ΠΩΣ νιώθετε όταν σκέφτεστε ότι γερνάτε; Πολλοί γεμίζουν ανησυχία, άγχος ή ακόμα και τρόμο. Αυτό συμβαίνει επειδή η προχωρημένη ηλικία συνδέεται συνήθως με αρνητικά πράγματα, όπως η γερασμένη εμφάνιση, το εξασθενημένο σώμα, η απώλεια μνήμης και οι χρόνιες παθήσεις.

Ωστόσο, το γεγονός είναι ότι οι άνθρωποι διαφέρουν πολύ στον τρόπο με τον οποίο γερνούν. Κάποιοι απολαμβάνουν σχετικά καλή υγεία, από σωματική και διανοητική άποψη, αν και βρίσκονται σε προχωρημένη ηλικία. Η πρόοδος της ιατρικής έχει βοηθήσει άλλους να θεραπεύσουν ή να περιορίσουν χρόνιες ασθένειες. Ως αποτέλεσμα, σε κάποιες χώρες όλο και πιο πολλοί άνθρωποι ζουν περισσότερο και με καλύτερη υγεία.

Εντούτοις οι περισσότεροι άνθρωποι, είτε αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω ηλικίας είτε όχι, θέλουν να γερνούν με αξιοπρέπεια. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Εν μέρει, εξαρτάται από τη στάση μας, αλλά και από την προθυμία μας και την ικανότητά μας να προσαρμοστούμε σε αυτή τη νέα φάση της ζωής. Για να βοηθηθούμε στους παραπάνω τομείς, ας δούμε μερικές απλές και πρακτικές Γραφικές αρχές.

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΜΕΤΡΙΟΦΡΟΝΕΣ: «Η σοφία είναι με τους μετριόφρονες». (Παροιμίες 11:2) Σύμφωνα με τα όσα εξετάζουμε, η λέξη «μετριόφρονες» μπορεί να αναφέρεται σε ηλικιωμένους που αναγνωρίζουν τους περιορισμούς της ηλικίας τους και συμβιβάζονται με αυτούς, χωρίς να τους αρνούνται ή να τους αγνοούν. Ο Τσαρλς από τη Βραζιλία, ο οποίος είναι 93 χρονών, λέει με ρεαλισμό: «Αν ζήσεις πολλά χρόνια, θα πρέπει να γεράσεις. Το ρολόι δεν γυρίζει πίσω».

Η μετριοφροσύνη, όμως, δεν σημαίνει ούτε κατά διάνοια ότι κάποιος υιοθετεί την ηττοπαθή στάση «Τώρα γέρασα και όλα τελείωσαν για μένα». Αυτή η στάση απομυζά τη ζωντάνια. «Αποθαρρύνθηκες την ημέρα της στενοχώριας; Η δύναμή σου θα είναι λιγοστή», αναφέρει το εδάφιο Παροιμίες 24:10. Αντιθέτως, ο μετριόφρων εκδηλώνει σοφία αξιοποιώντας όσο καλύτερα μπορεί οποιαδήποτε κατάσταση.

Ο Κοράντο, ένας 77χρονος από την Ιταλία, λέει σοφά: «Όταν οδηγείς στην ανηφόρα, αλλάζεις ταχύτητες ώστε να μη σβήσει η μηχανή». Πράγματι, καθώς κάποιος γερνάει, απαιτούνται προσαρμογές. Ο Κοράντο και η σύζυγός του ανέπτυξαν ισορροπημένη άποψη για τις δουλειές του σπιτιού τηρώντας ένα σχετικά χαλαρό πρόγραμμα, ώστε να μη νιώθουν εντελώς εξουθενωμένοι στο τέλος της μέρας. Και η Μέριαν, 81 χρονών από τη Βραζιλία, έχει ρεαλιστική άποψη για την ηλικία. «Έχω μάθει  να προσαρμόζω τους ρυθμούς μου», λέει. «Όταν είναι απαραίτητο, κάνω μικρά διαλείμματα ανάμεσα στις δουλειές. Κάθομαι ή ξαπλώνω για να διαβάσω ή για να ακούσω μουσική. Έχω μάθει να αναγνωρίζω και να σέβομαι τα όριά μου».

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΟΙ: «Οι γυναίκες να στολίζονται με εύτακτη ενδυμασία, με σεμνότητα και σωφροσύνη». (1 Τιμόθεο 2:9) Η έκφραση «εύτακτη ενδυμασία» υποδηλώνει ισορροπία και καλό γούστο. Η Μπάρμπαρα, μια 74χρονη από τον Καναδά, λέει: «Προσπαθώ να είμαι περιποιημένη και καθαρή. Δεν θέλω να δείχνω ατημέλητη, έχοντας τη στάση “Γέρασα, δεν με νοιάζει η εμφάνισή μου”». Η Φερν, 91 χρονών από τη Βραζιλία, λέει: «Κάθε τόσο αγοράζω μερικά καινούρια ρούχα για να νιώθω καλύτερα». Και τι θα πούμε για τους ηλικιωμένους άντρες; «Κάνω το καλύτερο που μπορώ για να φαίνομαι κομψός, φορώντας καθαρά και φρεσκοπλυμένα ρούχα», λέει ο 73χρονος Αντόνιου από τη Βραζιλία. Σχετικά με την προσωπική υγιεινή προσθέτει: «Κάνω μπάνιο και ξυρίζομαι καθημερινά».

Από την άλλη μεριά, είναι σημαντικό να μην ανησυχείτε για την προσωπική σας εμφάνιση φτάνοντας στο σημείο να μην εκδηλώνετε «σωφροσύνη». Η Μποκ-ιμ από τη Νότια Κορέα, που είναι 69 χρονών, έχει ισορροπημένη άποψη για το ντύσιμο, και λέει: «Αντιλαμβάνομαι ότι δεν θα ήταν κατάλληλο να φοράω κάποια από τα ρούχα που φορούσα όταν ήμουν νέα».

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΘΕΤΙΚΟΙ: «Όλες οι ημέρες του ταλαιπωρημένου είναι κακές· αλλά αυτός που έχει εύθυμη καρδιά κάνει πάντοτε συμπόσιο». (Παροιμίες 15:15) Καθώς γερνάτε, ίσως έχετε αρνητικά αισθήματα όταν θυμάστε το νεανικό σας σφρίγος και τα πολλά πράγματα που μπορούσατε κάποτε να κάνετε. Αυτό είναι κατανοητό. Εντούτοις, προσπαθήστε να μην αφήνετε αυτά τα αρνητικά αισθήματα να σας καταβάλλουν. Το να σκέφτεστε συνέχεια το παρελθόν μπορεί να σας προκαλεί μελαγχολία, και ίσως σας αποτρέπει να κάνετε αυτά που μπορείτε ακόμα να κάνετε. Ο Τζόζεφ από τον Καναδά, ο οποίος είναι 79 χρονών, σκέφτεται θετικά: «Προσπαθώ να απολαμβάνω αυτά που μπορώ να κάνω και να μην παραπονιέμαι για αυτά που έκανα παλιά αλλά δεν μπορώ να κάνω πια».

Επίσης, το διάβασμα και η μάθηση μπορούν να σας κάνουν να νιώθετε πιο θετικά, διευρύνοντας τους ορίζοντές σας. Γι’ αυτό, όσο είναι δυνατόν, να αναζητάτε ευκαιρίες να διαβάζετε και να μαθαίνετε νέα πράγματα. Ο 74χρονος Ερνέστο από τις Φιλιππίνες πηγαίνει στη βιβλιοθήκη και δανείζεται ενδιαφέροντα βιβλία. Όπως λέει ο ίδιος, «με συναρπάζει ακόμα η περιπέτεια, η χαρά του ταξιδιού πέρα από τα όρια του σπιτιού μου μέσω του γραπτού λόγου». Ο 75χρονος Λέναρτ από τη Σουηδία καταπιάστηκε με το δύσκολο εγχείρημα να μάθει μια καινούρια γλώσσα.

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΓΕΝΝΑΙΟΔΩΡΟΙ: «Να δίνετε και οι άνθρωποι θα σας δώσουν». (Λουκάς 6:38) Κάνετε συνήθειά σας το να μοιράζεστε μέρος του χρόνου και των πόρων  σας με τους άλλους. Αυτό θα σας χαρίσει ένα αίσθημα πληρότητας και ευτυχίας. Η Όζα, μια 85χρονη από τη Βραζιλία, προσπαθεί να βοηθάει άλλους παρά τους σωματικούς της περιορισμούς. Αναφέρει: «Τηλεφωνώ και γράφω επιστολές σε φίλους που είναι άρρωστοι ή αποθαρρυμένοι. Μερικές φορές τους στέλνω δωράκια. Επίσης, μου αρέσει να ετοιμάζω ένα γεύμα ή ένα γλυκό για τους αρρώστους».

Η γενναιοδωρία φέρνει γενναιοδωρία. «Όταν εκδηλώνεις αγάπη για τους άλλους, εκείνοι ανταποκρίνονται προσφέροντάς σου την αγάπη και τη στοργή τους», λέει ο Γιαν από τη Σουηδία που είναι 66 χρονών. Πράγματι, ο γενναιόδωρος άνθρωπος δημιουργεί ατμόσφαιρα ζεστασιάς και εκτίμησης που είναι ευχάριστη στους άλλους.

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΦΙΛΙΚΟΙ: «Εκείνος που απομονώνεται θα επιζητεί τη δική του ιδιοτελή επιθυμία· θα στρέφεται ενάντια σε κάθε πρακτική σοφία». (Παροιμίες 18:1) Ενώ υπάρχουν στιγμές που ίσως θέλετε να είστε μόνοι, μην απομονώνεστε και μην κλείνεστε στον εαυτό σας. Ο 72χρονος Ίνοσεντ από τη Νιγηρία απολαμβάνει την παρέα με φίλους. «Χαίρομαι όταν συναναστρέφομαι ανθρώπους όλων των ηλικιών». Ο Μπέργε από τη Σουηδία, ο οποίος είναι 85 χρονών, λέει: «Προσπαθώ να βρίσκομαι ανάμεσα σε νέους. Ξανανιώνω χάρη στη ζωντάνια τους​—τουλάχιστον εσωτερικά». Πάρτε την πρωτοβουλία να προσκαλείτε πού και πού φίλους στο σπίτι. Ο Χαν-σικ, 72 χρονών από τη Νότια Κορέα, λέει: «Στη γυναίκα μου και σε εμένα αρέσει να καλούμε φίλους όλων των ηλικιών​—ηλικιωμένους και εφήβους—​για παρέα ή φαγητό».

Οι φιλικοί άνθρωποι είναι ανοιχτοί στην επικοινωνία. Εφόσον όμως η επικοινωνία είναι αμφίδρομη, χρειάζεται να προσπαθείτε να είστε καλή παρέα. Να εκδηλώνετε προσωπικό ενδιαφέρον. Η Ελένα από τη Μοζαμβίκη, που είναι 71 χρονών, λέει: «Είμαι φιλική και φέρομαι αξιοπρεπώς στους άλλους. Ακούω αυτά που λένε για να καταλάβω τι σκέφτονται και τι τους αρέσει». Ο 73χρονος Ζουζέ από τη Βραζιλία αναφέρει: «Οι άνθρωποι απολαμβάνουν την παρέα καλών ακροατών, οι οποίοι δείχνουν συμπόνια και ενδιαφέρον, επαινούν στη σωστή στιγμή και έχουν αίσθηση του χιούμορ».

Όταν εκφράζετε τις σκέψεις σας, να φροντίζετε να “καρυκεύετε το λόγο σας με αλάτι”. (Κολοσσαείς 4:6) Να είστε στοχαστικοί και ενθαρρυντικοί.

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΕΥΓΝΩΜΟΝΕΣ: «Αποδειχτείτε ευγνώμονες». (Κολοσσαείς 3:15) Όταν λαβαίνετε βοήθεια, να δείχνετε εκτίμηση για την προσοχή που σας δίνεται. Οι εκφράσεις ευγνωμοσύνης βοηθούν στην ανάπτυξη καλών σχέσεων. «Ο σύζυγός μου και εγώ μετακομίσαμε πρόσφατα από μονοκατοικία σε διαμέρισμα. Μας βοήθησαν δεκάδες φίλοι. Νιώθαμε πολύ υποχρεωμένοι. Στείλαμε προσωπικές ευχαριστήριες κάρτες και από τότε έχουμε καλέσει μερικούς για φαγητό», αναφέρει η 74χρονη Μαρί-Πολ από τον Καναδά. Η Τζε-γουον, 76 χρονών από τη Νότια Κορέα, εκτιμάει το ότι οι αδελφοί την παίρνουν με το αυτοκίνητο στην Αίθουσα Βασιλείας. Η ίδια λέει: «Είμαι τόσο ευγνώμων για όλη αυτή τη βοήθεια ώστε προσπαθώ να συνεισφέρω χρήματα για τα καύσιμα. Μερικές φορές ετοιμάζω δωράκια με ευχαριστήρια σημειώματα».

Πάνω από όλα, να είστε ευγνώμονες για την ίδια τη ζωή. «Ένας ζωντανός σκύλος είναι σε καλύτερη θέση από ένα ψόφιο λιοντάρι», μας υπενθυμίζει ο σοφός Βασιλιάς Σολομών. (Εκκλησιαστής 9:4) Πράγματι, έχοντας τη σωστή στάση και την προθυμία να προσαρμόζεστε, είναι εφικτό να γερνάτε με αξιοπρέπεια.