Η Άνοδος και η Πτώση των «Ειδικών»

ΣΤΟ σημερινό κόσμο όσοι έχουν πρόσβαση σε κομπιούτερ μπορούν να ψάξουν στο Ιντερνέτ για συμβουλές σχετικά με τους γονείς και θα βρουν αμέσως 26 και πλέον εκατομμύρια παραπομπές γύρω από αυτό το θέμα. Αν αφιερώνατε μόνο ένα λεπτό για να ανατρέξετε στην καθεμιά και να τη διαβάσετε, το παιδί σας θα μεγάλωνε και θα έφευγε από το σπίτι προτού προλάβετε να τελειώσετε.

Πριν από την εποχή των παιδιάτρων, των παιδοψυχολόγων και του Ιντερνέτ, πού στρέφονταν οι γονείς για συμβουλές; Συνήθως απέβλεπαν στην ευρύτερη οικογένειά τους. Μητέρες, πατέρες, θείες και θείοι ήταν πρόθυμοι και ικανοί να προσφέρουν καθοδηγία, οικονομική βοήθεια και φροντίδα για τα παιδιά. Αλλά σε πολλές χώρες, η μαζική μετάβαση πληθυσμών από την αγροτική στην αστική ζωή έχει κόψει σχεδόν τελείως τέτοιους στενούς οικογενειακούς δεσμούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις σήμερα, οι μητέρες και οι πατέρες αντιμετωπίζουν μόνοι τους τις δυσκολίες της ανατροφής παιδιών.

Αυτός είναι αναμφίβολα ένας λόγος για τον οποίο η σύγχρονη βιομηχανία που ασχολείται με τη φροντίδα των παιδιών έχει αναπτυχθεί τόσο ραγδαία. Άλλος ένας λόγος είναι η ευρέως διαδεδομένη πίστη στην επιστήμη. Στο τέλος του 19ου αιώνα το κοινό στην Αμερική είχε ήδη πειστεί ότι η επιστήμη μπορούσε να βελτιώσει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Γιατί όχι και την ανατροφή παιδιών; Γι’ αυτό, όταν το Αμερικανικό Εθνικό Συνέδριο για Μητέρες θρηνούσε δημόσια για «την ανικανότητα των γονέων» το 1899, εμφανίστηκε γρήγορα στο προσκήνιο πλήθος «ειδικών επιστημόνων». Αυτοί υπόσχονταν να βοηθήσουν τους αγωνιζόμενους γονείς να βρουν το δρόμο τους.

Ανατροφή Παιδιών με Βιβλία

Τι έχουν επιτελέσει, όμως, αυτοί οι ειδικοί; Είναι οι γονείς σήμερα λιγότερο ανήσυχοι και καλύτερα καταρτισμένοι για να αναθρέψουν τα παιδιά τους από ό,τι ήταν στο πρόσφατο παρελθόν; Όχι σύμφωνα με κάποια πρόσφατη δημοσκόπηση που έγινε στη Βρετανία, η οποία αποκάλυψε ότι περίπου το 35 τοις εκατό των γονέων με μικρά παιδιά εξακολουθούν να αναζητούν συμβουλές που να μπορούν να εμπιστευτούν. Άλλοι πιστεύουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να ακολουθήσουν το δικό τους ένστικτο.

Στο βιβλίο της Ανατροφή στην Αμερική: Ειδικοί, Γονείς και ένας Αιώνας Συμβουλών Σχετικά με τα Παιδιά (Raising America: Experts, Parents, and a Century of Advice About Children), η Αν Χάλμπερτ κάνει μια αναδρομή στην ιστορία των επαγγελματικών συγγραμμάτων σχετικά με την ανατροφή παιδιών. Η Χάλμπερτ, μητέρα δύο παιδιών, τονίζει ότι λίγα από τα πορίσματα των ειδικών βασίστηκαν σε καλά θεμελιωμένη επιστήμη. Αντίθετα, οι συμβουλές τους φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την προσωπική τους πείρα στη ζωή παρά από οποιαδήποτε αντικειμενικά στοιχεία. Εκ των υστέρων, φαίνεται ότι πολλά από όσα έγραψαν ήταν βραχύβια, αντιφατικά και μερικές φορές εντελώς παράδοξα.

Πού έχει οδηγήσει αυτό τους γονείς σήμερα; Ομολογουμένως, πολλοί βρίσκονται σε σύγχυση, εφόσον έχουν μπροστά τους περισσότερες συμβουλές, γνώμες και αντιπαραθέσεις από ποτέ άλλοτε. Εντούτοις, δεν νιώθουν όλοι οι γονείς ότι στερούνται καθοδήγησης. Γονείς σε όλο τον κόσμο ωφελούνται από έναν αρχαίο αγωγό σοφίας που συνεχίζει να αποδεικνύεται αστείρευτη πηγή αξιόπιστων συμβουλών, όπως θα δείξει το επόμενο άρθρο.