους.—Ματθαίος 6:33· 10:41, 42· Εβραίους 6:10.
19:1-8. Όταν αντιμετωπίζουμε έντονη εναντίωση, μπορούμε να είμαστε πεπεισμένοι για την υποστήριξη του Ιεχωβά.—2 Κορινθίους 4:7-9.
19:10, 14, 18. Οι αληθινοί λάτρεις δεν είναι ποτέ μόνοι. Έχουν τον Ιεχωβά και την παγκόσμια αδελφότητά τους.
19:11-13. Ο Ιεχωβά δεν είναι θεός της φύσης ή μια απλή προσωποποίηση των φυσικών δυνάμεων.
20:11. Όταν ο Βεν-αδάδ κόμπασε ότι θα κατέστρεφε τη Σαμάρεια, ο βασιλιάς του Ισραήλ απάντησε: «Αυτός που ζώνεται [την πανοπλία του καθώς ετοιμάζεται για μάχη] ας μην καυχιέται για τον εαυτό του όπως αυτός που ξεζώνεται» την πανοπλία του έχοντας επιστρέψει νικητής από τη μάχη. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα καινούριο εγχείρημα, πρέπει να αποφεύγουμε την υπερβολική αυτοπεποίθηση του κομπαστή.—Παροιμίες 27:1· Ιακώβου 4:13-16.
Μεγάλη Αξία για Εμάς
Όταν αναφερόταν στη χορήγηση του Νόμου στο Όρος Σινά, ο Μωυσής είπε στους γιους του Ισραήλ: «Δείτε! Θέτω μπροστά σας σήμερα την ευλογία και την κατάρα: την ευλογία, με την προϋπόθεση ότι θα υπακούτε στις εντολές του Ιεχωβά του Θεού σας που σας διατάζω σήμερα, και την κατάρα, αν δεν υπακούσετε στις εντολές του Ιεχωβά του Θεού σας και παρεκκλίνετε από την οδό σχετικά με την οποία σας διατάζω σήμερα».—Δευτερονόμιο 11:26-28.
Πόσο ξεκάθαρα φέρνει στην προσοχή μας αυτή τη ζωτική αλήθεια το βιβλίο Πρώτο Βασιλέων! Όπως είδαμε, αυτό το βιβλίο διδάσκει και άλλα πολύτιμα μαθήματα. Το άγγελμά του είναι όντως ζωντανό και ασκεί δύναμη.—Εβραίους 4:12.
[Εικόνα στη σελίδα 29]
Ο ναός και άλλα κτίρια που οικοδόμησε ο Σολομών
[Εικόνα στη σελίδα 30, 31]
Όταν ο Ιεχωβά εκδήλωσε τη δύναμή του, ο λαός αναφώνησε: «Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός!»