۱.‏ مطابق کولُسیان ۲:‏۴،‏ ۸ شیطان چگونه تلاش می‌کند افکارمان را تحت سلطهٔ خود درآورد؟‏

شیطان می‌خواهد آتش محبتمان را به یَهُوَه خاموش سازد.‏ او بدین منظور تلاش می‌کند که بر افکارمان تأثیر گذارد و آن را تحت سلطهٔ خود درآورد.‏ او با استدلال‌های زیرکانه یا مکر و حیله تلاش می‌کند تا از طریق آنچه برایمان جذابیت دارد،‏ ما را به اطاعت از خود برانگیزد.‏—‏کولُسیان ۲:‏۴،‏ ۸ خوانده شود.‏

۲-‏۳.‏ الف)‏ چرا باید به هشداری که در کولُسیان ۲:‏۸ آمده است توجه کنیم؟‏ ب)‏ در این مقاله به بررسی چه موضوعی می‌پردازیم؟‏

^۲ آیا واقعاً ترفندهای شیطان برایمان خطری جدّی محسوب می‌شود؟‏ بله!‏ به یاد داشته باشید که پند پولُس در کولُسیان ۲:‏۸‏،‏ خطاب به مسیحیان مسح‌شده بود نه بی‌ایمانان.‏ (‏کول ۱:‏۲،‏ ۵‏)‏ آن مسیحیان ممکن بود فریب ترفندهای شیطان را بخورند.‏ ما امروزه بیش از آنان،‏ با این خطر روبروییم.‏ (‏۱قر ۱۰:‏۱۲‏)‏ چرا چنین می‌گوییم؟‏ زیرا شیطان از آسمان به زمین افکنده شده و تمام تلاشش را می‌کند تا خادمان وفادار خدا را گمراه سازد.‏ (‏مکا ۱۲:‏۹،‏ ۱۲،‏ ۱۷‏)‏ به علاوه،‏ ما در دورانی زندگی می‌کنیم که شریران و شیّادان «روزبه‌روز بدتر» می‌شوند.‏—‏۲تیمو ۳:‏۱،‏ ۱۳‏.‏

^۳ در این مقاله سه نمونه از ‹حیله‌ها› و «نقشه‌های» شیطان را بررسی می‌کنیم و خواهیم دید که او چگونه تلاش می‌کند تا با استفاده از «عقاید پوچ و فریبنده،‏» بر افکار ما تأثیر بگذارد.‏ (‏افس ۶:‏۱۱‏،‏ پاورقی)‏ سپس در  مقالهٔ بعد راه‌هایی را بررسی می‌کنیم تا بتوانیم افکارمان را از تأثیرات منفی ترفندهای شیطان پاک سازیم.‏ در بندهای بعد خواهیم دید که شیطان چگونه اسرائیلیان را پس از ورود به سرزمین موعود گمراه کرد و ما از آن چه درسی می‌گیریم.‏

۴-‏۶.‏ مطابق تَثنیه ۱۱:‏۱۰-‏۱۵ اسرائیلیان پس از ورود به سرزمین موعود باید چه تغییری در روش کشاورزی خود می‌دادند؟‏

^۴ شیطان با زیرکی تمام،‏ اسرائیلیان را به بت‌پرستی برانگیخت.‏ او به‌خوبی می‌دانست آنان به غذا نیاز دارند.‏ بنابراین از این نیازشان سوءاستفاده کرد.‏ اسرائیلیان پس از ورود به سرزمین موعود،‏ باید روش کشت و زرع خود را تغییر می‌دادند.‏ زیرا زمانی که در مصر بودند،‏ با استفاده از آب موجود در رود نیل مزارع خود را آبیاری می‌کردند.‏ اما در کنعان رودی همچون رود نیل وجود نداشت و باید از طریق باران و شبنم مزارع خود را آبیاری می‌کردند.‏ ‏(‏تَثنیه ۱۱:‏۱۰-‏۱۵ خوانده شود؛‏ اشع ۱۸:‏۴،‏ ۵‏)‏ از این رو،‏ باید روش‌های جدید کشاورزی را می‌آموختند.‏ چنین کاری برای آنان راحت نبود،‏ زیرا اکثر اسرائیلیانی که تجربهٔ کشاورزی داشتند،‏ طی سال‌هایی که در بیابان زندگی می‌کردند مرده بودند.‏

^۵ یَهُوَه به اسرائیلیان توضیح داد که شرایطشان تغییر خواهد کرد.‏ اما در ادامه به آنان هشداری داد که به نظر می‌رسید ارتباطی با موضوع کشاورزی ندارد!‏ او به آنان چنین گفت:‏ «برحذر باشید مبادا دل شما فریفته شود و گمراه شده،‏ خدایانِ غیر را عبادت و سَجده کنید.‏» (‏تث ۱۱:‏۱۶،‏ ۱۷‏)‏ چرا زمانی که یَهُوَه دربارهٔ روش‌های کشاورزی با اسرائیلیان صحبت می‌کرد،‏ چنین هشداری به آنان داد؟‏

 ^۶ یَهُوَه می‌دانست که ممکن است اسرائیلیان وسوسه شوند تا برای یادگیری روش‌های جدید کشاورزی،‏ نزد ساکنان بت‌پرست آن منطقه بروند.‏ ساکنان آنجا بسیار باتجربه‌تر از اسرائیلیان بودند و می‌توانستند روش‌های مفیدی به آنان بیاموزند.‏ اما خطری جدّی اسرائیلیان را تهدید می‌کرد.‏ کشاورزان کنعانی بَعْل را می‌پرستیدند و طرز فکرشان بر اساس عقاید بت‌پرستانه بود.‏ آنان بَعْل را مالک آسمان و عامل بارش باران می‌دانستند.‏ یَهُوَه نمی‌خواست که خادمانش با چنین عقاید کاذبی گمراه شوند.‏ اما اسرائیلیان به‌دفعات به پرستش بَعْل روی آوردند.‏ (‏اعد ۲۵:‏۳،‏ ۵؛‏ داو ۲:‏۱۳؛‏ ۱پاد ۱۸:‏۱۸‏)‏ در ادامه خواهیم دید که شیطان چگونه اسرائیلیان را تحت سلطهٔ خود درآورد.‏

۷.‏ اسرائیلیان پس از ورود به سرزمین موعود با چه آزمایش ایمانی روبرو شدند؟‏

^۷ اولین ترفند شیطان سوءاستفاده از نیاز طبیعی اسرائیلیان،‏ یعنی بارش باران برای آبیاری مزارعشان بود.‏ از اواخر آوریل تا سپتامبر،‏ باران بسیار کمی در کنعان می‌بارید.‏ زندگی و معاش اسرائیلیان وابسته به بارش باران بود که حدوداً از ماه اکتبر شروع می‌شد.‏ شیطان زیرکانه اسرائیلیان را متقاعد ساخت که برای بارش باران باید همچون ساکنان آن منطقه،‏ آداب و رسومی بت‌پرستانه بجا آورند.‏ کنعانیان معتقد بودند که تنها با انجام مراسم مذهبی خاصّی می‌توانند خدایانشان را بر آن دارند که باران ببارانند.‏ اسرائیلیانی که ایمان ضعیفی داشتند فکر کردند که انجام آن مراسم،‏ تنها راهی است که می‌توانند از خشکسالی محفوظ بمانند.‏ از این رو،‏ با بجا آوردن آن مراسم به پرستش خدای بَعْل روی آوردند.‏

۸.‏ دومین ترفند شیطان چه بود؟‏ توضیح دهید.‏

^۸ دومین ترفند شیطان استفاده از امیال نامشروع جنسی بود.‏ ملت‌های بت‌پرست،‏ خدایان خود را از طریق اعمال غیراخلاقی می‌پرستیدند.‏ این اعمال غیراخلاقی شامل برقراری روابط نامشروع با زنان و مردان فاحشه در معابد بود.‏ همجنس‌گرایی و دیگر اعمال نامشروع جنسی،‏ نه تنها در بین مردم آن زمان امری پذیرفته شده بود بلکه بسیار رواج یافته بود!‏ (‏تث ۲۳:‏۱۷،‏ ۱۸؛‏ ۱پاد ۱۴:‏۲۴‏)‏ ملت‌های بت‌پرست باور داشتند که با انجام چنین اعمالی می‌توانند به مزارعی پربار و حاصلخیز دست یابند!‏ بسیاری از اسرائیلیان جذب این آداب و رسوم غیراخلاقی شدند و به پرستش خدایان کاذب روی آوردند.‏ اما در واقع،‏ آنان خود را تحت سلطهٔ شیطان قرار دادند.‏

۹.‏ مطابق هوشَع ۲:‏۱۶،‏ ۱۷ شیطان چگونه یَهُوَه را در دید اسرائیلیان تیره و تار ساخت؟‏

^۹ سومین ترفند شیطان تیره و تار کردن یَهُوَه در دید اسرائیلیان بود.‏ یَهُوَه در دوران اِرْمیای نبی گفت که انبیای دروغین،‏ قومش را واداشته‌اند که نام او را «به سبب بعل» فراموش کنند.‏ (‏ار ۲۳:‏۲۷‏)‏ ظاهراً قوم خدا،‏ نام بَعْل را که به معنی «مالک» یا «ارباب» است،‏ جایگزین نام یَهُوَه کرده بود.‏ این امر باعث شده بود که اسرائیلیان به‌راحتی نتوانند در ذهن خود تفاوت یَهُوَه و بَعْل را تشخیص دهند.‏ به این شکل،‏ مراسم پرستش بَعْل و پرستش یَهُوَه در هم آمیخته شد.‏—‏هوشَع ۲:‏۱۶،‏ ۱۷ خوانده شود.‏

۱۰.‏ شیطان امروزه از چه ترفندهایی استفاده می‌کند؟‏

^۱۰ امروزه نیز شیطان از ترفندهای مشابهی استفاده می‌کند.‏ او با سوءاستفاده از نیازهای طبیعی،‏ ترویج غیراخلاقیات و تیره و تار کردن یَهُوَه در دید انسان‌ها،‏ آنان را تحت سلطهٔ خود درمی‌آورد.‏ در ادامه خواهیم  دید که شیطان چگونه یَهُوَه را در دید انسان‌ها تیره و تار می‌سازد.‏

۱۱.‏ شیطان چگونه یَهُوَه را در دید انسان‌ها تیره و تار ساخته است؟‏

^۱۱ تیره و تار ساختن یَهُوَه در دید انسان‌ها.‏ پس از مرگ رسولان عیسی،‏ برخی از مرتدان تعالیم دروغین به مردم می‌دادند.‏ (‏اعما ۲۰:‏۲۹،‏ ۳۰؛‏ ۲تسا ۲:‏۳‏)‏ این مرتدان هویت خدای حقیقی را تیره و تار ساختند.‏ برای مثال،‏ آنان نام خدا را از نسخه‌های کتاب مقدّس خود حذف نمودند و آن را با عناوینی همچون «سَرور» یا «خداوند» جایگزین کردند.‏ حذف نام خدا باعث شد که مردم به‌سختی بتوانند یَهُوَه را از خدایان دیگری که در کتاب مقدّس آمده بود تشخیص دهند.‏ (‏۱قر ۸:‏۵‏)‏ آن مرتدان،‏ یَهُوَه و عیسی را «خداوند» می‌خواندند.‏ این امر باعث شد که مردم یَهُوَه و عیسی را یکی بدانند.‏ (‏یو ۱۷:‏۳‏)‏ در واقع،‏ این سردرگمی یکی از دلایل اعتقاد به تثلیث بود؛‏ اعتقادی که در کتاب مقدّس به آن هیچ اشاره‌ای نشده است.‏ این ترفند شیطان باعث شد که بسیاری از مردم شناخت خدا را امری غیرممکن بدانند.‏ به راستی که چه دروغ بزرگی!‏—‏اعما ۱۷:‏۲۷‏.‏

۱۲.‏ ادیان کاذب چه اعمالی را ترویج داده‌اند و مطابق رومیان ۱:‏۲۸-‏۳۱ عواقب چنین اعمالی چیست؟‏

^۱۲ ترویج غیراخلاقیات.‏ در زمان اسرائیل باستان،‏ شیطان از طریق ادیان کاذب غیراخلاقیات را ترویج می‌داد.‏ او امروزه نیز به طور مشابه عمل می‌کند.‏ ادیان کاذب نه تنها اعمال غیراخلاقی را تأیید می‌کنند،‏ بلکه آن را ترویج می‌دهند.‏ از این رو،‏ بسیاری از آنانی که ادعای خداپرستی می‌کنند به معیارهای اخلاقی یَهُوَه پشت کرده‌اند.‏ پولُس رسول در نامه‌اش به رومیان به عواقب چنین اعمالی اشاره کرده است.‏ ‏(‏رومیان ۱:‏۲۸-‏۳۱ خوانده شود.‏)‏ ‏«اعمال زشت و ناشایست» شامل هر نوع رابطهٔ نامشروع جنسی منجمله همجنس‌گرایی می‌شود.‏ (‏روم ۱:‏۲۴-‏۲۷،‏ ۳۲؛‏ مکا ۲:‏۲۰‏)‏ بنابراین بسیار اهمیت دارد که ما همواره مطیع معیارهای واضح کلام خدا بمانیم.‏

۱۳.‏ ترفند دیگر شیطان چیست؟‏

^۱۳ سوءاستفاده از نیازهای طبیعی.‏ کاملاً طبیعی است که ما برای تأمین مایحتاج خود و خانواده‌مان به دنبال یادگیری مهارت‌هایی خاص باشیم.‏ (‏۱تیمو ۵:‏۸‏)‏ اغلب،‏ برای کسب چنین مهارت‌هایی باید در دوره‌های  آموزشی شرکت کرده و سخت تلاش کنیم.‏ اما باید بسیار احتیاط کنیم.‏ در بسیاری از کشورها،‏ در کنار مهارت‌های شغلی،‏ موضوعات فلسفی نیز به دانش‌آموزان تعلیم داده می‌شود.‏ برای مثال،‏ آنان ترغیب می‌شوند که وجود خدا را زیر سؤال ببرند و کتاب مقدّس را بی‌ارزش بدانند.‏ همچنین به آنان می‌آموزند که نظریهٔ تکامل تنها توضیح منطقی برای منشأ حیات است.‏ (‏روم ۱:‏۲۱-‏۲۳‏)‏ اما چنین تعالیمی کاملاً برخلاف ‹حکمت خداست.‏›—‏۱قر ۱:‏۱۹-‏۲۱؛‏ ۳:‏۱۸-‏۲۰‏.‏

۱۴.‏ حکمت انسانی چه چیز را ترویج می‌دهد؟‏

^۱۴ حکمت انسانی برخلاف معیارهای عادلانهٔ یَهُوَه است و گاه حتی آن‌ها را تکذیب می‌کند.‏ حکمت انسانی بجای خصوصیات ثمرهٔ روح،‏ «اعمال نفس» را ترویج می‌دهد.‏ (‏غلا ۵:‏۱۹-‏۲۳‏)‏ حکمت انسانی،‏ بسیاری را تا حدّی مغرور و متکبّر می‌سازد که «خودپرست» می‌شوند.‏ (‏۲تیمو ۳:‏۲-‏۴‏)‏ این خصوصیات کاملاً برخلاف فروتنی است که یَهُوَه از خادمانش انتظار دارد.‏ (‏۲سمو ۲۲:‏۲۸‏)‏ برخی که به دنبال تحصیلات دانشگاهی رفتند،‏ طرز فکرشان از طرز فکر یَهُوَه دور شد و به‌تدریج همرنگ دنیا شدند.‏ در ادامه نمونه‌ای را بررسی می‌کنیم که نشان می‌دهد نادیده گرفتن چنین خطری چه عواقبی دارد.‏

۱۵-‏۱۶.‏ شما از تجربه‌ای که به آن اشاره شد چه درسی می‌گیرید؟‏

^۱۵ خواهری که بیش از ۱۵ سال در خدمت تمام‌وقت است می‌گوید:‏ «به عنوان یک شاهد یَهُوَه،‏ چیزهای زیادی دربارهٔ خطرات تحصیلات دانشگاهی خوانده بودم و از دیگران هم دربارهٔ آن شنیده بودم،‏ ولی همهٔ  آن هشدارها را نادیده گرفتم.‏ فکر می‌کردم به آن هشدارها نیاز ندارم.‏» خواهرمان با چه مشکلاتی روبرو شد؟‏ او می‌گوید:‏ «باید وقت و انرژی زیادی را صرف درس خواندن می‌کردم،‏ تا حدّی که نمی‌توانستم همچون قبل به یَهُوَه دعا کنم.‏ حوصلهٔ گفتگوهای روحانی را نداشتم و قادر نبودم خود را به‌خوبی برای جلسات آماده کنم.‏ تا این که متوجه شدم که تحصیلات دانشگاهی روی رابطه‌ام با یَهُوَه تأثیر گذاشته است.‏ بنابراین از دانشگاه انصراف دادم.‏»‏

^۱۶ تحصیلات دانشگاهی چه تأثیری بر طرز فکر خواهرمان گذاشت؟‏ او می‌گوید:‏ «متأسفانه تحصیلات دانشگاهی باعث شده بود که ضعف‌های دیگران به‌خصوص ضعف‌های هم‌ایمانانم را ببینم،‏ از آنان توقع بیش از حد داشته باشم و خود را از آنان دور کنم.‏ مدت زیادی طول کشید تا بتوانم طرز فکر اشتباهم را تغییر دهم.‏ این تجربه به من نشان داد که نادیده گرفتن هشدارهایی که یَهُوَه از طریق سازمانش به ما می‌دهد عواقب بدی برایمان دارد.‏ یَهُوَه مرا بهتر از خودم می‌شناخت.‏ کاش از همان اول به او گوش داده بودم!‏»‏

۱۷.‏ الف)‏ ما باید مصمم به انجام چه کاری باشیم؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعد به بررسی چه موضوعی می‌پردازیم؟‏

^۱۷ مصمم باشید که هرگز خود را اسیر ‹فلسفه‌ها و عقاید پوچ و فریبندهٔ› دنیای شیطان نسازید و همچنان در برابر ترفندهای او ایستادگی کنید.‏ (‏۱قر ۳:‏۱۸؛‏ ۲قر ۲:‏۱۱‏)‏ اجازه ندهید که شیطان،‏ یَهُوَه را در دیدتان تیره و تار سازد.‏ به علاوه،‏ پیوسته مطابق معیارهای اخلاقی یَهُوَه زندگی کنید و هشدارهای او را در نظر بگیرید تا فریب شیطان را نخورید.‏ اما اگر دریابید که طرز فکرتان تا حدّی تحت تأثیر طرز فکر این دنیا قرار گرفته است،‏ چه باید بکنید؟‏ در مقالهٔ بعد خواهیم دید که کلام خدا چگونه به ما کمک می‌کند تا افکار و عادات اشتباهمان را ریشه‌کن کنیم.‏—‏۲قر ۱۰:‏۴،‏ ۵‏.‏