شگفتیهای طبیعت
چسبندگی بالهٔ چسبکماهی
چسبکماهی که با نام علمی رمورا هم شناخته میشود، قادر است به جانوران دریایی دیگر بچسبد و بدون آسیب رساندن به آنها خود را جدا کند. این قابلیت چسبکماهی محققان را به حیرت واداشته است.
نکتهای درخور توجه: چسبکماهی خودش را به پوست جانوران دریایی دیگر با هر گونه بافت یا پوستی میچسباند؛ از سفرهماهیها گرفته تا انواع کوسه، لاکپشت، نهنگ و دیگر جانوران دریایی. این ماهی از انگلهای روی پوست موجودات دریایی و باقیماندهٔ غذای آنها تغذیه میکند. همچنین برای محافظت از خودش به جانوران دریایی دیگر میچسبد و بدون هیچ زحمتی از آنها سواری میگیرد. محققان با تحقیق بر روی بالهٔ پشتی چسبکماهی که بیضیشکل و بادکشمانند است، به دنبال این هستند که بفهمند چگونه این ماهی به راحتی و بدون این که به موجودات دیگر آسیبی برساند محکم به آنها میچسبد.
چند چسبکماهی به همراه یک کوسهنهنگ شنا میکنند
بالهٔ بیضیشکل و بادکشمانند این ماهی پشت سر آن قرار دارد. لبهٔ بیرونی آن زخیم و نرم میباشد و با حفظ نیروی مَکِشی به این ماهی کمک میکند که خود را بر روی هر سطحی نگه دارد. این باله دارای ردیفهایی از پرّههاست که بر روی لبهٔ آنها تیغههایی وجود دارد. وقتی این پرّهها به صورت ایستاده قرار میگیرند، تیغههای آن با پوست جانور دیگر برخورد میکند و اصطکاک به وجود میآورد. خاصیت مَکِشی و اصطکاکپذیری این باله، چسبکماهی را قادر میسازد تا علیرغم سرعت و تغییر جهت میزبان، محکم به آن بچسبد.
دانشمندان با الهام گرفتن از بالهٔ شگفتانگیز این ماهی، موفق به ساخت نمونهای از آن شدند. این نمونهٔ بیضیشکل میتواند به سطوح مختلف بچسبد. هنگامی که محققان سعی کردند آن را از سطحی که به آن چسبیده بود جدا کنند، متوجه شدند به نیرویی معادل با صدها برابر با وزن آن نیاز است!
تکنولوژیای که از بالهٔ چسبکماهی الگو گرفته شده، کاربردهای زیادی دارد. برای مثال، میتواند برای ساخت برچسبهای تحقیقاتی که روی موجودات دریایی نصب میشوند، برای تحقیقات در اعماق اقیانوسها و همچنین برای نصب چراغ یا ابزارهای دیگر زیر پل یا کشتیهایی که داخل آب هستند، مورد استفاده قرار گیرد.
نظر شما چیست؟ آیا بالهٔ پشتی چسبکماهی در اثر تکامل به وجود آمده یا یک طراح پشت این شگفتی طبیعت بوده است؟