Στις 26 Ιουνίου 2014, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) αποφάνθηκε υπέρ των Μαρτύρων του Ιεχωβά και του δικαιώματος που έχουν να ασκούν τη θρησκεία τους χωρίς την αθέμιτη παρέμβαση των ρωσικών αρχών. Το Δικαστήριο έκρινε ομόφωνα ότι η Ρωσία παραβίασε το Άρθρο 5 (δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια) και το Άρθρο 9 (ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Σύμβαση) καθώς, το βράδυ της 12ης Απριλίου 2006, η αστυνομία εισέβαλε παράνομα στο χώρο όπου διεξαγόταν μια θρησκευτική συγκέντρωση και τη διέλυσε.

Εκείνο το βράδυ, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν για τον ετήσιο εορτασμό της Ανάμνησης του θανάτου του Ιησού Χριστού. Για αυτή την ειδική περίσταση, δύο εκκλησίες στη Μόσχα είχαν νοικιάσει το αμφιθέατρο ενός σχολείου και ανέμεναν πάνω από 400 παρόντες. Στη διάρκεια της συνάθροισης κατέφθασαν στο σχολείο, με δέκα περιπολικά και δύο λεωφορειάκια της αστυνομίας, μονάδες αποκατάστασης της τάξης μαζί με μια ένοπλη μονάδα των Ειδικών Δυνάμεων της Αστυνομίας (ΟΜΟΝ) και δεκάδες ένστολους αστυνομικούς. Απέκλεισαν αμέσως το κτίριο και, χωρίς να έχουν το ανάλογο ένταλμα, διέκοψαν τη θρησκευτική συγκέντρωση. Έδωσαν στους παρόντες εντολή να εκκενώσουν το κτίριο, διεξήγαγαν έρευνα στο αμφιθέατρο, κατέσχεσαν θρησκευτικά έντυπα και οδήγησαν διά της βίας 14 άντρες στο τοπικό αστυνομικό τμήμα, όπου τους έθεσαν υπό κράτηση. Εκεί έφτασε και ένας δικηγόρος που είχε ειδοποιηθεί να εκπροσωπήσει τους κρατούμενους Μάρτυρες. Οι αστυνομικοί τού έκαναν έρευνα, τον έριξαν στο πάτωμα και, βάζοντάς του ένα μαχαίρι στο λαιμό, τον απείλησαν ότι αν κατέθετε μήνυση οι συνέπειες για την οικογένειά του θα ήταν πολύ άσχημες. Έπειτα από σχεδόν τέσσερις ώρες, οι κρατούμενοι αφέθηκαν ελεύθεροι και τους επιτράπηκε να επιστρέψουν στο σπίτι τους.

Ο Νικολάι Κρουπκό και άλλοι τρεις Μάρτυρες οι οποίοι είχαν τεθεί υπό κράτηση κατέθεσαν αγωγή εναντίον των αρχών για την παράνομη διάλυση της θρησκευτικής συγκέντρωσης και την αυθαίρετη κράτησή τους. Επειδή όμως το Περιφερειακό Δικαστήριο του Λιούμπλινο και το Δικαστήριο της Πόλης της Μόσχας απέρριψαν τους ισχυρισμούς τους, τον Ιούνιο του 2007 κατέθεσαν προσφυγή στο ΕΔΔΑ.

Στην απόφαση της 26ης Ιουνίου για την υπόθεση Κρουπκό και Άλλοι κατά Ρωσίας, το ΕΔΔΑ ανέφερε: «Όπως επανειλημμένα έχει δεχτεί το Δικαστήριο, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου οι αρχές δεν είχαν ενημερωθεί κατάλληλα για τη διεξαγωγή μιας δημόσιας εκδήλωσης οι συμμετέχοντες στην οποία όμως δεν αποτελούσαν κίνδυνο για τη δημόσια τάξη, η διάλυση μιας ειρηνικής συγκέντρωσης από την αστυνομία δεν μπορεί να θεωρηθεί “αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία”. . . . Αυτό το συμπέρασμα ισχύει κατά μείζονα λόγο στην παρούσα υπόθεση όπου η εν λόγω συγκέντρωση δεν ήταν μια θορυβώδης εκδήλωση σε εξωτερικό χώρο, αλλά μια αξιοπρεπής θρησκευτική τελετή σε αίθουσα συγκεντρώσεων η οποία δεν αποτελούσε κίνδυνο για τη δημόσια τάξη ούτε τη διατάρασσε. Ακόμη και αν οι αρχές πίστευαν ακράδαντα ότι η εκδήλωση ήταν παράνομη επειδή δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για τη διεξαγωγή της, η επέμβαση σημαντικού αριθμού ένοπλων αστυνομικών με στόχο τη διάλυσή της, καθώς και η επακόλουθη σύλληψη και τρίωρη κράτηση των προσφευγόντων ήταν αδικαιολόγητες ως ενέργειες που αποσκοπούσαν στην προστασία της δημόσιας τάξης».

Αυτή είναι η τέταρτη απόφαση κατά της Ρωσίας για παραβίαση των δικαιωμάτων των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Το 2007, στην υπόθεση Κουζνιετσόφ και Άλλοι κατά Ρωσίας, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η Ρωσία παραβίασε τη Σύμβαση όταν οι τοπικές αρχές στο Τσελιάμπινσκ διέκοψαν παράνομα μια συνάθροιση Μαρτύρων του Ιεχωβά με προβλήματα ακοής. Το 2010, το ΕΔΔΑ καταδίκασε τη Ρωσία στην υπόθεση Μάρτυρες του Ιεχωβά Μόσχας κατά Ρωσίας, σε μια περίπτωση στην οποία η Εισαγγελία της Πόλης της Μόσχας, ενεργώντας αυθαίρετα, διέλυσε το σωματείο των Μαρτύρων στη Μόσχα και το έθεσε υπό απαγόρευση. Το 2013, στην υπόθεση Αβίλκινα και Άλλοι κατά Ρωσίας, το ΕΔΔΑ αποφάνθηκε ότι η Ρωσία παραβίασε το θεμελιώδες δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής όταν η Εισαγγελία της Αγίας Πετρούπολης έδωσε στα νοσηλευτικά ιδρύματα της πόλης εντολή να αποκαλύψουν εμπιστευτικές ιατρικές πληροφορίες.

Οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ αποτελούν περαιτέρω απόδειξη που πιστοποιεί ότι οι ρωσικές αρχές, στην προσπάθειά τους να εμποδίσουν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Ρωσία να ασκούν τη θρησκεία τους, έχουν παραβιάσει τις ελευθερίες τις οποίες εγγυώνται τόσο το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας όσο και η Σύμβαση.