Ερωτήσεις από Αναγνώστες

Για ποιους τρεις κινδύνους προειδοποίησε ο Ιησούς στο εδάφιο Ματθαίος 5:22;

Στην Επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς Χριστός προειδοποίησε τους ακολούθους του: «Σας λέω ότι όποιος παραμένει οργισμένος με τον αδελφό του θα είναι υπόλογος στο δικαστήριο· αλλά όποιος απευθύνει στον αδελφό του κάποιον ακατονόμαστο λόγο περιφρόνησης θα είναι υπόλογος στο Ανώτατο Δικαστήριο· ενώ όποιος πει: “Τιποτένιε ανόητε!” θα υπόκειται στην πύρινη Γέεννα».—Ματθαίος 5:22.

Ο Ιησούς χρησιμοποίησε πράγματα που ήταν οικεία στους Ιουδαίους—το δικαστήριο, το Ανώτατο Δικαστήριο και την πύρινη Γέεννα—για να τους βοηθήσει να καταλάβουν ότι η σφοδρότητα της τιμωρίας θα αυξανόταν ανάλογα με τη σοβαρότητα της αμαρτίας.

Πρώτα, ο Ιησούς είπε ότι όποιος παραμένει οργισμένος με τον αδελφό του θα είναι υπόλογος στο «δικαστήριο», εννοώντας το τοπικό δικαστήριο. Σύμφωνα με την παράδοση, αυτά τα δικαστήρια λειτουργούσαν σε πόλεις όπου υπήρχαν τουλάχιστον 120 ενήλικοι άντρες. (Ματθαίος 10:17· Μάρκος 13:9) Οι δικαστές ενός τέτοιου δικαστηρίου είχαν την εξουσία να αποδίδουν κρίση, ακόμα και σε υποθέσεις φόνου. (Δευτερονόμιο 16:18· 19:12· 21:1, 2) Συνεπώς, ο Ιησούς έδειξε ότι ένα άτομο το οποίο τρέφει υποβόσκουσα οργή εναντίον του αδελφού του διαπράττει σοβαρή αμαρτία.

Κατόπιν, ο Ιησούς είπε ότι ένα άτομο που «απευθύνει στον αδελφό του κάποιον ακατονόμαστο λόγο περιφρόνησης θα είναι υπόλογο στο Ανώτατο Δικαστήριο». Η λέξη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου ῥακά η οποία αποδίδεται “ακατονόμαστος λόγος περιφρόνησης” σημαίνει «κούφιος» ή «κουφιοκέφαλος». Σύμφωνα με το Νέο Ελληνοαγγλικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης του Θάγιερ (The New Thayer’s Greek-English Lexicon of the New Testament), εκείνη η λέξη αποτελούσε «επιτιμητικό όρο που χρησιμοποιούσαν οι Ιουδαίοι την εποχή του Χριστού». Συνεπώς, η προειδοποίηση του Ιησού έδειχνε πόσο σοβαρό είναι να εκφράζει κάποιος μίσος για έναν συμπατριώτη του χρησιμοποιώντας έναν περιφρονητικό, υποτιμητικό όρο. Ο Ιησούς στην ουσία έλεγε ότι όποιο άτομο χρησιμοποιούσε μια τέτοια λέξη δεν θα κρινόταν απλώς από ένα τοπικό δικαστήριο, αλλά από το Ανώτατο Δικαστήριο, την ολομέλεια του Σάνχεδριν—το δικαστικό σώμα στην Ιερουσαλήμ το οποίο αποτελούνταν από τον αρχιερέα και 70 πρεσβυτέρους και γραμματείς.—Μάρκος 15:1.

Τελικά, ο Ιησούς εξήγησε ότι, αν ένα άτομο απευθυνόταν σε κάποιον άλλον με τα λόγια «Τιποτένιε ανόητε», θα υπόκειτο στην πύρινη Γέεννα. Η λέξη «Γέεννα» προέρχεται από την εβραϊκή φράση γκαι χιννόμ, η οποία σημαίνει «κοιλάδα του Εννόμ». Η κοιλάδα αυτή βρισκόταν δυτικά και νότια της αρχαίας Ιερουσαλήμ. Στις ημέρες του Ιησού είχε γίνει τόπος όπου έκαιγαν σκουπίδια, μεταξύ άλλων και τα πτώματα αχρείων εγκληματιών οι οποίοι θεωρούνταν ανάξιοι αξιοπρεπούς ταφής. Άρα λοιπόν, η λέξη «Γέεννα» ήταν κατάλληλο σύμβολο πλήρους καταστροφής.

Τι σήμαινε, λοιπόν, η έκφραση «τιποτένιε ανόητε»; Η λέξη που χρησιμοποίησε εδώ ο Ιησούς ηχούσε παρόμοια με έναν εβραϊκό όρο που σημαίνει «στασιαστικός» ή «απείθαρχος». Προσδιορίζει ένα άτομο ως ηθικά ανάξιο, ως αποστάτη και στασιαστή εναντίον του Θεού. Γι’ αυτό, το άτομο που αποκαλεί το συνάνθρωπό του “τιποτένιο ανόητο” στην ουσία λέει ότι ο αδελφός του πρέπει να υποστεί την τιμωρία που αρμόζει σε κάποιον ο οποίος στασιάζει εναντίον του Θεού, δηλαδή αιώνια καταστροφή. Από την άποψη του Θεού, ο άνθρωπος που απαγγέλλει τέτοια καταδίκη εναντίον κάποιου άλλου θα μπορούσε να αξίζει ο ίδιος εκείνη τη σοβαρή ποινή—την αιώνια καταστροφή.—Δευτερονόμιο 19:17-19.

Συνεπώς, ο Ιησούς έθετε για τους ακολούθους του ένα πρότυπο υψηλότερο από αυτό που έθεταν οι αρχές στις οποίες βασιζόταν ο Μωσαϊκός Νόμος. Ενώ οι άνθρωποι πίστευαν ότι ένας δολοφόνος θα ήταν «υπόλογος στο δικαστήριο», ο Ιησούς προχώρησε πέρα από αυτό. Δίδαξε ότι οι ακόλουθοί του έπρεπε να αποφεύγουν ακόμα και το να τρέφουν εχθρότητα για τους αδελφούς τους.—Ματθαίος 5:21, 22.