راهکارهایی برای خانواده | تربیت فرزندان
تأثیر طلاق بر فرزندان
برخی زوج‌ها که رابطهٔ خوبی با هم ندارند، بر این باورند که طلاق برای فرزندانشان بهتر از زندگی با والدینی است که با هم سر جنگ دارند. اما واقعیت چیست؟
طلاق بر فرزندان چه تأثیری دارد؟
محققان عقیده دارند که طلاق تأثیری مخرّب بر فرزندان می‌گذارد. تأثیرات احتمالی طلاق بر فرزندان:
حس خشم، اضطراب و افسردگی
اختلالات رفتاری
ضعف در یادگیری یا ترک‌تحصیل
تضعیف سیستم ایمنی بدن
به علاوه، بسیاری از کودکان خود را به خاطر طلاق والدینشان مقصر می‌دانند. آنان فکر می‌کنند که خودشان باعث طلاق والدینشان شده‌اند یا در جلوگیری از طلاق آنان کوتاهی کرده‌اند.
مشکلات فرزندانِ طلاق ممکن است تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. آنان ممکن است حس کم‌ارزشی داشته باشند یا به سختی به دیگران اعتماد کنند. همچنین احتمال این که خودشان نیز در آینده هنگام روبرو شدن با مشکلات زناشویی طلاق بگیرند بیشتر است.
خلاصهٔ مطلب: هر چند عده‌ای ادعا می‌کنند که طلاق به نفع فرزندانشان است، محققان خلاف آن را ثابت می‌کنند. یک متخصص نگهداری از کودکان به نام پنلوپه لیچ می‌گوید: «طلاق وضعیت فلاکتباری را برای کودکان به وجود می‌آورد.» a
اصل کتاب مقدّس: «تنها به فکر نفع خود مباشید، بلکه به فکر نفع دیگران نیز باشید.»—فیلیپیان ۲:۴.
آیا طلاق من باعث شادی بیشتر فرزندم خواهد بود؟
برخی به این سؤال جواب مثبت می‌دهند. در نظر داشته باشید که نیازهای والدین و فرزندان یکسان نیست. کسی که به طلاق فکر می‌کند در پی تغییری در زندگی خود است. اما فرزندان نمی‌خواهند زندگی خود را تغییر دهند. آنان می‌خواهند که والدینشان در کنار هم بمانند.
مؤلفان کتاب انگلیسی «اثرات ناخواستهٔ طلاق» پس از بررسی هزاران پروندهٔ طلاق، چنین می‌گویند: «واضح است که فرزندان بعد از طلاق احساس شادی نمی‌کنند، بلکه معتقدند روزی که والدینشان طلاق گرفتند، پایان کودکی‌شان بود.» این کتاب از قول این فرزندان می‌نویسد: «از آنجا که نزدیک‌ترین رابطه در زندگی آنان از هم پاشیده شده است، دیگر نمی‌توانند به دنیای اطراف خود اعتماد کنند زیرا آن را مکانی بی‌ثبات و پرخطر می‌بینند.»
خلاصهٔ مطلب: احتمال این که فرزندان پس از طلاق والدینشان احساس شادی کنند، بسیار کم است.
اصل کتاب مقدّس: «روح افسرده استخوانها را خشک می‌کند.»—امثال ۱۷:۲۲.
آیا می‌توانم برای تربیت فرزندانم با همسر قبلی‌ام همکاری کنم؟
بعضی از افراد بعد از طلاق سعی می‌کنند به گونه‌ای در تربیت فرزندانشان با هم همکاری کنند؛ با این تصوّر که هر دوی آنان می‌توانند به طور مساوی در تربیت فرزندانشان مشارکت داشته باشند. اما این کار ساده‌ای نیست. تحقیقات به عمل آمده در این زمینه نشان می‌دهد والدینی که طلاق گرفته‌اند اغلب:
وقت کمتری را با فرزندانشان صرف می‌کنند
برای تربیت فرزندان از اصول متضادی پیروی می‌کنند
از روی احساس گناه یا خستگی تسلیم خواسته‌های بچه‌هایشان می‌شوند
برخی از بچه‌های طلاق دیگر از والدینشان حرف شنوی ندارند. یا می‌توان گفت این کودکان این گونه استدلال می‌کنند که چون والدینشان نتوانسته‌اند به قول‌هایشان وفادار بمانند یا به وظایفشان عمل کنند، دیگر به آن‌ها اعتماد ندارند و دلیلی نمی‌بینند که به حرفشان گوش دهند.
خلاصهٔ مطلب: همکاری والدین پس از طلاق معمولاً مشکل است. اما این موقعیت برای فرزندان بسیار سخت‌تر است.
اصل کتاب مقدّس: «فرزندان خود را رنجیده‌خاطر مکنید، مبادا دلسرد شوند.»—کولُسیان ۳:۲۱.
آیا روش بهتری برای حل مشکلات زناشویی وجود دارد؟
طی کردن مراحل طلاق، بیشتر از حفظ پیوند ازدواج وقت و انرژی می‌برد. در کتاب انگلیسی «دلایلی برای ازدواج» آمده است: «اگر اکنون زندگی زناشویی ناموفقی دارید، بدین معنی نیست که همیشه به همین صورت خواهد ماند.» در ادامه این کتاب آمده است: «اکثر کسانی که برای حفظ زندگی مشترکشان حتی در سخت‌ترین شرایط تلاش کرده‌اند، به مرور زمان شادی واقعی به زندگی مشترکشان بازگشته است.» می‌توان نتیجه گرفت، فرزندانی که والدینشان در کنار هم می‌مانند موفق‌ترند.
با این حال طلاق همیشه گزینهٔ بدی نیست. کتاب مقدّس طلاق را تنها زمانی مجاز می‌داند که مرد یا زن مرتکب اعمال نامشروع جنسی شده باشد. (مَتّی ۱۹:۹) همچنین در کتاب مقدّس آمده است: «عاقل قدمهای خود را می‌سنجد.» (امثال ۱۴:۱۵) زوج‌هایی که در زندگی مشترکشان با مشکلاتی روبرویند باید تمام جوانب طلاق و تأثیرات احتمالی آن بر فرزندانشان را به خوبی بسنجند.
البته نباید فقط این مشکلات را تحمّل کرد، بلکه باید برای حل کردن آن نیز قدمی برداشت. در کتاب مقدّس پندهای کاربردی و مفیدی برای پرورش خصوصیات خوب در زندگی مشترک وجود دارد. این امر باعث تعجب ما نمی‌شود، چرا که یَهُوَه مؤلف کتاب مقدّس، بنیان‌گزار پیوند ازدواج است.—مَتّی ۱۹:۴-۶.
اصل کتاب مقدّس: «من یهوه خدای تو هستم، که تو را به آنچه به سود توست تعلیم می‌دهم.»—اِشَعْیا ۴۸:۱۷.
a برگرفته از کتاب انگلیسی «رشد فرزند شما از کودکی تا نوجوانی»