Το Αρχαίο Βασίλειο της Λυδίας—Πώς Επηρεάζει Εμάς Σήμερα

ΙΣΩΣ να μην έχετε ακούσει ποτέ για το αρχαίο βασίλειο της Λυδίας, γι’ αυτό μπορεί να εκπλαγείτε μαθαίνοντας ότι μια ανακάλυψη που έγινε εκεί άλλαξε τη λειτουργία των εμπορικών συναλλαγών παγκοσμίως. Όσοι διαβάζουν τη Γραφή μπορεί επίσης να εκπλαγούν μαθαίνοντας ότι κάποια λυδική εφεύρεση ρίχνει φως σε μια αινιγματική προφητεία της Γραφής. Τι ανακάλυψαν οι Λυδοί; Προτού απαντήσουμε, είναι ενδιαφέρον να μάθουμε κάτι γύρω από το βίο και την ιστορία αυτής της σχεδόν ξεχασμένης αυτοκρατορίας.

 Οι βασιλιάδες της Λυδίας κυβερνούσαν από την πρωτεύουσά τους, τις Σάρδεις, η οποία βρισκόταν στο δυτικό τμήμα τής τότε Μικράς Ασίας (τωρινής Τουρκίας). Ο τελευταίος βασιλιάς της Λυδίας, ο Κροίσος, συσσώρευσε αμύθητα πλούτη, αλλά το 546 περίπου Π.Κ.Χ. απώλεσε την αυτοκρατορία του από τον Κύρο τον Μέγα, βασιλιά της Περσίας—τον ίδιο Κύρο που κατέκτησε τη Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία λίγα χρόνια αργότερα.

Οι καινοτόμοι επιχειρηματίες της Λυδίας λέγεται ότι ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν νομίσματα. Το χρυσάφι και το ασήμι χρησιμοποιούνταν από πολύ παλιά εν είδει χρημάτων, αλλά εξαιτίας του ακανόνιστου μεγέθους που είχαν οι ράβδοι και οι κρίκοι χρυσού, οι άνθρωποι έπρεπε να ζυγίζουν τα χρήματα κάθε φορά που έκαναν κάποια συναλλαγή. Στον Ισραήλ, για παράδειγμα, ο προφήτης του Θεού Ιερεμίας αγόρασε ένα κομμάτι γης και έγραψε: «Του ζύγισα τα χρήματα, εφτά σίκλους και δέκα κομμάτια ασήμι».—Ιερεμίας 32:9.

Στη Λυδία, σύγχρονοι του Ιερεμία ανακάλυψαν κάτι για την απλοποίηση των εμπορικών συναλλαγών—τη χρήση νομισμάτων των οποίων το καθορισμένο βάρος διασφαλιζόταν από μια επίσημη σφραγίδα πάνω σε κάθε νόμισμα. Τα πρώτα νομίσματα της Λυδίας κατασκευάστηκαν από ένα φυσικό κράμα χρυσού και αργύρου, το ονομαζόμενο ήλεκτρο. Όταν ο Κροίσος έγινε βασιλιάς, τα αντικατέστησε με αργυρά και χρυσά νομίσματα σχεδόν απόλυτης καθαρότητας. Οι Λυδοί επινόησαν ένα διμεταλλικό νομισματικό σύστημα κατά το οποίο 12 νομίσματα χαμηλής ονομαστικής αξίας ισοδυναμούσαν με ένα νόμισμα από πιο πολύτιμο μέταλλο. Αυτό το σύστημα, όμως, απειλούνταν από πλαστά νομίσματα χρυσού αναμειγμένου με κατώτερα μέταλλα. Οι έμποροι χρειάζονταν έναν εύκολο τρόπο για να ελέγχουν την καθαρότητα του χρυσού.

Οι Λυδοί ανακάλυψαν ότι ένας τύπος μιας τοπικής μαύρης πέτρας που ονομάστηκε λυδία λίθος θα έλυνε το πρόβλημά τους. Όταν ένα νόμισμα τρίβεται πάνω σε αυτή τη λεία, ελαφρώς λειαντική πέτρα, αφήνει σημάδι. Όταν το χρώμα του σημαδιού συγκρίνεται με το χρώμα των σημαδιών από δείγματα βελονών χρυσού γνωστής καθαρότητας, αποκαλύπτεται η περιεκτικότητα του νομίσματος σε χρυσό. Αυτή η ανακάλυψη—ο έλεγχος με τη λυδία, ή δοκιμαστική, λίθο—ήταν που κατέστησε εφικτή την αξιόπιστη κοπή νομισμάτων. Πώς μας βοηθάει στην κατανόηση της Γραφής αυτή η πληροφορία για τη δοκιμαστική λίθο;

Μεταφορική Χρήση της Δοκιμαστικής Λίθου στη Γραφή

Καθώς ο έλεγχος του χρυσού με τη δοκιμαστική λίθο έγινε συνηθισμένη διαδικασία ανάμεσα στους εμπόρους, η λέξη βάσανος που χρησιμοποιούνταν για αυτή τη λίθο στην ελληνική γλώσσα, στην οποία γράφτηκε τμήμα της Γραφής, κατέληξε να σημαίνει μέθοδο ελέγχου ή δοκιμασίας. Η λέξη εφαρμόστηκε επίσης και στη δοκιμασία ανθρώπων που ανακρίνονταν με βασανιστήρια.

Επειδή οι δεσμοφύλακες ήταν εκείνοι που βασάνιζαν τους φυλακισμένους, η λέξη βασανιστής που παράγεται από τη βάσανο (λυδία λίθο) εφαρμόστηκε επίσης στους δεσμοφύλακες. Έτσι λοιπόν, η Γραφή περιέχει μια παραβολή του Ιησού στην οποία ένας αγνώμων δούλος παραδόθηκε στους βασανιστές, δηλαδή στους «δεσμοφύλακες». (Ματθαίος 18:34· Κείμενο) Αναφορικά με αυτό το εδάφιο, Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopaedia) κάνει το εξής σχόλιο: «Κατά πάσα πιθανότητα η ίδια η φυλάκιση θεωρούνταν “βασανισμός” (όπως και ήταν αναμφισβήτητα), και η λέξη “βασανιστές” δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην τίποτα περισσότερο από δεσμοφύλακες». Αυτό βοηθάει στην εξήγηση ενός Γραφικού εδαφίου που κεντρίζει ιδιαίτερα το ενδιαφέρον μας.

Λύση ενός Γρίφου

Οι ειλικρινείς αναγνώστες της Γραφής αναρωτιούνταν από πολύ παλιά ποια θα είναι η κατάληξη του Σατανά. Η Γραφή αναφέρει: «Ο Διάβολος . . . ρίχτηκε στη λίμνη της φωτιάς και του θειαφιού, όπου ήδη ήταν και το θηρίο και ο ψευδοπροφήτης·  και θα βασανίζονται ημέρα και νύχτα στους αιώνες των αιώνων». (Αποκάλυψη 20:10) Ασφαλώς, το να παραδώσει ο Ιεχωβά κάποιον σε αιώνια ζωή βασάνων συγκρούεται με την αγάπη και τη δικαιοσύνη του Θεού. (Ιερεμίας 7:31) Επιπρόσθετα, η Γραφή παρουσιάζει την αιώνια ζωή ως δώρο και όχι ως τιμωρία. (Ρωμαίους 6:23) Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι το εδάφιο Αποκάλυψη 20:10 είναι γραμμένο σε συμβολική γλώσσα. Το θηρίο και η λίμνη της φωτιάς είναι συμβολικά. (Αποκάλυψη 13:2· 20:14) Είναι άραγε και ο βασανισμός συμβολικός; Τι θα μπορούσε πιθανώς να σημαίνει αυτή η έκφραση;

Όπως ήδη έχουμε δει, η λέξη που χρησιμοποιεί το πρωτότυπο κείμενο για το βασανισμό παράγεται από τη λέξη βάσανος η οποία χρησιμοποιούνταν για τη δοκιμαστική λίθο και μπορεί να αναφέρεται στο βασανισμό της φυλάκισης. Ως εκ τούτου, ο αιώνιος βασανισμός του Σατανά μπορεί να εννοεί τον παντοτινό εγκλεισμό του στην πιο ασφαλή από όλες τις φυλακές—τον ίδιο το θάνατο.

Η δοκιμασία με τη λυδία λίθο μάς βοηθάει να κατανοήσουμε και κάτι άλλο για τον αιώνιο «βασανισμό» του Σατανά το οποίο εναρμονίζεται με την αγάπη του Θεού. Σε μερικές γλώσσες, η φράση «λυδία λίθος» αναφέρεται σε έναν κανόνα βάσει του οποίου δοκιμάζονται διάφορα πράγματα, ένα κριτήριο για την εξακρίβωση της ποιότητας ή της γνησιότητας κάποιου πράγματος. Έτσι λοιπόν, ο αιώνιος «βασανισμός» του Σατανά υποδηλώνει ότι η κρίση του θα αποτελεί παντοτινή λυδία λίθο, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για οποιονδήποτε στασιασμό εγερθεί ποτέ εναντίον του Ιεχωβά στο μέλλον. Ποτέ ξανά δεν θα χρειαστεί να τεθεί υπό δοκιμή για εκτεταμένη περίοδο χρόνου οποιαδήποτε πρόκληση ενάντια στη διακυβέρνηση του Ιεχωβά προκειμένου να διαψευστεί ο υποκινητής της πρόκλησης.

Η κατανόηση των λόγων για τους οποίους έμποροι σε όλο τον κόσμο υιοθέτησαν τον έλεγχο με τη λυδία λίθο, καθώς και η κατανόηση των μεταφορικών εκφράσεων που προέκυψαν από αυτή τη διαδικασία, διασαφηνίζει το τι θα συμβεί στον Σατανά. Η κατάληξή του θα αποτελεί στον αιώνα τη λυδία λίθο όσον αφορά την κρίση, έτσι ώστε να μη χρειαστεί ποτέ ξανά να ανεχτεί ο Θεός το στασιασμό.—Ρωμαίους 8:20.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 23]

Ο συμβολικός βασανισμός του Σατανά υποδηλώνει ότι η κρίση του θα αποτελεί παντοτινή λυδία λίθο

[Χάρτης στη σελίδα 21]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Μαύρη Θάλασσα

ΛΥΔΙΑ

ΣΑΡΔΕΙΣ

Μεσόγειος Θάλασσα

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Ερείπια στην αρχαία πόλη των Σάρδεων

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν ζυγαριές για να ζυγίζουν χρήματα

[Ευχαριστίες]

E. Strouhal/Werner Forman/Art Resource, NY

[Εικόνες στη σελίδα 22, 23]

Ο έλεγχος με τη λυδία λίθο έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα

[Ευχαριστίες]

Coins: Courtesy Classical Numismatic Group, Inc.; touchstone: Science Museum/​Science & Society Picture Library

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 21]

Electrum coin: Courtesy Classical Numismatic Group, Inc.