Αναζήτηση Διαφώτισης

«Η ΑΓΝΟΙΑ δεν είναι ποτέ καλύτερη από τη γνώση», δήλωσε η Λάουρα Φέρμι, σύζυγος του διάσημου φυσικού Ενρίκο Φέρμι. Μερικοί ίσως διαφωνούν, ισχυριζόμενοι ότι όσα δεν ξέρεις δεν σε βλάπτουν ποτέ. Για τους περισσότερους, όμως, ισχύει η εν λόγω παρατήρηση, όχι μόνο στον τομέα της επιστημονικής έρευνας, αλλά και σε άλλους τομείς της ζωής. Η άγνοια, με την έννοια της έλλειψης γνώσης για την αλήθεια, έχει αφήσει πολλούς ανθρώπους να παραπαίουν σε διανοητικό, ηθικό και πνευματικό σκοτάδι επί αιώνες.—Εφεσίους 4:18.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σκεπτόμενοι άνθρωποι αναζητούν διαφώτιση. Θέλουν να γνωρίζουν γιατί βρισκόμαστε εδώ και πού πηγαίνουμε. Η αναζήτησή τους τούς έχει οδηγήσει σε πολλούς διαφορετικούς δρόμους. Ας εξετάσουμε εν συντομία μερικούς από αυτούς.

Μέσω Θρησκευτικού Δρόμου;

Σύμφωνα με τη Βουδιστική παράδοση, ο Σιντάρτα Γκαουτάμα, ο ιδρυτής του Βουδισμού, προβληματίστηκε βαθιά για τα ανθρώπινα παθήματα και το θάνατο. Ο ίδιος ζήτησε από Ινδουιστές θρησκευτικούς δασκάλους να τον βοηθήσουν να βρει «την οδό της αλήθειας». Μερικοί σύστησαν τη γιόγκα και την ακραία αυταπάρνηση. Ο Γκαουτάμα επέλεξε τελικά τη διαδικασία του έντονου προσωπικού διαλογισμού ως την οδό για την αληθινή διαφώτιση.

Άλλοι έχουν χρησιμοποιήσει ναρκωτικά στην αναζήτησή τους για διαφώτιση. Σήμερα, για παράδειγμα, μέλη της Εκκλησίας των Ιθαγενών Αμερικανών περιγράφουν το πεγιότ—έναν κάκτο που περιέχει παραισθησιογόνες ουσίες—ως “φανερωτή της κρυμμένης γνώσης”.

Ο Γάλλος φιλόσοφος του δέκατου όγδοου αιώνα Ζαν-Ζακ Ρουσό πίστευε ότι οποιοσδήποτε θέλει ειλικρινά να μάθει μπορεί να λάβει προσωπική πνευματική αποκάλυψη από τον Θεό. Πώς; Ακούγοντας «τι λέει ο Θεός στην καρδιά». Κατόπιν, το πώς νιώθετε για διάφορα πράγματα—τι σας λένε τα αισθήματα και η συνείδησή σας—θα γίνει «ασφαλέστερος οδηγός σε αυτόν τον αχανή λαβύρινθο ανθρώπινων απόψεων», είπε ο Ρουσό.—Η Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας (History of Western Philosophy).

Μέσω της Δύναμης της Λογικής;

Πολλοί από τους συγχρόνους του Ρουσό διαφωνούσαν ριζικά με αυτό το είδος θρησκευτικής προσέγγισης. Παραδείγματος χάρη, ένας άλλος Γάλλος, ο Βολτέρος, πίστευε ότι η θρησκεία, αντί να διαφωτίζει τους ανθρώπους, είχε αποτελέσει τον πρωταρχικό παράγοντα που βύθισε την Ευρώπη επί εκατοντάδες χρόνια στην άγνοια, στη δεισιδαιμονία και στη μισαλλοδοξία κατά την περίοδο των Σκοτεινών Αιώνων, όπως την αποκαλούν πολλοί ιστορικοί.

Ο Βολτέρος προσχώρησε στο ευρωπαϊκό ορθολογιστικό κίνημα που είναι γνωστό ως Διαφωτισμός. Οι οπαδοί του κινήματος επέστρεψαν στις  απόψεις των αρχαίων Ελλήνων—ότι δηλαδή η ανθρώπινη λογική και η επιστημονική έρευνα είναι τα κλειδιά για τον αληθινό διαφωτισμό. Ένα άλλο μέλος του ορθολογιστικού κινήματος, ο Μπερνάρ ντε Φοντενέλ, πίστευε ότι αυτή καθαυτή η ανθρώπινη λογική θα οδηγούσε την ανθρωπότητα σε «έναν αιώνα ο οποίος θα διαφωτίζεται ολοένα και περισσότερο μέρα με τη μέρα ώστε, συγκριτικά, όλοι οι προηγούμενοι αιώνες θα χαθούν στο σκοτάδι».—Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (Encyclopædia Britannica).

Αυτές είναι μόνο μερικές από τις πολλές αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με το πώς μπορεί κανείς να αποκτήσει διαφώτιση. Υπάρχει πραγματικά κάποιος “ασφαλής οδηγός” στον οποίο μπορούμε να στραφούμε καθώς αναζητούμε την αλήθεια; Εξετάστε τι έχει να πει το ακόλουθο άρθρο σχετικά με την αξιόπιστη πηγή διαφώτισης.

[Εικόνες στη σελίδα 3]

Ο Γκαουτάμα (Βούδας), ο Ρουσό και ο Βολτέρος ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους αναζητώντας διαφώτιση