Να Επιδιώκετε την Ειρήνη

«Ας επιδιώκουμε τα πράγματα που συμβάλλουν στην ειρήνη».​—ΡΩΜ. 14:19.

1, 2. Γιατί απολαμβάνουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ειρήνη ανάμεσά τους;

 Η ΑΛΗΘΙΝΗ ειρήνη είναι δυσεύρετη στο σημερινό κόσμο. Ακόμη και άνθρωποι της ίδιας εθνικότητας, που μιλούν την ίδια γλώσσα, είναι πολλές φορές διαιρεμένοι θρησκευτικά, πολιτικά και κοινωνικά. Απεναντίας, ο λαός του Ιεχωβά είναι ενωμένος παρά το γεγονός ότι προέρχεται από «όλα τα έθνη και τις φυλές και τους λαούς και τις γλώσσες».​—Αποκ. 7:9.

² Η ειρηνική κατάσταση που γενικά επικρατεί ανάμεσά μας δεν είναι τυχαία. Πηγάζει πρωτίστως από το γεγονός ότι «απολαμβάνουμε ειρήνη με τον Θεό» μέσω της πίστης μας στον Γιο του, του οποίου το χυμένο αίμα καλύπτει τις αμαρτίες μας. (Ρωμ. 5:1· Εφεσ. 1:7) Επιπλέον, ο αληθινός Θεός δίνει άγιο πνεύμα στους όσιους υπηρέτες του, ο δε καρπός αυτού του πνεύματος περιλαμβάνει την ειρήνη. (Γαλ. 5:22) Ένας άλλος λόγος για την ειρήνη και την ενότητά μας είναι το ότι “δεν είμαστε μέρος του κόσμου”. (Ιωάν. 15:19) Αντί να παίρνουμε θέση σε πολιτικά ζητήματα, παραμένουμε ουδέτεροι. Έχοντας “σφυρηλατήσει τα σπαθιά μας σε υνιά”, δεν συμμετέχουμε σε εμφύλιους ή σε διεθνείς πολέμους.​—Ησ. 2:4.

3. Τι καθίσταται εφικτό λόγω της ειρήνης που μπορούμε να απολαμβάνουμε, και τι θα εξεταστεί σε αυτό το άρθρο;

³ Η ειρήνη που μπορούμε να απολαμβάνουμε μεταξύ μας δεν περιορίζεται απλώς στο ότι αποφεύγουμε να βλάψουμε τους αδελφούς μας. Αν  και η εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην οποία ανήκουμε μπορεί να απαρτίζεται από άτομα με πολυποίκιλο εθνικό και πολιτιστικό υπόβαθρο, εμείς “αγαπάμε ο ένας τον άλλον”. (Ιωάν. 15:17) Αυτή η ειρήνη μάς επιτρέπει να «εργαζόμαστε το καλό προς όλους αλλά κυρίως προς εκείνους με τους οποίους είμαστε συγγενείς στην πίστη». (Γαλ. 6:10) Ο ειρηνικός πνευματικός μας παράδεισος είναι κάτι που πρέπει να θεωρούμε πολύτιμο και να το περιφρουρούμε. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, πώς μπορούμε να επιδιώκουμε την ειρήνη μέσα στην εκκλησία.

Όταν Σφάλλουμε

4. Τι μπορούμε να κάνουμε για να επιδιώξουμε την ειρήνη σε περίπτωση που έχουμε αδικήσει κάποιον;

⁴ «Όλοι σφάλλουμε πολλές φορές», έγραψε ο μαθητής Ιάκωβος. «Αν κάποιος δεν σφάλλει σε λόγο, αυτός είναι τέλειος». (Ιακ. 3:2) Επομένως, είναι αναπόφευκτο ότι θα υπάρχουν διαφορές και παρεξηγήσεις μεταξύ ομοπίστων. (Φιλιπ. 4:2, 3) Παρ’ όλα αυτά, τα προβλήματα μεταξύ ατόμων μπορούν να επιλύονται χωρίς να διαταράσσεται η ειρήνη της εκκλησίας. Πάρτε για παράδειγμα τη συμβουλή που πρέπει να εφαρμόσουμε αν αντιληφθούμε ότι ίσως έχουμε αδικήσει κάποιον.​—Διαβάστε Ματθαίος 5:23, 24.

5. Πώς μπορούμε να επιδιώξουμε την ειρήνη όταν έχουμε αδικηθεί;

⁵ Τι πρέπει να γίνει αν εμείς έχουμε υποστεί κάποια μικρή αδικία; Μήπως πρέπει να αναμένουμε από το φταίχτη να έρθει και να μας ζητήσει συγνώμη; «[Η αγάπη] δεν κρατάει λογαριασμό για το κακό», δηλώνει το εδάφιο 1 Κορινθίους 13:5. Όταν αδικούμαστε, επιδιώκουμε την ειρήνη συγχωρώντας και ξεχνώντας, με άλλα λόγια “μη κρατώντας λογαριασμό για το κακό”. (Διαβάστε Κολοσσαείς 3:13) Αυτή είναι η καλύτερη τακτική για να τακτοποιούνται τα μικροπαραπτώματα της καθημερινής ζωής, επειδή προάγει ειρηνικές σχέσεις με τους συλλάτρεις μας και μας δίνει ειρήνη διάνοιας. Μια σοφή παροιμία αναφέρει: «Είναι ωραίο το να παραβλέπει [ο άνθρωπος] την παράβαση».​—Παρ. 19:11.

6. Τι πρέπει να κάνουμε αν μας είναι πολύ δύσκολο να παραβλέψουμε μια αδικία που έγινε εις βάρος μας;

⁶ Τι πρέπει να κάνουμε αν συνειδητοποιήσουμε ότι μας είναι πολύ δύσκολο να παραβλέψουμε μια συγκεκριμένη αδικία; Ασφαλώς, η σοφή πορεία δεν είναι το να διαδώσουμε το ζήτημα σε όσους έχουν ανοιχτά αφτιά για να ακούσουν. Το μόνο που πετυχαίνει η σπερμολογία αυτού του είδους είναι να διαταράξει την ειρήνη της εκκλησίας. Τι πρέπει να γίνει για να επιλυθεί ειρηνικά το ζήτημα; Το εδάφιο Ματθαίος 18:15 αναφέρει: «Αν ο αδελφός σου διαπράξει αμαρτία, πήγαινε και έκθεσε ξεκάθαρα το σφάλμα του ανάμεσα σε εσένα και σε αυτόν μόνο. Αν σε ακούσει, έχεις κερδίσει τον αδελφό σου». Μολονότι τα εδάφια Ματθαίος 18:15-17 εφαρμόζονται σε αμαρτίες σοβαρής φύσης, η αρχή που αναφέρεται στο εδάφιο 15 υπαγορεύει να πλησιάσουμε κατ’ ιδίαν το φταίχτη με καλοσύνη και να προσπαθήσουμε να αποκαταστήσουμε τις ειρηνικές σχέσεις μαζί του. *

7. Γιατί πρέπει να διευθετούμε γρήγορα τις διενέξεις;

⁷ Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Να οργίζεστε και εντούτοις να μην αμαρτάνετε· ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού ούτε να αφήνετε τόπο για τον Διάβολο». (Εφεσ. 4:26, 27) «Τακτοποίησε γρήγορα τα ζητήματα με τον αντίδικό σου», είπε ο Ιησούς. (Ματθ. 5:25) Άρα λοιπόν, η επιδίωξη της ειρήνης απαιτεί να τακτοποιούμε τα προβλήματα γρήγορα. Γιατί; Διότι με αυτόν τον τρόπο δεν επιτρέπουμε στις διαφορές να επιδεινώνονται σαν αφρόντιστες, μολυσμένες πληγές. Ας μην αφήνουμε την υπερηφάνεια, το φθόνο ή την υπερβολική έμφαση σε υλικά πράγματα να μας εμποδίζουν να διευθετούμε τις διενέξεις αμέσως μόλις εμφανίζονται.​—Ιακ. 4:1-6.

Όταν η Διαμάχη Περιλαμβάνει Πολλούς

8, 9. (α) Ποιες διαφορές απόψεων υπήρχαν στην εκκλησία της Ρώμης τον πρώτο αιώνα; (β) Ποια συμβουλή έδωσε ο Παύλος στους Ρωμαίους Χριστιανούς για τη διένεξη που υπήρχε ανάμεσά τους;

⁸ Μερικές φορές, οι διαφορές στην εκκλησία δεν περιλαμβάνουν μόνο δύο άτομα, αλλά περισσότερα. Κάτι τέτοιο συνέβαινε με τους Χριστιανούς στη Ρώμη στους οποίους ο απόστολος Παύλος απηύθυνε μια θεόπνευστη επιστολή.  Μερικοί από αυτούς ήταν Ιουδαίοι Χριστιανοί, ενώ άλλοι προέρχονταν από τους Εθνικούς. Όπως φαίνεται, ορισμένοι σε εκείνη την εκκλησία περιφρονούσαν αυτούς που είχαν αδύναμη, ή υπερβολικά περιοριστική, συνείδηση. Τέτοια άτομα ενεργούσαν ανάρμοστα κρίνοντας τους άλλους σε ζητήματα αυστηρώς προσωπικά. Ποια νουθεσία έδωσε ο Παύλος στην εκκλησία;​—Ρωμ. 14:1-6.

⁹ Ο Παύλος έδωσε συμβουλή και στις δύο πλευρές. Σε εκείνους που κατανοούσαν ότι δεν υπόκειντο στο Μωσαϊκό Νόμο είπε να μην περιφρονούν τους αδελφούς τους. (Ρωμ. 14:2, 10) Τέτοια στάση θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσκομμα για τους πιστούς που εξακολουθούσαν να θεωρούν αποκρουστική τη βρώση τροφών τις οποίες απαγόρευε ο Νόμος. «Μην γκρεμίζεις το έργο του Θεού για χάρη της τροφής και μόνο», συνέστησε ο Παύλος. «Είναι καλό να μη φας κρέας ούτε να πιεις κρασί ούτε να κάνεις οτιδήποτε εξαιτίας του οποίου προσκόπτει ο αδελφός σου». (Ρωμ. 14:14, 15, 20, 21) Από την άλλη πλευρά, ο Παύλος συμβούλεψε και τους Χριστιανούς που είχαν πιο περιοριστική συνείδηση να μην κρίνουν εκείνους που είχαν ευρύτερη άποψη, θεωρώντας τους άπιστους. (Ρωμ. 14:13) Είπε στον καθένα τους “να μη σκέφτεται για τον εαυτό του κάτι παραπάνω από όσο ήταν απαραίτητο να σκέφτεται”. (Ρωμ. 12:3) Αφού συμβούλεψε και τις δύο πλευρές, ο Παύλος έγραψε: «Άρα λοιπόν, ας επιδιώκουμε τα πράγματα που συμβάλλουν στην ειρήνη και τα πράγματα που είναι για την εποικοδόμηση του ενός από τον άλλον».​—Ρωμ. 14:19.

10. Όπως στην περίπτωση της εκκλησίας της Ρώμης τον πρώτο αιώνα, τι είναι απαραίτητο για να λύνονται σήμερα οι διαφορές;

¹⁰ Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η εκκλησία της Ρώμης ανταποκρίθηκε θετικά στη συμβουλή του Παύλου και έκανε τις απαραίτητες προσαρμογές. Όταν δημιουργούνται διαφορές μεταξύ συγχριστιανών σήμερα, δεν πρέπει και εμείς να διευθετούμε με καλό τρόπο τις διενέξεις αναζητώντας ταπεινά Γραφικές συμβουλές και εφαρμόζοντάς τες; Όπως συνέβη με τους Ρωμαίους, έτσι και σήμερα ίσως χρειάζεται και οι δύο πλευρές να κάνουν προσαρμογές για να “διατηρήσουν την ειρήνη μεταξύ τους”.​—Μάρκ. 9:50.

 Όταν Καλούμαστε να Βοηθήσουμε

11. Τι πρέπει να προσέξει ένας πρεσβύτερος αν ένας Χριστιανός ή μια Χριστιανή θέλει να του μιλήσει για κάποια διένεξη με έναν ομόπιστο;

¹¹ Τι μπορεί να γίνει αν ένας Χριστιανός ή μια Χριστιανή θέλει να μιλήσει σε έναν πρεσβύτερο για το πρόβλημα που έχει με κάποιον συγγενή ή με άλλον ομόπιστο; Το εδάφιο Παροιμίες 21:13 δηλώνει: «Όποιος φράζει το αφτί του στην παραπονετική κραυγή του ασήμαντου, θα φωνάξει και αυτός και δεν θα του δοθεί απάντηση». Ο πρεσβύτερος δεν πρέπει βεβαίως να «φράζει το αφτί του». Ωστόσο, μια άλλη παροιμία προειδοποιεί: «Όποιος στη δίκη του μιλάει πρώτος, φαίνεται να ’χει δίκιο· μα έρχεται ο αντίδικός του και τα λεγόμενά του τα αντικρούει». (Παρ. 18:17, Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα) Ο πρεσβύτερος πρέπει να ακούσει με καλοσύνη, αλλά χρειάζεται να προσέξει να μην πάρει το μέρος του ατόμου που αναφέρει το πρόβλημα. Αφού ακούσει το ζήτημα, πιθανότατα θα ρωτήσει αν το άτομο που θεωρεί ότι αδικήθηκε έχει μιλήσει σε εκείνον που προκάλεσε την αναστάτωση. Ο πρεσβύτερος μπορεί επίσης να ανασκοπήσει τα Γραφικά βήματα που θα μπορούσε να κάνει αυτό το άτομο για να επιδιώξει την ειρήνη.

12. Αναφέρετε παραδείγματα τα οποία δείχνουν τον κίνδυνο που υπάρχει αν ενεργήσει κάποιος βιαστικά αφού ακούσει ένα παράπονο.

¹² Τρία Γραφικά παραδείγματα υπογραμμίζουν τον κίνδυνο που υπάρχει αν ενεργήσει κάποιος βιαστικά αφού ακούσει τη μία μόνο πλευρά. Ο Πετεφρής πίστεψε την ιστορία της συζύγου του για τη δήθεν απόπειρα βιασμού της από τον Ιωσήφ. Με αδικαιολόγητο θυμό, ο Πετεφρής διέταξε να ρίξουν τον Ιωσήφ στη φυλακή. (Γέν. 39:19, 20) Ο Βασιλιάς Δαβίδ πίστεψε τον Ζιβά, ο οποίος είπε ότι ο κύριός του, ο Μεφιβοσθέ, είχε ταχθεί με τους εχθρούς του Δαβίδ. «Ορίστε! Δικό σου είναι ό,τι ανήκει στον Μεφιβοσθέ», βιάστηκε να πει ο Δαβίδ. (2 Σαμ. 16:4· 19:25-27) Ο Βασιλιάς Αρταξέρξης έλαβε μια αναφορά ότι οι Ιουδαίοι ανοικοδομούσαν τα τείχη της Ιερουσαλήμ και ότι ήταν έτοιμοι να στασιάσουν ενάντια στην Περσική Αυτοκρατορία. Ο βασιλιάς πίστεψε την ψευδή αναφορά και διέταξε να σταματήσει κάθε οικοδομική δραστηριότητα στην Ιερουσαλήμ. Ως αποτέλεσμα, οι Ιουδαίοι διέκοψαν τις εργασίες στο ναό του Θεού. (Έσδρ. 4:11-13, 23, 24) Ενεργώντας σοφά, οι Χριστιανοί πρεσβύτεροι ακολουθούν τη συμβουλή που έδωσε ο Παύλος στον Τιμόθεο να αποφεύγει τις βεβιασμένες κρίσεις.​—Διαβάστε 1 Τιμόθεο 5:21.

13, 14. (α) Ποιους περιορισμούς έχουμε όλοι μας αναφορικά με τις διενέξεις των άλλων; (β) Ποια βοήθεια έχουν οι πρεσβύτεροι προκειμένου να εκφέρουν σωστή κρίση για κάποιον ομόπιστό τους;

¹³ Ακόμη και όταν φαίνεται ότι έχουν έρθει στο φως οι απόψεις και των δύο πλευρών, είναι σημαντικό να συνειδητοποιούμε ότι, «αν κανείς νομίζει ότι έχει αποκτήσει γνώση για κάτι, δεν το γνωρίζει ακόμη όπως πρέπει να το γνωρίζει». (1 Κορ. 8:2) Γνωρίζουμε πράγματι όλες τις λεπτομέρειες που οδήγησαν στη διένεξη; Μπορούμε να καταλάβουμε πλήρως το υπόβαθρο των ατόμων που περιλαμβάνονται; Όταν οι πρεσβύτεροι καλούνται να κρίνουν, πόσο ζωτικό είναι να μην αφήσουν τον εαυτό τους να εξαπατηθεί από ψέματα, τεχνάσματα ή διαδόσεις! Ο Ιησούς Χριστός, ο Κριτής τον οποίο έχει διορίσει ο Θεός, κρίνει με δικαιοσύνη. “Δεν κρίνει με βάση αυτό που βλέπουν τα μάτια του ούτε παρέχει έλεγχο σύμφωνα με αυτό που ακούν τα αφτιά του και μόνο”. (Ησ. 11:3, 4) Απεναντίας, ο Ιησούς καθοδηγείται από το πνεύμα του Ιεχωβά. Οι Χριστιανοί πρεσβύτεροι έχουν και αυτοί το πλεονέκτημα της καθοδηγίας από το άγιο πνεύμα του Θεού.

¹⁴ Προτού εκφέρουν κρίση για κάποιον ομόπιστό τους, οι πρεσβύτεροι χρειάζεται να προσευχηθούν για τη βοήθεια του πνεύματος του Ιεχωβά και να βασιστούν στην καθοδηγία του πνεύματος, ανατρέχοντας στο Λόγο του Θεού και στα έντυπα που εκδίδει η τάξη του πιστού και φρόνιμου δούλου.​—Ματθ. 24:45.

Ειρήνη με Κάθε Τίμημα;

15. Πότε πρέπει να αναφέρουμε μια σοβαρή αμαρτία για την οποία έχουμε μάθει;

¹⁵ Ως Χριστιανοί, λαβαίνουμε την προτροπή να επιδιώκουμε την ειρήνη. Ωστόσο, η Αγία Γραφή λέει επίσης: «Η σοφία που κατεβαίνει από πάνω είναι πρώτα από όλα αγνή, έπειτα ειρηνική». (Ιακ. 3:17) Το να είμαστε ειρηνικοί  έρχεται δεύτερο σε σπουδαιότητα από το να είμαστε αγνοί, δηλαδή να υποστηρίζουμε τους καθαρούς ηθικούς κανόνες του Θεού και να ανταποκρινόμαστε στις δίκαιες απαιτήσεις του. Αν ένας Χριστιανός λάβει γνώση για μια σοβαρή αμαρτία κάποιου ομοπίστου, πρέπει να τον παροτρύνει να ομολογήσει την αμαρτία του στους πρεσβυτέρους. (1 Κορ. 6:9, 10· Ιακ. 5:14-16) Σε περίπτωση που ο παραβάτης δεν ανταποκριθεί, τότε πρέπει να αναφέρει την αμαρτία ο Χριστιανός που έχει μάθει για αυτήν. Αν δεν το κάνει αυτό, προσπαθώντας εσφαλμένα να διατηρήσει την ειρήνη με τον αμαρτωλό, γίνεται συμμέτοχος στην αδικοπραγία.​—Λευιτ. 5:1· διαβάστε Παροιμίες 29:24.

16. Τι μπορούμε να μάθουμε από τη συνάντηση του Ιηού με τον Βασιλιά Ιωράμ;

¹⁶ Μια αφήγηση που περιλαμβάνει τον Ιηού δείχνει ότι η δικαιοσύνη του Θεού προέχει από την επιδίωξη της ειρήνης. Ο Θεός έστειλε τον Ιηού να εκτελέσει την κρίση Του εναντίον του οίκου του Βασιλιά Αχαάβ. Ο πονηρός Βασιλιάς Ιωράμ, γιος του Αχαάβ και της Ιεζάβελ, πήγε με το άρμα του να συναντήσει τον Ιηού και είπε: «Ειρήνη, Ιηού;» Ποια ήταν η απάντηση του Ιηού; «Τι ειρήνη, ενόσω υπάρχουν οι πορνείες της Ιεζάβελ της μητέρας σου και οι πολλές μαγγανείες της;» (2 Βασ. 9:22) Τότε ο Ιηού πήρε το τόξο του και χτύπησε τον Ιωράμ στην καρδιά. Όπως ο Ιηού ανέλαβε δράση, έτσι και οι πρεσβύτεροι δεν πρέπει να ανέχονται τους εκούσιους, αμετανόητους αμαρτωλούς μέσα στην εκκλησία χάριν της ειρήνης. Αποβάλλουν τους αμετανόητους αμαρτωλούς για να μπορεί η εκκλησία να απολαμβάνει ειρήνη με τον Θεό.​—1 Κορ. 5:1, 2, 11-13.

17. Πώς μπορούν να συμβάλλουν όλοι οι Χριστιανοί στην επιδίωξη της ειρήνης;

¹⁷ Οι περισσότερες διενέξεις μεταξύ αδελφών δεν αφορούν σοβαρές αδικοπραγίες που απαιτούν δικαστική ενέργεια. Πόσο καλό είναι, λοιπόν, να καλύπτουμε με αγάπη τα λάθη των άλλων! «Όποιος καλύπτει παράβαση επιζητεί αγάπη», λέει ο Λόγος του Θεού, «και αυτός που εξακολουθεί να μιλάει για κάποιο ζήτημα χωρίζει εκείνους που έχουν οικειότητα μεταξύ τους». (Παρ. 17:9) Η εφαρμογή αυτών των λόγων θα μας βοηθήσει όλους να διατηρούμε την ειρήνη μέσα στην εκκλησία αλλά και μια καλή σχέση με τον Ιεχωβά.​—Ματθ. 6:14, 15.

Η Επιδίωξη της Ειρήνης Φέρνει Ευλογίες

18, 19. Ποια οφέλη απορρέουν από την επιδίωξη της ειρήνης;

¹⁸ Όταν επιδιώκουμε «τα πράγματα που συμβάλλουν στην ειρήνη», δρέπουμε πλούσιες ευλογίες. Απολαμβάνουμε στενή προσωπική σχέση με τον Ιεχωβά καθώς μιμούμαστε τον τρόπο ενέργειάς του, και επίσης συμβάλλουμε στην ειρήνη και στην ενότητα του πνευματικού μας παραδείσου. Επιπλέον, η επιδίωξη της ειρήνης μέσα στην εκκλησία μάς βοηθάει να διακρίνουμε διάφορους τρόπους για να επιδιώκουμε την ειρήνη με εκείνους στους οποίους κηρύττουμε “τα καλά νέα της ειρήνης”. (Εφεσ. 6:15) Είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για να εκδηλώνουμε “ηπιότητα προς όλους, συγκρατώντας τον εαυτό μας όταν συμβαίνει κάτι κακό”.​—2 Τιμ. 2:24.

¹⁹ Να θυμάστε, επίσης, ότι θα γίνει «ανάσταση δικαίων και αδίκων». (Πράξ. 24:15) Όταν αυτή η ελπίδα πραγματοποιηθεί εδώ στη γη, εκατομμύρια άτομα με ποικίλο παρελθόν, ιδιοσυγκρασία ή προσωπικότητα θα επανέλθουν στη ζωή​—και μάλιστα από διάφορες χρονικές περιόδους που φτάνουν μέχρι «τη θεμελίωση του κόσμου»! (Λουκ. 11:50, 51) Θα είναι μεγάλο προνόμιό μας να διδάξουμε τις οδούς της ειρήνης στους αναστημένους. Τι τεράστια βοήθεια θα είναι για εμάς τότε η εκπαίδευση που λαβαίνουμε τώρα ως ειρηνοποιοί!

[Υποσημείωση]

Τι Μάθατε;

• Πώς μπορούμε να επιδιώξουμε την ειρήνη αν έχουμε αδικήσει κάποιον;

• Τι πρέπει να κάνουμε για να επιδιώξουμε την ειρήνη όταν εμείς έχουμε αδικηθεί;

• Γιατί είναι άσοφο να παίρνουμε θέση στις διενέξεις άλλων;

• Εξηγήστε γιατί δεν είναι σωστό να επιδιώκουμε την ειρήνη με κάθε τίμημα.

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνες στη σελίδα 29]

Ο Ιεχωβά αγαπάει όσους συγχωρούν τους άλλους ανεπιφύλακτα