Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Ιερεμία
Ο Λόγος του Ιεχωβά Είναι Ζωντανός
Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Ιερεμία
ΠΟΣΟ συνταρακτικές πρέπει να φαίνονταν οι καταστροφές που εξήγγειλε ο Ιερεμίας στον ίδιο του το λαό! Ο ένδοξος ναός, ο οποίος αποτελούσε κέντρο λατρείας επί τρεις και πλέον αιώνες, θα καιγόταν ολοσχερώς. Η πόλη της Ιερουσαλήμ και η γη του Ιούδα θα έμεναν ερημωμένες, και οι κάτοικοί τους θα παίρνονταν αιχμάλωτοι. Ένα υπόμνημα αυτών και άλλων διακηρύξεων κρίσης εμφανίζεται στο δεύτερο σε μέγεθος βιβλίο της Γραφής, το βιβλίο του Ιερεμία, όπου αναφέρεται επίσης τι πέρασε προσωπικά ο Ιερεμίας καθώς επιτελούσε πιστά τη διακονία του επί 67 χρόνια. Οι πληροφορίες αυτού του βιβλίου παρουσιάζονται, όχι με χρονολογική σειρά, αλλά κατά θέματα.
Γιατί μας ενδιαφέρει το Γραφικό βιβλίο του Ιερεμία; Οι εκπληρωμένες προφητείες του ενισχύουν την πίστη μας στον Ιεχωβά ως Εκπληρωτή των υποσχέσεών του. (Ησαΐας 55:10, 11) Το έργο του Ιερεμία ως προφήτη και η στάση του λαού απέναντι στο άγγελμά του έχουν παράλληλα στις ημέρες μας. (1 Κορινθίους 10:11) Επιπλέον, το υπόμνημα του τρόπου με τον οποίο πολιτεύτηκε ο Ιεχωβά με το λαό του τονίζει τις ιδιότητές Του και πρέπει να μας επηρεάζει βαθιά.—Εβραίους 4:12.
«ΔΥΟ ΚΑΚΑ ΔΙΕΠΡΑΞΕ Ο ΛΑΟΣ ΜΟΥ»
Ο Ιερεμίας διορίστηκε προφήτης το 13ο έτος της βασιλείας του Ιωσία, του βασιλιά του Ιούδα, 40 χρόνια πριν από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. (Ιερεμίας 1:1, 2) Οι διακηρύξεις που γίνονται ως επί το πλείστον κατά τη διάρκεια των υπόλοιπων 18 ετών της βασιλείας του Ιωσία εκθέτουν την κακία του Ιούδα και εξαγγέλλουν τις κρίσεις του Ιεχωβά εναντίον του. «Θα κάνω την Ιερουσαλήμ σωρούς από πέτρες», διακηρύττει ο Ιεχωβά, «και τις πόλεις του Ιούδα θα τις κάνω ερημότοπο, χωρίς να υπάρχει κάτοικος». (Ιερεμίας 9:11) Γιατί; «Επειδή δύο κακά διέπραξε ο λαός μου», λέει ο ίδιος.—Ιερεμίας 2:13.
Το άγγελμα αφορά επίσης την αποκατάσταση ενός μετανοημένου υπολοίπου. (Ιερεμίας 3:14-18· 12:14, 15· 16:14-21) Ο αγγελιοφόρος, όμως, δεν είναι ευπρόσδεκτος. «Ο αρχιεπίτροπος στον οίκο του Ιεχωβά» χτυπάει τον Ιερεμία και τον βάζει σε ξύλινα δεσμά όλη τη νύχτα.—Ιερεμίας 20:1-3.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
1:11, 12—Γιατί το γεγονός ότι ο Ιεχωβά μένει άγρυπνος σχετικά με το λόγο του συνδυάζεται με «ένα κλωνάρι αμυγδαλιάς»; Η αμυγδαλιά είναι «ένα από τα πρώτα δέντρα που ανθίζουν την άνοιξη». (Εδάφιο 11, υποσημείωση στη ΜΝΚ) Με συμβολική έννοια, ο Ιεχωβά συνεχώς “εγειρόταν νωρίς καθημερινά και έστελνε τους προφήτες του” ώστε να προειδοποιήσει το λαό του για τις κρίσεις του και “έμενε άγρυπνος” μέχρι την εκπλήρωσή τους.—Ιερεμίας 7:25.
2:10, 11—Γιατί ήταν οι πράξεις των άπιστων Ισραηλιτών τόσο ασυνήθιστες; Αν και τα ειδωλολατρικά έθνη δυτικά προς την Κιττίμ και ανατολικά προς την Κηδάρ μπορεί να πρόσθεταν στις δικές τους θεότητες τις θεότητες άλλων εθνών, η ιδέα της ολοκληρωτικής αντικατάστασης των θεών τους με ξένους θεούς ήταν ανήκουστη. Εντούτοις, οι Ισραηλίτες εγκατέλειψαν τον Ιεχωβά, ανταλλάσσοντας τη δόξα του ζωντανού Θεού με άψυχα είδωλα.
3:11-22· 11:10-12, 17—Γιατί συμπεριέλαβε ο Ιερεμίας το βόρειο δεκάφυλο βασίλειο στις εξαγγελίες του, παρότι η Σαμάρεια είχε πέσει το 740 Π.Κ.Χ.; Αυτό συνέβη επειδή η καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. αποτελούσε έκφραση της κρίσης του Ιεχωβά εναντίον ολόκληρου του έθνους του Ισραήλ, όχι μόνο εναντίον του Ιούδα. (Ιεζεκιήλ 9:9, 10) Επιπλέον, μετά την πτώση του, τα συμφέροντα του δεκάφυλου βασιλείου εξακολούθησαν να αντιπροσωπεύονται από την Ιερουσαλήμ, εφόσον τα αγγέλματα των προφητών του Θεού εξακολουθούσαν να συμπεριλαμβάνουν τους Ισραηλίτες.
4:3, 4—Ποια είναι η σημασία αυτής της εντολής; Οι άπιστοι Ιουδαίοι χρειαζόταν να προετοιμάσουν, να μαλακώσουν και να καθαρίσουν το έδαφος της καρδιάς τους. Έπρεπε να αφαιρέσουν «την ακροβυστία» της καρδιάς τους, δηλαδή να απαλλαχτούν από ακάθαρτες σκέψεις, αισθήματα και κίνητρα. (Ιερεμίας 9:25, 26· Πράξεις 7:51) Αυτό απαιτούσε αλλαγή στον τρόπο ζωής—να σταματήσουν να κάνουν το κακό και να κάνουν ό,τι έφερνε την ευλογία του Θεού.
4:10· 15:18—Με ποια έννοια απάτησε ο Ιεχωβά τον ανυπότακτο λαό του; Στις ημέρες του Ιερεμία, υπήρχαν προφήτες που “προφήτευαν με ψεύδη”. (Ιερεμίας 5:31· 20:6· 23:16, 17, 25-28, 32) Ο Ιεχωβά δεν τους εμπόδισε να διακηρύττουν παροδηγητικά αγγέλματα.
16:16—Τι υποδηλώνεται από το ότι ο Ιεχωβά θα “έστελνε για να καλέσει πολλούς ψαράδες” και «πολλούς κυνηγούς»; Αυτό μπορεί να αναφέρεται στην αποστολή εχθρικών δυνάμεων για να ψάξουν άπιστους Ιουδαίους πάνω στους οποίους ο Ιεχωβά θα εκτελούσε την κρίση του. Ωστόσο, με βάση όσα δηλώνει το εδάφιο Ιερεμίας 16:15, αυτή η περικοπή θα μπορούσε επίσης να υποδηλώνει την αναζήτηση μετανοημένων Ισραηλιτών.
20:7—Με ποιον τρόπο “χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά την ισχύ του” εναντίον του Ιερεμία με αποτέλεσμα να τον ξεγελάσει; Επειδή ο Ιερεμίας αντιμετώπιζε αδιαφορία, απόρριψη και διωγμό όταν διακήρυττε τις κρίσεις του Ιεχωβά, μπορεί να ένιωθε ότι δεν είχε τη δύναμη να συνεχίσει. Ωστόσο, ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε την ισχύ του εναντίον τέτοιων τάσεων, ενδυναμώνοντας τον Ιερεμία για να συνεχίσει. Ο Ιεχωβά ξεγέλασε έτσι τον Ιερεμία χρησιμοποιώντας τον για να επιτελέσει αυτά που ο ίδιος ο προφήτης νόμιζε ότι δεν μπορούσε να κάνει.
Μαθήματα για Εμάς:
1:8. Ο Ιεχωβά ενδέχεται να ελευθερώνει ενίοτε το λαό του από διωγμό—ίσως εγείροντας αμερόληπτους δικαστές, αντικαθιστώντας εχθρικούς αξιωματούχους με λογικούς ή χορηγώντας στους λάτρεις του δύναμη για να υπομείνουν.—1 Κορινθίους 10:13.
2:13, 18. Οι άπιστοι Ισραηλίτες έκαναν δύο κακά πράγματα. Εγκατέλειψαν τον Ιεχωβά, τη βέβαιη πηγή ευλογιών, καθοδηγίας και προστασίας. Επίσης λάξευσαν για τον εαυτό τους τις δικές τους συμβολικές στέρνες επιδιώκοντας τη σύναψη στρατιωτικών συμμαχιών με την Αίγυπτο και την Ασσυρία. Στις μέρες μας, το να εγκαταλείψουμε τον αληθινό Θεό για χάρη ανθρώπινων φιλοσοφιών και θεωριών καθώς και για χάρη της κοσμικής πολιτικής είναι σαν να αντικαθιστούμε «την πηγή του ζωντανού νερού» με «σπασμένες στέρνες».
6:16. Ο Ιεχωβά προτρέπει τα μέλη του στασιαστικού λαού του να σταθούν, να εξετάσουν τον εαυτό τους και να επιστρέψουν στους «δρόμους» των πιστών προγόνων τους. Δεν πρέπει και εμείς να εξετάζουμε τον εαυτό μας από καιρό σε καιρό για να βλέπουμε αν όντως περπατάμε στην οδό που θέλει ο Ιεχωβά να περπατάμε;
7:1-15. Το γεγονός ότι έθεταν την εμπιστοσύνη τους στο ναό, βλέποντάς τον όπως θα έβλεπε κάποιος ένα είδος προστατευτικού φυλαχτού, δεν έσωσε τους Ιουδαίους. Πρέπει να περπατάμε μέσω πίστης, όχι μέσω όρασης.—2 Κορινθίους 5:7.
15:16, 17. Όπως ο Ιερεμίας, έτσι και εμείς μπορούμε να καταπολεμούμε την αποθάρρυνση. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό βρίσκοντας χαρά σε ουσιαστική προσωπική μελέτη της Γραφής, εξυψώνοντας το όνομα του Ιεχωβά στη διακονία και αποφεύγοντας τις κακές συναναστροφές.
17:1, 2. Οι αμαρτίες του λαού του Ιούδα έκαναν τις θυσίες του δυσάρεστες στον Ιεχωβά. Η ηθική ακαθαρσία καθιστά μη αποδεκτές τις θυσίες μας αίνου.
17:5-8. Οι άνθρωποι και οι θεσμοί αξίζουν την εμπιστοσύνη μας μόνο στο βαθμό στον οποίο ενεργούν σε αρμονία με το θέλημα του Θεού και τις θεϊκές αρχές. Όταν πρόκειται για ζητήματα όπως η σωτηρία και η γνήσια ειρήνη και ασφάλεια, είναι σοφό να θέτουμε την εμπιστοσύνη μας μόνο στον Ιεχωβά.—Ψαλμός 146:3.
20:8-11. Δεν πρέπει να επιτρέπουμε στην απάθεια, στην εναντίωση ή στο διωγμό να μειώνουν το ζήλο μας για το έργο κηρύγματος της Βασιλείας.—Ιακώβου 5:10, 11.
«ΦΕΡΤΕ ΤΟΝ ΤΡΑΧΗΛΟ ΣΑΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΖΥΓΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΑΣ»
Ο Ιερεμίας εξαγγέλλει κρίσεις εναντίον των τελευταίων τεσσάρων βασιλιάδων του Ιούδα καθώς και εναντίον των ψευδοπροφητών, των κακών ποιμένων και των διεφθαρμένων ιερέων. Ο Ιεχωβά, αναφερόμενος στο πιστό υπόλοιπο ως καλά σύκα, λέει: «Θα στρέψω το μάτι μου πάνω τους με καλή διάθεση». (Ιερεμίας 24:5, 6) Οι τρεις προφητείες στο 25ο κεφάλαιο συνοψίζουν τις κρίσεις που αναλύονται σε μετέπειτα κεφάλαια.
Οι ιερείς και οι προφήτες συνωμοτούν για να θανατώσουν τον Ιερεμία. Το άγγελμά του λέει ότι πρέπει να υπηρετήσουν το βασιλιά της Βαβυλώνας. Ο Ιερεμίας λέει στον Βασιλιά Σεδεκία: «Φέρτε τον τράχηλό σας κάτω από το ζυγό του βασιλιά της Βαβυλώνας». (Ιερεμίας 27:12) Ωστόσο, «Αυτός που διασκόρπισε τον Ισραήλ, αυτός και θα τον συνάξει [τον Ισραήλ]». (Ιερεμίας 31:10) Μια υπόσχεση δίνεται δικαιολογημένα στους Ρηχαβίτες. Ο Ιερεμίας τίθεται «υπό κράτηση στην Αυλή της Φρουράς». (Ιερεμίας 37:21) Η Ιερουσαλήμ καταστρέφεται και οι περισσότεροι κάτοικοί της παίρνονται αιχμάλωτοι. Ο Ιερεμίας και ο γραμματέας του, ο Βαρούχ, είναι ανάμεσα σε αυτούς που μένουν πίσω. Παρά την προειδοποίηση του Ιερεμία να μην το κάνουν αυτό, εκείνοι οι φοβισμένοι άνθρωποι πηγαίνουν στην Αίγυπτο. Τα κεφάλαια 46 ως 51 αναφέρουν τα όσα εξαγγέλλει ο Ιερεμίας σχετικά με τα έθνη.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
22:30—Μήπως αυτό το διάταγμα αφαίρεσε το δικαίωμα του Ιησού Χριστού να ανέλθει στο θρόνο του Δαβίδ; (Ματθαίος 1:1, 11) Όχι. Το διάταγμα απέκλειε οποιονδήποτε απόγονο του Ιωαχίν από το να “καθήσει στο θρόνο του Δαβίδ . . . στον Ιούδα”. Ο Ιησούς επρόκειτο να κυβερνήσει από τους ουρανούς, όχι από κάποιον θρόνο στον Ιούδα.
23:33—Ποιο είναι «το φορτίο του Ιεχωβά»; Στις ημέρες του Ιερεμία, οι βαρυσήμαντες εξαγγελίες που έκανε ο προφήτης σχετικά με την καταστροφή της Ιερουσαλήμ αποτελούσαν φορτίο για τους συμπατριώτες του. Με τη σειρά τους, οι μη δεκτικοί άνθρωποι ήταν τέτοιο φορτίο για τον Ιεχωβά ώστε εκείνος θα τους απέρριπτε. Παρόμοια, το Γραφικό άγγελμα σχετικά με την επικείμενη καταστροφή του Χριστιανικού κόσμου αποτελεί φορτίο για το Χριστιανικό κόσμο, και οι άνθρωποι οι οποίοι δεν δίνουν προσοχή είναι βάρος για τον Θεό.
31:33—Πώς είναι γραμμένος ο νόμος του Θεού στις καρδιές; Όταν ένα άτομο αγαπάει το νόμο του Θεού τόσο πολύ ώστε έχει τη διακαή επιθυμία να κάνει το θέλημα του Ιεχωβά, μπορεί να λεχθεί ότι ο νόμος του Θεού είναι γραμμένος στην καρδιά του.
32:10-15—Για ποιο σκοπό έγιναν δύο συμβόλαια για την ίδια συναλλαγή; Το ανοιχτό συμβόλαιο ήταν για να το συμβουλεύονται. Το σφραγισμένο συμβόλαιο χρησίμευε ως αντίγραφο για να πιστοποιεί την ακρίβεια του ανοιχτού συμβολαίου αν χρειαζόταν. Ακολουθώντας ο Ιερεμίας λογικές νομικές διαδικασίες ακόμη και όταν συναλλασσόταν με έναν συγγενή και συλλάτρη του, έθεσε παράδειγμα για εμάς.
33:23, 24—Ποιες είναι οι «δύο οικογένειες» για τις οποίες γίνεται λόγος εδώ; Η μία είναι η βασιλική οικογένεια που προέρχεται από τη γραμμή του Βασιλιά Δαβίδ και η άλλη είναι η ιερατική οικογένεια των απογόνων του Ααρών. Όταν καταστράφηκε η Ιερουσαλήμ και ο ναός του Ιεχωβά, φαινόταν ότι ο Ιεχωβά είχε απορρίψει αυτές τις δύο οικογένειες και ότι δεν θα είχε πια κάποιο βασίλειο στη γη ούτε θα φρόντιζε να αποκατασταθεί η λατρεία του.
46:22—Γιατί παρομοιάζεται η φωνή της Αιγύπτου με του φιδιού; Αυτό μπορεί να αναφέρεται είτε στο ότι η Αίγυπτος υποχωρεί νικημένη παράγοντας σφυριχτό ήχο είτε στο ότι η φωνή της ως έθνους είναι χαμηλή εξαιτίας καταστροφών που υφίσταται. Η παρομοίωση δείχνει επίσης πόσο μάταιο ήταν για τους Φαραώ της Αιγύπτου να φορούν ένα ομοίωμα ιερού φιδιού στο κάλυμμα του κεφαλιού τους, υποτίθεται για να τους προστατεύει η θεά-φίδι Ουατζίτ.
Μαθήματα για Εμάς:
21:8, 9· 38:19. Ακόμη και την τελευταία ώρα, ο Ιεχωβά έδωσε δυνατότητα επιλογής στους αμετανόητους κατοίκους της Ιερουσαλήμ οι οποίοι ήταν άξιοι θανάτου. Ναι, «είναι πολλά τα ελέη του».—2 Σαμουήλ 24:14· Ψαλμός 119:156.
31:34. Πόσο παρηγορητικό είναι να γνωρίζουμε ότι ο Ιεχωβά δεν επαναφέρει στη μνήμη του τις αμαρτίες εκείνων που συγχωρεί και δεν αναλαμβάνει δράση εναντίον τους στο μέλλον!
38:7-13· 39:15-18. Ο Ιεχωβά δεν ξεχνάει την πιστή μας υπηρεσία, η οποία περιλαμβάνει το να “διακονούμε τους αγίους”.—Εβραίους 6:10.
45:4, 5. Όπως συνέβαινε κατά τις τελευταίες ημέρες του Ιούδα, έτσι και οι «τελευταίες ημέρες» του παρόντος συστήματος πραγμάτων δεν είναι καιρός να ζητάμε «μεγάλα πράγματα», όπως πλούτο, εξοχότητα ή υλική ασφάλεια.—2 Τιμόθεο 3:1· 1 Ιωάννη 2:17.
ΦΩΤΙΑ ΣΤΗΝ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ
Βρισκόμαστε στο έτος 607 Π.Κ.Χ. Ο Σεδεκίας διανύει το 11ο έτος της βασιλείας του. Ο Βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ της Βαβυλώνας πολιορκεί την Ιερουσαλήμ εδώ και 18 μήνες. Την έβδομη ημέρα του πέμπτου μήνα του 19ου έτους της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα, ο Νεβουζαραδάν, ο αρχηγός της σωματοφυλακής, “έρχεται”, δηλαδή καταφτάνει, στην Ιερουσαλήμ. (2 Βασιλέων 25:8) Ίσως από το στρατόπεδό του που βρίσκεται έξω από τα τείχη της πόλης, ο Νεβουζαραδάν παρατηρεί την κατάσταση και καταστρώνει σχέδιο δράσης. Τρεις ημέρες αργότερα, τη δέκατη ημέρα του μήνα, “έρχεται”, δηλαδή εισβάλλει, στην Ιερουσαλήμ. Στη συνέχεια, βάζει φωτιά στην πόλη.—Ιερεμίας 52:12, 13.
Ο Ιερεμίας αφηγείται λεπτομερώς την πτώση της Ιερουσαλήμ. Η περιγραφή του παρέχει μια βάση για θρήνους. Αυτές οι συνθέσεις εμφανίζονται στο Γραφικό βιβλίο Θρήνοι.
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Οι εξαγγελίες του Ιερεμία περιλάμβαναν την κρίση του Ιεχωβά εναντίον της Ιερουσαλήμ
[Εικόνα στη σελίδα 9]
Πώς “χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά την ισχύ του” εναντίον του Ιερεμία;
[Εικόνα στη σελίδα 10]
«Σαν αυτά τα καλά σύκα, έτσι θα θεωρήσω τους εξορίστους του Ιούδα».—Ιερεμίας 24:5