مقالهٔ مطالعهای ۲
درسهایی از برادر کوچکتر عیسی
«یعقوب، غلام خدا و سَرورمان عیسی مسیح.»—یعقوب ۱:۱.
سرود ۸۸ راههایت را بر دلم بیاموز
معرفی مقاله *
۱. یعقوب در چه خانوادهای بزرگ شده بود؟
یعقوب برادر عیسی، در یک خانوادهٔ روحانی بزرگ شده بود. * والدینش، یوسف و مریم، یَهُوَه را دوست داشتند و با تمام وجود به او خدمت میکردند. برکت دیگری که یعقوب دریافت میکرد این بود که برادرش در آینده مسیح موعود میشد. واقعاً که بودن در چنین خانوادهای افتخار بزرگی برای یعقوب بود!
۲. یعقوب چه دلایلی داشت که به برادرش عیسی افتخار کند؟
۲ یعقوب دلایل زیادی داشت که به برادرش عیسی افتخار کند. (مت ۱۳:۵۵) برای مثال، عیسی در ۱۲ سالگی بهقدری بر نوشتههای مقدّس تسلّط داشت که باعث تعجب معلّمان در اورشلیم شده بود. (لو ۲:۴۶، ۴۷) همچنین احتمالاً یعقوب کنار عیسی نجّاری میکرد و به این شکل میتوانست او را بهتر بشناسد. برادر ناتان نُر اغلب میگفت: «وقتی با کسی کار میکنیم، خیلی خوب میتوانیم او را بشناسیم.» * به علاوه، یعقوب میدید که عیسی «در حکمت و قامت رشد میکرد و محبوبیتش نزد خدا و مردم فزونی مییافت.» (لو ۲:۵۲) برای همین شاید فکر کنید که یعقوب جزو اولین شاگردان عیسی بود. اما این طور نیست!
۳. یعقوب طی خدمت زمینی عیسی، چه واکنشی به تعالیم او نشان داد؟
۳ یعقوب طی خدمت زمینی عیسی، شاگرد او نشد. (یو ۷:۳-۵) او احتمالاً یکی از کسانی بود که فکر میکرد عیسی «عقلش را از دست داده است.» (مرق ۳:۲۱) همین طور کتاب مقدّس اشاره نمیکند که وقتی عیسی روی تیر شکنجه کشته شد یعقوب آنجا کنار مادرش مریم بود.—یو ۱۹:۲۵-۲۷.
۴. در این مقاله چه درسهایی از یعقوب یاد میگیریم؟
۴ بعدها، یعقوب به عیسی ایمان آورد و یکی از سرپرستان جماعت مسیحی شد. در این مقاله دو درس از یعقوب یاد میگیریم: ۱) چرا باید فروتن بمانیم و ۲) چطور میتوانیم معلّم خوبی باشیم.
مثل یعقوب فروتن بمانید
۵. وقتی عیسی بعد از رستاخیزش بر یعقوب ظاهر شد، چه تأثیری بر او گذاشت؟
۵ یعقوب چه زمانی شاگرد عیسی شد؟ عیسی بعد از رستاخیزش «بر یعقوب ظاهر شد و بعد از آن بر همهٔ رسولان.» (۱قر ۱۵:۷) این اتفاق تأثیر زیادی بر یعقوب گذاشت و باعث شد که او شاگرد عیسی شود. وقتی رسولان در بالاخانهای در اورشلیم در انتظار دریافت روحالقدس بودند، یعقوب هم آنجا بود. (اعما ۱:۱۳، ۱۴) بعدها او یکی از اعضای هیئت ادارهکننده در قرن اول شد. (اعما ۱۵:۶، ۱۳-۲۲؛ غلا ۲:۹) همین طور، کمی قبل از سال ۶۲ میلادی، او تحت الهام خدا نامهای به مسیحیان مسحشده نوشت. ما امروزه چه امید آسمانی داشته باشیم چه امید زمینی، میتوانیم از نامهٔ یعقوب فایده ببریم. (یعقو ۱:۱) به گفتهٔ یوسفوس، تاریخدان قرن اول، یعقوب به دستور حَنانیا، کاهن اعظم، به قتل رسید. او تا پایان زندگی زمینیاش به یَهُوَه وفادار بود.
۶. یعقوب از چه نظر با رهبران مذهبی آن زمان تفاوت داشت؟
۶ یعقوب فروتن بود. وقتی به یعقوب ثابت شد که عیسی پسر خداست، با فروتنی او را قبول کرد. اما برخلاف او، سران کاهنان این موضوع را قبول نکردند. برای مثال، آنها نمیتوانستند منکر رستاخیز ایلعازَر شوند. اما به جای این که عیسی را به عنوان فرستادهٔ خدا قبول کنند، سعی کردند او و ایلعازَر را بکشند. (یو ۱۱:۵۳؛ ۱۲:۹-۱۱) آنها حتی سعی کردند که رستاخیز عیسی را هم از مردم پنهان کنند. (مت ۲۸:۱۱-۱۵) آن رهبران مذهبی به خاطر غرورشان، مسیح را رد کردند.
۷. چرا نباید مغرور شویم؟
۷ ما چه درسی یاد میگیریم؟ مغرور نشویم و آمادهٔ یادگیری باشیم. همان طور که یک بیماری میتواند روی عملکرد قلبمان تأثیر بگذارد، غرور هم میتواند طوری روی دل مجازیمان تأثیر بگذارد که دیگر از راهنماییهای یَهُوَه اطاعت نکنیم. دل فَریسیان هم بهقدری سخت شده بود که همهٔ شواهد روشنی که نشان میداد عیسی پسر خدا است را رد کردند. (یو ۱۲:۳۷-۴۰) غرور فَریسیان باعث شد که آنها زندگی ابدی را از دست بدهند. (مت ۲۳:۱۳، ۳۳) ما باید اجازه دهیم که کتاب مقدّس و روحالقدس یَهُوَه شخصیت و افکارمان را شکل دهد و بر تصمیماتمان تأثیر بگذارد. (یعقو ۳:۱۷) فروتنی باعث شده بود که یعقوب همیشه آمادهٔ یادگیری از یَهُوَه باشد و معلّم ماهری شود.
مثل یعقوب با مهارت تعلیم دهید
۸. چه چیزی کمکمان میکند که معلّم خوبی بشویم؟
۸ یعقوب تحصیلات بالایی نداشت. بدون شک رهبران مذهبی آن زمان یعقوب را مثل پِطرُس و یوحنا «درسنخوانده و عامی» میدانستند. (اعما ۴:۱۳) اما با خواندن کتاب یعقوب میبینیم که او معلّم ماهری شده بود. شاید ما هم تحصیلات بالایی نداشته باشیم. اما با کمک روح یَهُوَه و آموزشهایی که از سازمانش میگیریم، ما هم میتوانیم با مهارت تعلیم دهیم. در ادامه میبینیم که در این زمینه از نمونهٔ یعقوب چه یاد میگیریم.
۹. یعقوب چگونه تعلیم میداد؟
۹ یعقوب از کلمات و استدلالهای پیچیده استفاده نمیکرد. برای همین مخاطبانش راحت پی میبردند که خدا از آنها چه انتظاری دارد و چطور باید آن را انجام دهند. برای مثال او خیلی ساده به مسیحیان توضیح داد که باید حاضر باشند بیعدالتیها را تحمّل کنند. او گفت: «ما آنانی را که پایداری کردهاند، شاد میخوانیم. شما در مورد صبر ایّوب شنیدهاید و میدانید که یَهُوَه سرانجام برای او چه کرد؛ آری، یَهُوَه بسیار مهربان و رحیم است.» (یعقو ۵:۱۱) در اینجا یعقوب با استفاده از نوشتههای مقدّس به مخاطبانش توضیح داد که یَهُوَه به همهٔ کسانی که مثل ایّوب به او وفادار میمانند پاداش میدهد. یعقوب با استفاده از کلمات و استدلالی ساده این نکته را برای مخاطبانش روشن کرد. به این شکل توجه آنان را به یَهُوَه جلب کرد نه به خودش.
۱۰. چطور میتوانیم در تعلیم دادن از یعقوب سرمشق بگیریم؟
۱۰ ما چه درسی یاد میگیریم؟ باید ساده و بر اساس کتاب مقدّس تعلیم بدهیم. باید هدفمان این باشد که توجه مخاطب را به حکمت و محبت یَهُوَه جلب کنیم، نه به میزان اطلاعات خودمان. (روم ۱۱:۳۳) برای رسیدن به این هدف، همیشه باید بر اساس کلام خدا صحبت کنیم. برای مثال، به جای این که به شاگردمان بگوییم که اگر ما به جای او بودیم چه کار میکردیم، باید کمکش کنیم تا خودش روی نمونههای کتاب مقدّس تعمّق کند و طرز فکر و احساسات یَهُوَه را درک کند. به این شکل، او همیشه به دنبال خشنودی یَهُوَه خواهد بود، نه ما.
۱۱. بعضی از مسیحیان قرن اول با چه مشکلاتی روبرو بودند و یعقوب چه پندی به آنها داد؟ (یعقوب ۵:۱۳-۱۵)
۱۱ یعقوب واقعبین بود. نامهٔ یعقوب نشان میدهد که او از مشکلات همایمانانش باخبر بود و به آنها پندهایی داد تا بتوانند بر مشکلاتشان غلبه کنند. برای مثال، بعضی از آن مسیحیان مطابق دستورالعملها عمل نمیکردند. (یعقو ۱:۲۲) بعضیها هم بین فقیران و ثروتمندان تبعیض قائل میشدند. (یعقو ۲:۱-۳) عدهای هم حرفهای نسنجیده میزدند. (یعقو ۳:۸-۱۰) اما یعقوب از آنها ناامید نشد. او با محبت و در عین حال با صراحت به آنها پند داد و کسانی را که از لحاظ روحانی به کمک نیاز داشتند، تشویق کرد که با پیران جماعت صحبت کنند.—یعقوب ۵:۱۳-۱۵ خوانده شود.
۱۲. چرا برای کمک به شاگردمان باید دیدگاه مثبتمان را حفظ کنیم؟
۱۲ ما چه درسی میگیریم؟ باید واقعبین باشیم و در عین حال دید مثبتی به دیگران داشته باشیم. شاید برای بیشتر شاگردانمان سخت باشد که پندهای کتاب مقدّس را در زندگیشان به کار بگیرند. (یعقو ۴:۱-۴) شاید آنها به زمان نیاز داشته باشند تا عادات بدشان را ترک کنند و خصوصیات مسیحی را در خودشان پرورش بدهند. ما هم مثل یعقوب باید با صراحت به آنها بگوییم که در چه زمینهای باید بیشتر تلاش کنند. همین طور باید دیدگاه مثبتمان را حفظ کنیم چون مطمئن هستیم که یَهُوَه انسانهای فروتن را جذب میکند و کمکشان میکند تا تغییرات لازم را در خودشان ایجاد کنند.—یعقو ۴:۱۰.
۱۳. مطابق یعقوب ۳:۲ و پاورقی، یعقوب به چه نکتهای پی برده بود؟
۱۳ یعقوب دید معقولی نسبت به خودش داشت. او به خاطر این که برادر عیسی بود یا مسئولیتهای مهمی داشت، هیچوقت خودش را بالاتر از دیگران نمیدید. او همایمانانش را ‹برادران عزیزش› خواند. (یعقو ۱:۱۶، ۱۹؛ ۲:۵) یعقوب نمیخواست دیگران فکر کنند که او کامل است. او حتی گفت: «همهٔ ما بسیار خطا میکنیم.»—یعقوب ۳:۲ و پاورقی خوانده شود.
۱۴. چرا باید دربارهٔ خطاهای خودمان با شاگردمان صحبت کنیم؟
۱۴ ما چه درسی یاد میگیریم؟ باید یادمان باشد که همهٔ ما خطا میکنیم. نباید خودمان را بالاتر از شاگردمان بدانیم. اگر شاگردمان فکر کند که ما هیچوقت اشتباه نمیکنیم، ممکن است که دلسرد شود و فکر کند که غیرممکن است مطابق با انتظارات یَهُوَه زندگی کند. میتوانیم به شاگردمان بگوییم که زندگی مطابق با اصول کتاب مقدّس برای ما هم راحت نبوده، اما یَهُوَه کمکمان کرده که تغییرات لازم را در زندگیمان ایجاد کنیم. به این شکل شاگردمان متوجه میشود که او هم میتواند مطابق اصول یَهُوَه زندگی کند.
۱۵. یعقوب در نامهاش از چه نوع مثالهایی استفاده کرد؟ (یعقوب ۳:۲-۶، ۱۰-۱۲)
۱۵ یعقوب از مثالهایی استفاده میکرد که روی مخاطبانش تأثیر میگذاشت. علاوه بر روح مقدّس یَهُوَه، احتمالاً تعمّق بر مَثَلها و حکایتهای عیسی در این زمینه به او کمک میکرد. یعقوب در نامهاش از مثالهای ساده و کاربردی استفاده کرد.—یعقوب ۳:۲-۶، ۱۰-۱۲ خوانده شود.
۱۶. چرا باید از مثالهای تأثیرگذار استفاده کنیم؟
۱۶ ما چه درسی میگیریم؟ باید از مثالهای تأثیرگذار استفاده کنیم. وقتی از مثالهای مناسبی استفاده کنیم شاگردمان میتواند تعالیم را در ذهنش تجسّم کند. این تصویرسازی به او کمک میکند تا تعالیم مهم کتاب مقدّس را فراموش نکند. عیسی بهترین نمونه در این زمینه بود و برادرش یعقوب هم از او سرمشق میگرفت. در ادامه یکی از مثالهای یعقوب را بررسی میکنیم و میبینیم که چرا خیلی مؤثر است.
۱۷. چرا تشبیهی که در یعقوب ۱:۲۲-۲۵ آمده تأثیرگذار است؟
۱۷ یعقوب ۱:۲۲-۲۵ خوانده شود. تشبیه یعقوب دربارهٔ آینه خیلی تأثیرگذار بود. درس مهمی که یعقوب میخواست با این تشبیه بدهد این بود که نباید فقط کلام خدا را بخوانیم، بلکه باید مطابق با چیزی که میخوانیم عمل کنیم. یعقوب از مثال و تشبیهی استفاده کرد که برای مخاطبانش کاملاً آشنا بود. هدف یعقوب از این تشبیه چه بود؟ کسی که خودش را در آینه میبیند و متوجه ایرادی در ظاهرش میشود، مطمئناً نسبت به آن بیتفاوت نیست. بهطور مشابه، کسی که کلام خدا را میخواند و متوجه میشود که باید تغییری در شخصیت یا عاداتش ایجاد کند نباید نسبت به آن بیتفاوت باشد.
۱۸. هنگام استفاده از مثال، کدام سه نکته را باید در نظر داشته باشیم؟
۱۸ ما هنگام استفاده از مثال به سه شکل میتوانیم از یعقوب سرمشق بگیریم: ۱) مثال باید با نکتهای که تعلیم میدهیم در ارتباط باشد. ۲) مثال باید برای مخاطبانمان آشنا باشد. ۳) نحوهٔ کاربرد مثال باید برای مخاطب، واضح و روشن باشد. اگر پیدا کردن مثال یا تشبیه مناسب برایتان سخت است میتوانید در «فهرست الفبایی نشریات برج دیدهبانی» زیرعنوان «مَثَل و تشبیه» نمونههای زیادی پیدا کنید. باید یادمان باشد که مثالها، نکات تعلیمی را برجسته میکنند. برای همین بهتر است که فقط برای تعلیم نکات اصلی از مثال و تشبیه استفاده کنیم. البته هدف اصلی ما از استفاده از آنها، این نیست که توجه دیگران را به خودمان جلب کنیم. بلکه میخواهیم تا جای ممکن به دیگران کمک کنیم که عضو خانوادهٔ جهانی یَهُوَه شوند.
۱۹. چطور میتوانیم نشان دهیم که برای خانوادهٔ روحانیمان ارزش قائلیم؟
۱۹ برادر بزرگتر یعقوب کامل بود. اما ما چنین برادری نداریم. با این حال این افتخار را داریم که در کنار برادران و خواهرانمان به یَهُوَه خدمت کنیم. ما میتوانیم با آنها معاشرت کنیم، از تجربیاتشان درس بگیریم و با آنها موعظه کنیم. به این شکل، نشان میدهیم که دوستشان داریم. اگر ما افکار، اعمال و نحوهٔ تعلیم دادن یعقوب را سرمشق قرار دهیم، به یَهُوَه جلال میدهیم و به افراد فروتن کمک میکنیم که به او نزدیک شوند.
سرود ۱۱۴ ‹صبر اختیار کنیم›
^ یعقوب برادر عیسی بود و بهتر از دیگران عیسی را میشناخت. او بعدها یکی از سرپرستان جماعت مسیحی شد. در این مقاله میبینیم که از زندگی و تعالیم او چه چیزهایی یاد میگیریم.
^ در این مقاله یعقوب را برادر عیسی میخوانیم. اما همان طور که میدانیم او برادر ناتنی عیسی بود و کتاب یعقوب را هم او نوشت.
^ برادر ناتان نُر یکی از اعضای هیئت ادارهکننده بود که زندگی زمینیاش در سال ۱۹۷۷ به پایان رسید.
^ شرح تصویر: یعقوب از تشبیهی استفاده کرد که مخاطبانش بهراحتی متوجه میشدند. او گفت، زبان مثل آتشی کوچک است. به این شکل، نشان داد که حرفهای نسنجیده میتواند خطرناک باشد.