Σε τέσσερις πρόσφατες αποφάσεις της, η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συμπέρανε ότι η κυβέρνηση του Τουρκμενιστάν τιμώρησε άδικα κάποια άτομα που αρνούνται τη στράτευση για λόγους συνείδησης. * Έκρινε επίσης ότι οι απάνθρωπες συνθήκες φυλάκισης αποτελούν παραβίαση και άλλων δικαιωμάτων τα οποία εγγυάται το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR). Οι αποφάσεις της Επιτροπής υποχρεώνουν το Τουρκμενιστάν να επανορθώσει παραβιάσεις που αφορούν το διεθνές δίκαιο για τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Τον Μάρτιο του 2015, η Επιτροπή εξέτασε την υπόθεση του Ζαφάρ Αμπντουλάγεφ, τουρκμενικής υπηκοότητας, ο οποίος είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά. Οι αρχές τον καταδίκασαν δις ως αντιρρησία συνείδησης. Όταν ο κ. Αμπντουλάγεφ δικάστηκε τον Απρίλιο του 2009 ενώπιον του Δικαστηρίου της Πόλης του Ντασχοβούζ, κατέθεσε ότι, κατόπιν μελέτης της Αγίας Γραφής, αποφάσισε να μην παίρνει όπλο, να μη μάθει τον πόλεμο και να μην υποστηρίζει με οποιονδήποτε τρόπο τις στρατιωτικές δραστηριότητες. Κατέθεσε επίσης ότι ήταν πρόθυμος να προσφέρει εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία. Παρ’ όλα αυτά, το δικαστήριο του επέβαλε 24μηνη καταδίκη υπό όρους * για «αποφυγή κατάταξης».

Έντεκα μήνες μετά το πέρας της ποινής του, ο κ. Αμπντουλάγεφ παρουσιάστηκε ενώπιον του ίδιου δικαστηρίου καθώς κλήθηκε ξανά για κατάταξη. Η απόφασή του παρέμενε η ίδια. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 24μηνη φυλάκιση.

Η Επιτροπή συμπέρανε ότι η διπλή τιμωρία που επιβλήθηκε στον κ. Αμπντουλάγεφ λόγω της άρνησής του να στρατευτεί παραβίασε το άρθρο που εγγυάται ότι «κανείς δεν πρέπει να δικάζεται ούτε να τιμωρείται για ένα αδίκημα για το οποίο έχει ήδη καταδικαστεί με οριστική απόφαση». (Βλέπε ICCPR, Άρθρο 14, παράγραφος 7.) Κάτι ακόμη πιο βασικό σύμφωνα με την Επιτροπή ήταν ότι και οι δύο καταδίκες καταστρατήγησαν «το δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας».—Βλέπε ICCPR, Άρθρο 18, παράγραφος 1.

Μόλις ο κ. Αμπντουλάγεφ έφτασε στη σωφρονιστική μονάδα LB-E/12 του Σεϊντί, η διοίκηση της φυλακής τον έβαλε στην απομόνωση δέκα ημέρες. Εκεί, οι φρουροί τον ξυλοκόπησαν και τον υπέβαλαν σε άλλες μορφές κακομεταχείρισης.

Μεταξύ του 2010 και του 2011, τρεις άλλοι Μάρτυρες, ο Αχμέτ Χουνταϊμπεγκένοφ, ο Μαχμούντ Χουνταϊμπεγκένοφ και ο Σουνέτ Τζαπάροφ, φυλακίστηκαν και αυτοί επειδή αρνούνταν τη στράτευση για λόγους συνείδησης. Ανέφεραν ότι αντιμετώπισαν παρόμοια βάναυση μεταχείριση μόλις μπήκαν στη φυλακή Σεϊντί και ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της κράτησής τους ξυλοκοπήθηκαν επανειλημμένα.

Οι αναφορές των τεσσάρων Μαρτύρων όσον αφορά τις συνθήκες φυλάκισης ήταν παρόμοιες. Περίπου 40 κρατούμενοι στοιβάζονταν σε κελιά που δεν πληρούσαν ούτε τους βασικούς κανόνες υγιεινής και όπου το μόνο μέρος για να καθίσει κανείς ήταν το τσιμεντένιο πάτωμα. Για να κοιμηθούν τη νύχτα, τους έδιναν μόνο βρόμικες κουβέρτες που δεν επαρκούσαν για όλους.

Τον Οκτώβριο του 2015, η Επιτροπή αποφάνθηκε για τις υποθέσεις των κ. Χουνταϊμπεγκένοφ, Χουνταϊμπεγκένοφ και Τζαπάροφ. Όπως και στην απόφασή της η οποία αφορούσε τον κ. Αμπντουλάγεφ, η Επιτροπή έκρινε ότι η μεταχείριση που υπέστησαν οι τρεις άντρες από τις αρχές παραβίασε το άρθρο που εγγυάται ότι «κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ούτε σε ποινή ή μεταχείριση σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική». (Βλέπε ICCPR, Άρθρο 7.) Η Επιτροπή συμπέρανε επίσης ότι οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης παραβίασαν το δικαίωμα των κρατουμένων να αντιμετωπίζονται «με ανθρωπισμό και σεβασμό της εγγενούς ανθρώπινης αξιοπρέπειας».—Βλέπε ICCPR, Άρθρο 10.

Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αναγνώρισε πως, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Τουρκμενιστάν, η στράτευση είναι υποχρεωτική για τους άρρενες πολίτες. Εντούτοις, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι το ICCPR εγγυάται την απαλλαγή από την υποχρεωτική στρατιωτική υπηρεσία σε περίπτωση που η άρνηση κάποιου απορρέει από πεποιθήσεις που διατηρεί με ειλικρίνεια. Οποιαδήποτε καταδίκη και ποινή τιμωρεί όσους αρνούνται τη στράτευση γι’ αυτόν τον λόγο είναι ασυμβίβαστη με το θεμελιώδες δικαίωμα στην «ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας».

Οι αποφάσεις της Επιτροπής υποχρεώνουν την κυβέρνηση του Τουρκμενιστάν να θεσπίσει «νομοθετικά μέτρα που θα εγγυώνται το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης», να ερευνήσει διεξοδικά τους ισχυρισμούς για «σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση» και να διώξει ποινικά τους υπαίτιους της κακομεταχείρισης. Επιπλέον, η Επιτροπή απαιτεί από την κυβέρνηση να αποκαταστήσει πλήρως τα θύματα, καταβάλλοντας μεταξύ άλλων και τη δέουσα αποζημίωση, καθώς και να καθαρίσει το ποινικό τους μητρώο από την καταδίκη για αντίρρηση συνείδησης.

Η κυβέρνηση του Τουρκμενιστάν έχει σημειώσει πρόοδο στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τους αντιρρησίες συνείδησης. Τον Μάρτιο του 2015, απελευθέρωσε και τον τελευταίο Μάρτυρα που είχε φυλακιστεί επειδή άσκησε αυτό το δικαίωμα.

Ωστόσο, άλλοι κρατούμενοι συνείδησης στο Τουρκμενιστάν παραμένουν στη φυλακή. Ο Μπαχράμ Χεμντέμοφ, ένας οικογενειάρχης Μάρτυρας του Ιεχωβά, είναι ακόμη φυλακισμένος. Οι αρχές τον συνέλαβαν όταν η αστυνομία έκανε έφοδο σε θρησκευτική τελετή που διεξαγόταν στο σπίτι του, στις 14 Μαρτίου 2015. Ένα δικαστήριο τον καταδίκασε μετέπειτα σε φυλάκιση τεσσάρων ετών για τη θρησκευτική του δραστηριότητα. Ο κ. Χεμντέμοφ βιώνει τώρα κακομεταχείριση και άθλιες συνθήκες διαβίωσης στην περιβόητη σωφρονιστική μονάδα Σεϊντί.

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά και όλοι οι Τουρκμένιοι πολίτες αναμένουν από την κυβέρνηση να τηρήσει πλήρως τις διεθνείς δεσμεύσεις της όσον αφορά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων και το θεμελιώδες δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.