«Η μάχη κατά των διακρίσεων και της ανισότητας είναι θεμελιώδης [προτεραιότητα] της Εθνικής Παιδείας».—Γραμματεία Υπουργείου Παιδείας, 12 Ιουνίου 2014.

Επί αρκετά χρόνια, τα παιδιά των Μαρτύρων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό αποβάλλονταν από τα σχολεία που λειτουργούν υπό την αιγίδα άλλων θρησκευτικών οργανώσεων επειδή δεν συμμετείχαν σε θρησκευτικά προγράμματα. Το ζήτημα αυτό προέκυψε επειδή τα σχολεία είχαν θέσει τους εσωτερικούς τους κανονισμούς πάνω από τις κυβερνητικές διατάξεις και αγνοούσαν τα δικαιώματα των Μαρτύρων μαθητών. Οι αρχές του Κονγκό είδαν την αδικία και επιβεβαίωσαν το δικαίωμα που έχουν όλοι να λαβαίνουν εκπαίδευση χωρίς να υφίστανται διακρίσεις.

Θρησκευτικές οργανώσεις έχουν συνάψει συμφωνίες με την κυβέρνηση του Κονγκό προκειμένου να χρηματοδοτούν δημόσια σχολεία σε περιοχές όπου υπάρχει ανάγκη. Στις συμφωνίες αναφέρεται ρητά ότι «τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από ενέργειες που προωθούν τις θρησκευτικές διακρίσεις και τη μισαλλοδοξία». Ωστόσο, τα σχολεία που λειτουργούν υπό την αιγίδα εκκλησιών έχουν συχνά εσωτερικούς κανονισμούς που απαιτούν από τους μαθητές να παρευρίσκονται και να συμμετέχουν σε θρησκευτικά προγράμματα. Αρκετά από αυτά τα σχολεία επιμένουν στην επιβολή των εσωτερικών τους κανονισμών, αψηφώντας όχι μόνο τη συμφωνία τους με την κυβέρνηση αλλά και το δικαίωμα των μαθητών στην ελευθερία λατρείας.

Το πρόβλημα ήρθε στην επιφάνεια το 2005, όταν 52 Μάρτυρες μαθητές αποβλήθηκαν από ένα σχολείο που λειτουργεί υπό την αιγίδα εκκλησίας στο Αμπουμομπάζι της επαρχίας Εκατέρ, επειδή ζήτησαν να εξαιρεθούν από την παρακολούθηση θρησκευτικών λειτουργιών που οργάνωνε η διεύθυνση του σχολείου. Το πρόβλημα έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις όταν τέτοια σχολεία σε άλλες επαρχίες έκαναν το ίδιο. Τελικά, αποβλήθηκαν πάνω από 300 Κονγκολέζοι Μάρτυρες μαθητές όλων των τάξεων, περιλαμβανομένων και μαθητών που επρόκειτο να αποφοιτήσουν.

Αφού αποβλήθηκε άδικα από το σχολείο το 2009, η 13χρονη Κανουέρι Ντβάρο έγραψε: «Είμαι πολύ λυπημένη για αυτό που μου συνέβη. Δεν ξέρω ποιο θα είναι το μέλλον μου». Ο Καμπέρε Μαφίκα Τζάστιν, ο οποίος αποβλήθηκε λίγο πριν από την αποφοίτησή του το 2010, είπε ότι «ήρθαν τα πάνω κάτω» στη ζωή του. Μολονότι οι μαθητές αναστατώθηκαν που τους στέρησαν τη δυνατότητα εκπαίδευσης ή απόκτησης πτυχίου, αρνήθηκαν να συμβιβάσουν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.

Οι γονείς των παιδιών που αποβλήθηκαν μίλησαν με τους υπευθύνους των σχολείων σε μια προσπάθεια να επιλύσουν το πρόβλημα, αλλά χωρίς σπουδαία αποτελέσματα. Ως εκ τούτου, οι Μάρτυρες έφεραν το ζήτημα ενώπιον των κυβερνητικών αρχών και αμερόληπτοι αξιωματούχοι έκαναν ενέργειες ώστε να σταματήσουν οι θρησκευτικές διακρίσεις.

Το 2011, η κ. Μπαζιζάν Μαέσε, Υπουργός Παιδείας της επαρχίας του Βορείου Κίβου, εξέδωσε εγκύκλιο με ισχύ στην εν λόγω επαρχία, με θέμα «Απαγόρευση των Διακρίσεων με Βάση τη Θρησκεία», η οποία χαρακτήριζε την κατάσταση «απαράδεκτη». Η εγκύκλιος εξέθετε ξεκάθαρα το ζήτημα δηλώνοντας: «Μαθητές που ανήκουν σε ορισμένα θρησκεύματα υφίστανται διακρίσεις με βάση εσωτερικούς σχολικούς κανονισμούς, κατά παράβαση των διατάξεων που ισχύουν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό».

Το ζήτημα προσέλκυσε την προσοχή σε πανεθνικό επίπεδο στις 4 Σεπτεμβρίου 2013, όταν ο κ. Μουάνγκου Φάμπα, Υπουργός Παιδείας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, εξέδωσε διάταγμα με ισχύ σε όλα τα σχολεία κάθε περιφέρειας. Η «Εγκύκλιος για την Απαγόρευση των Διακρίσεων με Βάση τη Θρησκεία» δήλωνε κατηγορηματικά: «Όλα τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να εγγραφούν σε οποιοδήποτε σχολείο δίχως να υφίστανται διακρίσεις με βάση τη θρησκεία». Το διάταγμα δήλωνε επίσης ότι η αποβολή των μαθητών για θρησκευτικούς λόγους αποτελούσε «πλήρη παραβίαση των αρχών και των νόμων που ισχύουν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό».

Πολλά σχολεία έχουν συμμορφωθεί με τις επίσημες οδηγίες και έχουν δεχτεί ξανά στην τάξη τους Μάρτυρες μαθητές. Κάποια σχολεία, ωστόσο, έχουν αντιταχθεί. Γι’ αυτόν τον λόγο, στις 12 Ιουνίου 2014, το Υπουργείο Παιδείας απέστειλε εγκύκλιο στην οποία επαναλάμβανε το διάταγμα του Σεπτεμβρίου του 2013 και παρέθετε τον νέο νόμο-πλαίσιο για την εκπαίδευση *, που είχε εκδώσει ο Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Αυτή η εγκύκλιος έστρεφε την προσοχή στη ρίζα του προβλήματος, τονίζοντας πόσο σημαντικό είναι να καταπολεμούνται οι διακρίσεις και υπογράμμιζε ότι το εθνικό και διεθνές δίκαιο έχουν προτεραιότητα έναντι των εσωτερικών σχολικών κανονισμών. Επίσης, ο Υπουργός Παιδείας διόρισε επιθεωρητές για να επισκεφτούν σχολεία σε όλη τη χώρα ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση του διατάγματος. Αναμφίβολα, αυτά τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση θα φέρουν μακροχρόνια, θετικά αποτελέσματα.

Καθώς τα σχολεία του Κονγκό ενεργούν σύμφωνα με τον νόμο, όλοι οι μαθητές μπορούν να αναμένουν ότι θα λαβαίνουν εκπαίδευση που δεν θα αμαυρώνεται από θρησκευτική μισαλλοδοξία. Οι μαθητές θα μάθουν να αποδίδουν σεβασμό σε όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις τους. Ενεργώντας με αυτόν τον τρόπο, τα σχολεία του Κονγκό όχι μόνο θα τηρούν το Σύνταγμα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και το διάταγμα του Υπουργού Παιδείας αλλά θα θέτουν και παράδειγμα αμεροληψίας για τους μαθητές τους.