1, 2. (α) Τι είδους Θεός αποδείχτηκε ο Ιεχωβά για το έθνος του Ισραήλ; (β) Με ποιο ερώτημα θα ασχοληθεί αυτό το άρθρο;

ΣΤΙΣ ημέρες του Νεεμία, κάποιοι Λευίτες παραδέχτηκαν προσευχόμενοι δημόσια ότι πολλές φορές οι προπάτορές τους “αρνήθηκαν να ακούσουν” τις εντολές του Ιεχωβά. Εκείνος, όμως, αποδείχτηκε επανειλημμένα «Θεός που κάνει πράξεις συγχώρησης, που είναι φιλεύσπλαχνος και ελεήμων, που είναι μακρόθυμος και αφθονεί σε στοργική καλοσύνη». Την εποχή του Νεεμία, ο Ιεχωβά συνέχιζε να εκδηλώνει παρ’ αξία καλοσύνη σε εκείνους τους επαναπατρισμένους εξορίστους.​—Νεεμ. 9:16, 17.

² Σε προσωπικό επίπεδο, ο καθένας μας θα ήταν καλό να αναρωτηθεί: “Τι σημαίνει για εμένα η συγχωρητικότητα του Ιεχωβά;” Για να απαντήσουμε σε αυτό το σημαντικό ερώτημα, ας εξετάσουμε πώς πολιτεύτηκε ο Ιεχωβά Θεός με δύο ανθρώπους που ωφελήθηκαν από τη συγχωρητικότητά του​—τους βασιλιάδες Δαβίδ και Μανασσή.

3-5. Πώς έγινε ο Δαβίδ ένοχος σοβαρής αμαρτίας;

³ Αν και ο Δαβίδ ήταν θεοφοβούμενος άνθρωπος, διέπραξε σοβαρές αμαρτίες. Δύο από αυτές αφορούσαν ένα αντρόγυνο, τον Ουρία και τη Βηθ‐σαβεέ. Οι συνέπειες εκείνων των αμαρτιών ήταν οδυνηρές για όλους τους εμπλεκόμενους. Εντούτοις, ο τρόπος με τον οποίο διόρθωσε ο Ιεχωβά τον Δαβίδ αποκαλύπτει πολλά για τη συγχωρητικότητά του. Εξετάστε τι συνέβη.

⁴ Ο Δαβίδ είχε στείλει τα ισραηλιτικά στρατεύματα να πολιορκήσουν την πρωτεύουσα του Αμμών, τη Ραββά, περίπου 80 χιλιόμετρα ανατολικά της Ιερουσαλήμ, πέρα από τον Ιορδάνη Ποταμό. Στο μεταξύ, ο ίδιος βρισκόταν στο παλάτι του στην Ιερουσαλήμ, και από την ταράτσα είδε τη Βηθ‐σαβεέ​—μια παντρεμένη γυναίκα—​να λούζεται. Ο σύζυγός της βρισκόταν μακριά. Καθώς ο Δαβίδ την παρατηρούσε, την επιθύμησε  τόσο πολύ ώστε ζήτησε να τη φέρουν στο παλάτι του και διέπραξε μοιχεία μαζί της.​—2 Σαμ. 11:1‐4.

⁵ Όταν έμαθε ότι η Βηθ‐σαβεέ ήταν έγκυος, φρόντισε να φέρει πίσω στην Ιερουσαλήμ το σύζυγό της, τον Ουρία, ελπίζοντας ότι αυτός θα είχε σεξουαλικές σχέσεις μαζί της. Αλλά ο Ουρίας δεν μπήκε καν στο σπίτι του, παρά τις παραινέσεις του Δαβίδ. Γι’ αυτό, ο βασιλιάς έγραψε κρυφά στο στρατιωτικό διοικητή του ζητώντας να τοποθετηθεί ο Ουρίας «μπροστά στις σκληρότερες πολεμικές εφόδους» και κατόπιν να αποσυρθούν οι συμπολεμιστές του ώστε να τον αφήσουν μόνο του. Όντας εύκολος στόχος, ο Ουρίας πέθανε στη μάχη, όπως είχε σχεδιάσει ο Δαβίδ. (2 Σαμ. 11:12‐17) Έτσι λοιπόν, στο αμάρτημα της μοιχείας που διέπραξε ο βασιλιάς προστέθηκε και ο φόνος ενός αθώου.

6. Πώς αντέδρασε ο Θεός στις αμαρτίες του Δαβίδ, και τι αποκαλύπτει αυτό για τον Ιεχωβά;

⁶ Ασφαλώς, ο Ιεχωβά είδε όλα όσα είχαν συμβεί. Τίποτα δεν διαφεύγει την προσοχή του. (Παρ. 15:3) Αν και ο βασιλιάς στη συνέχεια παντρεύτηκε τη Βηθ‐σαβεέ, «αυτό που είχε κάνει ο Δαβίδ φάνηκε κακό στα μάτια του Ιεχωβά». (2 Σαμ. 11:27) Πώς αντέδρασε, λοιπόν, ο Θεός σε αυτές τις σοβαρές αμαρτίες; Έστειλε στον Δαβίδ έναν προφήτη του, τον Νάθαν. Εφόσον είναι συγχωρητικός Θεός, ο Ιεχωβά ήθελε προφανώς να βρει βάση για να δείξει έλεος. Δεν βρίσκετε συγκινητική αυτή την προσέγγιση που χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά; Δεν ανάγκασε τον Δαβίδ να ομολογήσει, αλλά έβαλε απλώς τον Νάθαν να αφηγηθεί στο βασιλιά μια ιστορία που καταδείκνυε τη φαυλότητα των αμαρτιών του. (Διαβάστε 2 Σαμουήλ 12:1‐4) Πόσο αποτελεσματικός αποδείχτηκε αυτός ο τρόπος χειρισμού ενός τόσο λεπτού ζητήματος!

7. Πώς ανταποκρίθηκε ο Δαβίδ όταν άκουσε την ιστορία του Νάθαν;

⁷ Η ιστορία του Νάθαν κέντρισε το αίσθημα δικαιοσύνης του βασιλιά. Ο Δαβίδ θύμωσε με τον πλούσιο άνθρωπο της ιστορίας και είπε στον Νάθαν: «Όσο βέβαιο είναι ότι ζει ο Ιεχωβά, ο άνθρωπος που κάνει ένα τέτοιο πράγμα είναι άξιος θανάτου!» Δήλωσε επιπλέον ότι το θύμα αυτής της αδικίας έπρεπε να αποζημιωθεί. Αλλά τότε τα λόγια του Νάθαν τον χτύπησαν σαν καταπέλτης: «Εσύ είσαι αυτός ο άνθρωπος!» Έπειτα ο Δαβίδ έμαθε ότι, ως συνέπεια των πράξεών του, «το σπαθί» δεν θα απομακρυνόταν από τον οίκο του και συμφορά θα έπληττε την οικογένειά του. Θα υφίστατο επίσης δημόσια ταπείνωση για τα σφάλματά του. Ο Δαβίδ συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα αυτών που είχε κάνει και ομολόγησε με συντριβή: «Αμάρτησα εναντίον του Ιεχωβά».​—2 Σαμ. 12:5‐14.

8, 9. Πώς αποκαλύπτει ο 51ος Ψαλμός τις ενδόμυχες σκέψεις του Δαβίδ, και τι μας διδάσκει για τον Ιεχωβά;

⁸ Τα λόγια ενός ψαλμού που συνέθεσε αργότερα ο Βασιλιάς Δαβίδ αποκαλύπτουν τις τύψεις που ένιωθε μέσα του. Ο 51ος Ψαλμός περιέχει τις συγκινητικές ικεσίες του προς τον Ιεχωβά και δείχνει καθαρά ότι δεν αρκέστηκε απλώς στην ομολογία των σφαλμάτων του, αλλά και μετανόησε για τις αμαρτίες του. Αυτό που τον ένοιαζε κυρίως ήταν η σχέση του με τον Θεό. «Ενάντια σε εσένα και μόνο αμάρτησα», παραδέχτηκε ο Δαβίδ. Ικέτευσε τον Ιεχωβά: «Αγνή καρδιά δημιούργησε μέσα μου, Θεέ, και νέο πνεύμα, σταθερό, βάλε μέσα μου. . . . Αποκατάστησε σε εμένα την αγαλλίαση της σωτηρίας σου, και στήριξέ με παρέχοντάς μου πρόθυμο πνεύμα». (Ψαλμ. 51:1‐4, 7‐12) Μιλάτε και εσείς στον Ιεχωβά για τα σφάλματά σας με την ίδια θέρμη και ειλικρίνεια;

⁹ Ο Ιεχωβά δεν απάλλαξε τον Δαβίδ από τις οδυνηρές συνέπειες των αμαρτιών του. Οι επιπτώσεις τους τον κατέτρεχαν σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Ωστόσο, αναγνώρισε το μετανοημένο πνεύμα του Δαβίδ​—τη “συντετριμμένη και καταθλιμμένη καρδιά”  του—​και τον συγχώρησε. (Διαβάστε Ψαλμός 32:5· Ψαλμ. 51:17) Ο Παντοδύναμος Θεός ξέρει καλά ποια είναι τα αισθήματα και τα κίνητρα πίσω από κάθε αμαρτία. Αντί να αφήσει τους δύο μοιχούς να καταδικαστούν σε θάνατο από ανθρώπινους κριτές όπως όριζε ο Μωσαϊκός Νόμος, παρενέβη με έλεος και χειρίστηκε ο ίδιος την υπόθεση του Δαβίδ και της Βηθ‐σαβεέ. (Λευιτ. 20:10) Ο Θεός διόρισε μάλιστα επόμενο βασιλιά του Ισραήλ το γιο τους τον Σολομώντα.​—1 Χρον. 22:9, 10.

10. (α) Ποια βάση ίσως βρήκε ο Ιεχωβά για να συγχωρήσει τον Δαβίδ; (β) Ποιοι παράγοντες υποκινούν τον Ιεχωβά να συγχωρεί;

¹⁰ Ένας άλλος παράγοντας που ίσως συντέλεσε στη συγχώρηση του Ιεχωβά ήταν το γεγονός ότι ο ίδιος ο Δαβίδ είχε δείξει έλεος στον Σαούλ. (1 Σαμ. 24:4‐7) Ο Ιησούς εξήγησε ότι ο Ιεχωβά μάς φέρεται όπως φερόμαστε και εμείς στους άλλους. «Μην κρίνετε για να μην κριθείτε», είπε ο Ιησούς, «διότι με όποια κρίση κρίνετε θα κριθείτε· και με το μέτρο με το οποίο μετράτε θα μετρήσουν σε εσάς». (Ματθ. 7:1, 2) Τι ανακούφιση νιώθουμε γνωρίζοντας ότι ο Ιεχωβά θα συγχωρήσει τις αμαρτίες μας​—ακόμη και αν είναι τόσο σοβαρές όσο η μοιχεία ή ο φόνος! Θα το κάνει αυτό αν εμείς έχουμε συγχωρητικό πνεύμα, αν ομολογούμε τις αμαρτίες μας ενώπιόν του και αν είναι εμφανές ότι έχουμε αλλάξει στάση όσον αφορά τις κακές μας πράξεις. Όταν οι αμαρτωλοί μετανοούν ειλικρινά, έρχονται από τον Ιεχωβά «καιροί αναζωογόνησης».​—Διαβάστε Πράξεις 3:19.

11. Με ποιους τρόπους έπραξε ο Βασιλιάς Μανασσής το κακό στα μάτια του Θεού;

¹¹ Εξετάστε μια άλλη Γραφική αφήγηση που καταδεικνύει πόσο πρόθυμος είναι ο Ιεχωβά να συγχωρεί. Περίπου 360 χρόνια αφότου άρχισε ο Δαβίδ να κυβερνάει, έγινε βασιλιάς του Ιούδα ο Μανασσής. Η 55χρονη βασιλεία του έβριθε από πονηρία και οι απεχθείς του πράξεις επέφεραν την καταδίκη του Ιεχωβά. Μεταξύ των άλλων, έστησε θυσιαστήρια για τον Βάαλ, λάτρεψε «όλο το στράτευμα των ουρανών», πέρασε τους γιους του μέσα από τη φωτιά και προωθούσε πνευματιστικές συνήθειες. Όντως, «έπραξε σε μεγάλο βαθμό το κακό στα μάτια του Ιεχωβά».​—2 Χρον. 33:1‐6.

12. Πώς επέστρεψε ο Μανασσής στον Ιεχωβά;

¹² Τελικά, ο Μανασσής πάρθηκε αιχμάλωτος και ρίχτηκε σε μια φυλακή στη Βαβυλώνα. Εκεί ίσως θυμήθηκε τα λόγια που είπε ο Μωυσής στον Ισραήλ: «Όταν αντιμετωπίσεις μεγάλες στενοχώριες και σε βρουν όλα αυτά τα λόγια στο τέλος των ημερών, τότε θα επιστρέψεις στον Ιεχωβά τον Θεό σου και θα ακούσεις τη φωνή του». (Δευτ. 4:30) Πράγματι, ο Μανασσής επέστρεψε στον Ιεχωβά. Πώς; «Ταπείνωνε πολύ τον εαυτό του» και «προσευχόταν  συνεχώς» στον Θεό (όπως φαίνεται στη σελίδα 21). (2 Χρον. 33:12, 13) Η Γραφή δεν αναφέρει τι ακριβώς έλεγε ο Μανασσής σε εκείνες τις προσευχές, αλλά μπορούμε να φανταστούμε ότι τα λόγια του ίσως έμοιαζαν με αυτά του Βασιλιά Δαβίδ στον 51ο Ψαλμό. Η ουσία είναι ότι στην καρδιά του Μανασσή έλαβε χώρα μια ριζική αλλαγή.

13. Γιατί συγχώρησε ο Ιεχωβά τον Μανασσή;

¹³ Πώς αντέδρασε ο Ιεχωβά στις προσευχές του Μανασσή; «Δέχτηκε να ακούσει την ικεσία του και εισάκουσε το αίτημά του για εύνοια». Όπως είχε κάνει παλιότερα και ο Δαβίδ, ο Μανασσής αναγνώρισε πόσο σοβαρές ήταν οι αμαρτίες του και μετανόησε αληθινά. Γι’ αυτό και ο Θεός τον συγχώρησε και τον αποκατέστησε στη βασιλεία του στην Ιερουσαλήμ. Ως αποτέλεσμα, ο Μανασσής «γνώρισε . . . ότι ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός». (2 Χρον. 33:13) Πόσο μας εμψυχώνει αυτή η επιπλέον απόδειξη που πιστοποιεί ότι ο ελεήμων Θεός μας συγχωρεί όσους μετανοούν γνήσια!

14. Από τι εξαρτάται το αν ο Ιεχωβά θα συγχωρήσει τους αμαρτωλούς;

¹⁴ Ελάχιστοι υπηρέτες του Θεού σήμερα θα χρειαζόταν να ζητήσουν συγχώρηση για αμαρτίες τόσο σοβαρές όσο του Δαβίδ και του Μανασσή. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο Ιεχωβά συγχώρησε εκείνους τους δύο βασιλιάδες μάς βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Θεός μας είναι πρόθυμος να συγχωρεί ακόμη και χονδροειδείς αμαρτίες αν υπάρχει αληθινή μετάνοια.

15. Πώς γνωρίζουμε ότι η συγχώρηση του Ιεχωβά δεν παρέχεται αυτόματα;

¹⁵ Ασφαλώς, θα ήταν εσφαλμένο να συμπεράνουμε ότι ο Ιεχωβά συγχωρεί αυτόματα τις αμαρτίες όλων των ανθρώπων. Σε σχέση με αυτό, ας συγκρίνουμε τη στάση του Δαβίδ και του Μανασσή με τη στάση του παραστρατημένου λαού του Ισραήλ και του Ιούδα. Ο Θεός έστειλε τον Νάθαν να αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο τον Δαβίδ και να του δώσει την ευκαιρία να αλλάξει τη στάση του. Ο Δαβίδ ανταποκρίθηκε με ευγνωμοσύνη. Όταν ο Μανασσής βρέθηκε  σε μεγάλη στενοχώρια, υποκινήθηκε να δείξει ειλικρινή μετάνοια. Συχνά, όμως, οι κάτοικοι του Ισραήλ και του Ιούδα δεν μετανοούσαν. Γι’ αυτό και ο Ιεχωβά δεν τους συγχώρησε. Αντ’ αυτού, διακήρυξε επανειλημμένα μέσω των προφητών του πώς θεωρούσε την πορεία ανυπακοής τους. (Διαβάστε Νεεμίας 9:30) Ακόμη και μετά τον επαναπατρισμό των εξορίστων από τη Βαβυλώνα, ο Ιεχωβά συνέχισε να εγείρει πιστούς αγγελιοφόρους, όπως τον ιερέα Έσδρα και τον προφήτη Μαλαχία. Όταν ο λαός ενεργούσε σε αρμονία με το θέλημα του Ιεχωβά, απολάμβαναν μεγάλη χαρά.​—Νεεμ. 12:43‐47.

16. (α) Ποιες συνέπειες είχε για το έθνος του Ισραήλ ως σύνολο η αμετανόητη στάση τους; (β) Ποια ευκαιρία υπάρχει για μεμονωμένους απογόνους των αρχαίων Ισραηλιτών;

¹⁶ Αφότου ο Ιησούς ήρθε στη γη και πρόσφερε τη ζωή του ως τέλεια λυτρωτική θυσία, ο Ιεχωβά δεν δεχόταν πια τις θυσίες ζώων που γίνονταν στον Ισραήλ. (1 Ιωάν. 4:9, 10) Αντανακλώντας την άποψη του Πατέρα του, ο Ιησούς είπε τα εξής συγκινητικά λόγια: «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, αυτή που σκοτώνει τους προφήτες και λιθοβολεί τους απεσταλμένους σε αυτήν​—πόσες φορές θέλησα να συγκεντρώσω τα παιδιά σου, όπως συγκεντρώνει η κότα τα κλωσόπουλά της κάτω από τις φτερούγες της! Αλλά εσείς δεν το θελήσατε». Γι’ αυτό, ο Ιησούς δήλωσε: «Δείτε! Ο οίκος σας εγκαταλείπεται σε εσάς». (Ματθ. 23:37, 38) Έτσι λοιπόν, εκείνο το αμαρτωλό και αμετανόητο έθνος αντικαταστάθηκε από τον πνευματικό Ισραήλ. (Ματθ. 21:43· Γαλ. 6:16) Τι θα λεχθεί όμως για μεμονωμένα μέλη του φυσικού Ισραήλ; Αυτοί μπορούν κάλλιστα να ωφεληθούν από τη συγχωρητικότητα και το έλεος του Ιεχωβά ασκώντας πίστη στον Θεό και στη θυσία του Ιησού Χριστού. Την ίδια ευκαιρία θα έχουν και άνθρωποι που πέθαναν χωρίς να μετανοήσουν για τις αμαρτίες τους αλλά θα αναστηθούν σε μια καθαρισμένη γη.​—Ιωάν. 5:28, 29· Πράξ. 24:15.

17, 18. Πώς μπορούμε να λάβουμε τη συγχώρηση του Ιεχωβά;

¹⁷ Πώς πρέπει να μας επηρεάζει η προθυμία του Ιεχωβά να συγχωρεί; Ασφαλώς, οφείλουμε να ενεργούμε όπως ο Δαβίδ και ο Μανασσής. Πρέπει να αναγνωρίζουμε την αμαρτωλότητά μας, να μετανοούμε για τα σφάλματά μας, να ικετεύουμε ένθερμα τον Ιεχωβά για συγχώρηση και να του ζητάμε να δημιουργήσει μέσα μας αγνή καρδιά. (Ψαλμ. 51:10) Αν έχουμε διαπράξει σοβαρή αμαρτία, πρέπει επίσης να ζητήσουμε την πνευματική βοήθεια των πρεσβυτέρων. (Ιακ. 5:14, 15) Σε όποια κατάσταση και αν βρισκόμαστε, είναι παρηγορητικό να θυμόμαστε ότι ο Ιεχωβά είναι έτσι όπως περιέγραψε τον εαυτό του στον Μωυσή​—«Θεός ελεήμων και φιλεύσπλαχνος, που είναι μακρόθυμος και αφθονεί σε στοργική καλοσύνη και αλήθεια, που διατηρεί στοργική καλοσύνη για χιλιάδες, που συγχωρεί σφάλμα και παράβαση και αμαρτία». Ο Ιεχωβά δεν έχει αλλάξει.​—Έξοδ. 34:6, 7.

¹⁸ Με μια δυνατή παρομοίωση, ο Ιεχωβά υποσχέθηκε στους μετανοημένους Ισραηλίτες ότι θα αφαιρούσε πλήρως το στίγμα των αμαρτιών τους, και έτσι από «κατακόκκινες» που ήταν θα γίνονταν «λευκές σαν το χιόνι». (Διαβάστε Ησαΐας 1:18) Τι σημαίνει, λοιπόν, για εμάς η συγχωρητικότητα του Ιεχωβά; Την πλήρη άφεση των αμαρτιών και των σφαλμάτων μας, με την προϋπόθεση ότι εκδηλώνουμε ευγνωμοσύνη και μετάνοια.

19. Τι θα δούμε στο επόμενο άρθρο;

¹⁹ Εφόσον είμαστε αποδέκτες της συγχώρησης του Ιεχωβά, πώς μπορούμε να τον μιμούμαστε στις σχέσεις μας με τους άλλους; Πώς μπορούμε να αποφεύγουμε την τάση τού να μην είμαστε συγχωρητικοί προς εκείνους που έχουν διαπράξει μεν σοβαρή αμαρτία αλλά εκδηλώνουν γνήσια μετάνοια; Το επόμενο άρθρο θα μας βοηθήσει να εξετάσουμε την καρδιά μας ώστε να μοιάσουμε περισσότερο στον Πατέρα μας, τον Ιεχωβά, που είναι “αγαθός και πρόθυμος να συγχωρεί”.​—Ψαλμ. 86:5.