Ερωτήσεις από Αναγνώστες

Μήπως ο τρόπος με τον οποίο μίλησε ο Ιησούς στη μητέρα του στο γαμήλιο συμπόσιο στην Κανά ήταν ασεβής ή άστοργος;—Ιωάννης 2:4.

Λίγο μετά το βάφτισμα του Ιησού, ο ίδιος και οι μαθητές του προσκλήθηκαν σε ένα γαμήλιο συμπόσιο στην Κανά. Ήταν εκεί και η μητέρα του. Όταν λιγόστεψε το κρασί, η Μαρία είπε στον Ιησού: «Δεν έχουν κρασί». Απαντώντας ο Ιησούς είπε στη μητέρα του: «Τι σχέση έχω εγώ με εσένα, γυναίκα; Η ώρα μου δεν έχει έρθει ακόμη».—Ιωάννης 2:1-4.

Σήμερα, το να προσφωνήσει κάποιος τη μητέρα του με τη λέξη «γυναίκα» και να της πει «τι σχέση έχω εγώ με εσένα» πιθανότατα θα θεωρούνταν ασεβές, προσβλητικό. Αν, όμως, κατηγορήσουμε τον Ιησού για κάτι τέτοιο, αγνοούμε τα πολιτισμικά και γλωσσικά δεδομένα που συνδέονται με εκείνο το περιστατικό. Η κατανόηση του πώς χρησιμοποιούνταν αυτές οι εκφράσεις στους Βιβλικούς χρόνους μπορεί να μας βοηθήσει.

Αναφορικά με τη λέξη «γυναίκα», Το Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, του Βάιν (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) αναφέρει: «Όταν χρησιμοποιείται για την προσφώνηση μιας γυναίκας, δεν φανερώνει επίπληξη ή αυστηρότητα αλλά τρυφερότητα και σεβασμό». Και άλλες πηγές συμφωνούν με αυτή την άποψη. Για παράδειγμα, Η Βίβλος Άγκυρα (The Anchor Bible) λέει: «Δεν πρόκειται για επίπληξη ούτε για απρεπή λέξη ούτε φανερώνει έλλειψη στοργής . . . Ήταν ο φυσιολογικός, ευγενικός τρόπος με τον οποίο ο Ιησούς απευθυνόταν στις γυναίκες». Το Νέο Διεθνές Λεξικό της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης (The New International Dictionary of New Testament Theology) εξηγεί ότι η λέξη αυτή «χρησιμοποιείται ως προσφώνηση χωρίς κάποια ανευλαβή δευτερεύουσα σημασία». Επίσης, το Θεολογικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης (Theological Dictionary of the New Testament) του Γκέρχαρντ Κίτελ λέει ότι αυτή η χρήση της λέξης «δεν είναι με καμία έννοια ασεβής ή υποτιμητική». Συνεπώς, δεν πρέπει να συμπεράνουμε ότι ο Ιησούς υπήρξε αγενής ή άστοργος απέναντι στη μητέρα του όταν την προσφώνησε με τη λέξη «γυναίκα».—Ματθαίος 15:28· Λουκάς 13:12· Ιωάννης 4:21· 19:26· 20:13, 15.

Τι μπορούμε να πούμε για την έκφραση: «Τι σχέση έχω εγώ με εσένα»; Αυτή είναι προφανώς μια συνηθισμένη εβραϊκή ιδιωματική έκφραση η οποία εμφανίζεται αρκετές φορές στη Γραφή. Για παράδειγμα, στο εδάφιο 2 Σαμουήλ 16:10, βλέπουμε ότι ο Δαβίδ εμποδίζει τον Αβισαί να σκοτώσει τον Σιμεΐ λέγοντας: «Τι σχέση έχω εγώ με εσάς, γιοι της Σερουίας; Ας καταριέται, επειδή ο Ιεχωβά τού είπε: “Καταράσου τον Δαβίδ!”» Παρόμοια, στο εδάφιο 1 Βασιλέων 17:18 διαβάζουμε ότι η χήρα από τα Σαρεπτά, μόλις διαπίστωσε ότι ο γιος της είχε πεθάνει, είπε στον Ηλία: «Τι σχέση έχω εγώ με εσένα, άνθρωπε του αληθινού Θεού; Εσύ ήρθες σε εμένα για να επαναφέρεις το σφάλμα μου στη μνήμη και να θανατώσεις το γιο μου».

Από αυτά τα Γραφικά παραδείγματα, βλέπουμε ότι η έκφραση «τι σχέση έχω εγώ με εσένα;» χρησιμοποιείται πολλές φορές, όχι ως ένδειξη περιφρόνησης ή υπεροψίας, αλλά ως άρνηση ανάμειξης σε κάποια προτεινόμενη ή υποδεικνυόμενη πράξη ή ως έκφραση διαφορετικής άποψης ή γνώμης. Τι μπορούμε, λοιπόν, να πούμε για τα λόγια που απηύθυνε ο Ιησούς στη Μαρία;

Όταν η Μαρία είπε στον Ιησού: «Δεν έχουν κρασί», προφανώς δεν τον πληροφορούσε απλώς για το γεγονός αλλά του υποδείκνυε να κάνει κάτι για αυτό. Ο Ιησούς χρησιμοποίησε εκείνη τη συνηθισμένη ιδιωματική έκφραση για να απορρίψει την έμμεση υπόδειξη της Μαρίας, ενώ τα επόμενα λόγια του, «η ώρα μου δεν έχει έρθει ακόμη», μας βοηθούν να αντιληφθούμε το λόγο για τον οποίο το έκανε αυτό.

Από τότε που βαφτίστηκε και χρίστηκε το 29 Κ.Χ., ο Ιησούς γνώριζε καλά ότι το θέλημα του Ιεχωβά για αυτόν ως τον υποσχεμένο Μεσσία ήταν να ακολουθήσει μια πορεία ακεραιότητας η οποία θα κορυφωνόταν με το θάνατο, την ανάσταση και την ενδόξασή του. Ο ίδιος είπε: «Ο Γιος του ανθρώπου ήρθε, όχι για να τον διακονήσουν, αλλά για να διακονήσει και να δώσει την ψυχή του λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Ματθαίος 20:28) Όταν πλησίαζε ο καιρός  για το θάνατό του, ο Ιησούς το κατέστησε αυτό σαφές, λέγοντας: «Ήρθε η ώρα». (Ιωάννης 12:1, 23· 13:1) Γι’ αυτό και είπε ο Ιησούς όταν προσευχόταν τη νύχτα πριν από το θάνατό του: «Πατέρα, ήρθε η ώρα· δόξασε το γιο σου, ώστε ο γιος σου να σε δοξάσει». (Ιωάννης 17:1) Τελικά, όταν ο όχλος ήρθε να τον συλλάβει στη Γεθσημανή, ο Ιησούς ξύπνησε τους αποστόλους και τους είπε: «Ήρθε η ώρα! Δείτε! Ο Γιος του ανθρώπου παραδίδεται με προδοσία στα χέρια αμαρτωλών».—Μάρκος 14:41.

Στο γάμο στην Κανά, όμως, ο Ιησούς είχε μόλις ξεκινήσει τη διακονία του ως ο Μεσσίας, και η «ώρα» του δεν είχε έρθει ακόμη. Ο πρώτιστος στόχος του ήταν να κάνει το θέλημα του Πατέρα του με τον τρόπο και στο χρόνο που είχε υποδείξει Εκείνος, και κανείς δεν μπορούσε να παρέμβει στην καθορισμένη πορεία του. Ο Ιησούς το έδειξε αυτό στη μητέρα του με σταθερότητα αλλά ασφαλώς όχι με ασέβεια ή άστοργα. Η Μαρία, πάλι, δεν ένιωσε ότι ο γιος της την ντρόπιασε ή την πρόσβαλε. Μάλιστα, κατανοώντας τι σήμαινε η απάντηση του Ιησού, είπε σε εκείνους που διακονούσαν στο γάμο: «Ό,τι σας λέει, κάντε το». Αντί να αγνοήσει τη μητέρα του, ο Ιησούς έκανε το πρώτο του θαύμα ως ο Μεσσίας—μετέτρεψε το νερό σε καλής ποιότητας κρασί—δείχνοντας έτσι θαυμάσια ισορροπία ανάμεσα στην επιτέλεση του θελήματος του Πατέρα του και στην κατανόηση για την ανησυχία της μητέρας του.—Ιωάννης 2:5-11.

[Εικόνα στη σελίδα 31]

Ο Ιησούς μίλησε στη μητέρα του με καλοσύνη αλλά και σταθερότητα