آیا خدا نظرش را تغییر میدهد؟
پاسخ کتاب مقدّس
بله او نظرش را تغییر میدهد؛ به این مفهوم که اگر مردم رفتار خود را تغییر دهند او نیز برخورد خود را با آنان تغییر میدهد. برای نمونه، زمانی که خدا پیام داوری را به مردم اسرائیل باستان فرستاد، گفت: «شاید گوش فرا دهند، و هر یک از ایشان از راههای شریرانهٔ خود بازگردند، تا از رساندنِ بلایی که به سبب کردار پلیدشان قصد آن نمودهام، منصرف شوم.»—اِرْمیا ۲۶:۳.
بسیاری از ترجمههای کتاب مقدّس این آیه را به گونهای ترجمه کردهاند که گویی خدا از بلایی که قصد انجام آن را داشت، «پشیمان شد.» شاید چنین عبارتی این مفهوم را القا کند که گویی او اشتباهی کرده بوده و از آن پشیمان شده است. اما واژهٔ اصلی در زبان عبری به مفهوم، «تغییر دادن نظر یا قصد» است. محققی میگوید: «تغییر در رفتار شخص باعث تغییر داوری خدا میشود.»
مسلّماً این که خدا میتواند نظرش را تغییر دهد، به این معنی نیست که او باید چنین کند. به مواردی در کتاب مقدّس توجه کنید که خدا قصد و نظرش را تغییر نداده است:
خدا اجازه نداد که بالاق باعث شود که او نظرش را تغییر دهد و قوم اسرائیل را لعنت کند و برکت ندهد.—اعداد ۲۳:۱۸-۲۰.
زمانی که بدی در شائول، پادشاه اسرائیل ریشه گرفت، خدا نظرش را برای عزل او از پادشاهی تغییر نداد.—۱سموئیل ۱۵:۲۸، ۲۹.
خدا در خصوص کهانت عیسی مسیح برای همیشه، وعدهاش را عملی خواهد کرد و قصدش را تغییر نخواهد داد.—مزمور ۱۱۰:۴.
این گفتهٔ کتاب مقدّس که خدا هیچ گاه تغییر نخواهد کرد، به چه معنی است؟
در کتاب مقدّس چنین گفته شده است: «من که خداوند هستم، تغییر نمیکنم.» (مَلاکی ۳:۶) همین طور آمده است که خدا «همچون سایههایی نیست که پیوسته در حال جنبش و تغییرند.» (یعقوب ۱:۱۷) این حقیقت، با این موضوع که خدا نظرش را تغییر میدهد، مغایرت ندارد. شخصیت خدا و معیارهای او از محبت و عدالت هیچ گاه تغییر نمیکند. (تَثنیه ۳۲:۴؛ ۱یوحنا ۴:۸) اما او میتواند در زمانهای مختلف فرامین و احکام مختلف بدهد. برای مثال، خدا به داوود پادشاه در خصوص دو جنگ پیدرپی فرامینی متفاوت داد و او در هر دو پیروز شد.—۲سموئیل ۵:۱۸-۲۵.
آیا خدا از آفرینش انسان پشیمان شده است؟
خیر او از آفرینش انسان پشیمان نیست، با این که او متأسف است که اغلب انسانها او را نادیده گرفته و رد کردهاند. در کتاب مقدّس در مورد توصیف شرایط پیش از توفان در زمان نوح گفته شده است: «خداوند از این که انسان را بر زمین ساخته بود، متأسف شد و در دل خود غمگین گشت.» (پیدایش ۶:۶) در این آیه واژهای که «متأسف شد» ترجمه شده است، از واژهای عبری مشتق شده که میتواند به معنی «تغییر نظر دادن» باشد. خدا نظرش را در مورد اکثر انسانها که پیش از توفان میزیستند تغییر داد، چون شریر بودند. (پیدایش ۶:۵، ۱۱) حتی با این که خدا از روش بد زندگیای که آنان در پیش گرفته بودند متأسف و غمگین بود، رفتارش را در مقابل کل نژاد بشر تغییر نداد. در واقع او از طریق نجات نوح و خانوادهاش از توفان، کل نژاد بشر را حفظ کرد.—پیدایش ۸:۲۱؛ ۲پِطرُس ۲:۵، ۹.