۱،‏ ۲.‏ الف)‏ برخی از برادران و خواهران ما با چه سختی‌هایی روبرو هستند؟‏ ب)‏ چه سؤالاتی مطرح می‌شود؟‏

برادری به نام لی‌جِی می‌گوید:‏ «وقتی جنگ داخلی در بوروندی شروع شد،‏ من و خانواده‌ام در مجمع بودیم.‏ می‌دیدیم که چطور مردم به این طرف و آن طرف می‌دویدند و به آنان شلیک می‌شد.‏ والدینم و ما بچه‌ها که ۱۱ برادر و خواهر بودیم،‏ فقط با کمی وسایل که بر پشت خود داشتیم،‏ برای نجات جان‌مان فرار کردیم.‏ برخی از اعضای خانواده‌ام پس از ۱۶۰۰ کیلومتر سفر،‏ سرانجام توانستند خود را به اردوگاه پناهندگی در مالاوی برسانند.‏ بقیهٔ ما در جاهای مختلف پراکنده شدیم.‏»‏

^۲ در سراسر جهان،‏ بیش از ۶۵٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر به دلیل جنگ یا آزار و اذیت از شهر و وطن خود گریخته‌اند و به جاهای دیگر پناه برده‌اند.‏ این بالاترین شمار پناهندگان است که تا کنون گزارش شده است.‏ * در میان این پناهندگان هزاران شاهد یَهُوَه نیز وجود دارند.‏ بسیاری از آنان عزیزانشان را و تقریباً همهٔ دارایی‌شان را از دست داده‌اند.‏ آنان با چه مشکلات دیگری روبرو شده‌اند؟‏ ما چگونه می‌توانیم به این برادران و خواهران‌مان کمک کنیم تا  یَهُوَه خدا را با شادی خدمت کنند؟‏ (‏مز ۱۰۰:‏۲‏)‏ چگونه می‌توانیم به پناهندگانی که هنوز شناختی در مورد یَهُوَه خدا ندارند،‏ به طور مؤثر موعظه کنیم؟‏

۳.‏ چرا عیسی و بسیاری از شاگردانش پناهنده شدند؟‏

^۳ پس از این که فرشتهٔ یَهُوَه به یوسف هشدار داد که هیرودیس پادشاه قصد دارد عیسی را بکشد،‏ یوسف و خانواده‌اش به مصر گریختند و در آنجا پناهنده شدند.‏ آنان تا زمان مرگ هیرودیس در آنجا ماندند.‏ (‏مت ۲:‏۱۳،‏ ۱۴،‏ ۱۹-‏۲۱‏)‏ چند دهه پس از آن،‏ نخستین شاگردان عیسی به دلیل آزار و اذیت،‏ «در سراسر یهودیه و سامره پراکنده شدند.‏» (‏اعما ۸:‏۱‏)‏ عیسی پیش‌بینی کرده بود که بسیاری از پیروانش مجبور به ترک خانه و محل زندگی‌شان خواهند شد.‏ او گفت:‏ «هنگامی که مردم شهری به شما اذیت و آزار رسانند،‏ به شهری دیگر بگریزید.‏» (‏مت ۱۰:‏۲۳‏)‏ فرار به هر دلیلی که باشد،‏ آسان نیست.‏

۴،‏ ۵.‏ الف)‏  پناهندگان هنگام فرار با چه خطراتی مواجه هستند؟‏ ب)‏ هنگام زندگی در اردوگاه پناهندگی چه خطراتی آنان را تهدید می‌کند؟‏

^۴ پناهندگان نه تنها هنگام فرار،‏ بلکه هنگام زندگی در اردوگاه پناهندگی نیز با خطراتی روبرو می‌شوند.‏ گاد برادر کوچک‌تر لی‌جِی می‌گوید:‏ «ما هفته‌ها پیاده راه رفتیم و در طی سفرمان به صدها جسد برخوردیم.‏ من فقط ۱۲ سال داشتم.‏ پاهایم چنان ورم کرده بود که به خانواده‌ام گفتم مرا همان‌جا بگذارند و به سفرشان ادامه دهند.‏ پدرم که نمی‌خواست مرا به دست شورشیان رها کند،‏ مرا حمل کرد.‏ ما برای نجات جانمان هر روز به یَهُوَه دعا کرده به او توکل می‌کردیم.‏ گاه خوراک ما فقط اَنبِه بود که در طول راه از درختان می‌چیدیم.‏»—‏فیلیپ ۴:‏۱۲،‏ ۱۳‏.‏

^۵ اکثر اعضای خانوادهٔ لی‌جِی سال‌ها در اردوگاه‌های پناهندگی سازمان ملل به سر بردند.‏ اما در آنجا نیز امنیت نداشتند.‏ لی‌جِی که اکنون سرپرست حوزه است می‌گوید:‏ «اکثر مردم کار نداشتند.‏ غیبت می‌کردند،‏ میگسار بودند،‏ قمار و دزدی می‌کردند و مرتکب اعمال غیراخلاقی می‌شدند.‏» شاهدانی که در این اردوگاه‌ها زندگی می‌کردند برای مقابله با تأثیرات بد،‏ باید خود را کاملاً وقف فعالیت‌های روحانی می‌کردند.‏ (‏عبر ۶:‏۱۱،‏ ۱۲؛‏ ۱۰:‏۲۴،‏ ۲۵‏)‏ آنان برای حفظ سلامت روحانی خود از زمانشان به خوبی استفاده کردند و بسیاری به خدمت پیشگامی پرداختند.‏ آنان با تعمّق بر این که اقامت اسرائیلیان در بیابان سرانجام به پایان رسید،‏ امیدوار می‌شدند که اقامت آنان نیز در اردوگاه پناهندگی روزی به پایان خواهد رسید.‏—‏۲قر ۴:‏۱۸‏.‏

۶،‏ ۷.‏ الف)‏ محبت به یَهُوَه،‏ چطور ما را برمی‌انگیزد که به هم‌ایمانان نیازمندمان کمک کنیم؟‏ ب)‏ نمونه‌ای ذکر کنید.‏

^۶ محبت به خدا ما را برمی‌انگیزد تا به یکدیگر محبت کنیم،‏ به‌ویژه در شرایط سخت.‏ ‏(‏۱یوحنا ۳:‏۱۷،‏ ۱۸ خوانده شود.‏)‏ وقتی مسیحیان قرن اول در یهودیه با قحطی مواجه شدند،‏ جماعت به کمک آنان شتافت.‏ (‏اعما ۱۱:‏۲۸،‏ ۲۹‏)‏ پولُس و پِطرُس نیز که از رسولان بودند،‏ مسیحیان را ترغیب کردند که مهمان‌نواز باشند.‏ (‏روم ۱۲:‏۱۳؛‏ ۱پطر ۴:‏۹‏)‏ اگر مسیحیان باید نسبت به برادران و خواهران خود مهمان‌نواز باشند،‏ چقدر بیشتر باید هم‌ایمانانی را که جانشان در خطر است یا به خاطر ایمانشان تحت آزار و اذیت قرار گرفته‌اند،‏ با آغوش باز بپذیرند.‏—‏امثال ۳:‏۲۷ خوانده شود.‏ *

^۷ اخیراً هزاران شاهد یَهُوَه،‏ مرد،‏ زن و کودک به دلیل جنگ و آزار و اذیتی که در شرق کشور اوکراین وجود داشت،‏ مجبور به فرار شدند.‏ متأسفانه برخی جان خود را از دست دادند.‏ اما برادران و خواهران در قسمت‌های دیگر اوکراین بسیاری را با آغوش باز پذیرفتند و برای بسیاری دیگر سرپناهی از سوی هم‌ایمانانشان در روسیه فراهم شد.‏ این برادران و خواهران پناهنده،‏ هم در اوکراین و هم در روسیه با بی‌طرفی سیاسی نشان دادند که «به دنیا تعلّق» ندارند و غیورانه همچنان ‹بشارت کلام خدا را اعلام می‌کنند.‏›—‏یو ۱۵:‏۱۹؛‏ اعما ۸:‏۴‏.‏

۸،‏ ۹.‏ الف)‏ پناهندگان ممکن است در کشور جدید با چه مشکلاتی روبرو شوند؟‏ ب)‏ چرا باید برای یاری رساندن به پناهندگان صبور باشیم و محترمانه با آنان رفتار کنیم؟‏

^۸ برخی در داخل کشور خود به جایی دیگر فرار می‌کنند،‏ در حالی که برخی دیگر مجبور شده‌اند به کشوری دیگر و محیطی کاملاً ناآشنا پناه ببرند.‏ شاید دولت‌ها تا حدّی خوراک،‏ پوشاک و سرپناه برایشان فراهم کنند،‏ اما ممکن است غذاهای جدید به طبع آنان سازگار نباشد.‏ پناهندگانی که از مناطق گرمسیر هستند،‏ هنگامی که برای اولین بار با هوای سرد روبرو می‌شوند،‏ شاید ندانند چگونه باید لباس بپوشند.‏ اگر آنان از مناطق روستایی باشند،‏ نمی‌دانند چگونه باید از لوازم خانگی مدرن استفاده کنند.‏

^۹ برخی دولت‌ها تدارکاتی برای پناهندگان فراهم دیده‌اند که آنان بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند.‏ با این حال،‏ اغلب انتظار می‌رود که پناهندگان بعد از چند ماه به دولت وابسته نبوده،‏ خودکفا شوند.‏ چنین تغییری می‌تواند برای آنان بسیار دشوار باشد.‏ تصوّرش را بکنید که آنان نه تنها باید زبانی جدید یاد بگیرید،‏ بلکه باید همزمان خود را با قوانین و رسوم جدید در آن کشور تطبیق دهند؛‏ قوانینی همچون پرداخت مالیات یا قبض‌ها،‏ قوانین مدارس و تربیت فرزندان،‏ وقت‌شناسی و طرز رفتار با دیگران.‏ آیا می‌توانید برای یاری رساندن به برادران و خواهرانی که با چنین مشکلاتی روبرویند،‏ صبور باشید و محترمانه با آنان رفتار کنید؟‏—‏فیلیپ ۲:‏۳،‏ ۴‏.‏

۱۰.‏ چگونه می‌توانیم ایمان پناهندگان را تقویت کنیم؟‏ (‏تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.‏)‏

^۱۰ علاوه بر این،‏ مقامات دولتی گاه وضعیت را چنان برای پناهندگان هم‌ایمانمان سخت می‌کنند که شرکت در فعالیت‌های روحانی برایشان دشوار می‌شود.‏ برخی مؤسسات دولتی آنان را مجبور کرده‌اند تا شغلی را بپذیرند که مانع شرکت در جلسات جماعت می‌شود.‏ آنان را تهدید کرده‌اند که اگر شغل پیشنهادشده را نپذیرند،‏ حمایت‌ها و کمک‌های مالی را قطع می‌کنند و یا درخواست پناهندگی‌شان را نمی‌پذیرند.‏ برخی برادران و خواهران به دلیل ترس و درماندگی با چنین فشارهایی سازش کرده‌اند.‏ از این رو،‏ اگر هم‌ایمانانی به شهر یا کشورمان پناهنده شده‌اند،‏ لازم است که هر چه زودتر از آنان دیدن کنیم.‏ وقتی آنان توجه،‏ علاقه،‏ همدردی و کمک‌های ما را ببینند،‏ ایمانشان تقویت می‌شود.‏—‏امث ۱۲:‏۲۵؛‏ ۱۷:‏۱۷‏.‏

۱۱.‏ الف)‏ نخستین کاری که باید برای پناهندگان انجام داد،‏ چیست؟‏ ب)‏ چرا مهم است که پناهندگان قدردانی خود را نشان دهند؟‏

^۱۱ نخست باید خوراک،‏ پوشاک و نیازهای اساسی هم‌ایمانانمان را تأمین کنیم.‏ * حتی انجام کاری کوچک،‏ همچون هدیه دادن کراواتی به یک برادر،‏ برای او بسیار باارزش است.‏ وقتی پناهندگان از میزبان خود قدردانند و توقع زیادی ندارند،‏ باعث می‌شوند که میزبان شادی حاصل از بخشیدن را بچشد.‏ البته ممکن است سخاوتمندی و کمک‌های مالی دیگران در درازمدت باعث شود که پناهندگان خود را بی‌ارزش حس کنند و به رابطهٔ آنان با هم‌ایمانانشان آسیب برساند.‏ (‏۲تسا ۳:‏۷-‏۱۰‏)‏ اما نباید فراموش کرد که آنان به کمک‌های ما نیازمندند.‏

۱۲،‏ ۱۳.‏ الف)‏ چطور می‌توانیم به پناهندگان یاری رسانیم؟‏ ب)‏ نمونه‌ای ذکر کنید.‏

^۱۲ یاری رساندن به پناهندگان تنها شامل کمک‌های مالی نیست.‏ آنان نیاز دارند که برایشان وقت بگذاریم و به آنان علاقه و توجه نشان دهیم.‏ برای مثال می‌توانیم به آنان نشان دهیم که چطور از وسایل نقلیهٔ عمومی استفاده کنند،‏ یا چطور غذاهایی سالم و ارزان فراهم کنند.‏ شاید بتوانیم به آنان یاری رسانیم که  ابزارآلاتی مانند ماشین چمن‌زنی یا چرخ خیاطی تهیه کنند تا بتوانند برای خود درآمدی داشته باشند.‏ از همه مهم‌تر،‏ می‌توانیم به آنان کمک کنیم که به جماعت جدیدشان عادت کنند.‏ شاید بتوانیم برای رفت‌وآمد به جلسات به آنان یاری رسانیم یا با آنان به خدمت موعظه برویم و برایشان توضیح دهیم که چطور در محدودهٔ جدید پیام پادشاهی را به مردم اعلام کنند.‏

^۱۳ هنگامی که چهار نوجوان پناهنده به جماعت جدیدشان رفتند،‏ پیران جماعت به آنان آموختند که چطور رانندگی کنند،‏ تایپ کنند و پیشینهٔ شغلی خود را بنویسند.‏ همچنین به آنان کمک کردند که برای خدمت به یَهُوَه بهتر برنامه‌ریزی کنند.‏ (‏غلا ۶:‏۱۰‏)‏ چیزی نگذشت که آن چهار نوجوان خدمت پیشگامی را شروع کردند.‏ راهنمایی‌های پیران جماعت و تلاش‌های خودشان باعث شد که از نظر روحانی پیشرفت کنند و از تأثیرات مخرّب دنیای شیطان در امان باشند.‏

۱۴.‏ الف)‏ پناهندگان باید با چه چیز مقابله کنند؟‏ ب)‏ نمونه‌ای ذکر کنید.‏

^۱۴ پناهندگان مسیحی نیز مانند مسیحیان دیگر باید با مادی‌گرایی مقابله کنند و به رابطه‌شان با یَهُوَه خدا اولویت دهند.‏ * لی‌جِی و برادران و خواهرانش که در ابتدای مقاله به آنان اشاره شد،‏ هنگام فرار درس مهمی از پدرشان آموختند.‏ لی‌جِی می‌گوید:‏ «او وسایل غیرضروری اندکی را که داشتیم یکی‌یکی دور انداخت.‏ در آخر کیف خالی را به ما نشان داد و با لبخندی گفت:‏ ‹می‌بینید؟‏ به هیچ کدام نیاز نداشتیم!‏›»—‏۱تیموتائوس ۶:‏۸ خوانده شود.‏

۱۵،‏ ۱۶.‏ الف)‏ چگونه می‌توانیم از لحاظ روحانی هم‌ایمانانمان را تقویت کنیم؟‏ ب)‏ چطور می‌توانیم از لحاظ عاطفی به آنان یاری رسانیم؟‏

^۱۵ پناهندگان بیش از کمک‌های مالی،‏ نیاز دارند که از لحاظ روحانی و عاطفی حمایت شوند.‏ (‏مت ۴:‏۴‏)‏ پیران جماعت می‌توانند نشریاتی به زبان آنان برایشان فراهم کنند یا به آنان یاری رسانند که با برادران هم‌زبان خود تماس داشته باشند.‏ بسیاری از پناهندگان مجبور شده‌اند کانون گرم خانواده،‏ جامعه و جماعتشان را ترک کنند.‏ آنان نیاز دارند که محبت یَهُوَه خدا و همدردی و دلسوزی هم‌ایمانانشان را حس کنند؛‏ در غیر این صورت ممکن است به خویشاوندان غیرهم‌ایمان یا هم‌وطنان خود که فرهنگی مشابه دارند،‏ جذب شوند.‏ (‏۱قر ۱۵:‏۳۳‏)‏ پس اگر با آنان طوری رفتار کنیم که در جماعت احساس غریبی نکنند و خود را عضوی از جماعت بدانند،‏ در واقع این افتخار را داشته‌ایم که مانند یَهُوَه خدا ‹غریبان را محافظت کنیم.‏›—‏مز ۱۴۶:‏۹‏.‏

 ^۱۶ برخی از پناهندگان،‏ مانند عیسی و خانواده‌اش،‏ تا زمانی که تغییری در حکومت ایجاد نشود،‏ نمی‌توانند به وطن خود بازگردند.‏ لی‌جِی می‌گوید:‏ «بسیاری از والدین که شاهد بوده‌اند اعضای خانواده‌شان مورد تجاوز قرار گرفته یا کشته شده‌اند،‏ حاضر نیستند فرزندانشان را به جایی که چنین اتفاقات وحشتناکی رخ داده،‏ بازگردانند.‏» برادران برای کمک به پناهندگانی که این چنین از لحاظ عاطفی صدمه دیده‌اند،‏ باید از خود ‹همدردی،‏ مهر برادرانه،‏ دلسوزی و فروتنی› نشان دهند.‏ (‏۱پطر ۳:‏۸‏)‏ برخی از پناهندگان به دلیل آزار و اذیت‌ها گوشه‌گیر و منزوی شده‌اند و از این که در مورد سختی‌هایشان صحبت کنند،‏ به خصوص در حضور فرزندانشان احساس سرافکندگی می‌کنند.‏ بجاست هر یک از ما از خود بپرسد،‏ ‹اگر من در آن شرایط بودم،‏ دوست داشتم دیگران با من چطور برخورد کنند؟‏›—‏مت ۷:‏۱۲‏.‏

۱۷.‏ چرا موعظه به پناهندگان آنان را دلگرم می‌سازد؟‏

^۱۷ امروزه بسیاری از پناهندگان از کشورهایی هستند که فعالیت موعظه در آنجا ممنوع یا محدود است.‏ شاهدان یَهُوَه در کشورهایی که پناهندگان را می‌پذیرند با غیرت تمام می‌کوشند که به پناهندگان موعظه کنند.‏ بسیاری از این پناهندگان «پیام پادشاهی» را برای اولین بار در این کشورها می‌شنوند.‏ (‏مت ۱۳:‏۱۹،‏ ۲۳‏)‏ این «گرانباران» در جلسات شاهدان یَهُوَه آرامش و دلگرمی می‌یابند و اذعان می‌کنند که «خدا در میان شماست.‏»—‏مت ۱۱:‏۲۸-‏۳۰؛‏ ۱قر ۱۴:‏۲۵‏.‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ هنگام موعظه به پناهندگان چطور می‌توانیم با حکمت عمل کنیم؟‏

^۱۸ برای موعظه به پناهندگان ضروری است که «هوشیار» و «عاقل» باشیم.‏ (‏مت ۱۰:‏۱۶؛‏ امث ۲۲:‏۳‏)‏ هنگامی که آنان در مورد مشکلات و نگرانی‌هایشان صحبت می‌کنند،‏ باید با صبر و حوصله به آنان گوش دهیم و در مورد سیاست با آنان صحبت نکنیم،‏ به راهنمایی‌های دفتر شعبه و مقامات محلی در این زمینه توجه کنیم و خودمان یا دیگران را به خطر نیندازیم.‏ باید در مورد فرهنگ و اعتقادات پناهندگان اطلاعاتی کسب کنیم و به آن احترام بگذاریم.‏ برای مثال،‏ مردم برخی کشورها معتقدند که زنان باید پوششی خاص بر تن کنند.‏ هنگام موعظه به این پناهندگان باید طوری لباس بپوشیم که تا حد ممکن باعث رنجش و آزردگی آنان نشویم.‏

^۱۹ مانند حکایت عیسی در مورد سامری نوع‌دوست،‏ ما نیز می‌خواهیم به افراد مصیبت‌زده،‏ حتی اگر شاهد یَهُوَه نباشند کمک کنیم.‏ (‏لو ۱۰:‏۳۳-‏۳۷‏)‏ بهترین راه کمک به آنان این است که خبر خوش را به آنان اعلام کنیم.‏ یک پیر جماعت که به پناهندگان بسیاری یاری رسانده است می‌گوید:‏ «مهم است که از ابتدا به آنان بگوییم ما شاهدان یَهُوَه هستیم و هدف اصلی‌مان این است که از لحاظ روحانی به آنان کمک کنیم،‏ نه از لحاظ مالی.‏ در غیر این صورت ممکن است برخی از آنان تنها به‌خاطر نفع شخصی با ما معاشرت کنند.‏»‏

۲۰،‏ ۲۱.‏ الف)‏ محبت به پناهندگان چه نتایج خوبی خواهد داشت؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعد چه موضوعی را بررسی می‌کنیم؟‏

^۲۰ محبت به «غریبان» نتایج خوبی خواهد داشت.‏ خواهری می‌گوید که خانواده‌اش به دلیل آزار و اذیتی که در اریتره وجود داشت از آنجا فرار کردند.‏ چهار تا از فرزندانش بعد از یک سفر خسته‌کنندهٔ هشت‌روزه در صحرا به کشور سودان رسیدند.‏ او می‌گوید:‏ «برادران در آنجا با آنان مثل اعضای خانواده‌شان رفتار می‌کردند.‏ آنان برای فرزندانم خوراک،‏ پوشاک و سرپناه تهیه کردند؛‏ و برای رفت و آمد آنان نیز تدارکاتی دیدند.‏ به راستی غیر از شاهدان یَهُوَه چه گروه دیگری افراد غریبه را در خانهٔ خود می‌پذیرند،‏ آن هم تنها به این دلیل که خدایی مشترک را می‌پرستند؟‏»—‏یوحنا ۱۳:‏۳۵ خوانده شود.‏

^۲۱ حال در مورد فرزندان پناهنده یا مهاجری که به همراه والدینشان به کشوری جدید نقل‌مکان می‌کنند چه می‌توان گفت؟‏ در مقالهٔ بعد بررسی می‌کنیم که چطور می‌توانیم به آنان کمک کنیم تا یَهُوَه را با شادی خدمت کنند.‏