Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Μάθετε από την Υπομονή του Ιεχωβά και του Ιησού

Μάθετε από την Υπομονή του Ιεχωβά και του Ιησού

«Να θεωρείτε την υπομονή του Κυρίου μας σωτηρία».​—2 ΠΕΤΡ. 3:15.

1. Τι αναρωτιούνται κάποια πιστά άτομα;

ΜΙΑ πιστή αδελφή που υπέμεινε πολλές δυσκολίες επί αρκετές δεκαετίες ρώτησε ταπεινά: «Θα δω άραγε το τέλος πριν πεθάνω;» Το ίδιο αναρωτιούνται και κάποιοι άλλοι που υπηρετούν πολλά χρόνια τον Ιεχωβά. Λαχταρούμε να έρθει η ημέρα που ο Θεός θα κάνει νέα τα πάντα, εξαλείφοντας τα σημερινά μας προβλήματα. (Αποκ. 21:5) Αν και έχουμε άφθονους λόγους για να πιστεύουμε ότι το τέλος του σατανικού συστήματος είναι πολύ κοντά, ίσως δυσκολευόμαστε να περιμένουμε υπομονετικά εκείνη την ημέρα.

2. Ποιες ερωτήσεις σχετικά με τη θεοειδή υπομονή θα εξετάσουμε;

2 Ωστόσο, η Αγία Γραφή δείχνει ότι πρέπει να έχουμε υπομονή. Όπως και οι πιστοί υπηρέτες του παρελθόντος, θα γευτούμε τις υποσχέσεις του Θεού αν έχουμε ισχυρή πίστη και περιμένουμε υπομονετικά το δικό του καιρό για να τις εκπληρώσει. (Διαβάστε Εβραίους 6:11, 12) Ο ίδιος ο Ιεχωβά έχει δείξει υπομονή. Θα μπορούσε να τερματίσει την πονηρία οποιαδήποτε στιγμή, αλλά περιμένει τον κατάλληλο καιρό. (Ρωμ. 9:20‐24) Γιατί είναι τόσο υπομονετικός; Πώς υπήρξε ο Ιησούς παράδειγμα θεοειδούς υπομονής; Ποια οφέλη θα δρέψουμε αν καλλιεργούμε θεοειδή υπομονή; Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε υπομονή και ισχυρή πίστη, ακόμη και αν μας φαίνεται ότι ο Ιεχωβά καθυστερεί.

ΓΙΑΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΥΠΟΜΟΝΗ Ο ΙΕΧΩΒΑ;

3, 4. (α) Γιατί έχει δείξει υπομονή ο Ιεχωβά όσον αφορά την επιτέλεση του σκοπού του για τη γη; (β) Πώς αντέδρασε ο Ιεχωβά στο στασιασμό της Εδέμ;

3 Ο Ιεχωβά έχει βάσιμους λόγους για να δείχνει υπομονή. Μολονότι κατείχε ανέκαθεν την υπέρτατη εξουσία στο σύμπαν, ο στασιασμός στην Εδέμ ήγειρε ερωτήματα παγκόσμιας σπουδαιότητας. Ο Ιεχωβά έχει δείξει υπομονή, αναγνωρίζοντας ότι θα χρειαζόταν χρόνος για να δοθεί τέλεια απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. Εφόσον  γνωρίζει πλήρως τις πράξεις και τις διαθέσεις κάθε πλάσματος στον ουρανό και στη γη, ασφαλώς ενεργεί με γνώμονα τα καλύτερα συμφέροντά μας.​—Εβρ. 4:13.

4 Ο σκοπός του Ιεχωβά ήταν να γεμίσει η γη από τους απογόνους του Αδάμ και της Εύας. Όταν η Εύα εξαπατήθηκε από τον Σατανά και κατόπιν ο Αδάμ έδειξε ανυπακοή, ο Θεός δεν εγκατέλειψε το σκοπό του. Δεν πανικοβλήθηκε, δεν πήρε βεβιασμένες αποφάσεις ούτε αντέδρασε υπερβολικά, αφήνοντας την ανθρώπινη οικογένεια στην τύχη της. Αντίθετα, επινόησε έναν τρόπο για να πραγματοποιήσει το σκοπό του σχετικά με τους ανθρώπους και τον πλανήτη Γη. (Ησ. 55:11) Για να εκπληρώσει αυτόν το σκοπό και να δικαιώσει την κυριαρχία του, έχει ασκήσει μεγάλη αυτοσυγκράτηση και υπομονή, περιμένοντας μάλιστα χιλιάδες χρόνια για την καλύτερη δυνατή επεξεργασία ορισμένων πτυχών του σκοπού του.

5. Ποια ευλογία γίνεται εφικτή χάρη στην υπομονή του Ιεχωβά;

5 Ο Ιεχωβά περιμένει υπομονετικά και για έναν άλλον λόγο​—για να μπορέσουν περισσότεροι άνθρωποι να αποκτήσουν αιώνια ζωή. Τώρα κάνει προετοιμασίες για τη σωτηρία “ενός μεγάλου πλήθους”. (Αποκ. 7:9, 14· 14:6) Μέσω του δικού μας έργου κηρύγματος, προσκαλεί τους ανθρώπους να μάθουν για τη Βασιλεία του και για τους δίκαιους κανόνες του. Το άγγελμα της Βασιλείας είναι τα καλύτερα νέα που θα μπορούσε να ακούσει η ανθρωπότητα​—είναι όντως «καλά νέα». (Ματθ. 24:14) Κάθε άτομο το οποίο ελκύει ο Ιεχωβά γίνεται μέρος μιας παγκόσμιας εκκλησίας αληθινών φίλων που αγαπούν το ορθό. (Ιωάν. 6:44‐47) Ο στοργικός μας Θεός βοηθάει αυτά τα άτομα να κερδίσουν την επιδοκιμασία του. Επίσης, κάνει την επιλογή των μελλοντικών μελών της ουράνιας κυβέρνησής του ανάμεσα από τους ανθρώπους. Όταν αυτά τα αφοσιωμένα άτομα λάβουν τη θέση τους στον ουρανό, θα βοηθήσουν τους υπάκουους ανθρώπους να αποκτήσουν τελειότητα και αιώνια ζωή. Σαφώς, λοιπόν, ακόμη και ενόσω περιμένει υπομονετικά, ο Ιεχωβά εργάζεται για την εκπλήρωση των υποσχέσεών του​—προς δικό μας όφελος.

6. (α) Πώς έδειξε υπομονή ο Ιεχωβά στις ημέρες του Νώε; (β) Πώς δείχνει υπομονή ο Ιεχωβά στις δικές μας ημέρες;

6 Ο Ιεχωβά δείχνει υπομονή ακόμη και όταν δέχεται τεράστιες προκλήσεις, όπως μπορούμε να δούμε από τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε την πονηρία πριν από τον Κατακλυσμό. Η γη ήταν τότε γεμάτη ανηθικότητα και βία, και ο Ιεχωβά «ένιωσε λύπη στην καρδιά του» για τον εκφυλισμό του ανθρώπου. (Γέν. 6:2‐8) Επειδή δεν θα ανεχόταν αυτή την κατάσταση για πάντα, αποφάσισε να φέρει κατακλυσμό στους ανυπάκουους ανθρώπους. Ενόσω «η υπομονή του Θεού περίμενε στις ημέρες του Νώε», ο Ιεχωβά έκανε προετοιμασίες για τη σωτηρία του Νώε και της οικογένειάς του. (1 Πέτρ. 3:20) Τον κατάλληλο καιρό, πληροφόρησε τον Νώε για την απόφασή του και του ανέθεσε την κατασκευή μιας κιβωτού. (Γέν. 6:14‐22) Εκτός αυτού, ο Νώε ήταν “κήρυκας δικαιοσύνης”, προειδοποιώντας τους συνανθρώπους του για την επικείμενη καταστροφή. (2 Πέτρ. 2:5) Όπως είπε ο Ιησούς, η εποχή μας μοιάζει με τις ημέρες του Νώε. Ο Ιεχωβά έχει αποφασίσει πότε θα φέρει το τέλος αυτού του πονηρού συστήματος. Κανένας άνθρωπος δεν γνωρίζει «την ημέρα και την ώρα» που θα συμβεί αυτό. (Ματθ. 24:36) Προς το παρόν, ο Θεός μάς έχει αναθέσει ένα έργο​—να προειδοποιήσουμε τους ανθρώπους και να τους εξηγήσουμε πώς μπορούν να σωθούν.

7. Μήπως αργεί ο Ιεχωβά να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του; Εξηγήστε.

7 Σαφώς, η υπομονή του Ιεχωβά δεν σημαίνει ότι περιμένει απλώς να περάσει ο καιρός. Όχι, δεν πρέπει ποτέ να εκλαμβάνουμε την υπομονή του ως αδιαφορία ή απάθεια! Για να είμαστε όμως ρεαλιστές, ίσως είναι δύσκολο να το θυμόμαστε αυτό καθώς γερνάμε ή υποφέρουμε σε αυτό το πονηρό σύστημα. Μπορεί να αποθαρρυνόμαστε ή να νιώθουμε ότι ο Θεός αργεί να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του. (Εβρ.  10:36) Ποτέ μην ξεχνάτε ότι έχει βάσιμους λόγους για να δείχνει υπομονή και ότι στο μεταξύ χρησιμοποιεί το χρόνο προς όφελος των όσιων υπηρετών του. (2 Πέτρ. 2:3· 3:9) Εξετάστε, επίσης, πώς έδειξε ο Ιησούς θεοειδή υπομονή.

ΠΩΣ ΕΘΕΣΕ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΘΑΥΜΑΣΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΥΠΟΜΟΝΗΣ;

8. Υπό ποιες συνθήκες έδειξε υπομονή ο Ιησούς;

8 Ο Ιησούς εκτελεί το θέλημα του Θεού και το κάνει αυτό με χαρά αμέτρητες χιλιετίες. Όταν στασίασε ο Σατανάς, ο Ιεχωβά αποφάσισε να στείλει στη γη τον μονογενή του Γιο ως Μεσσία. Σκεφτείτε τι σήμαινε αυτό για τον Ιησού​—περίμενε υπομονετικά χιλιάδες χρόνια μέχρι τον προσδιορισμένο καιρό. (Διαβάστε Γαλάτες 4:4) Αλλά δεν περίμενε παθητικά όλο αυτόν τον καιρό. Απεναντίας, ήταν απασχολημένος με το έργο που του ανέθεσε ο Πατέρας του. Όταν τελικά ήρθε στη γη, γνώριζε ότι έπρεπε να πεθάνει από το χέρι του Σατανά, όπως ήταν προφητευμένο. (Γέν. 3:15· Ματθ. 16:21) Υποτάχθηκε με υπομονή στο θέλημα του Θεού, παρότι χρειάστηκε να υποφέρει φρικτά. Έδειξε οσιότητα στον υπέρτατο βαθμό. Δεν εστίασε την προσοχή του στον εαυτό του και στη θέση του, και εμείς μπορούμε να ωφεληθούμε από αυτό.​—Εβρ. 5:8, 9.

9, 10. (α) Τι κάνει ο Ιησούς ενόσω περιμένει υπομονετικά να ενεργήσει ο Ιεχωβά; (β) Πώς πρέπει να βλέπουμε το χρονοδιάγραμμα του Ιεχωβά;

9 Μετά την ανάστασή του, ο Ιησούς έλαβε εξουσία στον ουρανό και στη γη. (Ματθ. 28:18) Χρησιμοποιεί αυτή την εξουσία για να επιτελέσει το σκοπό του Ιεχωβά σύμφωνα με το θεϊκό χρονοδιάγραμμα. Ο Ιησούς περίμενε υπομονετικά στα δεξιά του Θεού μέχρι να τεθούν οι εχθροί του υποπόδιο για τα πόδια του το 1914. (Ψαλμ. 110:1, 2· Εβρ. 10:12, 13) Σύντομα θα αναλάβει δράση για να τερματίσει το σύστημα του Σατανά. Στο μεταξύ, βοηθάει υπομονετικά ανθρώπους και τους οδηγεί σε “νερά ζωής”.​—Αποκ. 7:17.

10 Διακρίνετε από το παράδειγμα του Ιησού πώς πρέπει να βλέπετε το χρονοδιάγραμμα του Ιεχωβά; Αναμφίβολα, ο Ιησούς χαιρόταν να κάνει ό,τι του ζητούσε ο Πατέρας του, αλλά ήταν πρόθυμος και να περιμένει τον προσδιορισμένο καιρό του Θεού. Καθώς εμείς περιμένουμε το τέλος του πονηρού συστήματος του Σατανά, χρειαζόμαστε όλοι μας θεοειδή υπομονή​—ούτε να προτρέχουμε αψηφώντας τον Θεό ούτε να παραιτούμαστε ενδίδοντας στην αποθάρρυνση. Τι μπορούμε να κάνουμε για να αναπτύξουμε τέτοια θεοειδή υπομονή;

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΩ ΘΕΟΕΙΔΗ ΥΠΟΜΟΝΗ;

11. (α) Ποια συσχέτιση υπάρχει ανάμεσα στην πίστη και στην υπομονή; (β) Γιατί έχουμε στερεή βάση για να είναι η πίστη μας ισχυρή;

11 Προτού έρθει ο Ιησούς στη γη, οι προφήτες και άλλοι πιστοί υπηρέτες έδειξαν με το παράδειγμά τους ότι ακόμη και ατελείς άνθρωποι μπορούν να εγκαρτερούν με υπομονή. Η υπομονή τους συνδεόταν άμεσα με την πίστη τους. (Διαβάστε Ιακώβου 5:10, 11) Αν δεν πίστευαν πραγματικά τα όσα τους είχε πει ο Ιεχωβά, θα περίμεναν υπομονετικά την εκπλήρωση των υποσχέσεών του; Επανειλημμένα, υπέμειναν δύσκολες ή τρομακτικές δοκιμασίες της πίστης, πεπεισμένοι ότι ο Θεός θα πραγματοποιούσε τελικά όσα είχε υποσχεθεί. (Εβρ. 11:13, 35‐40) Εμείς έχουμε ακόμη περισσότερους λόγους για να διατηρούμε την πίστη μας ισχυρή, εφόσον ο Ιησούς υπηρετεί τώρα ως “Τελειοποιητής της πίστης μας”. (Εβρ. 12:2) Εκπλήρωσε προφητείες και αποκάλυψε τους σκοπούς του Θεού με τρόπο που μας παρέχει στερεή βάση για πίστη.

12. Τι μπορούμε να κάνουμε για να ενισχύσουμε την πίστη μας;

12 Ποια πρακτικά βήματα μπορούμε να κάνουμε για να ενισχύσουμε την πίστη μας και κατ’ επέκταση την υπομονή μας; Είναι σημαντικό να εφαρμόζουμε τις συμβουλές του Θεού. Συλλογιστείτε, για παράδειγμα, τους λόγους για τους οποίους πρέπει να βάζετε τη Βασιλεία πρώτη στη ζωή σας. Θα μπορούσατε να καταβάλετε μεγαλύτερη προσπάθεια  για να εφαρμόσετε τη συμβουλή του εδαφίου Ματθαίος 6:33; Αυτό ίσως απαιτήσει να αφιερώνετε περισσότερο χρόνο στη διακονία ή να κάνετε κάποιες αλλαγές στον τρόπο της ζωής σας. Μην ξεχνάτε πώς έχει ευλογήσει ο Ιεχωβά τις προσπάθειές σας μέχρι τώρα. Ίσως σας βοήθησε να αρχίσετε μια καινούρια Γραφική μελέτη ή να αποκτήσετε την «ειρήνη του Θεού η οποία υπερέχει από κάθε σκέψη». (Διαβάστε Φιλιππησίους 4:7) Καθώς εστιάζετε την προσοχή σας στα οφέλη που έχετε αποκομίσει εσείς προσωπικά ακολουθώντας τις οδηγίες του Ιεχωβά, θα εκτιμήσετε ακόμη περισσότερο την αξία της υπομονής.​—Ψαλμ. 34:8.

13. Ποιο παράδειγμα δείχνει τη διαδικασία με την οποία αναπτύσσεται η πίστη και η υπομονή;

13 Αυτή η διαδικασία μοιάζει με τον κύκλο της σποράς, της καλλιέργειας και του θερισμού που υπάρχει στο φυσικό κόσμο. Κάθε φορά που ο γεωργός θερίζει με αφθονία, αποβλέπει με μεγαλύτερη πεποίθηση στην επόμενη σπορά. Κατόπιν βέβαια, θα χρειαστεί να περιμένει υπομονετικά ως το θερισμό, αλλά αυτό δεν θα τον εμποδίσει να σπείρει, ίσως μάλιστα και σε μεγαλύτερη έκταση γης από ό,τι προηγουμένως. Είναι βέβαιος ότι θα θερίσει. Όταν και εμείς βιώνουμε έναν παρόμοιο κύκλο, μαθαίνοντας τις συμβουλές του Ιεχωβά, εφαρμόζοντάς τες και θερίζοντας κατόπιν τα οφέλη, η εμπιστοσύνη μας σε Αυτόν αυξάνεται. Το ίδιο συμβαίνει και με την πίστη μας, και έτσι είναι πιο εύκολο να περιμένουμε τις ευλογίες που ξέρουμε ότι θα έρθουν.​—Διαβάστε Ιακώβου 5:7, 8.

Η θεοειδής υπομονή θα σας βοηθάει να εστιάζετε την προσοχή σας στα συμφέροντα της Βασιλείας και να θερίζετε ευλογίες!

14, 15. Ποια άποψη πρέπει να έχουμε για τα ανθρώπινα παθήματα;

14 Ένας άλλος τρόπος για να καλλιεργούμε υπομονή είναι να έχουμε την ορθή άποψη για τον κόσμο και τις προσωπικές μας περιστάσεις. Προσπαθήστε να βλέπετε τα πράγματα όπως ο Ιεχωβά. Λόγου χάρη, σκεφτείτε πώς βλέπει τα ανθρώπινα παθήματα. Επί χιλιετίες, λυπάται βαθιά παρατηρώντας τους ανθρώπους να υποφέρουν. Αλλά δεν καταβάλλεται από τη θλίψη ώστε να  μην μπορεί να κάνει το καλό. Έστειλε τον μονογενή του Γιο «για να διαλύσει τα έργα του Διαβόλου» και να αποκαταστήσει όλη τη βλάβη που προξένησε ο Σατανάς στους ανθρώπους. (1 Ιωάν. 3:8) Τελικά, τα παθήματα θα αποδειχτούν προσωρινά, ενώ η λύση του Θεού θα είναι αιώνια. Παρόμοια και εμείς, αντί να καταβαλλόμαστε από την πονηρία που χαρακτηρίζει τη διακυβέρνηση του Σατανά ή να γινόμαστε ανυπόμονοι καθώς περιμένουμε το τέλος της, ας θέτουμε πίστη στα πράγματα που δεν βλέπονται και τα οποία θα διαρκέσουν για πάντα. Ο Ιεχωβά έχει θέσει προθεσμία για τον τερματισμό της πονηρίας, και θα δράσει ακριβώς στον κατάλληλο καιρό.​—Ησ. 46:13· Ναούμ 1:9.

15 Σε αυτές τις δύσκολες τελευταίες ημέρες του παρόντος συστήματος πραγμάτων, ίσως βιώνουμε καταστάσεις που δοκιμάζουν ιδιαίτερα την πίστη μας. Αντί να αντιδρούμε με θυμό αν πέσουμε θύμα βίας ή όταν βλέπουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα να υποφέρουν, πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να εμπιστευόμαστε απόλυτα στον Ιεχωβά. Εφόσον είμαστε ατελείς, αυτό δεν είναι εύκολο. Να θυμάστε όμως τι έκανε ο Ιησούς, όπως αναφέρεται στο εδάφιο Ματθαίος 26:39.​—Διαβάστε.

16. Τι πρέπει να αποφεύγουμε στον καιρό που απομένει;

16 Κάτι που θα μπορούσε να μας εμποδίσει να εκδηλώνουμε θεοειδή υπομονή είναι η νοοτροπία «ας περιμένουμε και θα δούμε». Τι σημαίνει αυτό; Αν κάποιος αμφιβάλλει ότι το τέλος είναι κοντά, ίσως αρχίσει να κάνει εναλλακτικά σχέδια σε περίπτωση που τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως έχει πει ο Ιεχωβά. Με άλλα λόγια, ίσως σκέφτεται: “Ας περιμένω πρώτα να δω αν ο Ιεχωβά εκπληρώσει το λόγο του”. Ως αποτέλεσμα, ίσως προσπαθήσει να γίνει σπουδαίος σε αυτόν τον κόσμο ή να εξασφαλιστεί οικονομικά αντί να βάζει τη Βασιλεία του Θεού στην πρώτη θέση. Ή ίσως επιδιώξει ανώτερη εκπαίδευση για να εξασφαλίσει μια άνετη ζωή τώρα. Αλλά δεν θα φανέρωνε έλλειψη πίστης μια τέτοια πορεία; Να θυμάστε ότι ο Παύλος μάς παρότρυνε να γινόμαστε μιμητές των πιστών ατόμων που γεύτηκαν τις υποσχέσεις του Ιεχωβά «μέσω πίστης και υπομονής». (Εβρ. 6:12) Ο Ιεχωβά δεν θα αφήσει αυτό το πονηρό σύστημα να συνεχιστεί παραπάνω από ό,τι θεωρεί απολύτως αναγκαίο σε αρμονία με το σκοπό του. (Αββακ. 2:3) Στο μεταξύ, εμείς πρέπει να αποφεύγουμε την τάση να προσφέρουμε τυπική υπηρεσία στον Ιεχωβά. Αντιθέτως, χρειάζεται να παραμένουμε άγρυπνοι και να κηρύττουμε με επιμέλεια τα καλά νέα, ένα έργο που φέρνει ασύγκριτη ικανοποίηση ακόμη και τώρα.​—Λουκ. 21:36.

ΠΟΙΕΣ ΕΥΛΟΓΙΕΣ ΦΕΡΝΕΙ Η ΥΠΟΜΟΝΗ;

17, 18. (α) Ποια ευκαιρία έχουμε τώρα, ενόσω περιμένουμε υπομονετικά; (β) Ποιες ευλογίες θα λάβουμε αν εκδηλώνουμε υπομονή τώρα;

17 Είτε υπηρετούμε τον Θεό λίγους μήνες είτε αρκετές δεκαετίες, επιθυμία μας είναι να τον υπηρετούμε για πάντα. Η υπομονή μάς βοηθάει να εγκαρτερούμε μέχρι να έρθει η σωτηρία μας, όσος καιρός και αν απομένει σε αυτό το σύστημα. Ο Ιεχωβά μάς δίνει τώρα την ευκαιρία να αποδείξουμε ότι εμπιστευόμαστε απόλυτα τις αποφάσεις του και ότι, αν χρειαστεί, είμαστε διατεθειμένοι να κακοπαθήσουμε για χάρη του ονόματός του. (1 Πέτρ. 4:13, 14) Μας παρέχει επίσης «εκγύμναση» ώστε να έχουμε την απαραίτητη υπομονή για να αποκτήσουμε τη σωτηρία.​—1 Πέτρ. 5:10.

18 Ο Ιησούς κατέχει όλη την εξουσία στον ουρανό και στη γη, και τίποτα δεν μπορεί να σας «αρπάξει» από την προστατευτική του φροντίδα​—εκτός από τον ίδιο σας τον εαυτό. (Ιωάν. 10:28, 29) Δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε το μέλλον ούτε και το θάνατο. Όσοι εγκαρτερήσουν υπομονετικά ως το τέλος θα σωθούν. Γι’ αυτό λοιπόν, ας μην επιτρέψουμε στον κόσμο να μας παρασύρει και να μας κάνει να πάψουμε να στηριζόμαστε στον Ιεχωβά. Απεναντίας, ας είμαστε αποφασισμένοι να ενισχύουμε την πίστη μας και να χρησιμοποιούμε σοφά το χρόνο που απομένει ενόσω ο Θεός κάνει υπομονή.​—Ματθ. 24:13· διαβάστε 2 Πέτρου 3:17, 18.