یَهُوَه خدا، قادر مطلق و باملاحظه
«[یَهُوَه] سرشتِ ما را میداند، و به یاد دارد که ما خاک هستیم!»—مزمور ۱۰۳:۱۴.
۱، ۲. الف) یَهُوَه در مقایسه با افراد قدرتمند و بانفوذ، چه رفتاری با انسانها دارد؟ ب) در این مقاله به بررسی چه موضوعاتی میپردازیم؟
انسانهای قدرتمند و بانفوذ اغلب بر دیگران «سَروری میکنند» یا حتی آنان را تحت سلطهٔ خود در میآورند. (مت ۲۰:۲۵؛ جا ۸:۹) چنین افرادی تفاوت زیادی با یَهُوَه دارند! یَهُوَه قادر مطلق است، اما با ما انسانهای ناکامل بسیار باملاحظه رفتار میکند. او با ما مهربان است، به احساسات ما احترام میگذارد و به نیازهایمان توجه میکند. از آنجا که او «به یاد دارد که ما خاک هستیم،» هرگز از ما انتظاری ندارد که خارج از توانمان باشد.—مز ۱۰۳:۱۳، ۱۴.
۲ در کتاب مقدّس گزارشات بسیاری وجود دارد که رفتار باملاحظهٔ یَهُوَه را با خادمانش نشان میدهد. در اینجا میخواهیم سه نمونه را بررسی کنیم. اول، یَهُوَه باملاحظه و بادرایت به سموئیل جوان کمک کرد تا پیام داوری را به عیلی، کاهن اعظم برساند. دوم، زمانی که موسی نمیخواست هدایت اسرائیلیان را بر عهده بگیرد، یَهُوَه با صبر و بردباری با او برخورد کرد. سوم، نحوهٔ خروج اسرائیلیان از مصر که نشانهٔ توجه و دلسوزی یَهُوَه به آنان بود. در این مقاله خواهیم دید که هر یک از این نمونهها دربارهٔ یَهُوَه به ما چه میآموزد و چه نکاتی را میتوانیم بکار گیریم.
رفتاری باملاحظه همچون یک پدر
۳. چه اتفاق غیرمعمولی برای سموئیل افتاد و چه سؤالی در این باره مطرح میشود؟ (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.)
۳ سموئیل زمانی که سن خیلی کمی داشت، ‹خداوند را در معبد خدمت میکرد.› (۱سمو ۳:۱) یک شب بعد از این که سموئیل به خواب رفت، اتفاقی غیرمعمول رخ داد. * (۱سموئیل ۳:۲-۱۰ خوانده شود.) سموئیل شنید که کسی نام او را صدا میزند. او فکر کرد عیلی، کاهن اعظم که مردی سالخورده بود، او را صدا میکرد. بنابراین از روی اطاعت، سریع نزد او رفت و گفت: «بلی، گوش به فرمانم! زیرا که مرا خواندی.» عیلی گفت که او را صدا نکرده است! بعد از این که دو مرتبهٔ دیگر این اتفاق افتاد، عیلی متوجه شد که صدایی که سموئیل میشنید از طرف خداست. او به سموئیل گفت که چگونه به آن صدا پاسخ دهد و سموئیل نیز اطاعت کرد. اما چرا همان مرتبهٔ اول، یَهُوَه از طریق فرشتهای، خود را بر سموئیل آشکار نساخت؟ پاسخ این سؤال در کتاب مقدّس نیامده است، اما اتفاقات پس از آن واقعه نشان میدهد که یکی از دلایل اصلی آن، این بود که یَهُوَه ملاحظهٔ سموئیل جوان را کرد. چرا چنین میگوییم؟
۴، ۵. الف) سموئیل نسبت به مأموریتی که از طرف خدا گرفت چه احساسی داشت و صبح روز بعد از آن چه رخ داد؟ ب) این گزارش دربارهٔ یَهُوَه به ما چه میآموزد؟
۴ ۱سموئیل ۳:۱۱-۱۸ خوانده شود. در شریعت موسی آمده بود که بچهها باید به سالمندان، بهخصوص رهبران قوم احترام بگذارند. (خرو ۲۲:۲۸؛ لاو ۱۹:۳۲) آیا سموئیل صبح زود نزد عیلی رفت و با شجاعت پیام ناخوشایند داوری یَهُوَه را برای او بازگو کرد؟ خیر! کتاب مقدّس میگوید که سموئیل ‹میترسید رؤیا را برای عیلی بازگوید.› اما یَهُوَه برای عیلی آشکار ساخت که خود با سموئیل سخن گفته است. بنابراین عیلی پیشقدم شد و به سموئیل گفت: ‹از تمامی آنچه به تو گفته شده است، چیزی از من پنهان مدار.› سموئیل نیز اطاعت کرد و «همه چیز را به او گفت.»
۵ عیلی از گفتههای سموئیل زیاد تعجب نکرد. زیرا او به یاد آورد که پیش از آن نیز یکی از فرستادگان خدا با او دربارهٔ این داوری صحبت کرده بود. (۱سمو ۲:۲۷-۳۶) به راستی که این گزارش نمونهٔ خوبی از رفتار باملاحظه و حکمت یَهُوَه است.
۶. ما از نحوهٔ کمک خدا به سموئیل چه درسهایی میآموزیم؟
۶ آیا شما در سنین نوجوانی هستید؟ اگر چنین است نمونهٔ سموئیل به شما نشان میدهد که یَهُوَه با مشکلات شما آشناست و احساساتتان را درک میکند. شاید شما شخصی خجالتی باشید. یا شاید برایتان مشکل باشد که با بزرگترها دربارهٔ پیام پادشاهی خدا صحبت کنید یا برخلاف عقاید همکلاسیهایتان عمل کنید. مطمئن باشید که یَهُوَه آمادهٔ کمک به شماست. در دعا سفرهٔ دلتان را برای او باز کنید. (مز ۶۲:۸) بر الگوی جوانانی همچون سموئیل که در کتاب مقدّس آمده است تعمّق کنید. همچنین با مسیحیانی که با مشکلاتی همچون مشکلات شما روبرو بودهاند صحبت کنید. مطمئناً آنان به شما خواهند گفت که یَهُوَه از چه راههایی کمکشان کرده است؛ راههایی که شاید انتظارش را هم نداشتند.
رفتاری باملاحظه با موسی
۷، ۸. یَهُوَه چگونه نسبت به موسی بسیار باملاحظه عمل کرد؟
۷ زمانی که موسی ۸۰ ساله بود، مأموریتی دشوار از طرف یَهُوَه دریافت کرد. یَهُوَه او را برگزید تا اسرائیلیان را از اسارت مصر آزاد سازد. (خرو ۳:۱۰) دریافت چنین مأموریتی، برای موسی که به مدت ۴۰ سال در مِدیان شبانی کرده بود بسیار غیرمنتظره بود. او گفت: «من کیستم که نزد فرعون روم و بنیاسرائیل را از مصر بیرون آورم؟» یَهُوَه به موسی چنین قوّت قلب داد: «بهیقین من با تو خواهم بود.» (خرو ۳:۱۱، ۱۲) یَهُوَه همچنین به او چنین وعده داد: «مشایخ اسرائیل به سخنانت گوش فرا خواهند داد.» اما موسی سخن یَهُوَه را رد کرد و گفت: «شاید مرا باور نکنند.» (خرو ۳:۱۸؛ ۴:۱) یَهُوَه نه تنها از خود صبر و بردباری نشان داد، بلکه لطفش را بیش از پیش شامل حال موسی کرد. او به موسی قدرت داد که معجزه کند. به این شکل، موسی اولین انسانی بود که در کتاب مقدّس قدرت انجام معجزات به او نسبت داده شد.—خرو ۴:۲-۹، ۲۱.
۸ موسی که هنوز در پی بهانهای بود تا از زیر آن مسئولیت شانه خالی کند، به یَهُوَه گفت که نمیتواند بهخوبی صحبت کند. یَهُوَه در پاسخ به او گفت: «من با زبانت خواهم بود و آنچه باید بگویی به تو خواهم آموخت.» آیا موسی با این پاسخ قانع شد؟ خیر! او از یَهُوَه خواست تا شخص دیگری را به جای او بفرستد. اما این بار یَهُوَه از موسی خشمگین شد. او درخواست موسی را نپذیرفت، اما با انتخاب هارون به عنوان سخنگوی او، نشان داد که احساسات موسی را در نظر میگیرد.—خرو ۴:۱۰-۱۶.
۹. صبر و مهربانی یَهُوَه چگونه به موسی در انجام مأموریتش کمک کرد؟
۹ این گزارش چه نکتهای دربارهٔ یَهُوَه به ما میآموزد؟ از آنجا که یَهُوَه خدای قادر مطلق است، میتوانست کاری کند که موسی بترسد و فوراً از یَهُوَه اطاعت کند. اما او از خود صبر و مهربانی نشان داد و سعی کرد که به خادم فروتن و متواضعش اطمینان و قوّت قلب دهد. نتیجه این شد که موسی به بهترین شکل رهبری قوم را به عهده گرفت. او در برخورد با دیگران همواره از ملایمت و مهربانی یَهُوَه الگو میگرفت.—اعد ۱۲:۳.
۱۰. الگو گرفتن از یَهُوَه چه فوایدی برایمان دارد؟
۱۰ آیا شما شوهر، پدر، مادر یا پیر جماعت هستید؟ در این صورت، از اختیاراتی نسبی برخوردارید. بنابراین بسیار اهمیت دارد که همچون یَهُوَه با آنانی که تحت سرپرستی شما هستند، صبور و مهربان بوده و رفتاری باملاحظه داشته باشید. (کول ۳:۱۹-۲۱؛ ۱پطر ۵:۱-۳) اگر همواره بکوشید که از یَهُوَه و عیسی سرمشق گیرید، دیگران در کنار شما احساس آرامش و راحتی خواهند کرد. (مت ۱۱:۲۸، ۲۹) بهعلاوه، نمونهای عالی از خود بجا خواهید گذاشت.—عبر ۱۳:۷.
نجاتدهندهای قدرتمند و باملاحظه
۱۱، ۱۲. یَهُوَه هنگام خروج اسرائیلیان از مصر، چگونه به آنان احساس امنیت و آرامش بخشید؟
۱۱ احتمالاً زمانی که اسرائیلیان در سال ۱۵۱۳ قبل از میلاد، مصر را ترک کردند، بیش از ۳ میلیون نفر بودند. آن جمعیت شامل کودکان، سالمندان و احتمالاً بیماران و معلولان نیز میشد. چنین جمعیتی برای خروج از مصر، یقیناً نیاز داشتند که شخصی مهربان و باملاحظه آنان را رهبری کند. یَهُوَه از طریق موسی نشان داد که دقیقاً همین خصوصیات را داراست. مصر تنها سرزمینی بود که اسرائیلیان میشناختند. با این حال، آنان هنگام خروج از آن سرزمین احساس اطمینان و امنیت داشتند.—مز ۷۸:۵۲، ۵۳.
۱۲ یَهُوَه چگونه چنین احساس امنیت و آرامشی به قومش بخشید؟ او هنگام خروج از مصر، یَهُوَه اسرائیلیان را طوری سازماندهی کرده بود که گویی «مسلح برای جنگ» بودند. (خرو ۱۳:۱۸) چنین نحوهٔ سازماندهیای به آنان اطمینان میداد که یَهُوَه کنترل امور را در دست دارد. بهعلاوه، یَهُوَه ‹در روز، از طریق ابر و در شب، با نورِ آتش› آنان را هدایت میکرد. (مز ۷۸:۱۴) گویی یَهُوَه به آنان میگفت: «مترسید، من با شما هستم. شما را هدایت میکنم و حافظ شما هستم.» اسرائیلیان بهزودی با موقعیتی روبرو میشدند که واقعاً به چنین دلگرمی و قوّت قلبی نیاز داشتند!
۱۳، ۱۴. الف) یَهُوَه چگونه در کنار دریای سرخ به اسرائیلیان توجه نشان داد؟ ب) یَهُوَه چطور نشان داد که بسیار قدرتمندتر از مصریان است؟
۱۳ خروج ۱۴:۱۹-۲۲ خوانده شود. خود را در بین قوم اسرائیل تصوّر کنید که دریای سرخ پیش رویتان است و لشکر فرعون در تعقیب شماست. در این لحظه یَهُوَه وارد عمل میشود. ستون ابر که جلوی قوم بود به سمت عقب اردوگاه حرکت میکند و بین اسرائیلیان و لشکر فرعون قرار میگیرد. اکنون مصریان در تاریکی هستند، اما یَهُوَه اردوگاه اسرائیلیان را به شکلی معجزهآسا نورانی کرده است! حال شما موسی را میبینید که دست خود را به طرف دریا دراز میکند و بادی پرقدرت که از طرف شرق میوزد، آب دریا را میشکافد و مسیری پهن و عریض را در دریا باز میکند. شما و بقیهٔ قوم به همراه خانواده و تمام حیوانات، به شکلی سازماندهیشده بر بستر دریا پا میگذارید. شاید تعجب کنید که بستر دریا خیس و گلآلود نیست، بلکه کاملاً خشک است و به راحتی میتوانید روی آن راه بروید! به این شکل، سالمندان و آنانی که ناتوانی جسمی دارند نیز میتوانند به راحتی از دریا عبور کنند.
۱۴ خروج ۱۴:۲۳، ۲۶-۳۰ خوانده شود. فرعون با غرور فراوان به دنبال شما و همایمانانتان میتازد. موسی دوباره دستش را به طرف دریا دراز میکند و دیوارهای آب فرو میریزند. فرعون و لشکرش در آن سیل عظیم نابود میشوند و هیچ یک از آنان زنده نمیماند!—خرو ۱۵:۸-۱۰.
۱۵. این گزارش دربارهٔ یَهُوَه به ما چه میآموزد؟
۱۵ ما از این گزارش میآموزیم که یَهُوَه، خدای نظم است. این خصوصیت به ما کمک میکند که همواره احساس امنیت و آرامش کنیم. (۱قر ۱۴:۳۳) بهعلاوه، این گزارش نشان میدهد که یَهُوَه همچون شبانی مهربان همواره به قوم خود و نیازهای آنان توجه دارد و آنان را از دشمنانشان محفوظ نگاه میدارد. بهراستی که داشتن شبانی همچون یَهُوَه، به ما قوّت قلب و آرامش میدهد؛ بهخصوص که به انتهای نظام حاضر نزدیکتر میشویم!—امث ۱:۳۳.
۱۶. تعمّق بر نحوهٔ نجات اسرائیلیان توسط یَهُوَه، چه اطمینانی به ما میدهد؟
۱۶ امروزه نیز یَهُوَه به قومش توجه دارد. او همواره به آنان کمک میکند که رابطهای نزدیک با او داشته مکا ۷:۹، ۱۰) بنابراین خادمان خدا، چه پیر چه جوان، چه سلامت چه بیمار، طی مصیبت عظیم هرگز وحشتزده و سراسیمه نخواهند بود. * آنان کاملاً متفاوت عمل خواهند کرد؛ زیرا سخن عیسی را به یاد خواهند داشت که گفت: «راست بایستید و سرهای خود را بلند کنید؛ زیرا نجات شما نزدیک است.» (لو ۲۱:۲۸) در آیندهای نزدیک، جوج یعنی گروهی از قومها که بسیار قدرتمندتر از فرعون هستند، به قوم خدا حمله خواهند کرد. خادمان یَهُوَه در آن زمان، اطمینان خواهند داشت که یَهُوَه از آنان محافظت میکند. (حز ۳۸:۲، ۱۴-۱۶) چرا آنان چنین اطمینانی دارند؟ زیرا بهخوبی میدانند که یَهُوَه هرگز تغییر نمیکند و مانند گذشته قومش را با علاقه و محبت فراوان نجات خواهد داد.—اشع ۲۶:۳، ۲۰.
باشند و آنان را از دشمنان محفوظ نگاه میدارد. یَهُوَه طی مصیبت عظیمی که در پیش داریم نیز از ما محافظت میکند. (۱۷. الف) گزارشات کتاب مقدّس که نشانگر توجه یَهُوَه به خادمانش است چگونه به ما فایده میرساند؟ ب) در مقالهٔ بعد به بررسی چه موضوعاتی میپردازیم؟
۱۷ در این مقاله نمونههایی را بررسی کردیم که نشان میدهد یَهُوَه به قومش توجه دارد و همواره ملاحظهٔ آنان را میکند. او به نیازهای قومش رسیدگی میکند، آنان را راهنمایی میکند و نجاتشان میدهد. هنگام تعمّق بر چنین گزارشاتی سعی کنید با جنبههای جدیدی از شخصیت یَهُوَه آشنا شوید که قبلاً به آنها دقت نکرده بودید. هر چه بیشتر با خصوصیات زیبای یَهُوَه آشنا شوید، عشق و محبتتان نسبت به او بیشتر شده و ایمانتان تقویت میگردد. در مقالهٔ بعد خواهیم دید که با الگو گرفتن از یَهُوَه چگونه میتوانیم در محیط خانواده، در جماعت و در خدمت موعظه، به دیگران توجه نشان دهیم و با آنان باملاحظه رفتار کنیم.
^ بند 3 یوسفوس، تاریخنگار یهودی میگوید که سموئیل در آن زمان ۱۲ سال داشت.
^ بند 16 به احتمال زیاد برخی از آنانی که از حارمَگِدّون نجات مییابند، بیمار یا معلول خواهند بود. زمانی که عیسی بر روی زمین بود، ‹همه نوع بیماری و ناتوانی› را شفا داد. این موضوع نشان میدهد که او در مقیاسی بزرگتر، آنانی را که از حارمَگِدّون نجات یابند شفا خواهد داد. (مت ۹:۳۵) کسانی که پس از حارمَگِدّون رستاخیز مییابند، با بدنهایی سالم به زندگی بازمیگردند.