«کلام خدا تا ابد باقی میماند»
«علف میخشکد و گُل میپژمُرَد، اما کلام خدای ما تا ابد باقی میماند.»—اِشَعْیا ۴۰:۸.
۱، ۲. الف) زندگی ما بدون کتاب مقدّس چگونه میشد؟ ب) در چه صورتی میتوانیم از کتاب مقدّس فایده ببریم؟
تصوّر کنید که زندگیتان بدون کتاب مقدّس چگونه میشد. در آن صورت از کجا میتوانستید برای امور زندگیتان نصایحی قابل اعتماد پیدا کنید؟ یا چطور میتوانستید پاسخهای قانعکنندهای برای سؤالات مهم زندگی بیابید؟ سؤالهایی دربارهٔ خدا، مقصود از زندگی و آینده. همچنین نمیدانستید که خدا در گذشته چه رفتاری با انسانها داشته است.
۲ جای خوشحالی است که ما در چنین موقعیتی قرار نگرفتهایم، چون یَهُوَه خدا کلامش یعنی کتاب مقدّس را به ما داده است. او همچنین وعده داده است که کلامش تا ابد باقی و محفوظ میماند. پِطرُس رسول در این خصوص از اِشَعْیا ۴۰:۸ نقلقول کرد. البته سخنان پِطرُس در رابطه با خود کتاب مقدّس نبود، بلکه در مورد کلام خدا یا محتوای کتاب مقدّس بود. (۱پِطرُس ۱:۲۴، ۲۵ خوانده شود.) برای این که بتوانیم از کتاب مقدّس فایده ببریم باید آن را به زبان خودمان بخوانیم. آنانی که کلام خدا را حقیقتاً دوست دارند به اهمیت این موضوع پی بردهاند. از این رو برخی اشخاص صادق طی قرنها تلاش بسیار کردند که با وجود مشکلات و مخالفتهای شدید، کتاب مقدّس را ترجمه کنند و در دسترس عموم قرار دهند. هدف آنان این بود که مطابق با خواست یَهُوَه «همگان نجات یابند و به معرفت حقیقت نایل گردند.»—۱تیمو ۲:۳، ۴.
۳. در این مقاله چه موضوعاتی را بررسی خواهیم کرد؟ (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.)
۳ در این مقاله بررسی میکنیم که چگونه کلام خدا با وجود عوامل زیر محفوظ مانده است: ۱) تغییر تدریجی زبان، ۲) تحوّلات سیاسی که سبب تغییراتی در زبان رایج مردم میشد و ۳) مخالفت با ترجمهٔ کتاب مقدّس. بررسی این نکات به ما کمک میکند که ارزش بیشتری برای کتاب مقدّس قائل باشیم. همچنین عشق و محبتمان به یَهُوَه که کتاب مقدّس را برای فایدهٔ ما فراهم دید، بیشتر خواهد شد.—میکا ۴:۲؛ روم ۱۵:۴.
تغییر تدریجی زبان
۴. الف) گذر زمان چه تأثیری بر زبانها دارد؟ ب) چه چیز نشان میدهد که خدا تبعیض قائل نمیشود و این موضوع چه تأثیری بر شما دارد؟
۴ هر زبانی به مرور زمان تغییر میکند. ممکن است مفهوم اصطلاحات و کلمات کاملاً تغییر کند. شاید در زبان خودتان نیز به این موضوع توجه کرده باشید. این امر در مورد زبانهای عبری و یونانی نیز صدق میکند که اکثر بخشهای کتاب مقدّس به این زبانها نوشته شد. زبانهای عبری و یونانی مدرن با زبانهای عبری و یونانی باستان تفاوت بسیاری دارد. از این رو اکثر مردم برای درک کتاب مقدّس نیاز به ترجمهٔ آن دارند، حتی آنانی که با زبان عبری یا یونانی مدرن آشنا هستند. برخی فکر میکنند که اگر زبانهای عبری و یونانی باستان را بیاموزند، کتاب مقدّس را بهتر درک خواهند کرد. اما این کار چندان مفید نیست. * از این رو باید بسیار قدردان باشیم که کل کتاب مقدّس یا بخشهایی از آن تقریباً به ۳۰۰۰ زبان ترجمه شده است. حقیقتاً که یَهُوَه میخواهد همهٔ مردم «از هر ملت و طایفه و زبان» از کلام او بهره ببرند. (مکاشفه ۱۴:۶ خوانده شود.) به حتم دانستن این که پدر آسمانیمان تبعیض قائل نیست و به همهٔ انسانها محبت دارد، ما را به او نزدیکتر میسازد.—اعما ۱۰:۳۴.
۵. چرا ترجمهٔ کینگ جیمز یکی از ترجمههای مهم کتاب مقدّس بوده است؟
۵ تغییر تدریجی زبان درک ترجمههای کتاب مقدّس را سختتر میکند. ترجمهای که در گذشته به راحتی قابل فهم بوده است، شاید امروز چنین نباشد. برای مثال ترجمهٔ کینگ جِیمز به زبان انگلیسی را در نظر بگیرید. این ترجمه که نخست در سال ۱۶۱۱ به چاپ رسید، یکی از پرطرفدارترین ترجمههای انگلیسی کتاب مقدّس شد و تأثیر بسزایی بر زبان انگلیسی گذاشت. * ترجمهٔ کینگ جِیمز تنها در برخی از آیات به نام یَهُوَه خدا اشاره کرد و در اغلب آیات بخش عبری کلمهٔ «LORD» را جایگزین نام یَهُوَه ساخت که در فارسی خداوند یا سرور ترجمه شده است. در نسخههای بعدی این ترجمه کلمهٔ «LORD» در برخی از آیات بخش یونانی نیز به کار رفت. بدین شکل ترجمهٔ کینگ جِیمز تأیید کرد که نام خدا در بخش یونانی کتاب مقدّس یا عهد جدید نیز آمده است.
۶. چرا ما از داشتن ترجمهٔ دنیای جدید کتاب مقدّس بسیار خوشحالیم؟
۶ ترجمهٔ کینگ جِیمز طی قرنها قدیمی شد و امروزه درک آن دشوار است. این موضوع در رابطه با ترجمههای قدیمی کتاب مقدّس به زبانهای دیگر نیز صدق میکند. از این رو مایهٔ خوشحالی ماست مز ۱۱۹:۹۷) یکی دیگر از ویژگیهای مهم این ترجمه این است که نام خدا در آیات بازگردانده شده است.
که ترجمهٔ دنیای جدید کتاب مقدّس را که به زبان امروزی میباشد در اختیار داریم. در حال حاضر ترجمهٔ دنیای جدید کتاب مقدّس یا بخشهایی از آن به بیش از ۱۵۰ زبان در دسترس است و اکثر مردم دنیا میتوانند آن را به زبان امروزی خودشان بخوانند. متن روان و واضح این ترجمه باعث میشود که پیام کتاب مقدّس به دل خوانندگان بنشیند. (زبان رایج مردم
۷، ۸. الف) چرا بسیاری از یهودیان در قرن سوم قبل از میلاد نمیتوانستند کتاب مقدّس را به زبان عبری درک کنند؟ ب) ترجمهٔ سِپتواجینْت چیست؟
۷ تحوّلات سیاسی گاه بر زبان مردم تأثیر گذاشته است. اما یَهُوَه همواره اطمینان حاصل کرده است که کلامش به زبانی قابلفهم در دسترس مردم باشد. برای مثال، اسرائیلیان باستان ۳۹ کتاب اول در کتاب مقدّس را به زبان عبری یا آرامی به نگارش درآوردند. بنابراین آنان اولین کسانی بودند که کلام خدا ‹به آنان به امانت سپرده شده بود.› (روم ۳:۱، ۲) اما حدود قرن سوم قبل از میلاد بسیاری از یهودیان زبان عبری را دیگر نمیفهمیدند. دلیل آن چه بود؟ زیرا اسکندر کبیر امپراتوری خود را گسترش داده بود و زبان یونانی بهتدریج زبان رایج در قلمرو امپراتوری یونان شد. از این رو بسیاری از مردم به جای زبان مادری خود به زبان یونانی صحبت میکردند. (دان ۸:۵-۷، ۲۰، ۲۱) یهودیانی که در سراسر این امپراتوری بودند نیز بیشتر به زبان یونانی صحبت میکردند و درک کتاب مقدّس به زبان عبری برایشان دشوار شد. راه حل این مشکل چه بود؟
۸ حدود اواسط قرن سوم قبل از میلاد پنج کتاب اول کتاب مقدّس از زبان عبری به زبان یونانی ترجمه شد. در قرن دوم قبل از میلاد نیز ترجمهٔ کل نوشتههای عبری به اتمام رسید. ترجمهٔ یونانی کتاب مقدّس به سِپتواجینْت (سَبْعینی) معروف شد. این اولین ترجمهٔ کامل از نوشتههای مقدّس عبری بود.
۹. الف) ترجمهٔ سِپتواجینْت و دیگر ترجمههای اولیهٔ کتاب مقدّس چه تأثیری بر خوانندگان کلام خدا داشت؟ ب) شما کدام آیات کتاب مقدّس را به ویژه دوست دارید؟
۹ ترجمهٔ سِپتواجینْت یهودیان یونانیزبان را قادر ساخت که کتاب مقدّس را درک کنند. آنان بهحتم بسیار شاد بودند که میتوانستند کلام خدا را به یونانی که زبان مادری آنان شده بود، بخوانند یا بشنوند. بعدها بخشهایی از کتاب مقدّس به زبانهای رایج دیگری نیز ترجمه شد؛ برای مثال به زبان سُریانی، زبان گوتیک و زبان لاتین. وقتی مردم کتاب مقدّس را به زبان خود میخواندند و آن را درک میکردند، به کلام خدا علاقهمند میشدند و میتوانستند مانند ما آیات مورد علاقهٔ خود را به خاطر بسپارند. (مزمور ۱۱۹:۱۶۲-۱۶۵ خوانده شود.) بلی، کلام خدا با وجود تحوّلات سیاسی و تغییر زبان، تا به امروز محفوظ مانده است.
مخالفت با ترجمهٔ کتاب مقدّس
۱۰. چرا در دورانی که جان ویکلیف زندگی میکرد اکثر مردم نمیتوانستند کلام خدا را بخوانند؟
۱۰ بسیاری از اشخاص و مقامات پرقدرت طی سالها سعی کردند که مردم را از خواندن کتاب مقدّس بازدارند. با این حال، اشخاص خداترسی نیز بودند که با چنین مخالفتهایی مبارزه کردند. یکی از آنان جان ویکلیف بود که در قرن چهاردهم در انگلیس زندگی میکرد. او اعتقاد داشت که همهٔ مردم باید بتوانند کلام خدا را بخوانند. اما در آن دوران اکثر مردم در انگلیس نمیتوانستند کتاب مقدّس را به زبان خود بخوانند. چرا؟ چون کتاب مقدّس در آن زمان با دست نسخهبرداری میشد و امث ۲:۱-۵.
از این رو بسیار گران بود و افراد کمی میتوانستند آن را بخرند. علاوه بر آن، بسیاری نمیتوانستند بخوانند و بنویسند. البته این امکان برای آنان وجود داشت که در کلیسا بخشی از آیات را به زبان لاتین بشنوند، اما زبان لاتین قدیمی شده بود و اکثر مردم آن را نمیفهمیدند. یَهُوَه چگونه به این افراد کمک کرد که از کلامش بهره ببرند؟—جان ویکلیف و اشخاص دیگر میخواستند که همهٔ مردم از کلام خدا فایده ببرند. آیا شما نیز چنین نمیخواهید؟ (بند ۱۱ ملاحظه شود)
۱۱. ترجمهٔ انگلیسی ویکلیف چه تأثیری بر مردم داشت؟
۱۱ در سال ۱۳۸۲ ویکلیف و افراد دیگر کتاب مقدّس را به زبان انگلیسی ترجمه کردند. این ترجمه در میان پیروان ویکلیف که لولاردها نامیده میشدند، بسیار پرطرفدار شد. آنان کتاب مقدّس را خیلی دوست داشتند و در سراسر انگلیس پیاده از دهی به ده دیگر میرفتند تا کلام خدا را برای مردم بخوانند. آنان معمولاً نسخههایی از کتاب مقدّس را به مردم میدادند. فعالیت آنان سبب شد که مردم دوباره به کلام خدا علاقهمند شوند.
۱۲. روحانیون چه واکنشی نسبت به ویکلیف و ترجمهٔ او نشان دادند؟
۱۲ اما روحانیون از ویکلیف، ترجمههای او و پیروانش بسیار نفرت داشتند. آنان لولاردها را مورد آزار و اذیت قرار دادند و سعی کردند تمام نسخههای ترجمهٔ ویکلیف را نابود کنند. آن رهبران مذهبی ویکلیف را حتی پس از مرگش مرتد اعلام کردند و استخوانهایش را از قبر درآورده، سوزانده و خاکستر آن را در رودخانهٔ سؤیفت ریختند. با این حال، مردم بسیاری میخواستند کلام خدا را بخوانند و بفهمند و کلیسا قادر نبود مانع اشتیاق و علاقهٔ آنان شود. در قرنهای بعد بسیاری در اروپا و دیگر مناطق دنیا کتاب مقدّس را به دیگر زبانهای رایج ترجمه و چاپ کردند تا مردم بتوانند از آن فایده ببرند.
«تو را به آنچه به سود توست تعلیم میدهم»
۱۳. به چه موضوعی اطمینان داریم و دانستن آن چگونه ایمان ما را تقویت میکند؟
۱۳ ترجمهٔ سِپتواجینْت، ویکلیف، کینگ جِیمز و دیگر ترجمههای کتاب مقدّس، از طرف خدا الهام نشدهاند. با این حال وقتی بررسی میکنیم که چگونه افراد مختلف با وجود مشکلات، موانع و مخالفتهای گوناگون کتاب مقدّس را ترجمه کردند، اطمینان مییابیم که یَهُوَه مطابق با وعدهاش کلامش را محفوظ نگه داشته است. درک این حقیقت ایمان یوش ۲۳:۱۴.
ما را به دیگر وعدههای یَهُوَه تقویت میکند.—۱۴. چگونه کلام خدا به ما کمک میکند که او را بیشتر دوست داشته باشیم؟
۱۴ با بررسی این که چگونه کلام خدا طی قرنها پایدار مانده است نه تنها ایمان ما قوی میشود، بلکه محبتمان به خدا نیز بیشتر میشود. * به این فکر کنید که چرا یَهُوَه کلامش را به انسانها داد؟ چرا او قول داد که کلامش را محفوظ نگه خواهد داشت؟ در واقع یَهُوَه از روی محبتش به انسانها چنین کرد تا ما بتوانیم از تعالیم او سود ببریم. (اِشَعْیا ۴۸:۱۷، ۱۸ خوانده شود.) آیا محبت او شما را برنمیانگیزد که قدردانیتان را نشان دهید و از او اطاعت کنید؟—۱یو ۴:۱۹؛ ۵:۳.
۱۵. در مقالهٔ بعدی به چه موضوعاتی میپردازیم؟
۱۵ ما برای کلام خدا ارزش بسیار قائلیم و میخواهیم هر چه بیشتر از آن فایده ببریم. چگونه میتوانیم از مطالعهٔ شخصی کتاب مقدّس فایده ببریم؟ چگونه میتوانیم در خدمت موعظه به دیگران کمک کنیم که کلام خدا را دوست داشته باشند؟ آنانی که در جماعت تعلیم میدهند چگونه میتوانند کتاب مقدّس را پایه و اساس تعالیمشان قرار دهند؟ در مقالهٔ بعدی این سؤالات را بررسی میکنیم.
^ بند 4 مقالهٔ «آیا لازم است زبان عبری و یونانی را بیاموزید؟» در برج دیدهبانی انگلیسی ۱ نوامبر ۲۰۰۹ ص ۲۰ ملاحظه شود.
^ بند 5 منشأ برخی از اصطلاحات زبان انگلیسی ترجمهٔ کینگ جیمز میباشد.
^ بند 14 کادر « موزهٔ جدید را تماشا کنید!» ملاحظه شود.