“Αυτό θα Αποτελεί Ενθύμημα για Εσάς”
«Αυτή η ημέρα θα αποτελεί ενθύμημα για εσάς και πρέπει να τη γιορτάζετε ως γιορτή για τον Ιεχωβά».
1, 2. Ποια επέτειος πρέπει να ενδιαφέρει ιδιαίτερα όλους τους Χριστιανούς, και γιατί;
ΟΤΑΝ ακούτε τη λέξη «επέτειος», τι σας έρχεται πρώτα στο μυαλό; «Η επέτειος του γάμου μου», ίσως έλεγε κάποιο παντρεμένο άτομο. Άλλοι μπορεί να ανέφεραν την ημερομηνία στην οποία γιορτάζεται ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός, λόγου χάρη τότε που η χώρα τους απέκτησε την ανεξαρτησία της. Γνωρίζετε, όμως, ότι υπάρχει μια εθνική επέτειος που γιορτάζεται επί 3.500 και πλέον χρόνια;
2 Πρόκειται για το Πάσχα, το οποίο σηματοδότησε την απελευθέρωση του αρχαίου Ισραήλ από την υποδούλωση στην Αίγυπτο. Αυτή η περίσταση πρέπει να έχει ιδιαίτερη σημασία για εσάς. Γιατί; Επειδή συνδέεται με κάποιες πολύ σημαντικές πτυχές της ζωής σας. Αλλά ίσως σκεφτείτε: “Το Πάσχα είναι γιορτή των Εβραίων. Εγώ δεν ανήκω σε αυτή τη θρησκεία. Γιατί θα πρέπει να με ενδιαφέρει αυτή η επέτειος;” Η απάντηση μπορεί να βρεθεί στην εξής βαρυσήμαντη δήλωση: «Ο Χριστός, το πάσχα μας, έχει θυσιαστεί». (1 Κορ. 5:7) Για να συλλάβουμε το νόημα αυτής της αλήθειας, χρειάζεται να είμαστε εξοικειωμένοι με το Ιουδαϊκό Πάσχα και να το συσχετίσουμε με μια εντολή που δόθηκε σε όλους τους Χριστιανούς.
ΓΙΑΤΙ ΓΙΟΡΤΑΖΟΤΑΝ ΤΟ ΠΑΣΧΑ;
3, 4. Ποιο είναι το ιστορικό φόντο του πρώτου Πάσχα;
3 Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο οι οποίοι δεν είναι Εβραίοι γνωρίζουν κάποια πράγματα για το ιστορικό φόντο του αποκαλούμενου πρώτου Πάσχα. Ίσως έχουν διαβάσει για αυτό στην Αγία Γραφή, στο βιβλίο της Εξόδου, ή ίσως έχουν ακούσει διάφορες αφηγήσεις ή έχουν δει κάποια ταινία που βασιζόταν στο συγκεκριμένο γεγονός.
4 Οι Ισραηλίτες ήταν δούλοι στην Αίγυπτο επί πολλά χρόνια όταν ο Ιεχωβά έστειλε στον Φαραώ τον Μωυσή και τον αδελφό του, τον Ααρών, για να του ζητήσουν να απελευθερώσει το λαό Του. Εκείνος ο υπερόπτης Αιγύπτιος μονάρχης δεν άφηνε τους Ισραηλίτες να φύγουν, γι’ αυτό ο Ιεχωβά επέφερε στη χώρα μια σειρά από καταστροφικές πληγές. Τελικά, ο Θεός έστειλε μια δέκατη πληγή θανατώνοντας τα πρωτότοκα της Αιγύπτου, κάτι που ανάγκασε τον Φαραώ να τους απελευθερώσει.
5. Τι έπρεπε να κάνουν οι Ισραηλίτες ως προετοιμασία για την απελευθέρωσή τους; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)
5 Αλλά τι έπρεπε να κάνουν οι Ισραηλίτες προτού απελευθερωθούν; Ήταν περίπου η εποχή της εαρινής ισημερίας του 1513 Π.Κ.Χ., τον εβραϊκό μήνα Αβίβ, που αργότερα ονομάστηκε Νισάν. * Ο Θεός είπε ότι, τη δέκατη ημέρα εκείνου του μήνα, οι Ισραηλίτες έπρεπε να αρχίσουν να προετοιμάζονται για να κάνουν ορισμένα πράγματα τη 14η Νισάν. Εκείνη η ημέρα ξεκίνησε με τη δύση του ήλιου, μιας και οι εβραϊκές ημέρες υπολογίζονταν από δύση σε δύση. Τη 14η Νισάν, κάθε σπιτικό έπρεπε να σφάξει ένα αρσενικό πρόβατο (ή κατσίκι) και να τινάξει λίγο από το αίμα του στους παραστάτες και στο ανώφλι της πόρτας του σπιτιού. (Έξοδ. 12:3-7, 22, 23) Η οικογένεια έπρεπε να φάει ψητό αρνί, άζυμο ψωμί και χόρτα. Ο άγγελος του Θεού θα περνούσε από τη χώρα και θα θανάτωνε τα πρωτότοκα της Αιγύπτου, αλλά οι υπάκουοι Ισραηλίτες θα προστατεύονταν, και κατόπιν θα απελευθερώνονταν.
6. Πώς έπρεπε να θεωρεί ο λαός του Θεού το Πάσχα στα μετέπειτα χρόνια;
6 Πράγματι έτσι έγινε, και οι Ισραηλίτες έπρεπε να θυμούνται την απελευθέρωσή τους στα μετέπειτα χρόνια. Ο Θεός τούς είπε: «Αυτή η ημέρα θα αποτελεί ενθύμημα για εσάς και πρέπει να τη γιορτάζετε ως γιορτή για τον Ιεχωβά σε όλες τις γενιές σας. Ως νομοθέτημα που θα ισχύει στον αιώνα πρέπει να τη γιορτάζετε». Η γιορτή της 14ης ημέρας έπρεπε να ακολουθείται από μια άλλη, εφταήμερη γιορτή. Η καθαυτό ημέρα του Πάσχα ήταν η 14η Νισάν, αλλά ο όρος αυτός μπορούσε να εφαρμοστεί και στις οχτώ ημέρες της γιορτής. (Έξοδ. 12:14-17· Λουκ. 22:1· Ιωάν. 18:28· 19:14) Το Πάσχα ήταν μία από τις προσδιορισμένες γιορτές που έπρεπε να τηρούν οι Εβραίοι κάθε χρόνο.
7. Τι θέσπισε ο Ιησούς κατά τον εορτασμό του τελευταίου έγκυρου Πάσχα;
7 Ο Ιησούς και οι απόστολοί του, ως Ιουδαίοι υπό το Μωσαϊκό Νόμο, συμμετείχαν στο ετήσιο Πάσχα. (Ματθ. 26:17-19) Την τελευταία φορά που το έκαναν αυτό, ο Ιησούς θέσπισε μια καινούρια περίσταση την οποία έπρεπε έκτοτε να τηρούν οι ακόλουθοί του κάθε χρόνο
ΠΟΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΡΗΘΗΚΕ ΤΟ ΔΕΙΠΝΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ;
8. Ποιο ερώτημα εγείρεται όσον αφορά το Πάσχα και το Δείπνο του Κυρίου;
8 Εφόσον ο Ιησούς θέσπισε το Δείπνο του Κυρίου αμέσως μετά το τελευταίο έγκυρο Πάσχα, αυτή η καινούρια περίσταση θα συνέπιπτε με την ημέρα του Πάσχα. Ίσως όμως έχετε παρατηρήσει ότι η ημερομηνία του Ιουδαϊκού Πάσχα σε ορισμένα σύγχρονα ημερολόγια μπορεί να διαφέρει κατά μία ή περισσότερες ημέρες από την ημερομηνία στην οποία τηρούμε την Ανάμνηση του θανάτου του Χριστού. Πού οφείλεται η διαφορά; Εν μέρει, η απάντηση βρίσκεται στην εντολή που έδωσε ο Θεός στους Ισραηλίτες. Αφού ο Μωυσής είπε ότι “όλη η εκκλησία της σύναξης του Ισραήλ έπρεπε να σφάξει το αρνί”, προσδιόρισε πότε στη διάρκεια της 14ης Νισάν έπρεπε να το κάνουν αυτό.
9. Σύμφωνα με το εδάφιο Έξοδος 12:6, πότε έπρεπε να σφάζεται το αρνί του Πάσχα; (Βλέπε επίσης πλαίσιο «Σε Ποιο Τμήμα της Ημέρας;»)
9 Όπως επισημαίνει το σύγγραμμα Η Πεντάτευχος και τα Χαφτορά (The Pentateuch and Haftorahs), το εδάφιο Έξοδος 12:6 αναφέρει ότι το αρνί έπρεπε να σφάζεται «ανάμεσα στα δύο βράδια». Ορισμένες μεταφράσεις της Γραφής χρησιμοποιούν ακριβώς αυτή τη φράση. Άλλες, μεταξύ των οποίων και η εβραϊκή μετάφραση Τανάκ (Tanakh), λένε «στο λυκόφως». Κάποιες άλλες έχουν τις αποδόσεις «στο σούρουπο», «στο ημίφως του δειλινού» ή «γύρω στο ηλιοβασίλεμα». Άρα λοιπόν, το αρνί έπρεπε να σφάζεται αφού είχε δύσει ο ήλιος αλλά ενώ υπήρχε ακόμα φως, στην αρχή της 14ης Νισάν.
10. Σύμφωνα με ορισμένους, πότε σφαζόταν το αρνί, αλλά ποιο ερώτημα εγείρει αυτή η εκδοχή;
10 Μεταγενέστερα, κάποιοι Ιουδαίοι είχαν την άποψη ότι θα περνούσαν ώρες για να σφαχτούν όλα τα αρνιά που φέρνονταν στο ναό. Γι’ αυτό, θεώρησαν ότι το εδάφιο Έξοδος 12:6 αναφερόταν στο τέλος της 14ης Νισάν, ανάμεσα στην ώρα που ο ήλιος άρχιζε να γέρνει (μετά το μεσημέρι) και στο τέλος της ημέρας (το ηλιοβασίλεμα). Αλλά αν αυτό ήταν όντως το νόημα, πότε θα έτρωγαν το γεύμα; Ο καθηγητής Τζόναθαν Κλάουανς, ειδικός σε θέματα αρχαίου Ιουδαϊσμού, παρατήρησε: «Η νέα ημέρα ξεκινάει με τη δύση του ήλιου, οπότε η θυσία γίνεται τη 14η, αλλά η έναρξη του Πάσχα και το γεύμα στην ουσία λαβαίνουν χώρα τη 15η, αν και αυτή η χρονική αλληλουχία δεν προσδιορίζεται στην Έξοδο». Έγραψε επίσης: «Τα ραβινικά συγγράμματα . . . ούτε καν επιχειρούν να μας πουν πώς τηρούνταν το Σεντέρ [το πασχαλινό γεύμα] πριν από την καταστροφή του Ναού» το 70 Κ.Χ.
11. (α) Πώς εξελίχθηκε η ημέρα του Ιησού το Πάσχα του 33 Κ.Χ.; (β) Γιατί αποκαλείται “μεγάλο” Σάββατο η 15η Νισάν του 33 Κ.Χ.; (Βλέπε υποσημείωση.)
11 Είναι, λοιπόν, εύλογη η ερώτηση: Τι συνέβη το Πάσχα του 33 Κ.Χ.; Στις 13 Νισάν, καθώς πλησίαζε η ημέρα “κατά την οποία έπρεπε να γίνεται η θυσία του πάσχα”, ο Χριστός είπε στον Πέτρο και στον Ιωάννη: «Πηγαίνετε και ετοιμάστε μας το πάσχα για να φάμε». (Λουκ. 22:7, 8) «Τελικά, . . . ήρθε η ώρα» για το πασχαλινό γεύμα, μετά τη δύση του ήλιου στις 14 Νισάν, που ήταν Πέμπτη βράδυ. Ο Ιησούς έφαγε εκείνο το γεύμα μαζί με τους αποστόλους του, και στη συνέχεια θέσπισε το Δείπνο του Κυρίου. (Λουκ. 22:14, 15) Την ίδια νύχτα συνελήφθη και δικάστηκε. Κρεμάστηκε στο ξύλο προς το μεσημέρι της 14ης Νισάν και πέθανε εκείνο το απόγευμα. (Ιωάν. 19:14) Επομένως, “ο Χριστός, το πάσχα μας, θυσιάστηκε” την ίδια ημέρα κατά την οποία σφάχτηκε το αρνί του Πάσχα. (1 Κορ. 5:7· 11:23· Ματθ. 26:2) Καθώς πλησίαζε το τέλος εκείνης της Ιουδαϊκής ημέρας, ο Ιησούς θάφτηκε
ΕΝΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΓΙΑ ΕΣΑΣ
12, 13. Με ποιον ιδιαίτερο τρόπο περιλαμβάνονταν στον εορτασμό του Πάσχα τα παιδιά των Εβραίων;
12 Αλλά ας γυρίσουμε πίσω στα γεγονότα της Αιγύπτου. Ο Μωυσής είπε ότι, στο μέλλον, ο λαός του Θεού θα έπρεπε να τηρεί το Πάσχα ως διάταξη που θα ίσχυε «στον αιώνα». Στα πλαίσια αυτής της ετήσιας γιορτής, τα παιδιά θα έκαναν στους γονείς τους ερωτήσεις γύρω από το νόημα εκείνης της περίστασης. (Διαβάστε Έξοδος 12:24-27· Δευτ. 6:20-23) Συνεπώς, το Πάσχα θα είχε νόημα ως «ενθύμημα» ακόμα και για τα παιδιά.
13 Καθώς οι νέες γενιές θα μεγάλωναν, θα διδάσκονταν σημαντικά μαθήματα, τα οποία θα μεταδίδονταν από πατέρα σε γιο. Ένα τέτοιο μάθημα ήταν ότι ο Ιεχωβά μπορούσε να προστατεύει τους λάτρεις του. Τα παιδιά μάθαιναν ότι αυτός δεν είναι μια αόριστη, αφηρημένη θεότητα. Είναι πραγματικός, ζωντανός Θεός που ενδιαφέρεται για το λαό του και αναλαμβάνει δράση για χάρη τους. Το απέδειξε αυτό όταν «έπληξε τους Αιγυπτίους» αλλά προστάτεψε τα πρωτότοκα των Ισραηλιτών, αφήνοντάς τα ζωντανά.
14. Ποιο μάθημα μπορούν να διδάξουν στα παιδιά τους οι Χριστιανοί γονείς μέσα από την αφήγηση του Πάσχα;
14 Οι Χριστιανοί γονείς δεν εξηγούν κάθε χρόνο στους γιους και στις κόρες τους το νόημα εκείνου του Πάσχα. Διδάσκετε, όμως, εσείς στα παιδιά σας το ίδιο αυτό μάθημα
Ποια μαθήματα θα μεταδώσετε στα παιδιά σας καθώς συζητάτε για το Πάσχα; (Βλέπε παράγραφο 14)
15, 16. Τι μπορούμε να μάθουμε για τον Ιεχωβά μέσα από τις αφηγήσεις για το Πάσχα και την Έξοδο των Ισραηλιτών;
15 Η αφήγηση για το Πάσχα δεν μας διδάσκει μόνο ότι ο Ιεχωβά έχει την ικανότητα να παρέχει προστασία. Εκείνος απελευθέρωσε κιόλας το λαό του, “βγάζοντάς τους από την Αίγυπτο”. Σκεφτείτε τι περιλάμβανε αυτό. Τους οδηγούσε μια στήλη σύννεφου και φωτιάς. Περπάτησαν στον πυθμένα της Ερυθράς Θάλασσας, με τα νερά της να ορθώνονται σαν τείχη αριστερά και δεξιά τους. Όταν πέρασαν απέναντι με ασφάλεια, είδαν εκείνα τα νερά να καταποντίζουν τον αιγυπτιακό στρατό. Τότε οι απελευθερωμένοι Ισραηλίτες μπορούσαν να αλαλάξουν: «Ας ψάλλω στον Ιεχωβά . . . Το άλογο και τον αναβάτη του έριξε στη θάλασσα. Η ισχύς μου και η δύναμή μου είναι ο Γιαχ, αφού αυτός είναι η σωτηρία μου».
16 Αν έχετε παιδιά, τα βοηθάτε να εμπιστεύονται στον Ιεχωβά ως Απελευθερωτή; Μπορούν να διακρίνουν, από τις συζητήσεις και τις αποφάσεις σας, ότι εσείς το πιστεύετε αυτό; Σε κάποια βραδιά Οικογενειακής Λατρείας, θα μπορούσατε να συζητήσετε τα περιεχόμενα των κεφαλαίων 12-15 της Εξόδου, επισημαίνοντας πώς απελευθέρωσε ο Ιεχωβά το λαό του. Άλλες φορές, θα μπορούσατε να τονίσετε αυτό το σημείο εξετάζοντας τα εδάφια Πράξεις 7:30-36 ή Δανιήλ 3:16-18, 26-28. Ναι, τόσο οι νεαροί όσο και οι μεγαλύτεροι πρέπει να είναι πεπεισμένοι ότι ο Ιεχωβά δεν ήταν Απελευθερωτής μόνο στο παρελθόν. Όπως απελευθέρωσε το λαό του την εποχή του Μωυσή, θα απελευθερώσει και εμάς στο μέλλον.
ΓΙΑ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΕΝΘΥΜΗΣΗ
17, 18. Τι πρέπει να μας θυμίζει η χρήση του αίματος κατά το πρώτο Πάσχα;
17 Οι αληθινοί Χριστιανοί δεν τηρούν το Ιουδαϊκό Πάσχα. Εκείνη η επέτειος ήταν μέρος του Μωσαϊκού Νόμου, και εμείς δεν υπαγόμαστε σε αυτόν. (Ρωμ. 10:4· Κολ. 2:13-16) Απεναντίας, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση σε ένα άλλο γεγονός, το θάνατο του Γιου του Θεού. Παρ’ όλα αυτά, κάποια χαρακτηριστικά της γιορτής του Πάσχα που θεσπίστηκε στην Αίγυπτο έχουν νόημα για εμάς.
18 Το αίμα του αρνιού που ραντίστηκε στους παραστάτες και στο ανώφλι ήταν μέσο για τη διατήρηση της ζωής. Σήμερα, εμείς δεν προσφέρουμε θυσίες ζώων στον Θεό
19. Πώς ενισχύει την εμπιστοσύνη μας στις προφητείες αυτό που γινόταν στην περίπτωση του πασχαλινού αρνιού;
19 Οι Ισραηλίτες έλαβαν την εντολή να μη σπάσουν κανένα από τα κόκαλα του αρνιού που θα έσφαζαν για το πασχαλινό γεύμα. (Έξοδ. 12:46· Αριθ. 9:11, 12) Τι θα λεχθεί για «το Αρνί του Θεού» που ήρθε για να προμηθεύσει το λύτρο; (Ιωάν. 1:29) Κρεμάστηκε στο ξύλο ανάμεσα σε δύο εγκληματίες. Οι Ιουδαίοι ζήτησαν από τον Πιλάτο να βάλει τους στρατιώτες του να σπάσουν τα κόκαλα των τριών αντρών. Αυτό θα επιτάχυνε το θάνατό τους ώστε να μην παραμείνουν στο ξύλο τη 15η Νισάν, που ήταν διπλό Σάββατο. Οι στρατιώτες έσπασαν τα πόδια των δύο κρεμασμένων εγκληματιών, «αλλά όταν ήρθαν στον Ιησού, καθώς είδαν ότι ήταν ήδη νεκρός, δεν του έσπασαν τα πόδια». (Ιωάν. 19:31-34) Αυτό ταίριαζε με ό,τι γινόταν στην περίπτωση του αρνιού του Πάσχα, οπότε με αυτή την έννοια το αρνί ήταν «σκιά» εκείνου που θα συνέβαινε τη 14η Νισάν του 33 Κ.Χ. (Εβρ. 10:1) Επιπλέον, αυτή η εξέλιξη εκπλήρωσε τα λόγια του εδαφίου Ψαλμός 34:20, κάτι που πρέπει να ενισχύει την εμπιστοσύνη μας στις προφητείες.
20. Ποια αξιοσημείωτη διαφορά υπάρχει ανάμεσα στο Πάσχα και στο Δείπνο του Κυρίου;
20 Υπάρχουν, ωστόσο, και διαφορές ανάμεσα στο Πάσχα και στο Δείπνο του Κυρίου. Αυτές δείχνουν ότι το Πάσχα που έπρεπε να γιορτάζουν οι Ιουδαίοι δεν θα προσκίαζε αυτό που είπε ο Χριστός στους ακολούθους του να κάνουν σε ανάμνηση του θανάτου του. Στην Αίγυπτο, οι Ισραηλίτες είχαν φάει τη σάρκα του αρνιού αλλά όχι το αίμα του. Ο Ιησούς, όμως, παρήγγειλε στους μαθητές του να κάνουν κάτι διαφορετικό. Είπε ότι όσοι θα κυβερνούσαν «στη βασιλεία του Θεού» έπρεπε να πάρουν και από το ψωμί και από το κρασί ως σύμβολα της σάρκας του και του αίματός του. Θα το εξετάσουμε αυτό πιο λεπτομερώς στο επόμενο άρθρο.
21. Γιατί είναι ωφέλιμο να είμαστε εξοικειωμένοι με το Πάσχα;
21 Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Πάσχα αποτελούσε σπουδαίο γεγονός στην πολιτεία του Θεού με τον Ισραήλ και παρέχει μαθήματα που μπορούν να ωφελήσουν τον καθένα μας. Ενώ, λοιπόν, έπρεπε να «αποτελεί ενθύμημα για» τους Ιουδαίους, όχι για τους Χριστιανούς, εμείς ως Χριστιανοί πρέπει να είμαστε εξοικειωμένοι με αυτό και να δίνουμε προσοχή στα πολύτιμα διδάγματα που παρέχει ως μέρος “όλης της Γραφής η οποία είναι θεόπνευστη”.
^ παρ. 5 Αν και ο πρώτος μήνας του Ιουδαϊκού θρησκευτικού ημερολογίου ήταν ο Αβίβ, μετά την επιστροφή από την εξορία ονομάστηκε Νισάν. Για λόγους απλότητας, θα αναφερόμαστε σε αυτόν ως Νισάν.
^ παρ. 11 Με τη δύση του ήλιου άρχισε η 15η Νισάν, κάτι που σημαίνει ότι εκείνον το χρόνο το εβδομαδιαίο Σάββατο συνέπεσε με την πρώτη ημέρα της Γιορτής των Άζυμων Άρτων, η οποία θεωρούνταν πάντα σάββατο. Επειδή τα δύο Σάββατα συνέπιπταν, εκείνο το Σάββατο αποκαλούνταν “μεγάλο”.
