Τι Λένε για Εσάς οι Προσευχές Σας;

«Ω! Εσύ που ακούς προσευχή, σε εσένα θα έρχεται κάθε σάρκα».​—ΨΑΛΜ. 65:2.

1, 2. Γιατί μπορούν οι υπηρέτες του Ιεχωβά να στρέφονται με πεποίθηση σε αυτόν μέσω προσευχής;

Ο ΙΕΧΩΒΑ δεν κωφεύει ποτέ στα αιτήματα των πιστών υπηρετών του. Μπορούμε να είμαστε πεπεισμένοι ότι μας ακούει. Ακόμη και αν εκατομμύρια Μάρτυρες του Ιεχωβά προσεύχονταν στον Θεό ταυτόχρονα, κανείς τους δεν θα έβρισκε τη γραμμή επικοινωνίας «κατειλημμένη».

² Πεπεισμένος ότι ο Θεός άκουγε τις ικεσίες του, ο ψαλμωδός Δαβίδ έψαλε: «Ω! Εσύ που ακούς προσευχή, σε εσένα θα έρχεται κάθε σάρκα». (Ψαλμ. 65:2) Οι προσευχές του Δαβίδ απαντήθηκαν επειδή ήταν όσιος λάτρης του Ιεχωβά. Όσο για εμάς, θα ήταν καλό να αναρωτηθούμε: “Δείχνουν οι δικές μου δεήσεις ότι εμπιστεύομαι στον Ιεχωβά και ότι η αγνή λατρεία είναι κύριο μέλημά μου; Τι λένε για εμένα οι προσευχές μου;”

Να Πλησιάζετε τον Ιεχωβά με Ταπεινότητα

3, 4. (α) Με ποια στάση πρέπει να πλησιάζουμε τον Θεό στις προσευχές μας; (β) Τι πρέπει να κάνουμε αν μας αναστατώνουν “ανησυχητικές σκέψεις” εξαιτίας κάποιας σοβαρής αμαρτίας;

³ Για να λαβαίνουμε απάντηση στις προσευχές μας, πρέπει να πλησιάζουμε τον Θεό με ταπεινότητα. (Ψαλμ. 138:6) Χρειάζεται να ζητάμε από τον Ιεχωβά να μας εξετάζει, όπως έκανε και ο Δαβίδ όταν είπε: «Ερεύνησε πλήρως μέσα μου, Θεέ, και γνώρισε την καρδιά μου. Εξέτασέ με και γνώρισε τις ανησυχητικές μου σκέψεις, και δες αν υπάρχει μέσα μου οδυνηρή οδός και οδήγησέ με στην οδό των αιώνων». (Ψαλμ. 139:23, 24) Ας μην αρκούμαστε απλώς στην προσευχή, αλλά ας δεχόμαστε πρόθυμα την εξεταστική ματιά του Θεού και τις συμβουλές του Λόγου του. Ο Ιεχωβά μπορεί να μας οδηγήσει «στην οδό των αιώνων», βοηθώντας μας να επιδιώκουμε μια πορεία που οδηγεί στην αιώνια ζωή.

⁴ Τι γίνεται, όμως, αν μας βασανίζουν “ανησυχητικές σκέψεις” εξαιτίας κάποιας σοβαρής αμαρτίας; (Διαβάστε Ψαλμός 32:1-5) Αν προσπαθούμε να καταπνίξουμε την ένοχη συνείδησή μας, αυτό μπορεί να απομυζήσει τη ζωτικότητά μας, όπως συμβαίνει με ένα δέντρο που χάνει την υγρασία του στον καύσωνα του καλοκαιριού. Εξαιτίας της αμαρτίας του, ο Δαβίδ έχασε τη χαρά του και ίσως μάλιστα να αρρώστησε. Αλλά τι ανακούφιση του έφερε η εξομολόγησή του στον Θεό! Φανταστείτε τη χαρά του Δαβίδ όταν ένιωσε ότι “η ανταρσία του είχε συγχωρηθεί” από τον Ιεχωβά. Η ομολογία μιας αμαρτίας στον Θεό μπορεί πράγματι να φέρει ανακούφιση, και η βοήθεια των Χριστιανών πρεσβυτέρων θα συμβάλει στην αποκατάσταση της πνευματικής υγείας του ατόμου που έσφαλε.​—Παρ. 28:13· Ιακ. 5:13-16.

Να Κάνετε Δεήσεις στον Θεό και να τον Ευχαριστείτε

5. Τι σημαίνει να κάνουμε δέηση στον Ιεχωβά;

⁵ Αν μας κυριεύει η ανησυχία για οποιονδήποτε λόγο, πρέπει να εφαρμόζουμε τη συμβουλή του Παύλου: «Μην ανησυχείτε για τίποτα, αλλά στο καθετί με προσευχή και δέηση μαζί με ευχαριστία ας γνωστοποιούνται τα αιτήματά σας στον Θεό». (Φιλιπ. 4:6) Σύμφωνα με κάποιο λεξικό, «δέομαι» σημαίνει «υποβάλλω ταπεινή ικεσία». Πρέπει να ικετεύουμε τον Ιεχωβά για βοήθεια και καθοδηγία ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουμε κινδύνους ή διωγμό.

6, 7. Για ποιους λόγους πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε ευχαριστίες στις προσευχές μας;

⁶ Αν, ωστόσο, προσευχόμαστε μόνο όταν έχουμε κάποια ανάγκη, τι θα αποκάλυπτε αυτό για τα κίνητρά μας; Ο Παύλος είπε ότι πρέπει να γνωστοποιούμε τα αιτήματά μας στον Θεό «μαζί με ευχαριστία». Έχουμε σίγουρα λόγους να εκφράζουμε αισθήματα παρόμοια με του Δαβίδ: «Δική σου είναι, Ιεχωβά, η μεγαλοσύνη και η κραταιότητα και η ωραιότητα και η εξοχότητα και η αξιοπρέπεια· διότι τα πάντα στους ουρανούς και στη γη είναι δικά σου. Δική σου είναι η βασιλεία, Ιεχωβά, που  μάλιστα υψώνεις τον εαυτό σου ως κεφαλή πάνω από όλους. . . . Θεέ μας, σε ευχαριστούμε και αινούμε το θεσπέσιο όνομά σου».​—1 Χρον. 29:11-13.

⁷ Ο Ιησούς ευχαριστούσε τον Θεό για την τροφή, όπως έκανε και για το ψωμί και το κρασί που χρησιμοποίησε στο Δείπνο του Κυρίου. (Ματθ. 15:36· Μάρκ. 14:22, 23) Και εμείς πρέπει να δείχνουμε παρόμοια ευγνωμοσύνη, αλλά και να “αποδίδουμε ευχαριστίες στον Ιεχωβά” για «τα θαυμαστά του έργα προς τους γιους των ανθρώπων», για τις “δίκαιες δικαστικές του αποφάσεις” και για το λόγο του, ή αλλιώς το άγγελμά του, που μπορούμε τώρα να βρούμε στην Αγία Γραφή.​—Ψαλμ. 107:15· 119:62, 105.

Να Προσεύχεστε για τους Άλλους

8, 9. Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε για τους συγχριστιανούς μας;

⁸ Αναμφίβολα προσευχόμαστε για τον εαυτό μας, αλλά οι προσευχές μας πρέπει να περιλαμβάνουν και άλλους​—ακόμη και Χριστιανούς τους οποίους δεν γνωρίζουμε ονομαστικά. Ο απόστολος Παύλος, αν και δεν γνώριζε ίσως όλους τους πιστούς στις Κολοσσές, έγραψε: «Ευχαριστούμε τον Θεό, τον Πατέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, πάντοτε όταν προσευχόμαστε για εσάς, εφόσον ακούσαμε για την πίστη σας σε σχέση με τον Χριστό Ιησού και την αγάπη που έχετε για όλους τους αγίους». (Κολ. 1:3, 4) Ο Παύλος προσευχόταν και για τους Χριστιανούς στη Θεσσαλονίκη. (2 Θεσ. 1:11, 12) Τέτοιες προσευχές λένε πολλά για εμάς και για το πώς βλέπουμε τους πνευματικούς αδελφούς και αδελφές μας.

⁹ Οι προσευχές μας για τους χρισμένους Χριστιανούς και για τους συντρόφους τους από τα «άλλα πρόβατα» αποδεικνύουν το ενδιαφέρον μας για την οργάνωση του Θεού. (Ιωάν. 10:16) Ο Παύλος ζήτησε από τους ομοπίστους του να προσεύχονται για “να του δοθεί ικανότητα να μιλάει ώστε να κάνει γνωστό το ιερό μυστικό των καλών νέων”. (Εφεσ. 6:17-20) Προσευχόμαστε εμείς κατ’ αυτόν τον τρόπο για άλλους Χριστιανούς;

10. Πώς μπορεί να μας επηρεάσουν οι προσευχές που κάνουμε για τους άλλους;

¹⁰ Οι προσευχές που κάνουμε για τους άλλους μπορεί να αλλάξουν τη στάση μας απέναντί τους. Αν δεν συμπαθούμε ιδιαίτερα κάποιον αλλά προσευχόμαστε για αυτόν, πώς θα μπορούσαμε να του φερόμαστε άστοργα; (1 Ιωάν. 4:20, 21) Τέτοιου είδους προσευχές είναι εποικοδομητικές και προάγουν την ενότητα με τους αδελφούς μας. Επιπλέον, δείχνουν ότι έχουμε χριστοειδή αγάπη. (Ιωάν. 13:34, 35) Αυτή η ιδιότητα συμπεριλαμβάνεται στον καρπό του πνεύματος του Θεού. Προσευχόμαστε εμείς ατομικά για άγιο πνεύμα, ζητώντας από τον Ιεχωβά να μας βοηθάει να εκδηλώνουμε τον καρπό του​—αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, καλοσύνη, αγαθότητα, πίστη, πραότητα και εγκράτεια; (Λουκ. 11:13· Γαλ. 5:22, 23) Αν ναι, τότε τα λόγια μας και οι πράξεις μας θα δείχνουν ότι περπατάμε και ζούμε σύμφωνα με το πνεύμα.​—Διαβάστε Γαλάτες 5:16, 25.

11. Γιατί πιστεύετε ότι είναι κατάλληλο να ζητάμε από τους άλλους να προσεύχονται για εμάς;

¹¹ Αν μάθουμε ότι τα παιδιά μας μπαίνουν στον πειρασμό να αντιγράψουν στις εξετάσεις του σχολείου, πρέπει να προσευχηθούμε για αυτά αλλά και να τα βοηθήσουμε με Γραφικές συμβουλές να ενεργούν έντιμα και να μην κάνουν κάτι εσφαλμένο. Ο Παύλος είπε στους Χριστιανούς της Κορίνθου: «Προσευχόμαστε . . . στον Θεό να μην κάνετε τίποτα εσφαλμένο». (2 Κορ. 13:7) Τέτοιες ταπεινές  προσευχές ευαρεστούν τον Ιεχωβά και λένε κάτι καλό για εμάς. (Διαβάστε Παροιμίες 15:8) Επιπλέον, μπορούμε να ζητάμε και από τους άλλους να προσεύχονται για εμάς, όπως έκανε ο απόστολος Παύλος. «Να προσεύχεστε για εμάς», έγραψε, «γιατί είμαστε πεπεισμένοι ότι έχουμε έντιμη συνείδηση, επειδή θέλουμε να συμπεριφερόμαστε έντιμα σε όλα».​—Εβρ. 13:18.

Οι Προσευχές μας Λένε Ακόμη Περισσότερα

12. Ποια πράγματα πρέπει να αποτελούν σημαντικά στοιχεία των προσευχών μας;

¹² Λένε άραγε οι προσευχές μας ότι είμαστε ευτυχισμένοι και ζηλωτές Μάρτυρες του Ιεχωβά; Επικεντρώνονται οι δεήσεις μας πρωτίστως στη συμμόρφωσή μας με το θέλημα του Θεού, στο κήρυγμα του αγγέλματος της Βασιλείας, στη δικαίωση της κυριαρχίας του Ιεχωβά και στον αγιασμό του ονόματός του; Αυτά πρέπει να είναι σημαντικά στοιχεία των προσευχών μας, όπως φαίνεται από την υποδειγματική προσευχή του Ιησού, η οποία αρχίζει ως εξής: «Πατέρα μας που είσαι στους ουρανούς, ας αγιαστεί το όνομά σου. Ας έρθει η βασιλεία σου. Ας γίνει το θέλημά σου, όπως στον ουρανό, έτσι και πάνω στη γη».​—Ματθ. 6:9, 10.

13, 14. Τι αποκαλύπτουν για εμάς οι προσευχές μας;

¹³ Οι προσευχές που κάνουμε στον Θεό αποκαλύπτουν ποια είναι τα κίνητρα, τα ενδιαφέροντα και οι επιθυμίες μας. Ο Ιεχωβά γνωρίζει τι είμαστε μέσα μας. Το εδάφιο Παροιμίες 17:3 αναφέρει: «Ο λέβητας του καθαρισμού είναι για το ασήμι και το καμίνι για το χρυσάφι, αλλά ο Ιεχωβά είναι αυτός που εξετάζει καρδιές». Ο Θεός βλέπει τι υπάρχει στην καρδιά μας. (1 Σαμ. 16:7) Γνωρίζει πώς νιώθουμε για τις συναθροίσεις μας, για τη διακονία μας, καθώς και για τους πνευματικούς αδελφούς και αδελφές μας. Ο Ιεχωβά ξέρει τι σκεφτόμαστε για τους «αδελφούς» του Χριστού. (Ματθ. 25:40) Γνωρίζει αν επιθυμούμε πράγματι αυτά για τα οποία προσευχόμαστε ή αν απλώς επαναλαμβάνουμε τυποποιημένα λόγια. «Όταν προσεύχεστε», είπε ο Ιησούς, «μη λέτε τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά, όπως κάνουν οι εθνικοί, γιατί νομίζουν [εσφαλμένα] ότι θα εισακουστούν λόγω της πολυλογίας τους».​—Ματθ. 6:7.

¹⁴ Οι εκφράσεις που χρησιμοποιούμε στην προσευχή αποκαλύπτουν επίσης σε ποιο βαθμό στηριζόμαστε στον Θεό. «[Ιεχωβά,] αποδείχτηκες καταφύγιο για εμένα», είπε ο Δαβίδ, «πύργος ισχυρός ενόψει του εχθρού. Θα είμαι φιλοξενούμενος στη σκηνή σου στους αιώνες· θα καταφύγω στην κρυψώνα των φτερούγων σου». (Ψαλμ. 61:3, 4) Όταν ο Θεός “απλώνει τη σκηνή του πάνω μας” με συμβολική έννοια, απολαμβάνουμε ασφάλεια καθώς και την προστατευτική του φροντίδα. (Αποκ. 7:15) Πόσο παρηγορητικό είναι να πλησιάζουμε τον Ιεχωβά μέσω προσευχής, έχοντας την πεποίθηση ότι είναι “στο πλευρό μας” σε οποιαδήποτε δοκιμασία της πίστης μας!​—Διαβάστε Ψαλμός 118:5-9.

15, 16. Τι μπορεί να μας βοηθήσει να διακρίνουμε η προσευχή όσον αφορά την επιθυμία μας για προνόμια υπηρεσίας;

¹⁵ Το να προσευχόμαστε ειλικρινά στον Ιεχωβά για τα κίνητρά μας μπορεί να μας βοηθήσει να διακρίνουμε την αλήθεια σχετικά με αυτά. Λόγου χάρη, αν θέλουμε πολύ να υπηρετήσουμε σε κάποια θέση επίβλεψης μέσα στο λαό του Θεού, οφείλεται πράγματι αυτό στην ταπεινή μας επιθυμία να είμαστε χρήσιμοι και να κάνουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε για την προώθηση των συμφερόντων της Βασιλείας; Ή μήπως θέλουμε να έχουμε «την πρώτη θέση» ή ακόμη και να “καταδυναστεύουμε” τους άλλους; Δεν πρέπει να είναι έτσι τα πράγματα στο λαό του Ιεχωβά. (Διαβάστε 3 Ιωάννη 9, 10· Λουκάς 22:24-27) Αν έχουμε εσφαλμένες επιθυμίες, οι ειλικρινείς μας προσευχές στον Ιεχωβά Θεό μπορούν να τις ξεσκεπάσουν και να μας βοηθήσουν να αλλάξουμε προτού ριζώσουν βαθιά μέσα μας.

¹⁶ Οι Χριστιανές σύζυγοι μπορεί να έχουν την έντονη επιθυμία να γίνουν οι σύζυγοί τους διακονικοί υπηρέτες και ίσως τελικά πρεσβύτεροι, ή  αλλιώς επίσκοποι. Αυτές οι αδελφές είναι καλό να εργάζονται σε αρμονία με τα αισθήματα που εκφράζουν στις κατ’ ιδίαν προσευχές τους πασχίζοντας να έχουν υποδειγματική διαγωγή. Αυτό είναι σημαντικό, εφόσον η ομιλία και η διαγωγή της οικογένειας ενός αδελφού έχουν αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο τον βλέπει η εκκλησία.

Όταν Εκπροσωπείτε Άλλους στις Δημόσιες Προσευχές

17. Γιατί είναι επιθυμητή η απομόνωση για τις προσωπικές μας προσευχές;

¹⁷ Συχνά, ο Ιησούς αποσυρόταν από τα πλήθη για να προσευχηθεί στον Πατέρα του κατ’ ιδίαν. (Ματθ. 14:13· Λουκ. 5:16· 6:12) Και εμείς χρειαζόμαστε παρόμοια απομόνωση. Όταν προσευχόμαστε ήρεμα σε γαλήνιες συνθήκες, πιθανότατα θα παίρνουμε αποφάσεις που ευαρεστούν τον Ιεχωβά και συμβάλλουν στην πνευματική ευημερία μας. Αλλά ο Ιησούς προσευχόταν και δημόσια. Είναι, λοιπόν, καλό να εξετάσουμε πώς μπορεί να γίνεται αυτό με κατάλληλο τρόπο.

18. Ποια είναι μερικά σημεία που είναι καλό να έχουν οι αδελφοί υπόψη τους όταν εκπροσωπούν την εκκλησία στις δημόσιες προσευχές;

¹⁸ Στις συναθροίσεις μας, όσιοι άντρες εκπροσωπούν την εκκλησία στις δημόσιες προσευχές. (1 Τιμ. 2:8) Οι ομόπιστοί τους πρέπει να είναι σε θέση να πουν «αμήν», το οποίο σημαίνει «έτσι ας γίνει», στο τέλος της προσευχής. Για να το κάνουν αυτό, όμως, πρέπει να συμφωνούν με όσα ειπώθηκαν. Στην υποδειγματική προσευχή του Ιησού, δεν βρίσκουμε τίποτα που να σοκάρει ή να είναι αγενές. (Λουκ. 11:2-4) Επιπλέον, ο Ιησούς δεν μνημόνευσε αναλυτικά όλες τις ανάγκες ή τα προβλήματα καθενός από τους ακροατές του. Οι προσωπικές έγνοιες είναι κατάλληλο θέμα για τις κατ’ ιδίαν, όχι τις δημόσιες, προσευχές. Όταν εκπροσωπούμε δε κάποια ομάδα μέσω προσευχής, πρέπει να αποφεύγουμε τις αναφορές σε εμπιστευτικά ζητήματα.

19. Ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά μας στη διάρκεια των δημόσιων προσευχών;

¹⁹ Όταν μας εκπροσωπεί κάποιος άλλος στη δημόσια προσευχή, χρειάζεται να εκδηλώνουμε ευλαβικό “φόβο για τον Θεό”. (1 Πέτρ. 2:17) Μερικές ενέργειες που ίσως είναι κατάλληλες σε άλλο χρόνο και τόπο θα ήταν ανάρμοστες σε μια Χριστιανική συνάθροιση. (Εκκλ. 3:1) Λόγου χάρη, ας υποθέσουμε ότι κάποιος ζητάει από όλα τα άτομα μιας ομάδας να πιαστούν αγκαζέ ή χέρι χέρι στη διάρκεια μιας τέτοιας προσευχής. Αυτό θα μπορούσε να προσβάλει ορισμένους​—για παράδειγμα, κάποιους επισκέπτες που δεν συμμερίζονται τα πιστεύω μας—​ή να αποσπάσει την προσοχή τους. Μερικοί γαμήλιοι σύντροφοι μπορεί να κρατιούνται διακριτικά από το χέρι, αλλά αν είναι αγκαλιασμένοι στη διάρκεια της δημόσιας προσευχής, εκείνοι που ίσως τύχει να δουν αυτή τη συμπεριφορά μπορεί να σκανδαλιστούν. Ίσως σκεφτούν ή σχηματίσουν την εντύπωση ότι το ζευγάρι δίνει έμφαση στο συναισθηματικό δεσμό που υπάρχει ανάμεσά τους και όχι στην ευλάβειά τους για τον Ιεχωβά. Υποκινούμενοι, λοιπόν, από βαθύ σεβασμό για τον Θεό, ας “κάνουμε τα πάντα για τη δόξα του” και ας αποφεύγουμε οποιαδήποτε  συμπεριφορά θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή των άλλων, να τους σοκάρει ή να τους σκανδαλίσει.​—1 Κορ. 10:31, 32· 2 Κορ. 6:3.

Για Ποια Πράγματα να Προσευχόμαστε;

20. Πώς θα εξηγούσατε τα εδάφια Ρωμαίους 8:26, 27;

²⁰ Μερικές φορές, ίσως δεν ξέρουμε τι να πούμε στις κατ’ ιδίαν προσευχές μας. «Το για ποια πράγματα πρέπει να προσευχηθούμε, καθώς έχουμε ανάγκη, δεν το γνωρίζουμε», έγραψε ο Παύλος, «αλλά το ίδιο το [άγιο] πνεύμα συνηγορεί για εμάς με στεναγμούς αλάλητους. Ωστόσο, αυτός [ο Θεός] που ερευνάει τις καρδιές γνωρίζει ποια είναι η σημασία του πνεύματος». (Ρωμ. 8:26, 27) Ο Ιεχωβά φρόντισε να καταγραφούν πολλές προσευχές στις Γραφές. Δέχεται αυτά τα θεόπνευστα αιτήματα ως παρακλήσεις που θα θέλαμε εμείς να υποβάλουμε, και κατά συνέπεια ανταποκρίνεται σε αυτά. Ο Θεός γνωρίζει τόσο εμάς όσο και τη σημασία αυτών που φρόντισε ο ίδιος να πει το πνεύμα του μέσω των Βιβλικών συγγραφέων. Ο Ιεχωβά απαντάει στις δεήσεις μας όταν το πνεύμα «συνηγορεί», ή αλλιώς μεσολαβεί, για εμάς. Καθώς, όμως, εξοικειωνόμαστε καλύτερα με το Λόγο του Θεού, μπορεί να έρχονται ευκολότερα στο νου μας τα πράγματα για τα οποία πρέπει να προσευχόμαστε.

21. Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

²¹ Όπως είδαμε, οι προσευχές μας λένε όντως πολλά για εμάς. Παραδείγματος χάρη, μπορεί να αποκαλύπτουν πόσο κοντά έχουμε πλησιάσει στον Ιεχωβά και πόσο καλά γνωρίζουμε το Λόγο του. (Ιακ. 4:8) Στο επόμενο άρθρο, θα εξετάσουμε μερικές προσευχές, καθώς και εκφράσεις από προσευχές, οι οποίες είναι καταγραμμένες στην Αγία Γραφή. Πώς θα επηρεάσει πιθανότατα αυτή η εξέταση των Γραφών τον τρόπο με τον οποίο πλησιάζουμε τον Θεό στις προσευχές μας;

Πώς θα Απαντούσατε;

• Με ποια στάση πρέπει να πλησιάζουμε τον Θεό στις προσευχές μας;

• Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε για τους ομοπίστους μας;

• Τι μπορεί να αποκαλύπτουν για εμάς και για τα κίνητρά μας οι προσευχές μας;

• Ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά μας στη διάρκεια των δημόσιων προσευχών;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Αποδίδετε τακτικά αίνο και ευχαριστίες στον Ιεχωβά;

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Η στάση μας στη διάρκεια των δημόσιων προσευχών πρέπει να τιμάει πάντα τον Ιεχωβά