Είναι ο Ιησούς ο Θεός;
ΠΟΛΛΟΙ θεωρούν ότι η Τριάδα είναι η «κεντρική δοξασία της Χριστιανικής θρησκείας». Σύμφωνα με αυτή τη διδασκαλία, ο Πατέρας, ο Γιος και το άγιο πνεύμα είναι τα τρία πρόσωπα του ενός Θεού. Ο Καρδινάλιος Τζον Ο’ Κόνορ ανέφερε όσον αφορά την Τριάδα: «Γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ένα πολύ βαθύ μυστήριο, το οποίο δεν έχουμε καν αρχίσει να κατανοούμε». Γιατί είναι η Τριάδα τόσο δυσνόητη;
Το Εικονογραφημένο Λεξικό της Βίβλου (The Illustrated Bible Dictionary) παραθέτει έναν λόγο. Μιλώντας για την Τριάδα, αυτό το έντυπο παραδέχεται: «Δεν αποτελεί βιβλική δοξασία, με την έννοια ότι δεν μπορεί να βρεθεί στην Αγία Γραφή καμιά διατύπωση του ορισμού της». Επειδή η Τριάδα «δεν αποτελεί βιβλική δοξασία», οι Τριαδιστές απεγνωσμένα αναζητούν—ακόμη και διαστρεβλώνουν—Γραφικά εδάφια για να στηρίξουν τη διδασκαλία τους.
Εδάφιο που Διδάσκει την Τριάδα;
Ένα παράδειγμα Γραφικού εδαφίου που πολλές φορές χρησιμοποιείται λανθασμένα είναι το εδάφιο Ιωάννης 1:1. Στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, αυτό το εδάφιο αναφέρει: ᾿Εν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. Αυτό το εδάφιο περιέχει δύο τύπους του ουσιαστικού θεὸς. Ο πρώτος συνοδεύεται από το οριστικό άρθρο τὸν, και σε αυτή την περίπτωση η λέξη θεόν αναφέρεται στον Παντοδύναμο Θεό. Στη δεύτερη περίπτωση, όμως, το ουσιαστικό θεὸς δεν έχει οριστικό άρθρο. Μήπως αυτό παραλείφθηκε κατά λάθος;
Γιατί είναι η δοξασία της Τριάδας τόσο δυσνόητη;
Το Ευαγγέλιο του Ιωάννη γράφτηκε στην Κοινή Ελληνική, η οποία έχει συγκεκριμένους κανόνες για τη χρήση του οριστικού άρθρου. Ο λόγιος της Αγίας Γραφής Ά. Τ. Ρόμπερτσον αναγνωρίζει ότι, αν τόσο το υποκείμενο όσο και το κατηγορούμενο συνοδεύονται από άρθρα, «έχουν και τα δύο οριστική σημασία και θεωρούνται Ματθαίος 13:38, το οποίο λέει τα εξής στο πρωτότυπο κείμενο: Ὁ δὲ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος. Η γραμματική μάς βοηθάει να καταλάβουμε ότι ο κόσμος είναι παράλληλα ο αγρός.
ταυτόσημα, πανομοιότυπα και αντιμεταθέσιμα». Ως παράδειγμα, ο Ρόμπερτσον παραθέτει το εδάφιοΤι ισχύει, όμως, αν το υποκείμενο έχει οριστικό άρθρο αλλά το κατηγορούμενο δεν έχει, όπως στο εδάφιο Ιωάννης 1:1; Παραθέτοντας αυτό το εδάφιο ως παράδειγμα, ο λόγιος Τζέιμς Άλεν Χιούιτ τονίζει: «Σε τέτοια σύνταξη το υποκείμενο και το κατηγορούμενο δεν είναι ίδια, ισοδύναμα, ταυτόσημα ή οτιδήποτε παρόμοιο».
Για να το καταδείξει αυτό, ο Χιούιτ χρησιμοποιεί το εδάφιο 1 Ιωάννη 1:5, το οποίο λέει στο πρωτότυπο κείμενο: ὁ θεὸς φῶς ἐστὶν. Το ουσιαστικό θεὸς έχει το οριστικό άρθρο, αλλά το ουσιαστικό φῶς δεν συνοδεύεται από άρθρο. Ο Χιούιτ σημειώνει: «Μπορεί πάντα . . . να ειπωθεί για τον Θεό ότι χαρακτηρίζεται από φως, αλλά δεν μπορεί πάντα να ειπωθεί για το φως ότι είναι ο Θεός». Παρόμοια παραδείγματα βρίσκουμε στα εδάφια Ιωάννης 4:24, «ο Θεός είναι Πνεύμα», και 1 Ιωάννη 4:16, «ο Θεός είναι αγάπη». Και στα δύο αυτά εδάφια, τα υποκείμενα έχουν οριστικό άρθρο, ενώ τα κατηγορούμενα, «Πνεύμα» και «αγάπη», δεν έχουν. Άρα, τα υποκείμενα και τα κατηγορούμενα δεν είναι αντιμεταθέσιμα. Αυτά τα εδάφια δεν είναι δυνατόν να σημαίνουν ότι «το Πνεύμα είναι ο Θεός» ή «η αγάπη είναι ο Θεός».
Αποκαλύπτεται η Ταυτότητα “του Λόγου”;
Πολλοί λόγιοι της ελληνικής γλώσσας και μεταφραστές της Γραφής αναγνωρίζουν ότι το εδάφιο Ιωάννης 1:1 δεν τονίζει την ταυτότητα “του Λόγου” αλλά μια ιδιότητά του. Ο Βιβλικός μεταφραστής Γουίλιαμ Μπάρκλεϊ δηλώνει: «Επειδή [ο απόστολος Ιωάννης] δεν χρησιμοποιεί το οριστικό άρθρο πριν από τη λέξη θεὸς, αυτή προσλαμβάνει περιγραφική έννοια . . . Ο Ιωάννης δεν ταυτίζει εδώ τον Λόγο με τον Θεό. Για να το πούμε πολύ απλά, δεν λέει ότι ο Ιησούς ήταν ο Θεός». Ο λόγιος Τζέισον Ντέιβιντ Μπιντούν λέει παρόμοια: «Στην ελληνική, αν δεν βάλεις το άρθρο πριν από το ουσιαστικό θεὸς σε μια πρόταση σαν αυτήν του εδαφίου Ιωάννης 1:1γ, τότε οι αναγνώστες σου θα καταλάβουν ότι εννοείς “κάποιος θεός”. . . . Η απουσία του προσδίδει στη λέξη θεὸς πολύ διαφορετική έννοια από αυτήν που έχει η προσδιοριστική, έναρθρη φράση ὁ θεὸς». Ο Μπιντούν προσθέτει: «Στο εδάφιο Ιωάννης 1:1, ο Λόγος δεν είναι ο ένας και μοναδικός Θεός, αλλά είναι κάποιος θεός, ή αλλιώς κάποιο θεϊκό ον». Ή όπως το έθεσε ο Τζόζεφ Χένρι Θάγιερ, λόγιος που εργάστηκε στην εκπόνηση της Αμερικανικής Στερεότυπης Μετάφρασης (American Standard Version): «Ο Λόγος ήταν θεϊκός, αλλά όχι το ίδιο το θεϊκό Ον».
Ο Ιησούς έκανε ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στον εαυτό του και στον Πατέρα του
Πρέπει άραγε η ταυτότητα του Θεού να είναι «ένα πολύ βαθύ μυστήριο»; Ο Ιησούς δεν είχε αυτή την άποψη. Σε μια προσευχή του στον Πατέρα του, ο Ιησούς έκανε ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στον εαυτό του και στον Πατέρα του λέγοντας: «Αυτό σημαίνει αιώνια ζωή, το να αποκτούν γνώση για εσένα, τον μόνο αληθινό Θεό, και για αυτόν που απέστειλες, τον Ιησού Χριστό». (Ιωάννης 17:3) Αν πιστεύουμε τον Ιησού και κατανοούμε τη σαφή διδασκαλία της Αγίας Γραφής, θα τον σεβόμαστε ως αυτό που είναι—ο θεϊκός Γιος του Θεού. Θα λατρεύουμε επίσης τον Ιεχωβά ως «τον μόνο αληθινό Θεό».