مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

کتاب مقدّس چگونه به باب‌ها و آیات تقسیم‌بندی شد؟‏

کتاب مقدّس چگونه به باب‌ها و آیات تقسیم‌بندی شد؟‏

تصوّر کنید که شما یکی از مسیحیان قرن اول هستید و جماعتتان نامه‌ای از پولُس رسول دریافت می‌کند.‏ وقتی که نامه در جماعت خوانده می‌شود،‏ متوجه می‌شوید که پولُس چندین بار از «نوشته‌های مقدّس» یا همان نوشته‌های عبری،‏ نقل‌قول کرده است.‏ (‏۲تیموتائوس ۳:‏۱۵‏)‏ شاید بخواهید نقل‌قول‌های پولُس را در نوشته‌های عبری پیدا کنید.‏ اما در آن زمان این کار آسانی نبود.‏ چرا؟‏

کتاب مقدّس بدون باب و آیه

عکس پایین صفحه،‏ یکی از دست‌نوشته‌های کتاب مقدّس در زمان پولُس را نشان می‌دهد.‏ این نوشته قسمتی از کتاب اِشَعْیا می‌باشد که از طومارهای دریای مرده گرفته شده است.‏ این دست‌نوشته متونی به هم پیوسته و فاقد نقطه‌گذاری است و شماره‌گذاری باب و آیه که ما امروزه استفاده می‌کنیم،‏ در آن دیده نمی‌شود.‏

نگارندگان کتاب مقدّس پیامی را که از خدا دریافت کرده بودند،‏ بر اساس باب و آیه تقسیم‌بندی نکردند؛‏ بلکه آن را به طور کامل و بدون تقسیم‌بندی به قلم آوردند.‏ بدین شکل مردم نیز می‌توانستند پیام خدا را به طور کامل دریافت کنند.‏ این دقیقاً مانند زمانی است که شما نامهٔ مهمی را از کسی که دوستش دارید،‏ دریافت می‌کنید.‏ مطمئناً به خواندن چند خط اول اکتفا نمی‌کنید و نامه را تا انتها می‌خوانید.‏

با این حال نداشتن باب و آیه در متون نوشته شده،‏ باعث بروز مشکلاتی می‌شد.‏ پولُس رسول برای نقل‌قول از نوشته‌های عبری،‏ تنها می‌توانست از عباراتی همچون «چنان که نوشته شده است» یا «همان طور که اِشَعْیا پیشگویی کرد،‏» استفاده کند.‏ (‏رومیان ۳:‏۱۰؛‏ ۹:‏۲۹‏)‏ همچنین یافتن این نقل‌قول‌ها برای کسانی که بر «نوشته‌های مقدّس» تسلّط کامل نداشتند،‏ کار آسانی نبود.‏

علاوه بر این،‏ «نوشته‌های مقدّس» تنها یک پیام کوتاه از طرف خدا نبود.‏ این نوشته‌ها در انتهای قرن اول میلادی به شکل مجموعه‌ای متشکل از ۶۶ کتاب مجزا درآمد.‏ بنابراین داشتن تقسیمات باب و آیه امروزه کار را برای مردم آسان‌تر کرده است؛‏ زیرا آنان به راحتی می‌توانند بخش‌های مختلف را در کتاب مقدّس منجمله نقل‌قول‌های پولُس در نامه‌هایش،‏ بیابند.‏

حال،‏ این سؤال مطرح می‌شود که ‹چه کسی کتاب مقدّس را به باب‌ها و آیات تقسیم‌بندی کرد؟‏›‏

تقسیم‌بندی باب‌ها

یک کشیش انگلیسی به نام استیفان لَنگتِن که بعدها به مقام اُسقف اعظم شهر کنتِربری منصوب شد،‏ در اوایل قرن ۱۳ میلادی،‏ کتاب مقدّس را به باب‌ها تقسیم‌بندی کرد.‏ او در آن زمان استاد دانشگاه پاریس در فرانسه بود.‏

پیش از دوران لَنگتِن،‏ محققان به طرق مختلف کتاب مقدّس را به باب‌ها یا بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده بودند.‏ از قرار معلوم هدف آنان این بود که مردم راحت‌تر بتوانند عباراتی مشخص را در کلام خدا بیابند.‏ برای نمونه در کتاب اِشَعْیا که ۶۶ باب دارد،‏ یافتن یک عبارت مشخص در یک باب به مراتب آسان‌تر از یافتن همان عبارت در کل کتاب اِشَعْیا است.‏

با این حال،‏ این تغییرات باعث بروز مشکل شد.‏ محققان،‏ کتاب مقدّس را به شکل‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرده بودند که با هم هماهنگی نداشت.‏ برای نمونه انجیل مَرقُس که ۱۶ باب دارد،‏ در یکی از آن تقسیم‌بندی‌ها حدوداً به ۵۰ باب تقسیم شده بود.‏ در دوران لَنگتِن،‏ دانشجویان از کشورهای مختلف به پاریس می‌رفتند.‏ کتاب مقدّسی که هر یک از آنان به همراه داشت به شکلی متفاوت تقسیم‌بندی شده بود.‏ به همین دلیل اساتید و دانشجویان نمی‌توانستند به راحتی توضیح دهند که در رابطه با کدام بخش از کتاب مقدّس صحبت می‌کنند.‏

بنابراین لَنگتِن کتاب مقدّس را به شکلی جدید بر اساس باب‌ها تقسیم‌بندی کرد.‏ در کتاب «تاریخچهٔ کتاب مقدّس»‏ * آمده است که این تقسیم‌بندی «نظر خوانندگان و نویسندگان را جلب کرد .‏ .‏ .‏ و به سرعت در سراسر اروپا ترویج یافت.‏» امروزه شماره‌گذاری باب‌ها در اکثر نسخه‌های کتاب مقدّس،‏ مطابق با سیستم شماره‌گذاری لَنگتِن است.‏

تقسیم‌بندی آیات

حدود ۳۰۰ سال بعد یعنی در اواسط قرن شانزدهم،‏ یک متخصص سرشناس در صنعت چاپ به نام رابرت اِستین به این نتیجه رسید که داشتن سیستمی یکپارچه برای شماره‌گذاری باب و آیه،‏ مطالعهٔ کلام خدا را آسان‌تر خواهد کرد.‏ هدف او ترویج مطالعهٔ کتاب مقدّس بود.‏

البته تقسیم‌بندی کتاب مقدّس بر اساس آیات،‏ قبل از دوران اِستین آغاز شده بود.‏ برای مثال،‏ چند قرن پیش از آن،‏ کاتبان یهودی،‏ بخش عبری کتاب مقدّس را که عهد عتیق نیز نامیده می‌شود،‏ بر اساس آیات شماره‌گذاری کرده بودند.‏ با این حال هنوز سیستم یکپارچه‌ای برای شماره‌گذاری آیات وجود نداشت.‏

اِستین بخش یونانی کتاب مقدّس را که عهد جدید نیز نامیده می‌شود،‏ بر اساس آیات شماره‌گذاری کرد.‏ سپس شماره‌گذاری بخش عبری را با سیستم شماره‌گذاری خود هماهنگ کرد و به این شکل سیستمی یکپارچه به وجود آورد.‏ او در سال ۱۵۵۳ اولین کتاب مقدّس را که شامل عهد قدیم و عهد جدید بود،‏ به زبان فرانسوی منتشر کرد.‏ امروزه شماره‌گذاری باب‌ها و آیات در اکثر نسخه‌های کتاب مقدّس،‏ مطابق با سیستم شماره‌گذاری اِستین است.‏ البته این تغییرات مورد پسند همه واقع نشد زیرا برخی بر این باور بودند که متن کتاب مقدّس به قسمت‌هایی مجزا تقسیم شده است.‏ با این حال این تقسیم‌بندی مورد قبول متخصصین صنعت چاپ واقع شد و به چاپ رسید.‏

مزیتی برای خوانندگان کلام خدا

شماره‌گذاری باب‌ها و آیات در کتاب مقدّس،‏ به هر آیه یک آدرس مشخص می‌دهد.‏ با این که این تقسیم‌بندی از طرف خدا الهام نشده است و متون کتاب مقدّس را تفکیک می‌کند،‏ اما یافتن محل دقیق عبارات را برای ما آسان‌تر کرده است.‏ همچنین این امکان را فراهم کرده که آیات مورد علاقه‌مان را راحت‌تر به دیگران نشان دهیم.‏

اگرچه با این سیستم شماره‌گذاری،‏ یافتن یک آیهٔ خاص به مراتب راحت‌تر شده است،‏ اما نباید فراموش کرد که پیام خدا در کل کتاب مقدّس گنجانده شده است،‏ نه تنها در یک آیه.‏ بنابراین برای این که پیام خدا را کاملاً درک کنیم،‏ باید خود را عادت دهیم که بجای خواندن تنها یک یا چند آیه،‏ کل متن را بخوانیم.‏ به این شکل می‌توانیم با نوشته‌های مقدّس آشنایی بیشتری پیدا کنیم؛‏ ‹نوشته‌هایی که قادر است به ما حکمت بخشد تا .‏ .‏ .‏ نجات یابیم.‏›—‏۲تیموتائوس ۳:‏۱۵‏.‏

^ بند 13 به فارسی ترجمه نشده است.‏