مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

طوماری قدیمی گشوده می‌شود

طوماری قدیمی گشوده می‌شود

طومار سوخته‌شدهٔ عِین‌گِدی در سال ۱۹۷۰ یافت شد و تا سال‌های اخیر قابل خواندن نبود.‏ اسکن سه‌بعدی آن نشان می‌دهد که این طومار شامل بخشی از کتاب لاویان است و نام خدا نیز در آن وجود دارد.‏

باستان‌شناسان در سال ۱۹۷۰ هنگام کشف کنیسه‌ای سوخته‌شده در زیر زمین،‏ طوماری قدیمی یافتند.‏ آن کنیسه در منطقهٔ عِین‌گِدی در اسرائیل،‏ نزدیک ساحل غربی دریای مرده قرار داشت.‏ احتمالاً روستایی که آن کنیسه در آن واقع بود،‏ در قرن ششم میلادی نابود شده بود.‏ آن طومار طوری در آتش سوخته بود که قابل خواندن نبود.‏ حتی باز کردن آن نیز غیرممکن بود،‏ زیرا این کار آسیب بیشتری به آن می‌رساند.‏ اما اخیراً باستان‌شناسان موفق شدند با استفاده از اسکن سه‌بعدی و نرم‌افزارهایی خاص،‏ متن آن طومار را بخوانند.‏

نتایج این اسکن چه بود؟‏ این طومار که بخشی از کتاب مقدّس است،‏ شامل چندین آیه از بخش اول کتاب لاویان می‌باشد.‏ آیات موجود در این طومار،‏ حاوی نام خدا به زبان عبری با حروف تتراگراماتُن است.‏ تحقیقات نشان می‌دهد که قدمت این طومار احتمالاً به سال‌های ۵۰ تا ۴۰۰ میلادی برمی‌گردد.‏ از این رو،‏ این طومار قدیمی‌ترین دست‌نوشته‌ای است که پس از دست‌نوشته‌های قُمران یافت شده است.‏ نویسنده‌ای به نام گیل زوهَر در روزنامهٔ جِروسالم پست نوشت:‏ «پیش از اسکن طومار عِین‌گِدی که شامل آیاتی از کتاب لاویان است،‏ حدود ۱۰۰۰ سال فاصله بین طومارهای دریای مرده و دست‌نوشته‌های کودِکس آلِپو وجود داشت.‏ طومارهای دریای مرده حدود ۲۰۰۰ سال پیش نگاشته شد و به دوران معبد دوم اورشلیم برمی‌گردد و دست‌نوشته‌های کودِکس آلِپو در قرن دهم میلادی نوشته شد.‏» مطابق نظر متخصصان،‏ متن طومار گشوده‌شدهٔ عِین‌گِدی گواهی است که متون ماسورائی تورات «طی قرن‌ها محفوظ مانده و هنگام نسخه‌برداری،‏ در آن اشتباهاتی وارد نشده است.‏»‏