Το Γνωρίζατε;

Ποια γλώσσα μιλούσε ο Ιησούς;

Οι λόγιοι διαφωνούν ως προς το ποια γλώσσα μιλούσε ο Ιησούς. Εντούτοις, ως άνθρωπος στη γη, φαίνεται ότι ο Ιησούς μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιούσε μια μορφή της εβραϊκής και κάποια διάλεκτο της αραμαϊκής. Όταν ο Ιησούς ήρθε στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας και μπήκε στη συναγωγή που υπήρχε εκεί, διάβασε από την προφητεία του Ησαΐα, προφανώς όπως αυτή ήταν γραμμένη στην εβραϊκή. Δεν λέγεται πουθενά ότι ο Ιησούς μετέφρασε αυτό το απόσπασμα στην αραμαϊκή.​—Λουκάς 4:16-21.

Σχετικά με τις γλώσσες που χρησιμοποιούνταν στην Παλαιστίνη όταν ο Ιησούς Χριστός βρισκόταν στη γη, ο καθηγητής Τζ. Έρνεστ Ράιτ δηλώνει: «Προφανώς, η ελληνική και η αραμαϊκή ήταν οι πιο κοινές . . . Ίσως άκουγε κανείς τους Ρωμαίους στρατιώτες και αξιωματικούς να συζητούν στη λατινική, ενώ οι ορθόδοξοι Ιουδαίοι μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιούσαν στις μεταξύ τους συνομιλίες ένα μεταγενέστερο εβραϊκό ιδίωμα». Δεν προξενεί απορία που η επιγραφή την οποία είχε τοποθετήσει ο Πιλάτος στο ξύλο βασανισμού του Ιησού ήταν γραμμένη σε τρεις γλώσσες​—την εβραϊκή, τη λατινική και την ελληνική.​—Ιωάννης 19:20.

Ο Άλαν Μίλαρντ, στο βιβλίο του Ανακαλύψεις από την Εποχή του Ιησού (Discoveries From the Time of Jesus), λέει: «Κατά τη διεκπεραίωση των καθημερινών τους καθηκόντων, οι Ρωμαίοι κυβερνήτες μιλούσαν ασφαλώς την ελληνική, και ο Ιησούς ίσως απάντησε στις ερωτήσεις που του έκανε ο Πιλάτος κατά τη δίκη του μιλώντας στην ελληνική». Μολονότι η Αγία Γραφή δεν δείχνει αν συνέβη πράγματι κάτι τέτοιο, είναι αξιοπρόσεκτο ότι δεν γίνεται λόγος για χρήση διερμηνέα στη συγκεκριμένη συνομιλία.​—Ιωάννης 18:28-40.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ράιτ, «δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν [ο Ιησούς] μιλούσε την ελληνική ή τη λατινική, αλλά όταν δίδασκε στη διακονία του χρησιμοποιούσε κατά κανόνα είτε την αραμαϊκή είτε την ιδιαίτερα εξαραμαϊσμένη δημώδη εβραϊκή».​—Βιβλική Αρχαιολογία (Biblical Archaeology), 1962, σελίδα 243.

Πόσο μεγάλες ήταν οι πέτρες του ναού στην Ιερουσαλήμ;

Μιλώντας στον Ιησού για το ναό στην Ιερουσαλήμ, ένας από τους μαθητές είπε: «Δάσκαλε, δες! τι πέτρες και τι οικοδομήματα!» (Μάρκος 13:1) Πόσο μεγάλες ήταν αλήθεια μερικές από εκείνες τις πέτρες;

Όταν ο Ιησούς βρισκόταν στη γη, ο Βασιλιάς Ηρώδης είχε διπλασιάσει σε μέγεθος το Όρος του Ναού σε σύγκριση με την εποχή του Σολομώντα. Αυτός ήταν ο μεγαλύτερος τεχνητός επίπεδος χώρος του αρχαίου κόσμου, με διαστάσεις περίπου 480 επί 280 μέτρα. Μερικές οικοδομικές πέτρες, που είχαν τη μορφή ορθογωνισμένων λίθων, λέγεται ότι είχαν μήκος 11 μέτρα, πλάτος 5 μέτρα και ύψος 3 μέτρα. Ορισμένοι τέτοιοι λίθοι ζύγιζαν πάνω από 50 τόνους ο καθένας. Μάλιστα το βάρος ενός από αυτούς πλησίαζε τους 400 τόνους και «πουθενά στον αρχαίο κόσμο δεν υπήρχε άλλος με αυτό το μέγεθος», σύμφωνα με κάποιον μελετητή.

Απαντώντας στη δήλωση του μαθητή του, ο Ιησούς είπε: «Βλέπεις αυτά τα μεγάλα οικοδομήματα; Δεν πρόκειται να αφεθεί εδώ πέτρα πάνω σε πέτρα που να μην γκρεμιστεί». (Μάρκος 13:2) Ακόμη και τώρα μπορεί κάποιος να δει πολλές από αυτές τις τεράστιες πέτρες να βρίσκονται στο σημείο όπου έπεσαν όταν οι Ρωμαίοι στρατιώτες τις έβγαλαν με μοχλούς από τη θέση τους και τις έριξαν κάτω το 70 Κ.Χ.

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Γκρεμισμένες πέτρες του ναού έξω από το Όρος του ναού στην Ιερουσαλήμ