Ένας Χρόνος στην «Καλή Γη»

ΤΟ 1908 έγινε μια συναρπαστική ανακάλυψη στην τοποθεσία της Βιβλικής πόλης Γεζέρ, η οποία βρίσκεται στην παράκτια πεδιάδα δυτικά της Ιερουσαλήμ: ήρθε στο φως μια μικρή ασβεστολιθική πλάκα η οποία ανάγεται, όπως πιστεύεται, στο δέκατο αιώνα Π.Κ.Χ. Αυτή περιέχει ένα κείμενο, σε αρχαία εβραϊκή γραφή, που θεωρείται ότι αποτελεί την απλοποιημένη περιγραφή ενός γεωργικού έτους, ή κύκλου, καθώς και των διαφόρων εργασιών που περιλάμβανε. Η εν λόγω πινακίδα έγινε γνωστή ως το Ημερολόγιο της Γεζέρ.

Η πλάκα φέρει μια υπογραφή: Αβιά. Παρότι δεν συμφωνούν όλοι οι αρχαιολόγοι, πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για άσκηση ενός μαθητή γραμμένη σε έμμετρο λόγο. * Θα θέλατε να δείτε την εναλλαγή των εποχών μέσα από τα μάτια ενός αγοριού που ζούσε τότε; Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να θυμηθείτε μερικά Βιβλικά γεγονότα.

Δύο Μήνες Συγκομιδής

Ο συγγραφέας αυτού του αρχαίου ημερολογίου άρχισε με τη γενική συγκομιδή. Αν και αναφέρεται πρώτη σε αυτό το ημερολόγιο, μπορείτε να καταλάβετε γιατί οι Ισραηλίτες θεωρούσαν εκείνη τη συγκομιδή αποκορύφωμα, τέλος του κύριου μέρους του γεωργικού έτους. Ο μήνας Εθανίμ (που αργότερα ονομάστηκε Τισρί) αντιστοιχεί με το Σεπτέμβριο/Οκτώβριο του τωρινού μας ημερολογίου. Εφόσον η συγκομιδή είχε ολοκληρωθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της, επρόκειτο για μια ιδιαίτερα γιορταστική περίοδο στην οποία θα συμμετείχε πιθανότατα ο νεαρός Αβιά. Φανταστείτε τον ενθουσιασμό του καθώς βοηθούσε τον πατέρα του να φτιάξει τη σκηνή που θα γινόταν η κατοικία τους επί μία εβδομάδα, κατά την οποία απέδιδαν χαρούμενα ευχαριστίες στον Ιεχωβά για την καρποφορία των αγρών τους!—Δευτερονόμιο 16:13-15.

Εκείνον τον καιρό, οι ελιές ήταν σχεδόν έτοιμες για να τις μαζέψει η οικογένεια του Αβιά ραβδίζοντας τα κλαδιά των δέντρων, μια εργασία που μπορεί να ήταν πολύ δύσκολη για τον νεαρό Αβιά αλλά αποτελούσε διασκεδαστικό θέαμα.  (Δευτερονόμιο 24:20) Η οικογένειά του μάζευε κατόπιν τις ελιές και τις πήγαινε στο πλησιέστερο πιεστήριο για να παραγάγει λάδι. Ή κάποια οικογένεια μπορεί να έβγαζε λάδι με μια απλούστερη μέθοδο—βάζοντας κοπανισμένες ή τσακισμένες ελιές σε νερό και συλλέγοντας το λάδι που επέπλεε. Ούτως ή άλλως, εκείνο το πολύτιμο υγρό δεν παρείχε μόνο τροφή. Το χρησιμοποιούσαν επίσης ως καύσιμη ύλη για τα λυχνάρια καθώς και για να περιποιούνται μώλωπες και τραύματα, όπως αυτά που θα μπορούσε να πάθει ένα παιδί σαν τον Αβιά την ώρα του παιχνιδιού.

Δύο Μήνες Σποράς

Όταν άρχιζαν τα πρωτοβρόχια, ίσως άρεσε στον Αβιά να νιώθει τη δροσερή βροχή στο δέρμα του. Ο πατέρας του πιθανότατα του είχε πει πόσο σημαντική είναι η βροχή για τη γη. (Δευτερονόμιο 11:14) Το έδαφος, το οποίο σκλήραινε επί μήνες από τον ήλιο, θα μαλάκωνε και θα ήταν έτοιμο για όργωμα. Ο αρχαίος ζευγάς κατηύθυνε επιδέξια ένα ξύλινο αλέτρι, το οποίο είχε ενδεχομένως μεταλλικό άκρο και σερνόταν από κάποιο ζώο. Ο στόχος ήταν να σχηματίσει ίσια αυλάκια στο έδαφος. Η γη ήταν πολύτιμη, γι’ αυτό οι Ισραηλίτες γεωργοί αξιοποιούσαν ακόμη και μικρές εκτάσεις γης, μεταξύ αυτών και πλαγιές. Αλλά εκεί ίσως χρειαζόταν να χρησιμοποιούν εργαλεία χειρός.

Αφού όργωναν το μαλακό έδαφος, μπορούσαν να σπείρουν σιτάρι και κριθάρι. Είναι ενδιαφέρον ότι η επόμενη καταχώριση στο Ημερολόγιο της Γεζέρ αναφέρεται στη δίμηνη περίοδο αυτής της σποράς. Ο σπορέας ίσως μετέφερε τα σιτηρά σε μια πτυχή των ρούχων του και σκόρπιζε το σπόρο με το χέρι του με μια μεγάλη απλωτή κίνηση.

 Δύο Μήνες Όψιμης Σποράς

Η «καλή γη» δεν έπαυε ποτέ να παράγει τροφή. (Δευτερονόμιο 3:25) Το Δεκέμβριο, οι βροχοπτώσεις κορυφώνονταν και η γη πρασίνιζε. Ήταν ο καιρός για την όψιμη σπορά των οσπρίων, όπως είναι τα μπιζέλια και τα ρεβίθια, καθώς και άλλων λαχανικών. (Αμώς 7:1, 2) Στην πινακίδα, ο Αβιά το αποκαλεί αυτό «ανοιξιάτικη βοσκή» ή, σύμφωνα με κάποια άλλη απόδοση, το «όψιμο φύτεμα», και επρόκειτο για έναν καιρό κατά τον οποίο έτρωγαν γευστικά φαγητά φτιαγμένα από πολλά λαχανικά εκείνης της περιόδου.

Καθώς ο σχετικά ψυχρός καιρός ζέσταινε σιγά σιγά, η αμυγδαλιά, προάγγελος της άνοιξης, έβγαζε λευκά και ροζ άνθη. Αυτό θα μπορούσε να αρχίσει να συμβαίνει ακόμη και με ελάχιστη άνοδο της θερμοκρασίας τον Ιανουάριο.—Ιερεμίας 1:11, 12.

Μήνας Συγκομιδής του Λιναριού

Ο Αβιά ανέφερε κατόπιν το λινάρι. Αυτό μπορεί να σας θυμίζει ένα περιστατικό που συνέβη αιώνες πριν από την εποχή του Αβιά στην ανατολική πλευρά των λόφων της Ιουδαίας. Στην Ιεριχώ, η Ραάβ έκρυψε δύο κατασκόπους «ανάμεσα σε λινοκάλαμα που τα είχε στρώσει» στην ταράτσα της για να ξεραθούν. (Ιησούς του Ναυή 2:6) Το λινάρι έπαιζε σπουδαίο ρόλο στη ζωή των Ισραηλιτών. Για να εξαχθούν οι ίνες του λιναριού, έπρεπε πρώτα να αποσυντεθεί η φυτική ύλη. Αυτό μπορούσε να γίνει είτε αργά αργά μέσω της δροσιάς είτε πιο γρήγορα με την τοποθέτηση του λιναριού σε μια ποσότητα νερού ή σε ένα ρυάκι. Μόλις αποχώριζαν τις ίνες του λιναριού, τις χρησιμοποιούσαν για την παραγωγή λινού υφάσματος, από το οποίο έφτιαχναν καραβόπανα, σκηνές και ενδύματα. Χρησιμοποιούσαν επίσης το λινάρι για να φτιάχνουν φιτίλια για λυχνάρια.

Μερικοί διαφωνούν με την άποψη ότι καλλιεργούνταν λινάρι στην περιοχή της Γεζέρ, όπου το νερό ήταν κάπως λιγοστό. Άλλοι διατείνονται ότι το λινάρι καλλιεργούνταν αργότερα στη διάρκεια του έτους. Γι’ αυτό, μερικοί υποστηρίζουν ότι στο Ημερολόγιο της Γεζέρ η λέξη «λινάρι» σήμαινε στην ουσία «χορτάρι» για ζωοτροφή.

Μήνας Θερισμού του Κριθαριού

Κάθε χρόνο, γύρω στην εαρινή ισημερία, ο Αβιά παρατηρούσε τα χλωρά στάχυα του κριθαριού, του επόμενου προϊόντος που ανέφερε στο ημερολόγιό του. Ο αντίστοιχος μήνας στην εβραϊκή είναι ο Αβίβ, που σημαίνει «Χλωρά Στάχυα», κάτι που παραπέμπει πιθανώς στο στάδιο κατά το οποίο τα στάχυα είναι ώριμα αλλά μαλακά. Ο Ιεχωβά πρόσταξε: «Πρέπει να τηρείται ο μήνας Αβίβ και να γιορτάζεις το πάσχα για τον Ιεχωβά». (Δευτερονόμιο 16:1) Ο Αβίβ (ο οποίος αργότερα ονομάστηκε Νισάν) αντιστοιχεί με μέρος του Μαρτίου και του Απριλίου. Ο χρόνος κατά τον οποίο ωρίμαζε το κριθάρι  ίσως έπαιζε κάποιον ρόλο στον καθορισμό της έναρξης αυτού του μήνα. Ακόμη και σήμερα, οι Καραΐτες Ιουδαίοι χρησιμοποιούν τον καιρό της ωρίμανσης του κριθαριού για να καθορίζουν την έναρξη του νέου τους έτους. Ούτως ή άλλως, έπρεπε να κινήσουν τους πρώτους καρπούς του κριθαριού ενώπιον του Ιεχωβά τη 16η του μήνα Αβίβ.—Λευιτικό 23:10, 11.

Το κριθάρι κατείχε πολύ σημαντική θέση στην καθημερινή ζωή των περισσότερων Ισραηλιτών. Επειδή ήταν φτηνότερο από το σιτάρι, το προτιμούσαν πολλές φορές για την παρασκευή ψωμιού, ιδιαίτερα οι φτωχοί.—Ιεζεκιήλ 4:12.

Μήνας Θερισμού και Μέτρησης

Αν μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Αβιά, ίσως τον δείτε να παρατηρεί νωρίς ένα πρωί τα βαριά σύννεφα να διαλύονται—δεν θα ξαναβρέξει για κάποιο διάστημα. Τα φυτά της καλής γης εξαρτόνταν τώρα από τη δροσιά. (Γένεση 27:28· Ζαχαρίας 8:12) Οι Ισραηλίτες γεωργοί ήξεραν ότι πολλά προϊόντα των οποίων η συγκομιδή γινόταν τους πιο ηλιόλουστους μήνες του έτους χρειάζονταν μια λεπτή ισορροπία ανέμων μέχρι την Πεντηκοστή. Ο κρύος, υγρός άνεμος που φυσούσε από το βορρά μπορεί να ευνοούσε την ανάπτυξη των δημητριακών, αλλά έκανε ζημιά στα οπωροφόρα δέντρα όταν άνθιζαν. Ο ζεστός, ξηρός άνεμος που φυσούσε από το νότο συνέβαλλε στο άνοιγμα και στην επικονίαση των ανθέων.—Παροιμίες 25:23· Άσμα Ασμάτων 4:16.

Ο Ιεχωβά, ο Κύριος των φυσικών στοιχείων, είχε θέσει σε λειτουργία ένα οικολογικό σύστημα και το είχε ρυθμίσει με εξαιρετική ακρίβεια. Στις ημέρες του Αβιά, ο Ισραήλ ήταν πράγματι «γη με σιτάρι και κριθάρι και κλήματα και σύκα και ρόδια, γη που βγάζει λαδοελιές και μέλι». (Δευτερονόμιο 8:8) Ο παππούς του Αβιά μπορεί να του είχε μιλήσει για την ασυνήθιστη περίοδο αφθονίας υπό τη διακυβέρνηση του σοφού Βασιλιά Σολομώντα—ξεκάθαρη απόδειξη της ευλογίας του Ιεχωβά.—1 Βασιλέων 4:20.

Αφού κάνει μνεία για το θερισμό, το ημερολόγιο περιέχει μια λέξη η οποία σύμφωνα με ορισμένους σημαίνει «μέτρηση». Αυτή η λέξη μπορεί να αναφέρεται στη μέτρηση της σοδειάς για να δοθούν μερίδια στους ιδιοκτήτες του αγρού και στους εργάτες του ή ακόμη και για την καταβολή φόρου. Ωστόσο, άλλοι λόγιοι πιστεύουν ότι η εβραϊκή λέξη σημαίνει «γιορτή» και διακρίνουν σε αυτήν μια νύξη για τη Γιορτή των Εβδομάδων, η οποία λάβαινε χώρα το μήνα Σιβάν (Μάιο/Ιούνιο).—Έξοδος 34:22.

Δύο Μήνες Αραιώματος των Φύλλων

Ο Αβιά γράφει στη συνέχεια για δύο μήνες κατά τους οποίους οι αγρότες περιποιούνταν τα κλήματα. Βοηθούσε άραγε ο ίδιος στο αραίωμα της άφθονης φυλλωσιάς των κλημάτων ώστε να μπορεί ο ήλιος να βλέπει τα σταφύλια; (Ησαΐας 18:5) Κατόπιν ερχόταν ο καιρός για να αρχίσουν να μαζεύουν τα σταφύλια, μια συναρπαστική περίοδος για έναν νεαρό εκείνης της εποχής. Πόσο νόστιμα ήταν τα πρώτα ώριμα σταφύλια! Ο Αβιά πιθανώς είχε ακούσει για τους 12 κατασκόπους  που έστειλε ο Μωυσής στην Υποσχεμένη Γη. Αυτοί πήγαν εκεί τις ημέρες των πρώτων ώριμων σταφυλιών για να δουν πόσο καλή ήταν η γη. Σε εκείνη την περίπτωση, ένα τσαμπί σταφύλια ήταν τόσο μεγάλο ώστε χρειάστηκαν δύο άντρες για να το μεταφέρουν!—Αριθμοί 13:20, 23.

Μήνας Καλοκαιρινών Καρπών

Η τελευταία καταχώριση στο ημερολόγιο του Αβιά αναφερόταν στους καλοκαιρινούς καρπούς. Στην αρχαία Μέση Ανατολή, το καλοκαίρι ήταν το τμήμα του γεωργικού έτους που είχε ως επίκεντρο τους καρπούς. Μετά την εποχή του Αβιά, ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε την έκφραση «ένα καλάθι με καλοκαιρινούς καρπούς» για να δείξει ότι “το τέλος είχε έρθει για το λαό του τον Ισραήλ”, κάνοντας ένα λογοπαίγνιο με τους εβραϊκούς όρους που αποδίδονται “καλοκαιρινοί καρποί” και «τέλος». (Αμώς 8:2) Αυτό πρέπει να υπενθύμιζε στον άπιστο Ισραήλ ότι είχε φτάσει το τέλος του και ότι είχε έρθει ο καιρός για την κρίση του Ιεχωβά. Τα σύκα ήταν αναμφίβολα μεταξύ των καλοκαιρινών καρπών για τους οποίους έκανε λόγο ο Αβιά. Με τα καλοκαιρινά σύκα μπορούσαν να φτιάχνουν πίτες τις οποίες έτρωγαν ή χρησιμοποιούσαν ως κατάπλασμα για μεγάλα σπυριά.—2 Βασιλέων 20:7.

Το Ημερολόγιο της Γεζέρ και Εσείς

Ο νεαρός Αβιά πιθανώς είχε άμεση επαφή με τη γεωργική ζωή της χώρας. Οι Ισραηλίτες εκείνων των ημερών ασχολούνταν εκτεταμένα με γεωργικές δραστηριότητες. Ακόμη και αν εσείς δεν είστε εξοικειωμένοι με τις γεωργικές δραστηριότητες, όσα αναφέρει αυτή η πλάκα από τη Γεζέρ μπορούν να ζωντανέψουν την ανάγνωση της Γραφής που κάνετε, καθιστώντας την πιο κατανοητή και ουσιαστική.

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 11]

ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΤΗΣ ΓΕΖΕΡ:

«Μήνες τρύγου και συγκομιδής της ελιάς·

μήνες σποράς·

μήνες ανοιξιάτικης βοσκής·

μήνας μαζέματος του λιναριού·

μήνας θερισμού του κριθαριού·

μήνας θερισμού του σιταριού και μέτρησης·

μήνες κλαδέματος·

μήνας καλοκαιρινών καρπών».

[υπογραφή:] Αβιά *

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστίες]

Archaeological Museum of Istanbul

[Πίνακας/​Εικόνες στη σελίδα 9]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΝΙΣΑΝ (ΑΒΙΒ)

Μάρτιος—Απρίλιος

ΙΓΙΑΡ (ΖΙΒ)

Απρίλιος—Μάιος

ΣΙΒΑΝ

Μάιος—Ιούνιος

ΤΑΜΜΟΥΖ

Ιούνιος—Ιούλιος

ΑΒ

Ιούλιος—Αύγουστος

ΕΛΟΥΛ

Αύγουστος—Σεπτέμβριος

ΤΙΣΡΙ (ΕΘΑΝΙΜ)

Σεπτέμβριος—Οκτώβριος

ΕΣΒΑΝ (ΒΟΥΛ)

Οκτώβριος—Νοέμβριος

ΧΙΣΛΕΒ

Νοέμβριος—Δεκέμβριος

ΤΕΒΕΘ

Δεκέμβριος—Ιανουάριος

ΣΕΒΑΤ

Ιανουάριος—Φεβρουάριος

ΑΔΑΡ

Φεβρουάριος—Μάρτιος

ΒΕΑΔΑΡ

Μάρτιος

[Ευχαριστίες]

Farmer: Garo Nalbandian

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Ανασκαφή στη Γεζέρ

[Ευχαριστίες[

© 2003 BiblePlaces.com

[Εικόνες στη σελίδα 10]

Αμυγδαλιά

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Λινάρι

[Ευχαριστίες]

Dr. David Darom

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Κριθάρι

[Ευχαριστίες]

U.S. Department of Agriculture