Εδώ και Ενενήντα Χρόνια, “Θυμάμαι τον Μεγαλειώδη Δημιουργό Μου”

Αφήγηση από τον Έντουιν Ρίτζγουελ

ΤΗΝ Ημέρα της Ανακωχής, στις 11 Νοεμβρίου 1918, τα παιδιά στο σχολείο μου συγκεντρώθηκαν εκτάκτως για να γιορτάσουν το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, ο οποίος αργότερα ονομάστηκε Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ήμουν μόλις πέντε χρονών και δεν καταλάβαινα τι ακριβώς συνέβαινε. Ωστόσο, από όσα με είχαν διδάξει οι γονείς μου για τον Θεό, ήξερα ότι δεν ήθελα να πάρω μέρος σε αυτή τη γιορτή. Προσευχήθηκα στον Θεό, αλλά δεν μπόρεσα να ελέγξω τα συναισθήματά μου και άρχισα να κλαίω. Παρ’ όλα αυτά, δεν συμμετείχα στον εορτασμό. Με εκείνο το γεγονός άρχισα να “θυμάμαι τον Μεγαλειώδη Δημιουργό μου”.​—Εκκλ. 12:1.

Λίγους μήνες προτού συμβεί το συγκεκριμένο περιστατικό στο σχολείο, η οικογένειά μας είχε μετακομίσει κοντά στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Περίπου εκείνον τον καιρό, ο πατέρας μου παρακολούθησε τη δημόσια ομιλία με τον τίτλο «Εκατομμύρια που Ζουν Τώρα Δεν θα Πεθάνουν Ποτέ». Εκείνη η ομιλία άλλαξε τη ζωή του. Ο πατέρας μου και η μητέρα μου άρχισαν να μελετούν την Αγία Γραφή και συζητούσαν συχνά για τη Βασιλεία του Θεού και τις ευλογίες που θα φέρει. Ευχαριστώ τον Θεό που από τότε οι γονείς μου με μεγάλωσαν έτσι ώστε να Τον αγαπώ και να Τον εμπιστεύομαι.​—Παρ. 22:6.

Αρχίζω την Ολοχρόνια Διακονία

Σε ηλικία 15 ετών, αν και είχα τις προϋποθέσεις να συνεχίσω τις σπουδές μου, βαθιά μέσα μου ήθελα να υπηρετήσω ως ολοχρόνιος διάκονος. Ο πατέρας μου πίστευε ότι ήμουν πολύ μικρός ακόμη, και έτσι εργάστηκα σε ένα γραφείο για κάποιο διάστημα. Ωστόσο, η επιθυμία που είχα να υπηρετήσω τον Ιεχωβά ολοχρόνια ήταν τόσο έντονη ώστε κάποια μέρα έγραψα ένα γράμμα στον Ι. Φ. Ρόδερφορντ, ο οποίος επέβλεπε το παγκόσμιο έργο κηρύγματος εκείνον τον καιρό. Τον ρώτησα ποια ήταν η άποψή του για τα σχέδιά μου. Ο αδελφός Ρόδερφορντ μου έγραψε τα εξής: «Αν είσαι αρκετά μεγάλος για να εργάζεσαι, τότε είσαι αρκετά μεγάλος και για να ασχοληθείς με την υπηρεσία του Κυρίου. . . . Πιστεύω ότι ο Κύριος θα σε ευλογήσει αν καταβάλλεις προσπάθεια να Τον υπηρετείς πιστά». Εκείνο το γράμμα, με ημερομηνία 10 Μαρτίου 1928, επηρέασε βαθιά την οικογένειά μας. Σύντομα, ο πατέρας, η μητέρα, η μεγαλύτερη αδελφή μου και εγώ γίναμε ολοχρόνιοι διάκονοι.

Το 1931, σε μια συνέλευση στο Λονδίνο, ο αδελφός Ρόδερφορντ ρώτησε το ακροατήριο ποιοι θα ήθελαν να κηρύξουν τα καλά νέα σε ξένες χώρες. Ανταποκρίθηκα στην πρόσκληση και, μαζί με τον Άντριου Τζακ, διορίστηκα στο Κάουνας, την τότε πρωτεύουσα της Λιθουανίας. Ήμουν 18 χρονών.

Κήρυγμα του Αγγέλματος της Βασιλείας στο Εξωτερικό

Εκείνον τον καιρό, η Λιθουανία ήταν μια φτωχή, αγροτική χώρα και το κήρυγμα στην επαρχία είχε δυσκολίες. Τα καταλύματα ήταν δυσεύρετα, και κάποια από αυτά μας έμειναν αξέχαστα. Για  παράδειγμα, ένα βράδυ ο Άντριου και εγώ ξυπνήσαμε γιατί κάτι μας ενοχλούσε. Ανάψαμε τη λάμπα πετρελαίου και είδαμε ότι στο κρεβάτι υπήρχαν εκατοντάδες κοριοί. Μας είχαν τσιμπήσει από την κορυφή μέχρι τα νύχια! Για να απαλύνω τον πόνο, κάθε πρωί επί μία εβδομάδα έμπαινα μέχρι το λαιμό μέσα στο παγωμένο νερό ενός κοντινού ποταμού. Παρ’ όλα αυτά, ήμασταν αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τη διακονία μας. Λίγο καιρό αργότερα, το πρόβλημα της στέγης λύθηκε όταν συναντήσαμε ένα νεαρό αντρόγυνο που είχε γνωρίσει τη Γραφική αλήθεια. Μας πήραν στο σπίτι τους, το οποίο ήταν πολύ μικρό αλλά καθαρό. Αν και κοιμόμασταν στο πάτωμα, τι ανακούφιση νιώθαμε!

Η Λιθουανία βρισκόταν τότε υπό τον έλεγχο του Ρωμαιοκαθολικού και του Ρωσικού Ορθόδοξου κλήρου. Μόνο οι πλούσιοι μπορούσαν να αποκτήσουν Γραφή. Ο κύριος στόχος μας ήταν να καλύψουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τομέα και να δώσουμε όσο πιο πολλά Γραφικά έντυπα μπορούσαμε σε ενδιαφερόμενα άτομα. Στην αρχή, βρίσκαμε κατάλυμα σε μια πόλη. Στη συνέχεια, κηρύτταμε με προσοχή στις γύρω περιοχές, και τέλος καλύπταμε γρήγορα την ίδια την πόλη. Με αυτόν τον τρόπο, ολοκληρώναμε συνήθως το έργο μας προτού μας δημιουργήσουν πρόβλημα οι τοπικοί ιερείς.

Δημιουργείται Σάλος που Φέρνει Διαφήμιση

Το 1934, ο Άντριου διορίστηκε να υπηρετεί στο γραφείο τμήματος στο Κάουνας, και συνεργάτης μου έγινε ο Τζον Σέμπι. Οι δυο μας ζήσαμε μερικές αξέχαστες εμπειρίες. Μια μέρα επισκέφτηκα έναν δικηγόρο στο γραφείο του σε μια μικρή πόλη. Εκείνος θύμωσε, έβγαλε ένα πιστόλι από το συρτάρι και μου είπε απότομα να φύγω. Προσευχήθηκα σιωπηλά και θυμήθηκα τη Γραφική συμβουλή: «Η απάντηση που δίνεται με πραότητα απομακρύνει την οργή». (Παρ. 15:1) Έτσι λοιπόν, είπα: «Ήρθα εδώ ως φίλος με ένα άγγελμα καλών νέων, και σας ευχαριστώ που δείξατε αυτοσυγκράτηση». Ο δικηγόρος απομάκρυνε το δάχτυλό του από τη σκανδάλη, και εγώ βγήκα από το γραφείο του οπισθοχωρώντας προσεκτικά.

Όταν βρεθήκαμε με τον Τζον, μου είπε ότι και εκείνος είχε μια δυσάρεστη εμπειρία. Είχε οδηγηθεί στο αστυνομικό τμήμα επειδή κατηγορήθηκε ψευδώς ότι έκλεψε ένα χαρτονόμισμα μεγάλης αξίας από κάποια κυρία την οποία είχε συναντήσει. Στο τμήμα, ανάγκασαν τον Τζον να γδυθεί για να του κάνουν σωματική έρευνα. Φυσικά, δεν είχε εκείνος το χαρτονόμισμα. Αργότερα έπιασαν τον πραγματικό κλέφτη.

Τα δύο αυτά γεγονότα δημιούργησαν σάλο σε εκείνη την κατά τα άλλα ήσυχη πόλη και διαφήμισαν το έργο μας χωρίς να καταβάλουμε πολύ κόπο!

Δραστηριότητα υπό την Επιφάνεια

Ένας ριψοκίνδυνος διορισμός ήταν να μεταφέρουμε Γραφικά έντυπα στη γειτονική Λετονία, όπου το κήρυγμά μας ήταν υπό απαγόρευση. Περίπου μία φορά το μήνα, ταξιδεύαμε στη Λετονία με το νυχτερινό τρένο. Μερικές φορές, αφού παραδίδαμε τα έντυπα, συνεχίζαμε το ταξίδι μας προς την Εσθονία για να πάρουμε και άλλα έντυπα, τα οποία στο γυρισμό αφήναμε στη Λετονία.

Σε μια περίπτωση, ένας τελωνειακός είχε πληροφορίες για τη δράση μας και ζήτησε να  κατεβούμε από το τρένο και να δείξουμε τα έντυπα στον προϊστάμενό του. Ο Τζον και εγώ προσευχηθήκαμε στον Ιεχωβά να μας βοηθήσει. Προς έκπληξή μας, ο υπάλληλος δεν ανέφερε στον προϊστάμενό του τι μεταφέραμε αλλά είπε απλώς: «Αυτοί οι κύριοι έχουν κάτι να δηλώσουν». Εγώ “δήλωσα” ότι μετέφερα έντυπα που θα βοηθούσαν άτομα σε σχολεία και πανεπιστήμια να καταλάβουν τη σημασία αυτών που συμβαίνουν στον τόσο ταραγμένο κόσμο μας. Ο τελωνειακός μάς έκανε νόημα να περάσουμε και έτσι παραδώσαμε τα έντυπα με ασφάλεια.

Καθώς η πολιτική κατάσταση στις Βαλτικές χώρες επιδεινωνόταν, το κοινό αίσθημα εναντίον των Μαρτύρων οξύνθηκε και το έργο μας απαγορεύτηκε και στη Λιθουανία επίσης. Ο Άντριου και ο Τζον απελάθηκαν, και καθώς ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος πλησίαζε απειλητικά, όλοι οι Βρετανοί υπήκοοι έλαβαν τη σύσταση να φύγουν. Έφυγα και εγώ​—αλλά με βαριά καρδιά.

Προνόμια και Ευλογίες στη Βόρεια Ιρλανδία

Στο μεταξύ, οι γονείς μου είχαν μετακομίσει στη Βόρεια Ιρλανδία, και το 1937 πήγα και εγώ εκεί. Τα έντυπά μας είχαν απαγορευτεί και στη Βόρεια Ιρλανδία εξαιτίας της υστερίας του πολέμου, αλλά εμείς συνεχίσαμε να κηρύττουμε καθ’ όλη τη διάρκειά του. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το έργο μας μπορούσε και πάλι να γίνεται χωρίς νομικούς περιορισμούς. Ο Χάρολντ Κινγκ, ένας έμπειρος σκαπανέας ο οποίος αργότερα υπηρέτησε ως ιεραπόστολος στην Κίνα, ήταν υπεύθυνος για τη διοργάνωση υπαίθριων δημόσιων ομιλιών. «Αυτό το Σάββατο», είπε ο Χάρολντ, «θα κάνω εγώ την πρώτη υπαίθρια ομιλία». Έπειτα, με κοίταξε και είπε: «Το επόμενο Σάββατο θα κάνεις εσύ την ομιλία». Έμεινα άναυδος.

Θυμάμαι έντονα την πρώτη μου ομιλία. Εκατοντάδες άνθρωποι ήταν παρόντες. Την εκφώνησα ανεβασμένος σε ένα κιβώτιο και χωρίς τη βοήθεια ηχητικού εξοπλισμού. Στο τέλος της ομιλίας, με πλησίασε κάποιος κύριος που λεγόταν Μπιλ Σμιθ και μου έσφιξε το χέρι. Είπε ότι πρόσεξε το πλήθος και σταμάτησε να δει τι συνέβαινε. Όπως αποδείχτηκε, ο Μπιλ είχε γνωριστεί  παλιότερα με τον πατέρα μου, αλλά έχασε την επαφή μαζί του όταν ο πατέρας μου και η μητριά μου μετακόμισαν στο Δουβλίνο για να κάνουν σκαπανικό εκεί. Αρχίσαμε Γραφική μελέτη. Με τον καιρό, εννέα μέλη της οικογένειας του Μπιλ έγιναν υπηρέτες του Ιεχωβά.

Αργότερα έκανα έργο σε μια περιοχή με επαύλεις στα περίχωρα του Μπέλφαστ, όπου συνάντησα μια Ρωσίδα η οποία είχε ζήσει στη Λιθουανία. Όταν της παρουσίασα μερικά έντυπα, έδειξε ένα βιβλίο και είπε: «Αυτό το έχω. Μου το έδωσε ο θείος μου, ο οποίος είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κάουνας». Μου έφερε το βιβλίο Δημιουργία στην πολωνική. Τα περιθώρια των σελίδων ήταν γεμάτα σημειώσεις. Έμεινε έκπληκτη όταν έμαθε ότι εγώ ήμουν αυτός που είχε δώσει αρχικά το βιβλίο στο θείο της, τον οποίο είχα συναντήσει στο Κάουνας!​—Εκκλ. 11:1.

Όταν ο Τζον Σέμπι είχε μάθει ότι θα πήγαινα στη Βόρεια Ιρλανδία, μου είχε ζητήσει να επισκεφτώ τη μικρότερη αδελφή του τη Νέλι, η οποία είχε δείξει κάποιο ενδιαφέρον για τη Γραφική αλήθεια. Η αδελφή μου η Κόνι και εγώ αρχίσαμε Γραφική μελέτη μαζί της. Η Νέλι προόδευσε πολύ γρήγορα και αφιέρωσε τη ζωή της στον Ιεχωβά. Με τον καιρό, γνωριστήκαμε καλύτερα και παντρευτήκαμε.

Η Νέλι και εγώ δαπανήσαμε 56 χρόνια μαζί στην υπηρεσία του Ιεχωβά και είχαμε το προνόμιο να βοηθήσουμε πάνω από εκατό άτομα να γνωρίσουν τη Γραφική αλήθεια. Ελπίζαμε να περάσουμε μαζί ζωντανοί από τον Αρμαγεδδώνα στο νέο κόσμο του Ιεχωβά, αλλά ο αμείλικτος εχθρός, ο θάνατος, την πήρε το 1998. Ήταν ένα τρομερό πλήγμα​—μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες στη ζωή μου.

Επιστροφή στις Βαλτικές Χώρες

Περίπου έναν χρόνο μετά το θάνατο της Νέλι, έλαβα μια θαυμάσια ευλογία. Προσκλήθηκα να επισκεφτώ το γραφείο τμήματος στο Τάλιν της Εσθονίας. Μια επιστολή από τους αδελφούς της Εσθονίας εξηγούσε: «Από τους δέκα αδελφούς που διορίστηκαν στις Βαλτικές χώρες στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές της δεκαετίας του 1930, είσαι ο μόνος εν ζωή». Ανέφερε επίσης ότι το γραφείο τμήματος ετοίμαζε μια ιστορική αναδρομή στο έργο της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας, και κατόπιν ρωτούσε: «Θα μπορούσες να έρθεις;»

Τι προνόμιο ήταν να αφηγηθώ τις εμπειρίες που είχαμε ζήσει οι συνεργάτες μου και εγώ εκείνα τα παλιά χρόνια! Στη Λετονία, είχα την ευκαιρία να δείξω στους αδελφούς το πρώτο διαμέρισμα που χρησιμοποιήθηκε ως γραφείο τμήματος και το χώρο όπου κρύβαμε τα έντυπά μας στη στέγη, τον οποίο δεν ανακάλυψε ποτέ η αστυνομία. Στη Λιθουανία, οι αδελφοί με πήγαν σε μια μικρή πόλη που ονομάζεται Σιαουλιάι, όπου είχα κάνει σκαπανικό. Εκεί, σε μια παρέα, κάποιος αδελφός μού είπε: «Πριν από πολλά χρόνια, η μητέρα μου και εγώ αγοράσαμε ένα σπίτι στην πόλη. Καθώς καθαρίζαμε τη σοφίτα, βρήκα τα βιβλία Το Σχέδιον των Αιώνων και Η Κιθάρα του Θεού. Όταν τα διάβασα, κατάλαβα ότι είχα βρει την αλήθεια. Εσύ πρέπει να άφησες αυτά τα βιβλία σε εκείνο το σπίτι πριν από τόσα χρόνια!»

Παρακολούθησα επίσης μια συνέλευση περιοχής σε κάποια άλλη πόλη όπου είχα κάνει σκαπανικό. Στην ίδια πόλη είχα παρακολουθήσει μια συνέλευση πριν από 65 χρόνια. Τότε, υπήρχαν 35 παρόντες. Αλλά πόσο χάρηκα όταν αντίκρισα τώρα ένα ακροατήριο 1.500 ατόμων! Πόσο έχει ευλογήσει ο Ιεχωβά το έργο!

“Ο Ιεχωβά Δεν με Εγκατέλειψε”

Πρόσφατα ευλογήθηκα με εντελώς αναπάντεχο τρόπο όταν μια αξιαγάπητη Χριστιανή, η Μπι, δέχτηκε να γίνει σύζυγός μου. Παντρευτήκαμε το Νοέμβριο του 2006.

Μπορώ να διαβεβαιώσω κάθε νεαρό άτομο που αναρωτιέται τι να κάνει στη ζωή του ότι θα ήταν πολύ σοφό να δώσει προσοχή στα θεόπνευστα λόγια: “Να θυμάσαι τον Μεγαλειώδη Δημιουργό σου στις ημέρες της νεαρής σου ηλικίας”. Τώρα μπορώ να χαίρομαι, όπως ο Βιβλικός ψαλμωδός: «Θεέ, με διδάσκεις από τη νεότητά μου, και μέχρι τώρα μιλώ για τα θαυμαστά σου έργα. Ακόμη και μέχρι τον καιρό των γηρατειών και των γκρίζων μαλλιών, Θεέ, μη με εγκαταλείπεις, ώσπου να μιλήσω για το βραχίονά σου στη γενιά, για την κραταιότητά σου σε όλους όσους θα έρθουν».​—Ψαλμ. 71:17, 18.

[Χάρτης στη σελίδα 25]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Ένας ριψοκίνδυνος διορισμός ήταν να μεταφέρουμε έντυπα στη Λετονία

ΕΣΘΟΝΙΑ

ΤΑΛΙΝ

Κόλπος της Ρίγας

ΛΕΤΟΝΙΑ

ΡΙΓΑ

ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ

ΒΙΛΝΙΟΥΣ

Κάουνας

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Άρχισα να υπηρετώ ως βιβλιοπώλης διάκονος (σκαπανέας) όταν ήμουν 15 χρονών στη Σκωτία

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Με τη Νέλι στο γάμο μας, το 1942