Πώς να Πλησιάζετε “Εκείνον που Ακούει Προσευχή”

«Ω! Εσύ που ακούς προσευχή, σε εσένα θα έρχεται κάθε σάρκα».—ΨΑΛΜΟΣ 65:2.

1. Τι κάνει τους ανθρώπους ξεχωριστούς από τα άλλα πλάσματα της γης, και ποια δυνατότητα προσφέρει αυτό;

 ΑΠΟ τα χιλιάδες είδη ζωντανών πλασμάτων της γης, μόνο οι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να λατρεύουν τον Δημιουργό. Μόνο οι άνθρωποι έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης και νιώθουν την επιθυμία να την ικανοποιούν. Αυτό μας προσφέρει τη θαυμάσια δυνατότητα να έχουμε προσωπική σχέση με τον ουράνιο Πατέρα μας.

2. Ποια δυσμενή επίδραση άσκησε η αμαρτία στη σχέση του ανθρώπου με τον Δημιουργό του;

² Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο με την ικανότητα να πλησιάζει τον Πλάστη του. Ο Αδάμ και η Εύα δημιουργήθηκαν αναμάρτητοι. Μπορούσαν, λοιπόν, να πλησιάζουν τον Θεό ελεύθερα όπως ένα παιδί πλησιάζει τον πατέρα του. Ωστόσο, αυτό το εξαιρετικό προνόμιο τους αφαιρέθηκε όταν αμάρτησαν. Ο Αδάμ και η Εύα παρήκουσαν τον Θεό και έχασαν τη στενή σχέση που είχαν μαζί του. (Γένεση 3:8-13, 17-24) Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι ατελείς απόγονοι του Αδάμ δεν μπορούν πλέον να επικοινωνούν με τον Θεό; Όχι, ο Ιεχωβά εξακολουθεί να τους επιτρέπει να τον πλησιάζουν αλλά μόνο αν πληρούν συγκεκριμένους όρους. Ποιοι είναι αυτοί οι όροι;

Απαιτήσεις για να Πλησιάζουμε τον Θεό

3. Πώς πρέπει να πλησιάζουν τον Θεό οι αμαρτωλοί άνθρωποι, και ποιο παράδειγμα το δείχνει αυτό παραστατικά;

³ Ένα περιστατικό το οποίο περιλάμβανε δύο γιους του Αδάμ μάς βοηθάει να διακρίνουμε τι απαιτεί ο Θεός από κάποιον ατελή άνθρωπο ο οποίος επιθυμεί να Τον πλησιάσει. Τόσο ο Κάιν όσο και ο Άβελ προσπάθησαν να πλησιάσουν τον Θεό προσφέροντάς του θυσίες. Η προσφορά του Άβελ έγινε δεκτή, ενώ του Κάιν δεν έγινε. (Γένεση 4:3-5) Ποια ήταν η διαφορά; Το εδάφιο Εβραίους 11:4 δηλώνει: «Μέσω πίστης ο Άβελ πρόσφερε στον Θεό μια θυσία μεγαλύτερης αξίας παρά ο Κάιν, διαμέσου της οποίας πίστης δόθηκε μαρτυρία σχετικά με εκείνον ότι ήταν δίκαιος». Είναι, λοιπόν, σαφές ότι η πίστη αποτελεί προϋπόθεση για να αποκτήσουμε πρόσβαση στον Θεό. Μια άλλη προϋπόθεση φαίνεται από τα λόγια του Ιεχωβά προς τον Κάιν: «Αν στραφείς στο να κάνεις το καλό, δεν θα υπάρξει εξύψωση;» Ναι, η προσπάθεια του Κάιν να πλησιάσει τον Θεό θα είχε γίνει δεκτή αν ο Κάιν είχε στραφεί στο να κάνει το καλό. Ωστόσο, ο Κάιν απέρριψε τη συμβουλή του Θεού, σκότωσε τον Άβελ και κατέληξε να γίνει απόβλητος. (Γένεση 4:7-12) Έτσι λοιπόν, δόθηκε από νωρίς έμφαση στη σπουδαιότητα του να πλησιάζει κάποιος τον Θεό με πίστη και κάνοντας επίσης καλά έργα.

4. Τι πρέπει να αναγνωρίζουμε όσον αφορά την πρόσβασή μας στον Θεό;

⁴ Είναι ουσιώδες να αναγνωρίζουμε την αμαρτωλή μας κατάσταση αν θέλουμε να πλησιάζουμε τον Θεό. Όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί, και η αμαρτία εμποδίζει την πρόσβαση στον Θεό. Ο προφήτης Ιερεμίας έγραψε αναφορικά με τον Ισραήλ: «Εμείς γίναμε παραβάτες . . . Εμπόδισες με πυκνό σύννεφο την πρόσβαση προς εσένα, ώστε να μην περνάει η προσευχή». (Θρήνοι 3:42, 44) Ωστόσο, στο διάβα της ανθρώπινης ιστορίας ο Θεός έχει δείξει ότι είναι διατεθειμένος να δέχεται τις προσευχές εκείνων που τον πλησιάζουν με πίστη και με την κατάλληλη διάθεση καρδιάς, τηρώντας τις εντολές του. (Ψαλμός 119:145) Ποια ήταν μερικά από  αυτά τα άτομα, και τι μπορούμε να μάθουμε από τις προσευχές τους;

5, 6. Τι μπορούμε να μάθουμε από τον τρόπο με τον οποίο πλησίαζε ο Αβραάμ τον Θεό;

⁵ Ένα τέτοιο άτομο ήταν ο Αβραάμ. Ο Θεός δεχόταν τις προσπάθειες που έκανε ο Αβραάμ να τον πλησιάζει, εφόσον ο ίδιος τον αποκάλεσε “φίλο Του”. (Ησαΐας 41:8) Τι μπορούμε να μάθουμε από τον τρόπο με τον οποίο πλησίαζε ο Αβραάμ τον Θεό; Αυτός ο πιστός πατριάρχης ρώτησε τον Ιεχωβά σχετικά με την ύπαρξη κληρονόμου, λέγοντας: «Τι θα μου δώσεις, εφόσον εγώ φεύγω άτεκνος;» (Γένεση 15:2, 3· 17:18) Σε μια άλλη περίπτωση, εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με το ποιος επρόκειτο να σωθεί όταν ο Θεός απέδωσε κρίση στους πονηρούς ανθρώπους των Σοδόμων και των Γομόρρων. (Γένεση 18:23-33) Ο Αβραάμ έκανε επίσης δέηση για χάρη άλλων. (Γένεση 20:7, 17) Επιπλέον, όπως συνέβη με τον Άβελ, ο τρόπος με τον οποίο πλησίαζε ο Αβραάμ τον Θεό περιλάμβανε ενίοτε προσφορές προς τον Ιεχωβά.—Γένεση 22:9-14.

⁶ Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ο Αβραάμ ένιωθε άνετα να μιλάει με τον Ιεχωβά. Εντούτοις, η παρρησία του συνδυαζόταν με την ταπεινή άποψη για τη θέση που είχε σε σχέση με τον Δημιουργό του. Προσέξτε τα γεμάτα σεβασμό λόγια του τα οποία βρίσκονται στο εδάφιο Γένεση 18:27: «Δες, σε παρακαλώ! Εγώ αποφάσισα να μιλήσω στον Ιεχωβά, ενώ είμαι χώμα και στάχτη». Τι θαυμάσια, αξιομίμητη στάση!

7. Τι είδους ζητήματα έθεταν οι πατριάρχες ενώπιον του Ιεχωβά μέσω προσευχής;

⁷ Οι πατριάρχες προσεύχονταν για διάφορα ζητήματα και εισακούονταν από τον Ιεχωβά. Ο Ιακώβ ανέπεμψε μια προσευχή με τη μορφή ευχής. Αφού ζήτησε την υποστήριξη του Θεού, υποσχέθηκε επισήμως: «Από όλα όσα μου δώσεις, εξάπαντος θα δώσω το ένα δέκατο σε εσένα». (Γένεση 28:20-22) Αργότερα, όταν θα συναντούσε τον αδελφό του, ο Ιακώβ παρακάλεσε θερμά τον Ιεχωβά ζητώντας του προστασία με τα εξής λόγια: «Ελευθέρωσέ με, σε ικετεύω, από το χέρι του αδελφού μου, από το χέρι του Ησαύ, επειδή τον φοβάμαι». (Γένεση 32:9-12) Ο πατριάρχης Ιώβ πλησίαζε τον Ιεχωβά για χάρη της οικογένειάς του, προσφέροντας θυσίες για εκείνους. Όταν οι τρεις σύντροφοι του Ιώβ αμάρτησαν με τα λόγια τους, ο Ιώβ προσευχήθηκε για χάρη τους, και «ο Ιεχωβά δέχτηκε το πρόσωπο του Ιώβ». (Ιώβ 1:5· 42:7-9) Αυτές οι αφηγήσεις μάς βοηθούν να διακρίνουμε ποια ζητήματα μπορούμε να θέτουμε ενώπιον του Ιεχωβά μέσω προσευχής. Επίσης, διαπιστώνουμε ότι ο Ιεχωβά είναι πρόθυμος να δεχτεί τις προσευχές εκείνων που τον πλησιάζουν με κατάλληλο τρόπο.

Υπό τη Διαθήκη του Νόμου

8. Υπό τη διαθήκη του Νόμου, πώς παρουσιάζονταν τα ζητήματα ενώπιον του Ιεχωβά εκ μέρους του λαού;

⁸ Όταν ο Ιεχωβά απελευθέρωσε το έθνος του Ισραήλ από την Αίγυπτο, τους έδωσε τη  διαθήκη του Νόμου. Ο Νόμος όριζε τη διευθέτηση με την οποία μπορούσαν να πλησιάζουν τον Θεό μέσω ενός διορισμένου ιερατείου. Μερικοί Λευίτες είχαν το διορισμό να ενεργούν ως ιερείς εκ μέρους του λαού. Όταν προέκυπταν ζητήματα εθνικής σημασίας, κάποιος εκπρόσωπος του λαού—μερικές φορές ο βασιλιάς ή ένας προφήτης—έθετε το ζήτημα ενώπιον του Θεού μέσω προσευχής. (1 Σαμουήλ 8:21, 22· 14:36-41· Ιερεμίας 42:1-3) Λόγου χάρη, όταν έγινε η αφιέρωση του ναού, ο Βασιλιάς Σολομών πλησίασε τον Ιεχωβά μέσω μιας εγκάρδιας προσευχής. Σε απάντηση, ο Ιεχωβά έδειξε ότι έκανε δεκτή την προσευχή του Σολομώντα γεμίζοντας το ναό με τη δόξα Του και λέγοντας: «Τα αφτιά μου θα προσέχουν την προσευχή που θα γίνεται σε αυτόν τον τόπο».—2 Χρονικών 6:12–7:3, 15.

9. Τι απαιτούνταν για να πλησιάζουν κατάλληλα τον Ιεχωβά στο αγιαστήριο;

⁹ Στο Νόμο που έδωσε στον Ισραήλ, ο Ιεχωβά συμπεριέλαβε μια απαίτηση για το πώς θα τον πλησίαζαν με αποδεκτό τρόπο στο αγιαστήριο. Ποια ήταν αυτή η απαίτηση; Κάθε πρωί και κάθε βράδυ, εκτός από την προσφορά θυσιών ζώων, ο αρχιερέας έπρεπε να καίει αρωματικό θυμίαμα ενώπιον του Ιεχωβά. Αργότερα, αυτή την υπηρεσία την απέδιδαν και υφιερείς, με εξαίρεση την Ημέρα της Εξιλέωσης. Αν οι ιερείς δεν απέδιδαν αυτή τη λατρεία με σεβασμό, ο Ιεχωβά δεν θα ευαρεστούνταν με τη διακονία τους.—Έξοδος 30:7, 8· 2 Χρονικών 13:11.

10, 11. Ποια στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο Ιεχωβά δεχόταν τις προσευχές μεμονωμένων ατόμων;

¹⁰ Μήπως η πρόσβαση στον Θεό ήταν δυνατή μόνο μέσω διορισμένων εκπροσώπων στον αρχαίο Ισραήλ; Όχι, οι Γραφές δείχνουν ότι ο Ιεχωβά δεχόταν με ευχαρίστηση τις προσωπικές προσευχές μεμονωμένων ατόμων. Ο Σολομών, στην προσευχή που έκανε για την αφιέρωση του ναού, ικέτευσε τον Ιεχωβά: «Όποια προσευχή, όποιο αίτημα για εύνοια και αν απευθύνει κάποιος άνθρωπος ή όλος ο λαός σου ο Ισραήλ, . . . όταν απλώσει τις παλάμες του προς αυτόν τον οίκο, τότε εσύ να ακούσεις από τους ουρανούς». (2 Χρονικών 6:29, 30) Η αφήγηση του Λουκά μάς λέει πως όταν ο Ζαχαρίας, ο πατέρας του Ιωάννη του Βαφτιστή, πρόσφερε θυμίαμα στο αγιαστήριο, ένα πλήθος λάτρεων του Ιεχωβά οι οποίοι δεν ήταν ιερείς «προσευχόταν έξω». Προφανώς, είχε γίνει συνήθεια να συγκεντρώνεται ο λαός για προσευχή έξω από το αγιαστήριο ενώ προσφερόταν θυμίαμα στον Ιεχωβά στο χρυσό θυσιαστήριο.—Λουκάς 1:8-10.

¹¹ Έτσι λοιπόν, όταν πλησίαζαν τον Ιεχωβά με τον κατάλληλο τρόπο, εκείνος έκανε δεκτά με χαρά τα αιτήματα αυτών που εκπροσωπούσαν το έθνος ως σύνολο καθώς και των ατόμων που επιδίωκαν να τον πλησιάσουν προσωπικά. Σήμερα δεν ζούμε πια υπό τη διαθήκη του Νόμου. Παρ’ όλα αυτά μπορούμε να πάρουμε κάποια ζωτικά μαθήματα για την προσευχή από τους τρόπους με τους οποίους πλησίαζαν τον Θεό οι αρχαίοι Ισραηλίτες.

Υπό τη Χριστιανική Διευθέτηση

12. Ποια διευθέτηση έχει τεθεί σε ισχύ για να πλησιάζουν οι Χριστιανοί τον Ιεχωβά;

¹² Τώρα ζούμε υπό τη Χριστιανική διευθέτηση. Δεν υπάρχει πια κατά γράμμα ναός όπου κάποιοι ιερείς εκπροσωπούν όλο το λαό του Θεού ή προς τον οποίο μπορούμε να στρεφόμαστε όταν προσευχόμαστε στον Θεό. Ωστόσο, ο Ιεχωβά συνεχίζει να έχει σε ισχύ μια διευθέτηση  για να τον πλησιάζουμε. Ποια είναι αυτή; Το 29 Κ.Χ., όταν ο Χριστός χρίστηκε και διορίστηκε Αρχιερέας, άρχισε να λειτουργεί ένας πνευματικός ναός. a Αυτός ο πνευματικός ναός ήταν η νέα διευθέτηση προκειμένου να πλησιάζουμε τον Ιεχωβά για λατρεία με βάση την εξιλαστήρια θυσία του Ιησού Χριστού.—Εβραίους 9:11, 12.

13. Σε ό,τι αφορά την προσευχή, ποιο είναι ένα παράλληλο ανάμεσα στο ναό της Ιερουσαλήμ και στον πνευματικό ναό;

¹³ Πολλά χαρακτηριστικά του ναού στην Ιερουσαλήμ απεικονίζουν πολύ κατάλληλα τις προμήθειες του πνευματικού ναού, περιλαμβανομένων και εκείνων που σχετίζονται με την προσευχή. (Εβραίους 9:1-10) Για παράδειγμα, τι συμβόλιζε το θυμίαμα που προσφερόταν πρωί και βράδυ πάνω στο θυσιαστήριο του θυμιάματος στο διαμέρισμα των Αγίων του ναού; Σύμφωνα με το βιβλίο της Αποκάλυψης, «το θυμίαμα σημαίνει τις προσευχές των αγίων». (Αποκάλυψη 5:8· 8:3, 4) Ο Δαβίδ έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση: «Ας ετοιμαστεί η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου». (Ψαλμός 141:2) Συνεπώς, στη Χριστιανική διευθέτηση το ευωδιαστό θυμίαμα αντιπροσωπεύει κατάλληλα τις προσευχές και τον αίνο που είναι αποδεκτά ενώπιον του Ιεχωβά.—1 Θεσσαλονικείς 3:10.

14, 15. Τι μπορεί να λεχθεί για τον τρόπο με τον οποίο πλησιάζουν τον Ιεχωβά (α) οι χρισμένοι Χριστιανοί; (β) τα «άλλα πρόβατα»;

¹⁴ Ποιος μπορεί να πλησιάζει τον Θεό σε αυτόν τον πνευματικό ναό; Στον κατά γράμμα ναό, οι ιερείς και οι Λευίτες είχαν το προνόμιο να υπηρετούν στην εσωτερική αυλή, αλλά μόνο οι ιερείς μπορούσαν να εισέλθουν στα Άγια. Οι χρισμένοι Χριστιανοί, οι οποίοι έχουν ουράνια ελπίδα, απολαμβάνουν μια μοναδική πνευματική κατάσταση που προσκιάστηκε από την εσωτερική αυλή και τα Άγια, πράγμα που τους δίνει τη δυνατότητα να αναπέμπουν προσευχές και αίνο στον Θεό.

¹⁵ Τι θα λεχθεί για εκείνους που έχουν επίγεια ελπίδα, τα «άλλα πρόβατα»; (Ιωάννης 10:16) Ο προφήτης Ησαΐας έδειξε ότι άνθρωποι από πολλά έθνη θα έρχονταν να λατρέψουν τον Ιεχωβά «στο τελικό διάστημα των ημερών». (Ησαΐας 2:2, 3) Έγραψε επίσης ότι «αλλοεθνείς» θα προσκολλούνταν στον Ιεχωβά. Δείχνοντας ότι ήταν πρόθυμος να δεχτεί την προσπάθειά τους να τον πλησιάσουν, ο Θεός είπε: «Θα τους κάνω να χαρούν μέσα στον οίκο προσευχής μου». (Ησαΐας 56:6, 7) Τα εδάφια Αποκάλυψη 7:9-15 παρέχουν επιπρόσθετες λεπτομέρειες μιλώντας για «ένα μεγάλο πλήθος» από «όλα τα έθνη» το οποίο συγκεντρώνεται για λατρεία και προσευχή στον Θεό «ημέρα και νύχτα» καθώς στέκονται στην εξωτερική αυλή του πνευματικού ναού. Πόσο παρηγορητική είναι η σκέψη ότι όλοι οι υπηρέτες του Θεού σήμερα μπορούν να πλησιάζουν ελεύθερα τον Θεό με πλήρη πεποίθηση ότι εκείνος τους ακούει!

Ποιες Προσευχές Γίνονται Δεκτές;

16. Τι μπορούμε να μάθουμε για την προσευχή από τους πρώτους Χριστιανούς;

¹⁶ Οι πρώτοι Χριστιανοί ήταν άνθρωποι προσευχής. Για ποια θέματα προσεύχονταν; Οι Χριστιανοί πρεσβύτεροι ζητούσαν καθοδηγία προκειμένου να επιλέξουν άντρες για οργανωτικές ευθύνες. (Πράξεις 1:24, 25· 6:5, 6) Ο Επαφράς προσευχόταν για χάρη των ομοπίστων του. (Κολοσσαείς 4:12) Μέλη της  εκκλησίας στην Ιερουσαλήμ προσεύχονταν για τον Πέτρο όταν ήταν φυλακισμένος. (Πράξεις 12:5) Οι πρώτοι Χριστιανοί ζήτησαν από τον Θεό να τους δώσει τόλμη απέναντι στην εναντίωση, λέγοντας: «Ιεχωβά, δώσε προσοχή στις απειλές τους και αξίωσε τους δούλους σου να εξακολουθήσουν να αναγγέλλουν το λόγο σου με κάθε τόλμη». (Πράξεις 4:23-30) Ο μαθητής Ιάκωβος παρότρυνε τους Χριστιανούς να προσεύχονται στον Θεό για σοφία όταν βρίσκονταν υπό δοκιμασία. (Ιακώβου 1:5) Περιλαμβάνετε εσείς τέτοια θέματα στα αιτήματά σας προς τον Ιεχωβά;

17. Τίνων τις προσευχές δέχεται ο Ιεχωβά;

¹⁷ Ο Θεός δεν δέχεται όλες τις προσευχές. Πώς, λοιπόν, μπορούμε να προσευχόμαστε με τη βεβαιότητα ότι οι προσευχές μας θα γίνονται δεκτές; Οι πιστοί άνθρωποι τους οποίους άκουγε ο Θεός παλιότερα τον πλησίαζαν με ειλικρίνεια και με τη σωστή διάθεση καρδιάς. Εκδήλωναν πίστη και την υποστήριζαν με καλά έργα. Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα ακούει εκείνους που τον πλησιάζουν με παρόμοιο τρόπο σήμερα.

18. Προκειμένου να εισακούονται οι προσευχές των Χριστιανών, ποια απαίτηση πρέπει να τηρούν;

¹⁸ Υπάρχει μια επιπρόσθετη απαίτηση. Ο απόστολος Παύλος την περιέγραψε λέγοντας: «Διαμέσου αυτού εμείς . . . έχουμε την πρόσβαση στον Πατέρα μέσω ενός πνεύματος». Σε ποιον αναφερόταν ο Παύλος όταν έγραψε «διαμέσου αυτού»; Στον Ιησού Χριστό. (Εφεσίους 2:13, 18) Ναι, μπορούμε να έχουμε ελεύθερη πρόσβαση στον Πατέρα μόνο διαμέσου του Ιησού.—Ιωάννης 14:6· 15:16· 16:23, 24.

19. (α) Πότε ήταν η προσφορά θυμιάματος στον Ισραήλ αποκρουστική για τον Ιεχωβά; (β) Πώς μπορούμε να βεβαιωνόμαστε ότι οι προσευχές μας είναι σαν ευωδιαστό θυμίαμα για τον Ιεχωβά;

¹⁹ Όπως αναφέρθηκε ήδη, το θυμίαμα που πρόσφεραν οι Ισραηλίτες ιερείς αντιπροσωπεύει τις αποδεκτές προσευχές των πιστών υπηρετών του Θεού. Ωστόσο, μερικές φορές οι προσφορές θυμιάματος των Ισραηλιτών ήταν αηδιαστικές για τον Ιεχωβά. Αυτό συνέβαινε όταν οι Ισραηλίτες έκαιγαν θυμίαμα στο ναό αλλά παράλληλα προσκυνούσαν είδωλα. (Ιεζεκιήλ 8:10, 11) Παρόμοια σήμερα, οι προσευχές εκείνων που ισχυρίζονται ότι υπηρετούν τον Ιεχωβά αλλά την ίδια στιγμή κάνουν έργα τα οποία συγκρούονται με τους νόμους του γίνονται σαν αποκρουστική οσμή για εκείνον. (Παροιμίες 15:8) Ας συνεχίσουμε, λοιπόν, να διατηρούμε όλες τις πτυχές της ζωής μας καθαρές ώστε να είναι οι προσευχές μας σαν ευωδιαστό θυμίαμα για τον Θεό. Ο Ιεχωβά ευαρεστείται με τις προσευχές εκείνων που ακολουθούν τις δίκαιες οδούς του. (Ιωάννης 9:31) Ωστόσο, παραμένουν μερικά ερωτήματα. Πώς πρέπει να προσευχόμαστε; Για ποια πράγματα μπορούμε να προσευχόμαστε; Και πώς απαντάει ο Θεός στις προσευχές μας; Το επόμενο άρθρο μας θα εξετάσει αυτά καθώς και άλλα ερωτήματα.

[Υποσημείωση]

Μπορείτε να Εξηγήσετε;

• Πώς μπορούν ατελείς άνθρωποι να πλησιάζουν τον Θεό με αποδεκτό τρόπο;

• Πώς μπορούμε να μιμούμαστε τους πατριάρχες στις προσευχές μας;

• Τι μαθαίνουμε από τις προσευχές των πρώτων Χριστιανών;

• Πότε είναι οι προσευχές μας σαν ευωδιαστό θυμίαμα για τον Θεό;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Γιατί δέχτηκε ο Θεός την προσφορά του Άβελ αλλά όχι του Κάιν;

[Εικόνα στη σελίδα 24]

«Είμαι χώμα και στάχτη»

[Εικόνα στη σελίδα 25]

«Εξάπαντος θα δώσω το ένα δέκατο σε εσένα»

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Είναι οι προσευχές σας σαν ευωδιαστό θυμίαμα για τον Ιεχωβά;