Πώς να Διατηρούμε Φιλίες σε έναν Άστοργο Κόσμο

«Αυτές τις εντολές σάς τις δίνω για να αγαπάτε ο ένας τον άλλον».​—ΙΩΑΝ. 15:17.

1. Γιατί έπρεπε να παραμένουν στενοί φίλοι μεταξύ τους οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα;

ΤΗΝ τελευταία νύχτα του στη γη, ο Ιησούς παρότρυνε τους πιστούς μαθητές του να παραμείνουν φίλοι μεταξύ τους. Νωρίτερα εκείνο το βράδυ, είπε ότι η αγάπη που έδειχναν ο ένας προς τον άλλον θα τους προσδιόριζε ως ακολούθους του. (Ιωάν. 13:35) Οι απόστολοι έπρεπε να παραμείνουν στενοί φίλοι μεταξύ τους για να μπορέσουν να υπομείνουν τις δοκιμασίες που τους περίμεναν και να φέρουν σε πέρας το έργο που θα τους ανέθετε σύντομα ο Ιησούς. Πράγματι, οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα έγιναν γνωστοί για την άρρηκτη αφοσίωση που έδειχναν προς τον Θεό καθώς και ο ένας προς τον άλλον.

2. (α) Τι είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε, και γιατί; (β) Ποιες ερωτήσεις θα εξετάσουμε;

² Πόσο χαιρόμαστε σήμερα για το ότι είμαστε συνταυτισμένοι με μια παγκόσμια οργάνωση της οποίας τα μέλη ακολουθούν το παράδειγμα εκείνων των Χριστιανών του πρώτου αιώνα! Είμαστε αποφασισμένοι να υπακούμε στην εντολή που μας έδωσε ο Ιησούς να δείχνουμε γνήσια αγάπη ο ένας προς τον άλλον. Ωστόσο, σε αυτές τις τελευταίες ημέρες, οι άνθρωποι γενικά είναι ανόσιοι και άστοργοι. (2 Τιμ. 3:1-3) Οι φιλίες τους είναι συχνά επιφανειακές και υστερόβουλες. Για να διατηρήσουμε εμείς την ταυτότητά μας ως αληθινοί Χριστιανοί, πρέπει να μένουμε αποστασιοποιημένοι από τέτοιες τάσεις. Ας εξετάσουμε,  λοιπόν, τις εξής ερωτήσεις: Ποιο είναι το θεμέλιο μιας καλής φιλίας; Πώς μπορούμε να κάνουμε καλούς φίλους; Πότε χρειάζεται ίσως να τερματίσουμε μια φιλία; Και πώς μπορούμε να διατηρούμε εποικοδομητικές φιλίες;

Ποια Είναι η Βάση μιας Καλής Φιλίας;

3, 4. Πού βασίζονται οι ισχυρότερες φιλίες, και γιατί;

³ Οι ισχυρότερες φιλίες στηρίζονται στην αγάπη για τον Ιεχωβά. Ο Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Αν κάποιος μπορεί να υπερισχύσει εναντίον του ενός, δύο μαζί μπορούν να του αντισταθούν. Και το τριπλό σχοινί δεν κόβεται γρήγορα». (Εκκλ. 4:12) Όταν ο Ιεχωβά αποτελεί το τρίτο νήμα σε μια φιλία, αυτή η φιλία θα αντέξει στο χρόνο.

⁴ Είναι αλήθεια ότι και αυτοί που δεν αγαπούν τον Ιεχωβά μπορούν επίσης να αναπτύξουν ικανοποιητικές φιλίες. Όταν όμως δύο άνθρωποι έρχονται κοντά ο ένας στον άλλον λόγω της κοινής τους αγάπης για τον Θεό, η φιλία τους θα είναι ακλόνητη. Αν υπάρξουν παρεξηγήσεις μεταξύ τους, οι αληθινοί φίλοι θα συμπεριφερθούν με τρόπο που ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Αν κάποιοι που εναντιώνονται στον Θεό προσπαθήσουν να προκαλέσουν διχόνοια, αυτοί οι εχθροί θα διαπιστώσουν ότι οι φιλίες των αληθινών Χριστιανών είναι άρρηκτες. Στο διάβα της ιστορίας, οι υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν αποδείξει ότι είναι διατεθειμένοι να αντιμετωπίσουν το θάνατο παρά να προδώσουν ο ένας τον άλλον.​—Διαβάστε 1 Ιωάννη 3:16.

5. Γιατί ήταν τόσο ανθεκτική η φιλία ανάμεσα στη Ρουθ και στη Ναομί;

⁵ Δεν χωράει αμφιβολία ότι οι πιο ικανοποιητικές φιλίες που μπορούμε να απολαύσουμε είναι οι φιλίες με αυτούς που αγαπούν τον Ιεχωβά. Σκεφτείτε το παράδειγμα της Ρουθ και της Ναομί. Η φιλία μεταξύ αυτών των γυναικών είναι από τις πιο αξιοθαύμαστες που περιέχονται στην Αγία Γραφή. Γιατί ήταν η φιλία τους τόσο ανθεκτική; Η Ρουθ αποκάλυψε το λόγο όταν είπε στη Ναομί: «Ο λαός σου θα είναι λαός μου, και ο Θεός σου, Θεός μου. . . . Έτσι να κάνει ο Ιεχωβά σε εμένα και έτσι να προσθέσει σε αυτό, αν κάτι άλλο εκτός από το θάνατο με χωρίσει από εσένα». (Ρουθ 1:16, 17) Είναι προφανές ότι και η Ρουθ και η Ναομί είχαν βαθιά αγάπη για τον Θεό και άφηναν αυτή την αγάπη να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονταν η μία στην άλλη. Ως αποτέλεσμα, και οι δυο τους ευλογήθηκαν από τον Ιεχωβά.

Πώς να Κάνουμε Καλούς Φίλους

6-8. (α) Τίνος πράγματος αποτέλεσμα είναι οι ανθεκτικές φιλίες; (β) Πώς μπορείτε να παίρνετε πρωτοβουλίες για να κάνετε φίλους;

⁶ Το παράδειγμα της Ρουθ και της Ναομί καταδεικνύει ότι οι καλές φιλίες δεν αναπτύσσονται τυχαία. Η αγάπη που έχουν και τα δύο μέρη για τον Ιεχωβά αποτελεί το θεμέλιο. Ωστόσο, οι ανθεκτικές φιλίες είναι αποτέλεσμα σκληρής προσπάθειας και αυτοθυσίας. Ακόμα και τα αδέλφια που λατρεύουν τον Ιεχωβά μέσα σε Χριστιανικές οικογένειες χρειάζεται να καταβάλλουν προσπάθειες για να είναι στενοί φίλοι. Πώς μπορείτε, λοιπόν, να κάνετε καλούς φίλους;

⁷Να παίρνετε πρωτοβουλίες. Ο απόστολος Παύλος παρότρυνε τους φίλους του στην εκκλησία της Ρώμης να “ακολουθούν την πορεία της φιλοξενίας”. (Ρωμ. 12:13) Για να ακολουθούμε  μια κατά γράμμα πορεία, χρειάζεται να κάνουμε ορισμένα βήματα, το ένα μετά το άλλο. Παρόμοια, για να είμαστε φιλόξενοι, χρειάζεται να κάνουμε ορισμένες μικρές ενέργειες σε τακτική βάση. Κανένας άλλος δεν μπορεί να βαδίσει στο μονοπάτι της φιλοξενίας αντί για εσάς. (Διαβάστε Παροιμίες 3:27) Ένας τρόπος με τον οποίο μπορείτε να είστε φιλόξενοι είναι το να προσκαλείτε διάφορα άτομα από την εκκλησία να απολαύσουν ένα απλό γεύμα μαζί σας. Θα μπορούσατε, λοιπόν, να συμπεριλαμβάνετε τακτικά στο πρόγραμμά σας την εκδήλωση φιλοξενίας προς άλλα μέλη της εκκλησίας σας;

⁸ Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορείτε να παίρνετε πρωτοβουλίες για να κάνετε φίλους είναι το να προσκαλείτε διάφορα άτομα να συμμετάσχουν μαζί σας στο έργο κηρύγματος. Όταν στέκεστε μπροστά στην πόρτα ενός αγνώστου και ακούτε το συνεργάτη σας να εκφράζει από καρδιάς την αγάπη του για τον Ιεχωβά, είναι σίγουρο ότι θα νιώσετε πιο κοντά σε αυτό το άτομο.

9, 10. Τι παράδειγμα έθεσε ο Παύλος, και πώς μπορούμε εμείς να τον μιμηθούμε;

⁹Πλατύνετε τα αισθήματα της στοργής σας. (Διαβάστε 2 Κορινθίους 6:12, 13) Έχετε νιώσει ποτέ ότι δεν υπάρχει κανείς στην εκκλησία σας με τον οποίο να μπορείτε να γίνετε φίλοι; Αν ναι, μήπως αυτό οφείλεται στο ότι έχετε περιορισμένη αντίληψη για το ποιος μπορεί να είναι φίλος σας; Ο απόστολος Παύλος έθεσε καλό παράδειγμα πλατύνοντας τα αισθήματα στοργής του. Κάποτε ούτε που θα διανοούνταν να γίνει στενός φίλος με μη Ιουδαίους. Ωστόσο, έγινε «απόστολος των εθνών».​—Ρωμ. 11:13.

¹⁰ Επιπρόσθετα, ο Παύλος δεν περιόρισε τις φιλίες του σε άτομα της δικής του ηλικίας. Λόγου χάρη, έγινε στενός φίλος με τον Τιμόθεο παρότι είχαν μεγάλη διαφορά στην ηλικία και στο υπόβαθρό τους. Σήμερα, πολλά νεαρά άτομα θεωρούν πολύτιμες τις φιλίες που έχουν αναπτύξει με κάποια μέλη της εκκλησίας τα οποία είναι μεγαλύτερα στην ηλικία. «Έχω μια πολύ καλή φίλη που έχει περάσει τα 50», λέει η Βανέσα, η οποία είναι λίγο πάνω από 20 χρονών. «Μπορώ να της λέω ό,τι θα έλεγα και στις φίλες της ηλικίας μου. Νοιάζεται πολύ για εμένα». Πώς αναπτύσσονται τέτοιες φιλίες; Η Βανέσα λέει: «Χρειάστηκε να επιδιώξω αυτή τη φιλία​—δεν άφησα το ζήτημα στην τύχη». Είστε εσείς διατεθειμένοι να δημιουργήσετε φιλίες με άτομα άλλων ηλικιών; Ασφαλώς, ο Ιεχωβά θα σας ανταμείψει για τις προσπάθειές σας.

11. Τι μπορούμε να μάθουμε από το παράδειγμα του Ιωνάθαν και του Δαβίδ;

¹¹Να είστε πιστοί φίλοι. «Ο αληθινός σύντροφος αγαπάει πάντοτε και είναι αδελφός που γεννιέται για καιρό στενοχώριας», ανέφερε ο Σολομών. (Παρ. 17:17) Όταν έγραψε αυτά τα λόγια, ο Σολομών ίσως είχε υπόψη του τη φιλία που απολάμβανε ο πατέρας του, ο Δαβίδ, με τον Ιωνάθαν. (1 Σαμ. 18:1) Ο Βασιλιάς Σαούλ ήθελε να κληρονομήσει ο γιος του ο Ιωνάθαν το  θρόνο του Ισραήλ. Αλλά ο Ιωνάθαν αποδέχτηκε το γεγονός ότι ο Ιεχωβά είχε επιλέξει τον Δαβίδ για αυτό το προνόμιο. Ανόμοια με τον Σαούλ, ο Ιωνάθαν δεν ανέπτυξε φθόνο για τον Δαβίδ. Δεν δυσανασχέτησε με τον έπαινο που έλαβε ο Δαβίδ ούτε πίστεψε τις συκοφαντίες που διέδωσε ο Σαούλ για τον Δαβίδ. (1 Σαμ. 20:24-34) Είμαστε εμείς σαν τον Ιωνάθαν; Όταν οι φίλοι μας λαβαίνουν προνόμια, χαιρόμαστε για αυτούς; Όταν περνούν δυσκολίες, τους παρηγορούμε και τους στηρίζουμε; Αν ακούσουμε επιβλαβή κουτσομπολιά για κάποιον φίλο μας, μήπως τα πιστεύουμε αβίαστα; Ή υπερασπιζόμαστε πιστά το φίλο μας, όπως ο Ιωνάθαν;

Όταν Κάποιες Φιλίες Χρειάζεται να Τερματιστούν

12-14. Ποια πρόκληση αντιμετωπίζουν μερικοί σπουδαστές της Γραφής, και πώς μπορούμε να τους βοηθήσουμε;

¹² Όταν ένας σπουδαστής της Γραφής αρχίσει να κάνει αλλαγές στη ζωή του, ίσως αντιμετωπίσει μια σημαντική πρόκληση όσον αφορά τις φιλίες. Ίσως έχει φίλους με τους οποίους του αρέσει να συναναστρέφεται αλλά οι οποίοι δεν ζουν σε αρμονία με τον ηθικό κώδικα της Γραφής. Στο παρελθόν, μπορεί να έκανε τακτικά παρέα με αυτούς. Τώρα, ωστόσο, διακρίνει ότι οι δραστηριότητές τους θα μπορούσαν να ασκήσουν κακή επιρροή στον ίδιο, γι’ αυτό και καταλαβαίνει ότι πρέπει να περιορίσει τις επαφές με τέτοιους φίλους. (1 Κορ. 15:33) Ίσως όμως νομίζει ότι, αν σταματήσει να τους συναναστρέφεται, δεν θα μείνει πιστός στη φιλία τους.

¹³ Αν είστε σπουδαστής της Γραφής και αντιμετωπίζετε αυτή την πρόκληση, να θυμάστε ότι ο αληθινός φίλος θα χαρεί για τις προσπάθειες που κάνετε να βελτιώσετε τη ζωή σας. Ίσως θελήσει μάλιστα να μάθει και εκείνος ή εκείνη για τον Ιεχωβά. Από την άλλη μεριά, οι ψεύτικοι φίλοι θα «μιλούν υβριστικά για εσάς» επειδή δεν τρέχετε μαζί τους στο «ίδιο κατρακύλισμα της ασωτίας». (1 Πέτρ. 4:3, 4) Στην πραγματικότητα, αυτοί είναι που δεν μένουν πιστοί στη φιλία σας, όχι εσείς.

¹⁴ Όταν οι πρώην φίλοι που δεν αγαπούν τον Θεό εγκαταλείπουν τους σπουδαστές της Γραφής, τα μέλη της εκκλησίας μπορούν να καλύψουν αυτό το κενό. (Γαλ. 6:10) Γνωρίζετε προσωπικά τα άτομα που παρακολουθούν τις συναθροίσεις σας και κάνουν Γραφική μελέτη; Μήπως μπορείτε κατά καιρούς να τους προσφέρετε εποικοδομητική συναναστροφή;

15, 16. (α) Πώς πρέπει να αντιδράσουμε αν κάποιος φίλος μας σταματήσει να υπηρετεί τον Ιεχωβά; (β) Πώς μπορούμε να αποδείξουμε την αγάπη μας για τον Θεό;

¹⁵ Τι θα λεχθεί, όμως, αν κάποιος φίλος σας μέσα στην εκκλησία αποφασίσει να στρέψει τα νώτα του στον Ιεχωβά και ίσως χρειάζεται να αποκοπεί; Αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει μεγάλη στενοχώρια. Κάποια αδελφή, περιγράφοντας την αντίδρασή της όταν μια στενή της φίλη σταμάτησε να υπηρετεί τον Ιεχωβά, είπε: «Ένιωσα σαν να είχε πεθάνει κάτι μέσα μου. Νόμιζα ότι η φίλη μου είχε γερές βάσεις στην αλήθεια, αλλά δεν ήταν έτσι. Αναρωτήθηκα μήπως υπηρετούσε τον Ιεχωβά απλώς για να ευχαριστήσει την οικογένειά της. Τότε άρχισα να επανεξετάζω και τα δικά μου κίνητρα. Υπηρετούσα εγώ τον Ιεχωβά για τους σωστούς λόγους;» Πώς αντιμετώπισε αυτή την κατάσταση η αδελφή; «Έριξα στον Ιεχωβά το βάρος που σήκωνα», λέει. «Είμαι αποφασισμένη να δείξω στον Ιεχωβά ότι τον αγαπώ για αυτό που είναι, όχι απλώς επειδή μου δίνει φίλους μέσα στην οργάνωσή του».

¹⁶ Δεν μπορούμε να αναμένουμε ότι θα παραμείνουμε φίλοι του Θεού αν παίρνουμε το μέρος εκείνων που επιλέγουν να είναι φίλοι του κόσμου. Ο μαθητής Ιάκωβος έγραψε: «Δεν γνωρίζετε ότι η φιλία με τον κόσμο είναι έχθρα με τον Θεό; Όποιος, λοιπόν, θέλει να είναι φίλος του κόσμου καθιστά τον εαυτό του εχθρό του Θεού». (Ιακ. 4:4) Μπορούμε να αποδείξουμε την αγάπη μας για τον Θεό έχοντας την πεποίθηση  ότι ο Ιεχωβά θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε την απώλεια ενός φίλου αν είμαστε όσιοι σε Εκείνον. (Διαβάστε Ψαλμός 18:25) Η αδελφή που αναφέρθηκε νωρίτερα συνοψίζει το ζήτημα ως εξής: «Έμαθα ότι δεν είναι δυνατόν να κάνουμε κάποιον να αγαπήσει τον Ιεχωβά ή εμάς. Σε τελική ανάλυση, είναι προσωπική του επιλογή». Τι μπορούμε, όμως, να κάνουμε για να διατηρήσουμε εποικοδομητικές φιλίες με όσους παραμένουν στην εκκλησία;

Πώς να Διατηρούμε Καλές Φιλίες

17. Πώς μιλούν οι καλοί φίλοι ο ένας προς τον άλλον;

¹⁷ Η καλή επικοινωνία είναι το οξυγόνο της φιλίας. Καθώς διαβάζετε τις Γραφικές αφηγήσεις για τη Ρουθ και τη Ναομί, τον Δαβίδ και τον Ιωνάθαν, όπως επίσης τον Παύλο και τον Τιμόθεο, θα παρατηρήσετε ότι οι καλοί φίλοι μιλούν άνετα αλλά με σεβασμό ο ένας προς τον άλλον. Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να επικοινωνούμε με τους άλλους, ο Παύλος έγραψε: «Ο λόγος σας ας είναι πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι». Ο Παύλος αναφερόταν συγκεκριμένα στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να μιλάμε «προς τους έξω», δηλαδή εκείνους που δεν είναι Χριστιανοί αδελφοί μας. (Κολ. 4:5, 6) Ασφαλώς, αν οι μη ομόπιστοι αξίζουν σεβασμό όταν τους μιλάμε, πόσο μάλλον αξίζουν σεβασμό οι φίλοι μας μέσα στην εκκλησία!

18, 19. Πώς πρέπει να βλέπουμε τη συμβουλή που ίσως λάβουμε από έναν Χριστιανό φίλο μας, και ποιο παράδειγμα έθεσαν για εμάς οι πρεσβύτεροι της Εφέσου;

¹⁸ Οι καλοί φίλοι εκτιμούν τη γνώμη ο ένας του άλλου, γι’ αυτό η μεταξύ τους επικοινωνία χρειάζεται να διέπεται από ευγένεια και ειλικρίνεια. Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Το λάδι και το θυμίαμα ευφραίνουν την καρδιά, το ίδιο και η γλυκύτητα του φίλου που εκδηλώνεται με τη συμβουλή της ψυχής». (Παρ. 27:9) Βλέπετε και εσείς έτσι τη συμβουλή που ίσως σας δώσει κάποιος φίλος σας; (Διαβάστε Ψαλμός 141:5) Αν ένας φίλος σας εκφράσει την ανησυχία του για κάποιες ενέργειές σας, πώς αντιδράτε; Θεωρείτε τα σχόλιά του πράξη στοργικής καλοσύνης ή μήπως προσβάλλεστε;

¹⁹ Ο απόστολος Παύλος είχε πολύ καλή σχέση με τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας της Εφέσου. Πιθανότατα γνώριζε ορισμένους από αυτούς από τότε που έγιναν πιστοί. Στην τελευταία του συνάντηση μαζί τους, όμως, τους έδωσε μερικές ξεκάθαρες συμβουλές. Πώς αντέδρασαν εκείνοι; Οι φίλοι του Παύλου δεν προσβλήθηκαν. Απεναντίας, εκτίμησαν το ενδιαφέρον του, και μάλιστα έκλαψαν όταν άκουσαν ότι δεν θα μπορούσαν να τον ξαναδούν.​—Πράξ. 20:17, 29, 30, 36-38.

20. Τι θα κάνει ο στοργικός φίλος;

²⁰ Οι καλοί φίλοι, όχι μόνο δέχονται, αλλά και δίνουν σοφές συμβουλές. Βέβαια, χρειάζεται να διακρίνουμε πότε πρέπει να “κοιτάζουμε τη δουλειά μας”. (1 Θεσ. 4:11) Πρέπει επίσης να αναγνωρίζουμε ότι ο καθένας μας «θα δώσει λογαριασμό για τον εαυτό του στον Θεό». (Ρωμ. 14:12) Όταν όμως είναι απαραίτητο, ο στοργικός φίλος θα υπενθυμίσει με καλοσύνη στο φίλο του τους κανόνες του Ιεχωβά. (1 Κορ. 7:39) Για παράδειγμα, τι θα κάνατε αν παρατηρούσατε ότι ένας ανύπαντρος φίλος σας άρχιζε να συνδέεται αισθηματικά με ένα μη ομόπιστο άτομο; Μήπως θα διστάζατε να εκφράσετε τις ανησυχίες σας φοβούμενοι ότι θα βλάψετε τη φιλία σας; Ή, αν ο φίλος σας αγνοούσε τη συμβουλή σας, πώς θα ενεργούσατε; Ο καλός φίλος θα ζητούσε τη συνδρομή στοργικών ποιμένων για να βοηθήσει το φίλο του που έχει κάνει κάποιο εσφαλμένο βήμα. Αυτές οι ενέργειες απαιτούν θάρρος. Εντούτοις, όταν η φιλία βασίζεται στην αγάπη για τον Ιεχωβά, δεν πρόκειται να υποστεί μόνιμη βλάβη.

21. Τι κάνουμε όλοι μας μερικές φορές, αλλά γιατί είναι ζωτικό να διατηρούμε ισχυρές φιλίες μέσα στην εκκλησία;

²¹Διαβάστε Κολοσσαείς 3:13, 14. Μερικές φορές, δίνουμε στους φίλους μας «αιτία για παράπονο» εναντίον μας, αλλά και εκείνοι επίσης θα κάνουν ή θα πουν πράγματα που μας εκνευρίζουν. «Όλοι σφάλλουμε πολλές φορές», έγραψε ο Ιάκωβος. (Ιακ. 3:2) Ωστόσο, η φιλία δεν αξιολογείται με βάση το πόσο συχνά σφάλλουμε ο ένας εναντίον του άλλου, αλλά με βάση το αν συγχωρούμε πλήρως αυτά τα σφάλματα. Πόσο ζωτικό είναι να δημιουργούμε ισχυρές φιλίες επικοινωνώντας ανοιχτά και συγχωρώντας ο ένας τον άλλον ανεπιφύλακτα! Αν εκδηλώνουμε τέτοια αγάπη, αυτή θα γίνει «τέλειος δεσμός ενότητας».

Πώς θα Απαντούσατε;

• Πώς μπορούμε να κάνουμε καλούς φίλους;

• Πότε χρειάζεται ίσως να τερματιστεί μια φιλία;

• Τι πρέπει να κάνουμε για να διατηρούμε ισχυρές φιλίες;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Ποια ήταν η βάση της ανθεκτικής φιλίας που υπήρχε ανάμεσα στη Ρουθ και στη Ναομί;

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Δείχνετε φιλοξενία σε τακτική βάση;