Νάθαν​—Όσιος Υπέρμαχος της Αγνής Λατρείας

Δεν είναι εύκολο να πείσει κανείς έναν ισχυρό άντρα ότι η πορεία του είναι διεφθαρμένη και ότι χρειάζεται να κάνει αλλαγές. Θα αντιμετωπίζατε εσείς κατά πρόσωπο ένα τέτοιο άτομο αν γνωρίζατε ότι είχε διαπράξει ακόμη και φόνο για να περισώσει το γόητρό του;

Ο Βασιλιάς Δαβίδ του αρχαίου Ισραήλ είχε διαπράξει μοιχεία με τη Βηθ-σαβεέ, και αυτή είχε μείνει έγκυος. Για να κρύψει την αμαρτία τους, ο Δαβίδ φρόντισε να σκοτωθεί ο σύζυγός της και έπειτα την παντρεύτηκε. Επί μήνες ζούσε διπλή ζωή, εκτελώντας τα επίσημα καθήκοντά του όπως και πριν. Αλλά ο Ιεχωβά δεν παρέβλεψε τις αμαρτίες του βασιλιά. Έστειλε τον προφήτη του τον Νάθαν για να αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο τον Δαβίδ.

Η αποστολή του Νάθαν δεν ήταν εύκολη. Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του. Αναμφίβολα, η οσιότητά του στον Ιεχωβά και η σταθερή του προσκόλληση στους θεϊκούς κανόνες τον υποκίνησαν να θυμίσει στον Δαβίδ τις αμαρτίες του. Πώς κατάφερε ο προφήτης να το κάνει αυτό και να πείσει το βασιλιά ότι έπρεπε να μετανοήσει;

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ

Θα ήταν καλό να διαθέσετε λίγα λεπτά για να διαβάσετε τα εδάφια 2 Σαμουήλ 12:1-25. Φανταστείτε τον εαυτό σας στη θέση του Νάθαν καθώς έλεγε στον Δαβίδ την εξής ιστορία: «Ήταν δύο άνθρωποι στην ίδια πόλη, ο ένας πλούσιος και ο άλλος με λιγοστά υπάρχοντα. Ο πλούσιος είχε πάρα πολλά πρόβατα και βόδια· αλλά ο άνθρωπος με τα λιγοστά υπάρχοντα δεν είχε παρά μια μικρή αμνάδα που είχε αγοράσει. Και τη διατηρούσε στη ζωή, και μεγάλωνε κοντά σε αυτόν και στους γιους του, μαζί τους. Από την μπουκιά του έτρωγε και από το ποτήρι του έπινε και στην αγκαλιά του ξάπλωνε, και ήταν σαν  κόρη του. Αργότερα ήρθε ένας επισκέπτης στον άνθρωπο τον πλούσιο, αλλά αυτός λυπήθηκε να πάρει κάποια από τα δικά του πρόβατα και από τα δικά του βόδια και να τα ετοιμάσει για τον ταξιδιώτη που είχε έρθει σε αυτόν. Έτσι λοιπόν, πήρε την αμνάδα του ανθρώπου με τα λιγοστά υπάρχοντα και την ετοίμασε για τον άνθρωπο που είχε έρθει σε αυτόν».​—2 Σαμ. 12:1-4.

Ο Δαβίδ​—ο οποίος στο παρελθόν ήταν και ο ίδιος βοσκός—​προφανώς νόμισε ότι αυτή η ιστορία ήταν αληθινή. Όπως αναφέρει κάποιος Βιβλικός σχολιαστής, «ο Νάθαν πιθανώς συνήθιζε να παρουσιάζει [στον Δαβίδ] τις υποθέσεις των αδικημένων που δεν μπορούσαν να βρουν αλλιώς το δίκιο τους, και ο Δαβίδ υπέθεσε ότι ήταν τώρα καθήκον του να τακτοποιήσει το ζήτημα». Ακόμη και αν είχαν έτσι τα πράγματα, απαιτούνταν οσιότητα στον Θεό αλλά και θάρρος για να μιλήσει ο Νάθαν στο βασιλιά με τον τρόπο που μίλησε. Η ιστορία του εξόργισε τον Δαβίδ. «Όσο βέβαιο είναι ότι ζει ο Ιεχωβά, ο άνθρωπος που κάνει ένα τέτοιο πράγμα είναι άξιος θανάτου!» είπε. Τότε ακούστηκε η συνταρακτική δήλωση του Νάθαν: «Εσύ είσαι αυτός ο άνθρωπος!»​—2 Σαμ. 12:5-7.

Ας σκεφτούμε για ποιο λόγο χειρίστηκε ο Νάθαν το ζήτημα με αυτόν τον τρόπο. Αν κάποιος έχει εμπλακεί συναισθηματικά με ένα άλλο άτομο, δεν είναι εύκολο να δει αντικειμενικά την κατάστασή του. Όλοι μας έχουμε την τάση να προβάλλουμε δικαιολογίες για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας αν οι ενέργειές μας είναι αμφισβητήσιμες. Αλλά η παραβολή του Νάθαν υποκίνησε τον Δαβίδ να καταδικάσει, χωρίς να το καταλάβει, τις ίδιες του τις πράξεις. Ο βασιλιάς διέκρινε ξεκάθαρα ότι η διαγωγή που περιέγραψε ο Νάθαν ήταν αξιοκατάκριτη. Αφού πρώτα ο Δαβίδ καταδίκασε αυτή τη διαγωγή, τότε ο Νάθαν αποκάλυψε ότι η παραβολή εφαρμοζόταν στο βασιλιά. Έτσι ο Δαβίδ μπόρεσε να αντιληφθεί το μέγεθος της αμαρτίας του. Αυτό τον βοήθησε να δεχτεί τον έλεγχο με το σωστό πνεύμα. Αναγνώρισε ότι είχε “καταφρονήσει” τον Ιεχωβά με τη διαγωγή του σε σχέση με τη Βηθ-σαβεέ και δέχτηκε τον αναγκαίο έλεγχο.​—2 Σαμ. 12:9-14· Ψαλμ. 51, επιγραφή.

Τι μαθαίνουμε εμείς από αυτό; Ο σκοπός εκείνου που διδάσκει τη Γραφή είναι να βοηθήσει τους ακροατές του να καταλήξουν στο ορθό συμπέρασμα. Ο Νάθαν σεβόταν τον Δαβίδ και γι’ αυτό τον προσέγγισε με διακριτικότητα. Γνώριζε ότι, κατά βάθος, ο Δαβίδ αγαπούσε τη δικαιοσύνη και την ευθύτητα. Με την παραβολή του, έκανε έκκληση σε αυτές τις θεοσεβείς ιδιότητες. Και εμείς επίσης μπορούμε να βοηθήσουμε ειλικρινή άτομα να καταλάβουν τον τρόπο σκέψης του Ιεχωβά. Πώς; Κάνοντας έκκληση στο αίσθημά τους περί ορθού, χωρίς όμως να αποπνέουμε έναν αέρα ηθικής ή πνευματικής ανωτερότητας. Η Αγία Γραφή, και όχι οι προσωπικές μας απόψεις, είναι η αυθεντία μας όσον αφορά το τι είναι ορθό και τι εσφαλμένο.

Πάνω από όλα, εκείνο που βοήθησε τον Νάθαν να ελέγξει αυτόν τον ισχυρό βασιλιά ήταν η οσιότητά του στον Θεό. (2 Σαμ. 12:1) Η ίδια οσιότητα θα δώσει και σε εμάς το θάρρος να υπερασπιζόμαστε σθεναρά τις δίκαιες αρχές του Ιεχωβά.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΝΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ

Από ό,τι φαίνεται, ο Δαβίδ και ο Νάθαν ήταν καλοί φίλοι, διότι ο Δαβίδ έδωσε σε έναν γιο του το όνομα Νάθαν. (1 Χρον. 3:1, 5) Την πρώτη φορά που εμφανίζεται ο Νάθαν στο Βιβλικό υπόμνημα, τον βρίσκουμε μαζί με τον Δαβίδ. Και οι δύο αγαπούσαν τον Ιεχωβά. Προφανώς, ο βασιλιάς εμπιστευόταν την κρίση του Νάθαν, διότι αποκάλυψε στον προφήτη την επιθυμία του να οικοδομήσει ναό για τον Ιεχωβά. «“Δες τώρα!”» είπε ο Δαβίδ, «“εγώ κατοικώ σε κατοικία κέδρινη ενώ η κιβωτός του αληθινού Θεού κατοικεί μέσα σε υφάσματα σκηνής”. Τότε ο Νάθαν είπε στο βασιλιά: “Ό,τι βρίσκεται στην καρδιά σου​—εμπρός, κάνε το, επειδή ο Ιεχωβά είναι μαζί σου”».​—2 Σαμ. 7:2, 3.

Όντας πιστός λάτρης του Ιεχωβά, ο Νάθαν επικρότησε με ενθουσιασμό το σχέδιο του Δαβίδ να οικοδομήσει το πρώτο μόνιμο κέντρο της αγνής λατρείας πάνω στη γη. Ωστόσο, σε εκείνη την περίπτωση φαίνεται πως εξέφρασε τα προσωπικά του αισθήματα​—δεν μίλησε εξ ονόματος του Ιεχωβά. Την ίδια νύχτα, ο Θεός παρήγγειλε στον προφήτη του να μεταφέρει ένα διαφορετικό άγγελμα στο βασιλιά: Δεν θα έχτιζε ο Δαβίδ το ναό του Ιεχωβά. Θα τον έχτιζε ένας από τους γιους του. Παρ’ όλα αυτά, ο Νάθαν ανήγγειλε ότι ο Θεός θα σύναπτε διαθήκη με τον Δαβίδ, σύμφωνα με την οποία ο θρόνος του “θα εδραιωνόταν στον αιώνα”.​—2 Σαμ. 7:4-16.

Το θέλημα του Θεού δεν εναρμονιζόταν με την άποψη του Νάθαν όσον αφορά την οικοδόμηση του ναού. Χωρίς να δυσανασχετήσει, όμως, ο ταπεινός προφήτης αποδέχτηκε το σκοπό του Ιεχωβά και συνεργάστηκε με αυτόν. Τι θαυμάσιο παράδειγμα για να  μιμηθούμε αν ο Θεός μάς παράσχει διόρθωση με κάποιον τρόπο! Οι μετέπειτα ενέργειες του Νάθαν ως προφήτη δείχνουν ότι δεν έχασε την εύνοια του Θεού. Μάλιστα, φαίνεται ότι ο Ιεχωβά ενέπνευσε τόσο αυτόν όσο και τον Γαδ τον οραματιστή να δώσουν στον Δαβίδ την οδηγία να οργανώσει 4.000 μουσικούς για υπηρεσία στο ναό.​—1 Χρον. 23:1-5· 2 Χρον. 29:25.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ

Ο Νάθαν γνώριζε ότι ο Σολομών επρόκειτο να διαδεχθεί τον ηλικιωμένο Δαβίδ. Γι’ αυτό, ενήργησε αποφασιστικά όταν ο Αδωνίας προσπάθησε να σφετεριστεί το θρόνο τότε που ο Δαβίδ βρισκόταν στη δύση της ζωής του. Και πάλι, ο Νάθαν ενήργησε με διακριτικότητα και οσιότητα. Πρώτα, παρότρυνε τη Βηθ-σαβεέ να θυμίσει στον Δαβίδ την ένορκη υπόσχεση που είχε δώσει να κάνει βασιλιά το γιο τους τον Σολομώντα. Στη συνέχεια, εμφανίστηκε ο ίδιος ενώπιον του Δαβίδ και τον ρώτησε αν είχε ορίσει τον Αδωνία ως διάδοχο. Αντιλαμβανόμενος τη σοβαρότητα της κατάστασης, ο ηλικιωμένος βασιλιάς διέταξε τον Νάθαν και άλλους όσιους υπηρέτες του να χρίσουν τον Σολομώντα και να τον ανακηρύξουν βασιλιά. Η ανταρσία του Αδωνία ανατράπηκε.​—1 Βασ. 1:5-53.

ΜΕΤΡΙΟΦΡΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ

Η συγγραφή των κεφαλαίων 25 ως 31 του βιβλίου 1 Σαμουήλ καθώς και ολόκληρου του βιβλίου 2 Σαμουήλ αποδίδεται γενικά στον Νάθαν και στον Γαδ. Αναφορικά με τις θεόπνευστες αφηγήσεις αυτών των βιβλίων, η Γραφή λέει: «Όσο για τις υποθέσεις του Δαβίδ του βασιλιά, τις πρώτες και τις τελευταίες, αυτές είναι γραμμένες στα λόγια του Σαμουήλ του βλέποντα και στα λόγια του Νάθαν του προφήτη και στα λόγια του Γαδ του οραματιστή». (1 Χρον. 29:29) Η Γραφή λέει επίσης ότι ο Νάθαν έγραψε μια αφήγηση για τις «υποθέσεις του Σολομώντα». (2 Χρον. 9:29) Πιθανότατα, αυτό σημαίνει ότι εξακολούθησε να έχει ενεργό ρόλο στις υποθέσεις της βασιλικής αυλής ακόμη και μετά το θάνατο του Δαβίδ.

Πολλά από αυτά που γνωρίζουμε για τον Νάθαν μπορεί να τα έγραψε ο ίδιος ο προφήτης. Εντούτοις, η σιγή του γύρω από ορισμένα ζητήματα μας λέει πολλά για αυτόν. Προφανώς, ήταν ένας μετριόφρων ιστορικός που δεν φιλοδοξούσε να γίνει ξακουστός. Όπως αναφέρει ένα Βιβλικό λεξικό, εμφανίζεται στο θεόπνευστο υπόμνημα «χωρίς εισαγωγικά σχόλια και γενεαλογικές πληροφορίες». Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τους προγόνους ή την προσωπική ζωή του.

ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΟΥ Η ΟΣΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ

Από τις λίγες αναφορές που κάνει η Γραφή στον Νάθαν, είναι σαφές ότι επρόκειτο για ταπεινό αλλά σθεναρό υπερασπιστή των θεϊκών διευθετήσεων. Ο Ιεχωβά Θεός τού ανέθεσε βαρυσήμαντες ευθύνες. Κάντε στοχασμούς γύρω από τις ιδιότητες που εκδήλωσε ο Νάθαν, όπως η οσιότητα στον Θεό και η βαθιά εκτίμηση για τις θεϊκές απαιτήσεις. Προσπαθήστε να μιμηθείτε αυτές τις ιδιότητες.

Προφανώς, δεν πρόκειται να ζητηθεί από εσάς να ελέγξετε ανήθικους βασιλιάδες ή να ανατρέψετε ανταρσίες. Ωστόσο, με τη βοήθεια του Θεού, μπορείτε να είστε όσιοι σε Αυτόν και να υποστηρίζετε τους δίκαιους κανόνες του. Μπορείτε ακόμη να διδάσκετε την αλήθεια με θάρρος, αλλά και διακριτικότητα, και να προωθείτε την αγνή λατρεία.

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Ως υπερασπιστής της βασιλείας, ο Νάθαν μίλησε με διακριτικότητα στη Βηθ-σαβεέ