8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017
ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ
Κύμα Υποστήριξης του Δικαιώματος στην Αντίρρηση Συνείδησης στη Νότια Κορέα
Αυξάνεται η κοινωνική συναίνεση για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη Νότια Κορέα έπειτα από τη δημόσια συνεδρίαση του Συνταγματικού της Δικαστηρίου τον Ιούλιο του 2015. Παρότι εκκρεμεί η απόφαση του Δικαστηρίου και δεν έχει θεσπιστεί ακόμη καινούριος νόμος, η Νότια Κορέα βλέπει όλο και πιο θετικά την άρνηση στράτευσης για λόγους συνείδησης. Οι θέσεις κατώτερων δικαστηρίων, η κοινή γνώμη, η νομική κοινότητα, καθώς και εθνικοί και διεθνείς οργανισμοί ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι υπέρ μιας λύσης που δεν θα τιμωρεί την άσκηση της ελευθερίας συνείδησης.
Πρωτοφανής Αλλαγή στις Θέσεις Δικαστηρίων
Την εβδομάδα από 7 Αυγούστου 2017, εφτά νεαροί που δικάζονταν επειδή αρνούνταν τη στράτευση για λόγους συνείδησης κρίθηκαν αθώοι. Αυτή η εξέλιξη είναι πρωτοφανής. Στη νομική ιστορία της Δημοκρατίας της Κορέας, τα δικαστήρια έχουν καταδικάσει πάνω από 19.000 αντιρρησίες συνείδησης. Ωστόσο, από τις 42 αθωωτικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί συνολικά, οι 38 έχουν εκδοθεί από τον Μάιο του 2015 και έπειτα, ενώ οι 25 μέσα στο 2017.
Μερικά δικαστήρια έχουν αναβάλει τις υποθέσεις ελπίζοντας ότι θα λάβουν την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των υποθέσεων που εκκρεμούν. Ο κ. Ντου-τζιν Όου, δικηγόρος που έχει εκπροσωπήσει πολλούς αντιρρησίες συνείδησης, παρατήρησε ότι αυτή τη στιγμή εκκρεμούν πενταπλάσιες υποθέσεις για το εν λόγω ζήτημα από ό,τι μόλις πριν από μερικά χρόνια.
Ο ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός αθωωτικών αποφάσεων από δικαστήρια (6 το 2015, 7 το 2016 και 25 το 2017) και η συσσώρευση όλο και περισσότερων εκκρεμών υποθέσεων (από 100 κατά μέσο όρο έχουν αυξηθεί σε πάνω από 500) υποδηλώνουν ότι αλλάζει η νοοτροπία του δικαστικού σώματος στη Νότια Κορέα.
Πολλοί παρατηρητές διακρίνουν ότι αλλάζει η νοοτροπία των δικαστικών στη Νότια Κορέα. Πολλά δικαστήρια επισήμαναν στις αθωωτικές αποφάσεις που εξέδωσαν ότι η τιμωρία αντιρρησιών συνείδησης ελλείψει ενός εναλλακτικού προγράμματος κοινωνικής υπηρεσίας αποτελεί παραβίαση της συνταγματικής εγγύησης της ελευθερίας συνείδησης. Άλλα έχουν αποφανθεί ότι η αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική υπηρεσία είναι «βάσιμος λόγος» για να αρνηθεί κάποιος την κατάταξη, όπως προβλέπει ο Νόμος Περί Στρατιωτικής Υπηρεσίας.
Κοινή Γνώμη
Μολονότι η κοινή γνώμη δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην αναγνώριση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Υπουργείο Άμυνας έχει χρησιμοποιήσει την έλλειψη της λαϊκής υποστήριξης για να δικαιολογήσει την άρνησή του να επιλύσει αυτό το ζήτημα. Αλλά η κοινή γνώμη πλέον αλλάζει. Σε μια δημοσκόπηση που έγινε το 2005, μόνο το 10 τοις εκατό των ερωτηθέντων συμφωνούσαν με την ιδέα της αναγνώρισης του δικαιώματος στην αντίρρηση συνείδησης. Ωστόσο, σε δημοσκόπηση που διεξάχθηκε τον Μάιο του 2016, το 70 τοις εκατό των συμμετεχόντων συμφωνούσε ότι πρέπει να γίνει περαιτέρω πρόοδος στην εφαρμογή εναλλακτικής υπηρεσίας. Μια δημοσκόπηση που διεξήγαγε ο Δικηγορικός Σύλλογος της Σεούλ τον Ιούλιο του 2016 έδειξε ότι πάνω από το 80 τοις εκατό των μελών του είναι υπέρ.
Θέσεις και Αποφάσεις Οργανισμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Η Εθνική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Νότιας Κορέας (ΕΕΑΔ) παρατήρησε ότι η αλλαγή σκηνικού στη Νότια Κορέα είχε ωθήσει το νομοθετικό σώμα να προτείνει την εφαρμογή εναλλακτικής υπηρεσίας με τρία διαφορετικά τροποποιητικά νομοσχέδια κατά τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2017. Η ΕΕΑΔ έλαβε επίσης υπόψη θέσεις και αποφάσεις της διεθνούς κοινότητας, οι οποίες συστήνουν αυτή την ενέργεια, και κατόπιν εξέτασε το κατά πόσον ανταποκρίνονται οι προτάσεις στα διεθνή πρότυπα για την εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία. Η ΕΕΑΔ κατέθεσε στην κυβέρνηση της Νότιας Κορέας τα πορίσματά της σχετικά με ένα πρόγραμμα εναλλακτικής κοινωνικής υπηρεσίας που εναρμονίζεται με τα διεθνή πρότυπα και είναι αποδεκτό από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλα άτομα.
Μια Υπόσχεση και Ένα Αίτημα
Κατά την ορκωμοσία του στις 10 Μαΐου 2017, ο Πρόεδρος Τζάε-ιν Μουν, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων με μεγάλη πείρα, έδωσε μια υπόσχεση: «Η ελευθερία συνείδησης είναι ένα από τα πιο σημαντικά θεμελιώδη δικαιώματα του Συντάγματος. Γι’ αυτό, υπόσχομαι να θεσπίσω την εναλλακτική υπηρεσία και να τερματίσω την ισχύουσα πρακτική φυλάκισης των αντιρρησιών συνείδησης».
Στις 11 Αυγούστου 2017, εκπρόσωποι 904 αντιρρησιών συνείδησης υπέβαλαν αίτημα στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, με το οποίο ζητούσαν να αναγνωρίσει η κυβέρνηση το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης απελευθερώνοντας όσους είναι στη φυλακή και θεσπίζοντας ένα πρόγραμμα εναλλακτικής κοινωνικής υπηρεσίας. Στους αιτούντες συγκαταλέγονται 360 αντιρρησίες συνείδησης που βρίσκονται στη φυλακή και 544 άτομα των οποίων οι υποθέσεις εκδικάζονταν σε διάφορα επίπεδα τη στιγμή του αιτήματός τους.
Ευκαιρία να Αποτελέσει Ορόσημο στην Ιστορία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ο Χιουν-σου Κιμ, ένας από τους αιτούντες, σχολίασε τι σημαίνει για τον ίδιο αυτό το αίτημα: «Αποβλέπω στη θέσπιση εναλλακτικής υπηρεσίας που εναρμονίζεται με τα διεθνή πρότυπα, μιας αμιγώς κοινωνικής εναλλακτικής υπηρεσίας που δεν συνδέεται με τον στρατό ούτε βρίσκεται υπό την εποπτεία του. Είμαι πρόθυμος να υπηρετήσω σε τομείς κοινωνικής πρόνοιας ή ανθρωπιστικής βοήθειας ή οπουδήποτε αλλού με διορίσουν. Θα με χαροποιούσε πολύ να συμβάλω στην κοινωνία».
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλα άτομα χαίρονται πολύ που βλέπουν το τοπίο να αλλάζει σε αυτόν τον τομέα, κάτι που ίσως συντελέσει σε άμεση αλλαγή μιας τακτικής η οποία έχει τιμωρήσει χιλιάδες άντρες τις τελευταίες εφτά δεκαετίες. Οι Μάρτυρες είναι ευγνώμονες που ο Πρόεδρος Μουν, μέλη της Εθνοσυνέλευσης, καθώς και δικαστές της Νότιας Κορέας έχουν ενδιαφερθεί γνήσια για όσους αρνούνται τη στράτευση για λόγους συνείδησης, δείχνοντάς τους σεβασμό και προωθώντας ένα νομικό πλαίσιο που θα καλύψει τις ανάγκες τους.