مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

مقالهٔ مطالعه‌ای ۳۷

با دل و جان تسلیم یَهُوَه باشیم

با دل و جان تسلیم یَهُوَه باشیم

‏«پس چقدر بیشتر باید تسلیم پدر روحانی‌مان باشیم.‏»—‏عبرانیان ۱۲:‏۹‏.‏

سرود ۹ یَهُوَه پادشاه ما!‏

معرفی مقاله *

۱.‏ چرا باید خود را تسلیم یَهُوَه کنیم؟‏

ما باید خود را تسلیم یَهُوَه کنیم،‏ چرا که او خالق ماست.‏ * بنابراین،‏ این حق را دارد که برای مخلوقاتش معیارهایی تعیین کند.‏ (‏مکا ۴:‏۱۱‏)‏ دلیل دیگر اطاعت ما از یَهُوَه این است که او بهترین حاکم ماست.‏ در طول تاریخ،‏ بسیاری از حاکمانی که بر انسان‌ها حکمرانی کرده‌اند،‏ از قدرت و اختیاراتی برخوردار بوده‌اند.‏ اما یَهُوَه در مقایسه با آنان،‏ حکیم‌ترین،‏ مهربان‌ترین،‏ بخشنده‌ترین و دلسوزترین حاکم تمام اعصار است.‏—‏خرو ۳۴:‏۶؛‏ روم ۱۶:‏۲۷؛‏ ۱یو ۴:‏۸‏.‏

۲.‏ مطابق عبرانیان ۱۲:‏۹-‏۱۱ برای این که خود را تسلیم یَهُوَه سازیم،‏ چه دلایلی داریم؟‏

۲ یَهُوَه می‌خواهد که ما از او اطاعت کنیم.‏ البته نه از روی ترس،‏ بلکه چون دوستش داریم و او را پدر پرمهر خود می‌دانیم.‏ پولُس در نامهٔ خود به عبرانیان گفت که ما باید «تسلیم پدر روحانی‌مان باشیم،‏» چرا که همهٔ تعالیم او «برای منفعت ماست.‏»—‏عبرانیان ۱۲:‏۹-‏۱۱ خوانده شود.‏

۳.‏ الف)‏ چگونه می‌توانیم خود را تسلیم یَهُوَه سازیم؟‏ ب)‏ در ادامه به بررسی چه سؤالاتی می‌پردازیم؟‏

۳ ما برای این که خود را تسلیم یَهُوَه سازیم باید تلاش کنیم که در همهٔ امور مطیع او باشیم و بر عقل خود تکیه نکنیم.‏ (‏امث ۳:‏۵‏)‏ هر چه بیشتر با خصوصیات زیبای یَهُوَه آشنا شویم،‏ اطاعت از او برایمان راحت‌تر می‌شود؛‏ این خصوصیات در همهٔ اعمال او دیده می‌شود.‏ (‏مز ۱۴۵:‏۹‏)‏ هر چه بیشتر یَهُوَه را بشناسیم،‏ محبتمان به او بیشتر می‌شود.‏ وقتی محبت به یَهُوَه در قلبمان باشد،‏ دیگر به لیستی بلند از باید و نبایدها نیاز نداریم.‏ چرا که خود تلاش می‌کنیم افکار و احساساتمان را با معیارهای یَهُوَه هماهنگ سازیم.‏ (‏مز ۹۷:‏۱۰‏)‏ با این حال،‏ گاه شاید اطاعت از یَهُوَه برایمان مشکل باشد.‏ چرا چنین است؟‏ پیران جماعت،‏ پدران و مادران در چنین شرایطی چگونه می‌توانند از نِحِمیا،‏ داوود و مریم،‏ مادر عیسی سرمشق گیرند؟‏ در این مقاله به بررسی این سؤالات می‌پردازیم.‏

چرا اطاعت از یَهُوَه می‌تواند مشکل باشد؟‏

۴-‏۵.‏ مطابق رومیان ۷:‏۲۱-‏۲۳ چرا ممکن است اطاعت از یَهُوَه برایمان مشکل باشد؟‏

۴ یکی از دلایلی که اطاعت از یَهُوَه را برایمان مشکل می‌کند،‏ گناه و ناکاملی‌ای است که به ارث برده‌ایم.‏ بنابراین،‏ شاید گاه وسوسه شویم که از فرامین یَهُوَه سرپیچی کنیم.‏ پس از این که آدم و حوّا از میوه‌ای که یَهُوَه منع کرده بود خوردند،‏ بر آن شدند که خود معیارهای خوب و بد را تعیین کنند.‏ (‏پیدا ۳:‏۲۲‏)‏ امروزه نیز اکثر انسان‌ها ترجیح می‌دهند که با نادیده گرفتن یَهُوَه،‏ همچون آدم و حوّا خود معیارهایشان را تعیین کنند.‏

۵ حتی آنانی که یَهُوَه را می‌شناسند و او را دوست دارند،‏ شاید گاه اطاعت از او برایشان مشکل باشد.‏ پولُس رسول نیز در چنین شرایطی قرار داشت.‏ ‏(‏رومیان ۷:‏۲۱-‏۲۳ خوانده شود.‏)‏ ما نیز می‌خواهیم همچون پولُس،‏ آنچه را که در نظر یَهُوَه درست است انجام دهیم.‏ از این رو،‏ همواره باید با تمایلات گناه‌آلود خود بجنگیم.‏

۶-‏۷.‏ دومین دلیلی که اطاعت از یَهُوَه را مشکل می‌سازد چیست؟‏ نمونه‌ای بیاورید.‏

۶ دلیل دیگری که اطاعت از یَهُوَه را برایمان مشکل می‌کند،‏ طرز فکر و آداب و رسومی است که با آن بزرگ شده‌ایم.‏ بسیاری از افکار و عقاید مردم،‏ برخلاف تعالیم و خواست یَهُوَه است.‏ بنابراین باید همواره مراقب باشیم که چنین افکاری بر ما تأثیر نگذارد.‏ در ادامه به بررسی یک نمونه می‌پردازیم.‏

۷ در برخی نقاط،‏ بسیار معمول است که جوانان را تحت فشار قرار می‌دهند که به دنبال کسب درآمد بالا باشند.‏ خواهری به نام ماری با چنین شرایطی روبرو بود.‏ * او پیش از آشنایی با حقیقت،‏ در یکی از بهترین دانشگاه‌های کشورش درس می‌خواند.‏ خانواده‌اش به او فشار می‌آوردند تا شغلی پردرآمد و آبرومند بیابد.‏ ماری نیز دوست داشت که چنین شغلی بیابد.‏ اما پس از این که با یَهُوَه آشنا شد و محبت به او در قلبش ریشه دواند،‏ اهدافش تغییر کرد.‏ با این حال،‏ این تغییر برایش راحت نبود.‏ او می‌گوید:‏ «گاه با فرصت‌های شغلی پردرآمد روبرو می‌شوم،‏ اما می‌دانم که بر خدمتم به یَهُوَه تأثیر می‌گذارد.‏ به دلیل طرز فکری که با آن بزرگ شده‌ام،‏ به‌راحتی نمی‌توانم چنین فرصت‌هایی را رد کنم.‏ باید عاجزانه از یَهُوَه درخواست کمک کنم تا بتوانم با چنین وسوسه‌هایی که مانع خدمتم به او می‌شود مقابله کنم.‏»—‏مت ۶:‏۲۴‏.‏

۸.‏ در ادامه به بررسی چه موضوعی می‌پردازیم؟‏

۸ همان طور که دیدیم اطاعت از یَهُوَه به نفع خودمان است.‏ با این حال،‏ دنبال کردن راهنمایی‌های یَهُوَه برای افرادی همچون پیران جماعت،‏ پدران و مادران که از اختیاراتی برخوردارند،‏ اهمیت بیشتری دارد.‏ چرا که آنان این فرصت را دارند که به دیگران نیز فایده برسانند.‏ در ادامه با بررسی نمونه‌هایی از کتاب مقدّس خواهیم دید که چگونه می‌توانیم با استفادهٔ درست از اختیاراتمان،‏ یَهُوَه را خشنود سازیم.‏

نِحِمیا الگویی برای پیران جماعت

پیران جماعت در تعمیرات سالن جماعت همکاری می‌کنند،‏ درست مانند نِحِمیا که در بازسازی دیوارهای اورشلیم با دیگران همکاری می‌کرد (‏بندهای ۹-‏۱۱ ملاحظه شود)‏ *

۹.‏ نِحِمیا با چه مشکلاتی روبرو بود؟‏

۹ یَهُوَه مسئولیت مهم شبانی بر قومش را به پیران جماعت سپرده است.‏ (‏۱پطر ۵:‏۲‏)‏ آنان در این زمینه می‌توانند از عملکرد نِحِمیا سرمشق گیرند.‏ او به عنوان والی یهودا از اختیارات قابل‌توجهی برخوردار بود.‏ (‏نح ۱:‏۱۱؛‏ ۲:‏۷،‏ ۸؛‏ ۵:‏۱۴‏)‏ اما با مشکلاتی نیز روبرو بود.‏ او متوجه شد که مردم معبد یَهُوَه را ناپاک کرده‌اند و قانون شریعت را در رابطه با حمایت مالی از لاویان نادیده می‌گیرند.‏ آنان همچنین قانون یَهُوَه را دربارهٔ سَبَّت زیر پا می‌گذاشتند.‏ برخی از مردان نیز از زنان قوم‌های بیگانه همسر انتخاب می‌کردند.‏ واکنش نِحِمیا در برابر این مشکلات چه بود؟‏—‏نح ۱۳:‏۴-‏۳۰‏.‏

۱۰.‏ نِحِمیا هنگام روبرویی با مشکلات چه واکنشی نشان داد؟‏

۱۰ نِحِمیا سعی نکرد با سوءاستفاده از اختیاراتش،‏ نظرات شخصی خود را بر قوم یَهُوَه تحمیل نماید.‏ بلکه در دعا صمیمانه از یَهُوَه درخواست کمک کرد و قوانین یَهُوَه را به قوم تعلیم داد.‏ (‏نح ۱:‏۴-‏۱۰؛‏ ۱۳:‏۱-‏۳‏)‏ همچنین با فروتنی به برادرانش کمک کرد و حتی در بازسازی دیوارهای اورشلیم دوشادوش آنان کار کرد.‏—‏نح ۴:‏۱۵‏.‏

۱۱.‏ مطابق اول تِسالونیکیان ۲:‏۷،‏ ۸ پیران جماعت باید چه رفتاری با آنانی که در جماعت هستند داشته باشند؟‏

۱۱ شاید امروزه پیران جماعت با مشکلاتی که نِحِمیا داشت روبرو نباشند،‏ اما می‌توانند به طرق مختلف از او سرمشق گیرند.‏ برای مثال،‏ آنان برای کمک به برادران و خواهران،‏ سخت تلاش می‌کنند.‏ همچنین به دلیل اختیاراتشان،‏ هرگز خود را برتر از دیگران نمی‌دانند و همواره با محبت و ملایمت رفتار می‌کنند.‏ ‏(‏۱تِسالونیکیان ۲:‏۷،‏ ۸ خوانده شود.‏)‏ محبت و فروتنی آنان،‏ بر نحوهٔ صحبت کردنشان با دیگران نیز تأثیر می‌گذارد.‏ پیر جماعتی باتجربه به نام اندرو می‌گوید:‏ «من پی برده‌ام که رفتار مهربانانه و صمیمیت پیران جماعت،‏ تأثیر خوبی بر برادران و خواهران می‌گذارد.‏ این خصوصیات،‏ اعضای جماعت را برمی‌انگیزد که با میل و رغبت با پیران جماعت همکاری کنند.‏» تونی نیز که سال‌هاست به عنوان پیر جماعت خدمت می‌کند می‌گوید:‏ «من همیشه سعی می‌کنم پند فیلیپیان ۲:‏۳ را به کار گیرم و دیگران را بهتر از خود بدانم.‏ این امر کمکم می‌کند که مانند یک رئیس رفتار نکنم.‏»‏

۱۲.‏ چرا بسیار مهم است که پیران جماعت فروتن باشند؟‏

۱۲ پیران جماعت باید فروتن باشند،‏ چرا که یَهُوَه نیز فروتن است.‏ با این که یَهُوَه حاکم عالم هستی است،‏ ‹سر فرود می‌آورد،‏ تا بینوا را از خاک برگیرد.‏› (‏مز ۱۸:‏۳۵؛‏ ۱۱۳:‏۶،‏ ۷‏)‏ در کتاب مقدّس آمده است که او از افراد مغرور بیزار است.‏—‏امث ۱۶:‏۵‏.‏

۱۳.‏ چرا پیران جماعت باید ‹مهار زبان خود را محکم به دست گیرند›؟‏

۱۳ پیر جماعتی که مطیع یَهُوَه است باید ‹مهار زبان خود را محکم به دست گیرد.‏› در غیر این صورت،‏ ممکن است وقتی مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرد،‏ سخنان تندی به زبان آورد.‏ (‏یعقو ۱:‏۲۶؛‏ غلا ۵:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ اندرو که پیش از این به او اشاره شد می‌گوید:‏ «در گذشته چند بار احساس کردم که مورد بی‌احترامی قرار گرفته‌ام و می‌خواستم واکنش تندی از خود نشان دهم.‏ اما تعمّق بر نمونهٔ خادمان وفادار در کتاب مقدّس کمکم کرده است تا همواره فروتن و ملایم باشم.‏» پیر جماعتی که خود را مطیع یَهُوَه می‌داند،‏ هنگام صحبت با برادران و خواهران و دیگر پیران جماعت،‏ همواره سخنانی پرمهر و دلنشین به زبان می‌آورد.‏—‏کول ۴:‏۶‏.‏

داوود الگویی برای پدران

۱۴.‏ یَهُوَه چه مسئولیتی به پدر خانواده واگذار کرده است و از او چه انتظاری دارد؟‏

۱۴ یَهُوَه مسئولیت سرپرستی خانواده را به پدر خانواده واگذار کرده است و از او انتظار دارد که فرزندانش را آموزش دهد و تأدیب نماید.‏ (‏۱قر ۱۱:‏۳؛‏ افس ۶:‏۴‏)‏ اما این بدین معنی نیست که پدر خانواده می‌تواند از اختیاراتش به هر شکلی که بخواهد استفاده کند.‏ او باید بابت نحوهٔ رفتارش با اعضای خانواده،‏ به یَهُوَه که بنیان‌گذار خانواده است جوابگو باشد.‏ (‏افس ۳:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ پدرانی که مطیع یَهُوَه هستند،‏ طوری از اختیاراتشان استفاده می‌کنند که باعث خشنودی یَهُوَه گردند.‏ آنان می‌توانند با بررسی زندگی داوود درس‌های ارزنده‌ای در این زمینه بیاموزند.‏

دعای یک پدر مسیحی باید نشانگر فروتنی او باشد (‏بندهای ۱۵-‏۱۶ ملاحظه شود)‏ *

۱۵.‏ چرا داوود برای پدران نمونهٔ خوبی است؟‏

۱۵ مطابق ترتیبات یَهُوَه،‏ داوود نه تنها سرپرست خانواده‌اش بود،‏ بلکه سرپرستی قوم اسرائیل را نیز بر عهده داشت.‏ او به عنوان پادشاه،‏ قدرت و اختیارات زیادی داشت.‏ اما چند بار از اختیاراتش سوءاستفاده کرد و مرتکب خطاهایی جدّی شد.‏ (‏۲سمو ۱۱:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ با این حال،‏ تأدیب یَهُوَه را پذیرفت و نشان داد که می‌خواهد مطیع او باشد.‏ او در دعا سفرهٔ دلش را برای یَهُوَه باز کرد و با سعی و تلاش پند یَهُوَه را به گوش گرفت.‏ (‏مز ۵۱:‏۱-‏۴‏)‏ همچنین به‌قدری فروتن بود که علاوه بر پند مردان،‏ پند زنان را نیز می‌پذیرفت.‏ (‏۱سمو ۱۹:‏۱۱،‏ ۱۲؛‏ ۲۵:‏۳۲،‏ ۳۳‏)‏ او از خطاهایش عبرت گرفت و خدمت به یَهُوَه را سرلوحهٔ زندگی خود قرار داد.‏

۱۶.‏ پدران چه درس‌هایی می‌توانند از داوود پادشاه بیاموزند؟‏

۱۶ همان طور که دیدیم پدران می‌توانند درس‌های ارزنده‌ای از داوود پادشاه بیاموزند.‏ آنان نباید از اختیاراتشان سوءاستفاده کنند.‏ باید خطاهایشان را بپذیرند و پندهایی را که بر اساس کتاب مقدّس دریافت می‌کنند به کار گیرند.‏ به این شکل،‏ فروتنی آنان باعث می‌شود که مورد احترام اعضای خانواده قرار گیرند.‏ به علاوه،‏ هنگامی که در کنار خانواده دعا می‌کنند،‏ سفرهٔ دلشان را برای یَهُوَه باز کنند تا اعضای خانواده متوجه شوند که آنان تا چه حد به یَهُوَه توکل دارند.‏ مهم‌تر از همه این که پدران باید به خدمت به یَهُوَه بیش از هر چیز دیگری در زندگی اولویت دهند.‏ (‏تث ۶:‏۶-‏۹‏)‏ آنان باید به یاد داشته باشند نمونه‌ای که از خود بجا می‌گذارند،‏ باارزش‌ترین هدیه برای اعضای خانواده‌شان است.‏

مریم الگویی برای مادران

۱۷.‏ یَهُوَه به مادران چه مسئولیتی واگذار کرده است؟‏

۱۷ یَهُوَه به مادران نیز مسئولیت مهمی واگذار کرده است.‏ او برای تربیت فرزندان،‏ اختیاراتی به آنان داده است.‏ (‏امث ۶:‏۲۰‏)‏ سخنان و اعمال مادران می‌تواند تأثیری عمیق بر فرزندان بگذارد.‏ (‏امث ۲۲:‏۶‏)‏ در ادامه خواهیم دید که مادران از مریم،‏ مادر عیسی چه درس‌هایی می‌آموزند.‏

۱۸-‏۱۹.‏ مادران از نمونهٔ مریم چه می‌آموزند؟‏

۱۸ مریم با نوشته‌های مقدّس به‌خوبی آشنا بود.‏ او احترام زیادی برای یَهُوَه قائل بود و رابطهٔ نزدیکی با او داشت.‏ او همواره با میل و رغبت از یَهُوَه اطاعت می‌کرد،‏ تا جایی که حاضر بود به خاطر یَهُوَه مسیر زندگی‌اش را کاملاً تغییر دهد.‏—‏لو ۱:‏۳۵-‏۳۸،‏ ۴۶-‏۵۵‏.‏

مادری که خسته یا عصبانی است،‏ باید بیشتر تلاش کند که محبتش را به اعضای خانواده‌اش ابراز کند (‏بند ۱۹ ملاحظه شود)‏ *

۱۹ مادران می‌توانند به طرق مختلف از مریم سرمشق گیرند.‏ اول،‏ باید از طریق مطالعه و دعاهای شخصی،‏ رابطهٔ نزدیکشان را با یَهُوَه حفظ کنند.‏ دوم،‏ باید حاضر باشند که برای خشنود ساختن یَهُوَه،‏ هر تغییری در زندگی‌شان ایجاد کنند.‏ برای مثال،‏ شاید برخی مادران در محیطی بزرگ شده‌اند که والدینشان اغلب عصبانی می‌شدند و به تندی با آنان صحبت می‌کردند.‏ بنابراین،‏ چنین مادرانی شاید فکر کنند که باید به روش مشابهی فرزندان خود را تربیت کنند.‏ حتی پس از آشنایی با حقیقت،‏ شاید برایشان مشکل باشد که با حفظ آرامش و بردباری با فرزندانشان رفتار کنند؛‏ به‌خصوص وقتی خسته هستند و فرزندانشان مطابق میل آنان رفتار نمی‌کنند.‏ (‏افس ۴:‏۳۱‏)‏ مادران در چنین شرایطی باید بیش از پیش در دعا از یَهُوَه کمک بخواهند.‏ مادری به نام لیدیا می‌گوید:‏ «گاهی اوقات که پسرم به حرفم گوش نمی‌دهد،‏ باید بارها دعا کنم تا بتوانم خشمم را کنترل کنم.‏ حتی یک بار مجبور شدم جمله‌ام را ناتمام بگذارم و در دل به یَهُوَه دعا کنم و از او کمک بخواهم.‏ دعا کمکم می‌کند که آرامشم را حفظ کنم.‏»—‏مز ۳۷:‏۵‏.‏

۲۰.‏ برخی مادران با چه مشکلی مواجهند و چگونه می‌توانند بر آن غالب آیند؟‏

۲۰ شاید برای برخی مادران مشکل باشد که محبتشان را به فرزندانشان ابراز کنند.‏ (‏تیت ۲:‏۳،‏ ۴‏)‏ برخی مادران در خانواده‌هایی بزرگ شده‌اند که والدینشان رابطه‌ای گرم و صمیمی با آنان نداشته‌اند.‏ اگر شما در چنین شرایطی بزرگ شده‌اید،‏ لزوماً نباید اشتباه والدینتان را تکرار کنید.‏ مادری که می‌خواهد مطیع یَهُوَه باشد،‏ باید یاد بگیرد که چگونه محبتش را به فرزندش ابراز کند.‏ او بدین منظور باید تغییراتی اساسی در طرز فکر،‏ احساسات یا اعمالش ایجاد کند.‏ شاید ایجاد چنین تغییراتی برای یک مادر مشکل باشد،‏ اما ارزشش را دارد.‏ زیرا هم به خود و هم به خانواده‌اش فایده می‌رساند.‏

همچنان مطیع یَهُوَه بمانیم

۲۱-‏۲۲.‏ مطابق اِشَعْیا ۶۵:‏۱۳،‏ ۱۴ اطاعت از یَهُوَه چه فوایدی برایمان دارد؟‏

۲۱ داوود پادشاه می‌دانست که اطاعت از یَهُوَه فواید زیادی دارد.‏ او گفت:‏ «احکام خداوند راست است،‏ و دل را شادمان می‌سازد.‏ فرمان خداوند پاک است،‏ و دیدگان را روشن می‌کند.‏ خدمتگزارت نیز از آنها هشدار می‌یابد،‏ و در حفظشان پاداشی عظیم است.‏» (‏مز ۱۹:‏۸،‏ ۱۱‏)‏ در دنیای امروز،‏ تفاوت زیادی بین آنانی که مطیع یَهُوَه هستند و آنانی که پندهای پرمهر او را نمی‌پذیرند،‏ وجود دارد.‏ آنانی که مطیع یَهُوَه هستند،‏ «از خوشیِ دل سرود خواهند خواند.‏»—‏اِشَعْیا ۶۵:‏۱۳،‏ ۱۴ خوانده شود.‏

۲۲ وقتی پیران جماعت،‏ پدران و مادران،‏ خود را با میل و رغبت تسلیم یَهُوَه می‌سازند،‏ زندگی‌شان بهبود می‌یابد،‏ خانواده‌ای شادتر خواهند داشت و اتحاد جماعت بیشتر می‌شود.‏ از همه مهم‌تر این که آنان دل یَهُوَه را شاد می‌سازند.‏ (‏امث ۲۷:‏۱۱‏)‏ به راستی که این بهترین پاداشی است که می‌توانیم به دست آوریم!‏

سرود ۱۲۳ وفادار به نظم خدایی

^ بند 5 در این مقاله خواهیم دید که چرا باید خود را تسلیم یَهُوَه کنیم.‏ همچنین خواهیم دید که پیران جماعت،‏ پدران و مادران که از اختیاراتی برخوردارند چگونه می‌توانند از نمونهٔ نِحِمیا،‏ داوود و مریم،‏ مادر عیسی درس‌هایی ارزنده بیاموزند.‏

^ بند 1 توضیحات:‏ واژهٔ تسلیم شدن برای آنانی که به اجبار از شخصی دیگر اطاعت می‌کنند،‏ بار منفی دارد.‏ در حالی که،‏ قوم خدا دربارهٔ تسلیم شدن به یَهُوَه،‏ چنین احساسی ندارند،‏ زیرا آنان با انتخاب خود و از صمیم دل از او اطاعت می‌کنند.‏

^ بند 7 برخی اسامی تغییر کرده است.‏

^ بند 62 شرح تصاویر:‏ پیر جماعتی به همراه پسرش بخشی از تعمیرات سالن جماعت را انجام می‌دهد؛‏ درست مانند نِحِمیا که در بازسازی دیوارهای اورشلیم به دیگران کمک می‌کرد.‏

^ بند 64 شرح تصاویر:‏ پدری در کنار خانواده‌اش از صمیم دل به یَهُوَه دعا می‌کند.‏

^ بند 66 شرح تصاویر:‏ پسری وظایف شخصی و تکالیفش را تمام نکرده،‏ زیرا ساعت‌ها مشغول بازی‌های کامپیوتری بوده است.‏ مادرش که از کار روزانه خسته است،‏ با آرامش و بدون این که سخنان تندی به زبان آورد،‏ او را تأدیب می‌کند.‏