آیا کتاب مقدّس میتواند به ما کمک کند تا احساس گناه نکنیم؟
پاسخ کتاب مقدّس
بله. کتاب مقدّس میتواند به ما کمک کند تا با احساس گناه عاقلانه برخورد کنیم. (مزمور ۳۲:۱-۵) اگر مرتکب خطایی شدهایم ولی واقعاً پشیمانیم، خدا ما را میبخشد و کمکمان میکند تا احساس آرامش کنیم. (مزمور ۸۶:۵) کتاب مقدّس نشان میدهد که گاهی احساس گناه میتواند مفید باشد؛ چون ما را از انجام کار نادرست باز میدارد و باعث میشود که در آینده از آن دوری کنیم. (مزمور ۵۱:۱۷؛ امثال ۱۴:۹) با این وجود، کتاب مقدّس توصیه میکند که بیش از حد احساس گناه نداشته باشیم و خود را در نظر خدا بیارزش ندانیم. اگر چنین دیدی نسبت به خود داشته باشیم، ممکن است ‹از شدّت اندوه از پا در آییم.›—۲قُرِنتیان ۲:۷.
چه چیزهایی در ما احساس گناه ایجاد میکند؟
ما ممکن است به دلایل مختلفی احساس گناه کنیم. شاید کسی را که دوستش داریم رنجانده باشیم یا اصولی را که به آن باور داریم زیر پا گذاشته باشیم. گاهی هم شاید بدون آن که مرتکب گناهی شده باشیم، احساس گناه کنیم. برای مثال، اگر انتظارات بیش از حد از خودمان داشته باشیم، احتمال دارد که هر گاه طبق انتظاراتمان رفتار نکنیم، بیجهت احساس گناه کنیم. به این دلیل کتاب مقدّس ما را تشویق میکند تا انتظارات معقولی از خود داشته باشیم.—جامعه ۷:۱۶.
چگونه میتوانم با احساس گناه کنار بیایم؟
اجازه ندهید احساس گناه شما را فلج کند. در عوض، هر آنچه از دستتان بر میآید برای جبران کردن آن انجام دهید. اما چگونه میتوان چنین کرد؟
به خطاهای خود اعتراف کنید. در دعا بخشش یَهُوَه a خدا را بطلبید. (مزمور ۳۸:۱۸؛ لوقا ۱۱:۴) اگر حقیقتاً با احساس پشیمانی توبه کنید و تلاش کنید تا دیگر آن خطا را تکرار نکنید، میتوانید اطمینان داشته باشید که خدا به شما توجه میکند و دعایتان را میشنود. (۲تواریخ ۳۳:۱۳؛ مزمور ۳۴:۱۸) او قلب انسانها را میبیند؛ کاری که ما قادر به انجام آن نیستیم. خدا ‹امین و عادل است و گناهان ما را میبخشد؛› خصوصاً وقتی میبیند که تمام تلاشمان را میکنیم تا آن خطا را تکرار نکنیم.—۱یوحنا ۱:۹؛ امثال ۲۸:۱۳.
البته، اگر کسی را برنجانیم، باید به خطایمان اعتراف کنیم و صادقانه از او عذرخواهی کنیم. شاید این کار آسانی نباشد! برای این منظور باید شجاع و فروتن باشیم. عذرخواهی صادقانه باعث میشود که بار سنگینی از روی دوشمان برداشته شود و صلح و آشتی دوباره بین ما برقرار شود.—مَتّی ۳:۸؛ ۵:۲۳، ۲۴.
روی آیاتی که رحمت خدا را نشان میدهد تعمّق کنید. برای مثال ۱یوحنا ۳:۱۹، ۲۰ را در نظر بگیرید. در آنجا آمده است که ممکن است ‹دلمان ما را محکوم کند،› یعنی دائماً از خودمان انتقاد کنیم و خودمان را لایق محبت خدا ندانیم. اما در این آیه همچنین آمده است که «خدا از دل ما بزرگتر است.» او همه چیز را در مورد ما میداند و احساسات و ضعفهای ما را کاملاً درک میکند. او همچنین میداند که ناکاملیم و تمایل به گناه در وجود ماست. b (مزمور ۵۱:۵) به این دلیل او کسانی را که از خطاهای خود واقعاً پشیمانند، میبخشد.—مزمور ۳۲:۵.
در گذشته زندگی نکنید. در کتاب مقدّس نمونهٔ مردان و زنانی آمده است که از راههای بد خود بازگشتند. به عنوان مثال میتوان به سولُس تارسوسی که بعدها پولُس رسول نام گرفت اشاره کرد. او به عنوان یک فَریسی به آزار و اذیت پیروان عیسی میپرداخت. (اعمال ۸:۳؛ ۹:۱، ۲، ۱۱) اما زمانی که متوجه شد در واقع با خدا و مسیح مخالفت میکند، توبه کرد و از راههای بد خود بازگشت و مسیحیای نمونه شد. البته پولُس عمیقاً از رفتارهای گذشتهٔ خود پشیمان بود اما در گذشته زندگی نمیکرد. او از رحمت عظیم خدا نسبت به خود آگاه بود و مبشّری غیور شد. او هیچ گاه امید زندگی ابدی را از دست نداد.—فیلیپیان ۳:۱۳، ۱۴.
آیات کتاب مقدّس در رابطه با احساس گناه و بخشش
مزمور ۵۱:۱۷: «خدایا، دل شکسته و توبهکار را خوار نخواهی شمرد.»
مفهوم آن: اگر از خطاهای خود واقعاً پشیمانید و توبه کردهاید خدا رحمت نشان میدهد و شما را رد نمیکند.
امثال ۲۸:۱۳: «هر که نافرمانیهای خود را بپوشاند، کامیاب نخواهد شد، اما هر که آنها را اعتراف کند و ترک نماید، رحمت خواهد یافت.»
مفهوم آن: اگر به گناهان خود پیش خدا اعتراف کنیم و دیگر آن را تکرار نکنیم او ما را میبخشد.
اِرْمیا ۳۱:۳۴: «تقصیر ایشان را خواهم آمرزید و گناهشان را دیگر به یاد نخواهم آورد.»
مفهوم آن: هنگامی که خدا گناهان ما را میبخشد، دیگر به آن اشاره نمیکند. او واقعاً ما را میبخشد.
b تمایل به گناه از اولین انسان یعنی آدم به ما به ارث رسیده است. آدم و حوّا بر ضدّ خدا گناه کردند، در نتیجه زندگی کاملشان را از دست دادند و ناکاملی به فرزندانشان به ارث رسید.—پیدایش ۳:۱۷-۱۹؛ رومیان ۵:۱۲.