موفقیت از طریق پشتکار

در دنیای امروز ما،‏ پشتکار بسیار کمیاب است.‏ مردم عموماً معتقدند که موفقیت فرد بیش از همه معلول حضور بموقع وی در جای مناسب است،‏ و پشتکار نقش چندانی ندارد.‏ البته نمی‌توان به اشخاصی با این طرزفکر خرده گرفت.‏ رسانه‌های خبری مملو از عبارات تبلیغاتی هستند و به همگان این پیام را القاء می‌کنند که هرآنچه بخواهند می‌توانند با کمی تلاش و اندکی پول به دست آورند.‏ روزنامه‌ها پر از شرح‌حال کسانی است که یک شبه ره صد ساله را پیموده‌اند،‏ یا جوانانی با شمّ اقتصادی که حتی پیش از پایان تحصیلشان به ثروتهای هنگفت دست یافته‌اند.‏

لئونارد پیتْز در مقاله‌ای چنین ابراز تأسف کرد:‏ «در جامعه‌ای که تمام فکر و ذکر انسانها درک و تحلیل امور به منظور نفع شخصی است،‏ جهش بر نردبان ترقی نیز ساده می‌نماید.‏ .‏ .‏ .‏ مردم اینگونه جوامع بر این تصورند که چنین جهشهایی برای هر کس میسر است و تنها باید یا راه و رمز امور را فرا بگیرد یا از خود زرنگی نشان دهد،‏ یا که خداوند مددی نماید.‏»‏

پشتکار چیست؟‏

پشتکار یعنی ‹هدف،‏ وضعیت،‏ یا وظیفه‌ای را با وجود موانع و مشکلات به گونه‌ای پایدار و استوار پی‌گیری کردن.‏› شخص باپشتکار قاطعانه در برابر ناملایمات استوار می‌ماند و از تلاش و کوشش دست نمی‌کشد.‏ در کتاب مقدس بر کوشش و پایداری ارج بسیار نهاده شده است و برای نمونه می‌گوید:‏ «شما قبل از هر چیز برای بدست آوردن پادشاهی خدا .‏ .‏ .‏ بکوشید،‏» «بکوبید که برای شما باز کرده خواهد شد،‏» «از  دعا کردن خسته نشوید،‏» و «به آنچه نیکو است متمسّک باشید.‏»—‏متی ۶:‏۳۳ انجیل شریف؛‏ لوقا ۱۱:‏۹؛‏ رومیان ۱۲:‏۱۲ ا ش؛‏ ۱تسالونیکیان ۵:‏۲۱‏.‏

یکی از جنبه‌های اصلی پشتکار فائق آمدن بر موانعی است که غالباً غیر قابل اجتناب هستند.‏ در امثال ۲۴:‏۱۶ آمده است:‏ «مرد عادل اگر چه هفت مرتبه بیفتد خواهد برخاست.‏» چنین شخصی در برخورد با مشکلات یا شکستها به جای آنکه ‹تسلیم شکست شود،‏› ‹برمی‌خیزد› و مجدانه کار را از نو آغاز می‌کند.‏

اما بسیارند کسانی که موانع و شکستهای احتمالی را از قبل در نظر نمی‌گیرند و آمادگی ذهنی لازم را برای پایداری در خود ایجاد نمی‌کنند،‏ و لذا براحتی تن به شکست می‌دهند.‏ نویسنده‌ای به نام مارلی کالاگان چنین ابراز عقیده کرد:‏ «اغلب مردم وقتی با شکست روبرو می‌شوند بیشتر به خود لطمه می‌زنند.‏ آنان دل به حال خود می‌سوزانند،‏ دیگران را مقصر می‌شمارند،‏ و به خشم می‌آیند .‏ .‏ .‏ سرانجام خود را تسلیم شکست می‌کنند.‏»‏

آیا تأسف‌انگیز نیست که شخص اینچنین به خود لطمه زند.‏ پیتز به نکتهٔ جالبی اشاره کرد و گفت:‏ «نباید فراموش کرد که گذشتن از مصائب حکمتی در بر دارد و آن اینکه پاره‌ای ارزشها را تنها در مقابله با دشواریها می‌توان کسب کرد.‏» چه ارزشهایی؟‏ او نتیجه سخنان خود را چنین عنوان کرد:‏ «[نخست] فرد می‌آموزد که شکست را نه آخر جادهٔ زندگی بداند و نه چاهی بی‌انتها.‏ در واقع از طریق شکست است که فرد ادراک و ژرفنگری می‌آموزد،‏ همچنین آماده و مستعد می‌گردد.‏» کتاب مقدس این موضوع را به طور ساده چنین بیان می‌کند:‏ «از هر مشقّتی منفعت است.‏»—‏امثال ۱۴:‏۲۳‏.‏

البته متعاقب هر شکست،‏ تجدید قوا و از نو سازمان دادن امور چندان آسان نیست.‏ غلبه بر مشکلات گاه تمام نیرو و انرژی ما را صرف می‌کند و در آخر احساس می‌کنیم به جای نزدیک شدن به هدف از آن دور و دورتر می‌شویم.‏ این احساس می‌تواند کاملاً ما را از پای بیندازد یا درمانده،‏ مأیوس،‏ و حتی افسرده سازد.‏ (‏ امثال ۲۴:‏۱۰‏)‏ اما،‏ کتاب مقدس ما را ترغیب می‌کند که «از نیکوکاری خسته نشویم زیرا که در موسم آن درو خواهیم کرد،‏ اگر ملول نشویم.‏»‏‏—‏غلاطیان ۶:‏۹‏.‏

چگونه می‌توانیم پشتکار داشته باشیم؟‏

برای آنکه بتوانیم پشتکار داشته باشیم قدم اولمان باید قرار دادن اهدافی باارزش و قابل حصول باشد.‏ پولس رسول نیز بی‌شک به این موضوع پی برده بود.‏ او به مسیحیان قرنتس گفت:‏ «من چنین می‌دوم،‏ نه چون کسی که شک دارد؛‏ و مشت می‌زنم نه آنکه هوا را بزنم.‏» پولس می‌دانست که چنانچه بخواهد تلاشهایش به ثمر رسند،‏ می‌باید هدفهایش مشخص و واضح باشند،‏ مانند دونده‌ای که تمام حواسش را بر پایان مسابقه معطوف کرده است.‏ پولس برادران خود را چنین ترغیب کرد:‏ «آیا نمی‌دانید آنانی که در میدان می‌دوند،‏ همه می‌دوند لکن یک نفر انعام را می‌برد؟‏ به اینطور شما بدوید تا به کمال ببرید.‏» (‏ ۱قرنتیان ۹:‏۲۴،‏ ۲۶‏)‏ ما چطور می‌توانیم پند پولس را به کار گیریم؟‏

در امثال ۱۴:‏۱۵ آمده است که «مرد زیرک در رفتار خود تأمّل می‌نماید.‏» بسیار عاقلانه است که خط مشی خود را در زندگی به طور مرتب مورد ارزیابی قرار دهیم،‏ از خود سؤال کنیم به چه سو می‌رویم،‏ آیا لزومی به اصلاح خط‌مشی‌مان وجود دارد.‏ بسیار مهم و حیاتی است که تصویری روشن از هدف خود و دلیل رسیدن به آن در ذهن داشته باشیم.‏ با داشتن تصویری واضح از مقصود و هدف نهایی خود کمتر گرایش خواهیم داشت به شکست تن دهیم.‏ مثلی الهام‌شده ما را چنین ترغیب می‌کند:‏ «چشمانت به استقامت نگران باشد .‏ .‏ .‏ تا همهٔ طریقهای تو مستقیم باشد.‏»—‏امثال ۴:‏۲۵،‏ ۲۶‏.‏

قدم دوم،‏ پس از تعیین اهداف،‏ بررسی طرق رسیدن به آنهاست.‏ عیسی می‌پرسد:‏ «کیست از شما که قصد بنای برجی داشته باشد و اوّل ننشیند تا برآوُردِ خرج آن را بکند؟‏» (‏ لوقا ۱۴:‏۲۸‏)‏ در همین خصوص یک متخصص بهداشت روانی گفت:‏ «نکته‌ای که در انسانهای موفق فوراً جلب نظر می‌کند این است که ایشان در زندگی از رابطهٔ میان علت و معلول درکی روشن دارند.‏ انسانهای موفق درک کرده‌اند که برای نیل به اهداف خود باید هرآنچه لازم است انجام دهند.‏» داشتن درکی درست و واضح از مراحلی که ما را به سر منزل مقصود می‌رساند،‏ مانع می‌شود تا از مسیر خود انحراف ورزیم همچنین به ما این امکان را می‌دهد که پس از هر شکست،‏ امور را دوباره سازمان دهیم.‏ همین بررسی طرق رسیدن به اهداف،‏ راز موفقیت ویلبِر و اُروِل رایت بود.‏

لذا،‏ بجاست هر گونه شکست را با دیدی مثبت نگاه کنیم و آن را تجربه‌ای در زندگی محسوب نماییم.‏ باید شرایط را بسنجیم،‏ دلیل شکست خود را معین و آن را تصحیح کنیم و اگر شکست ناشی از نقطه‌ضعفی در ما می‌باشد برای آن  چاره‌ای بیندیشیم.‏ مشورت با دیگران نیز کمک بزرگی است،‏ چرا که «فکرها به مشورت محکم می‌شود.‏» (‏ امثال ۲۰:‏۱۸‏)‏ طبیعی است که هر تلاش ما را کارآزموده‌تر می‌کند و مهارت و کارآزمودگی ما را سرانجام به موفقیت می‌رساند.‏

سومین جنبهٔ مهم پشتکار،‏ تداوم در کار است.‏ پولس رسول ما را چنین ترغیب کرد:‏ «به هر مقامی که رسیده‌ایم،‏ به همان قانون رفتار باید کرد.‏» (‏ فیلپیان ۳:‏۱۶‏)‏ آموزگاری موضوع را اینطور عنوان کرد:‏ «اعتدال و تداوم پس از چندی نتایج فوق‌العاده‌ای حاصل می‌کند.‏» این موضوع بخوبی در داستان معروف لاکپشت و خرگوش به تصویر درآمده است.‏ لاکپشت اگرچه از خرگوش بسیار کندتر بود اما در مسابقهٔ دو پیروز شد.‏ راز موفقیت او چه بود؟‏ لاکپشت با نگرشی منضبط و پایدار با موضوع برخورد کرد.‏ او میدان را خالی نکرد بلکه سرعتی واقع‌بینانه برگزید و ثابت قدم تا پایان،‏ مسابقه را ادامه داد.‏ شخص منظم و باثبات با مشاهدهٔ پیشرفت تدریجی خود به ادامهٔ کار ترغیب می‌شود و میدان را به آسانی خالی نمی‌کند.‏ ما نیز چنانچه بخواهیم به هدف خود برسیم باید ‹اینطور بدویم.‏›‏

هدفهایی ارزشمند برای خود برگزینیم

مسلماً همت و پشتکار زمانی ارزش دارد که برای رسیدن به هدفی باارزش باشد.‏ بسیاری از مردم اهدافی را در پیش می‌گیرند که ایشان را سعادتمند نمی‌کند.‏ اما کتاب مقدس به این نکته اشاره می‌کند که «کسی که بر شریعتِ کاملِ آزادی چشم دوخت و در آن ثابت ماند .‏ .‏ .‏ در عمل خود مبارک خواهد بود.‏» (‏ یعقوب ۱:‏۲۵‏)‏ آری،‏ مطالعه و درک شریعت،‏ یا قوانین خدا،‏ که در کتاب مقدس به تحریر در آمده است هدفی بسیار مفید می‌باشد.‏ دلیل آن چیست؟‏ دلیل آن این است که قوانین خدا بر شالودهٔ معیارهای کامل و عادل او قرار گرفته‌اند.‏ خالق بزرگ نفع مخلوقات خود را بهتر از هر کس دیگری می‌داند.‏ چنانچه ما در یادگیری تعالیم خدا همت و پشتکار نشان دهیم و آنها را در زندگی خود به کار گیریم مسلماً به سعادت دست خواهیم یافت.‏ امثال ۳:‏۵،‏ ۶ چنین به ما اطمینان می‌دهد:‏ «به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما .‏ .‏ .‏ او طریقهایت را راست خواهد گردانید.‏»‏

به علاوه،‏ عیسی به شاگردان خود گفت برای رسیدن به «حیات جاودانی» باید خدا و همچنین خود او را بشناسند.‏ (‏ یوحنا ۱۷:‏۳‏)‏ نبوتهای کتاب مقدس نشان می‌دهند که ما اکنون «در ایّام آخر» این سیستم حاکم بر جهان به سر می‌بریم.‏ (‏ ۲تیموتاؤس ۳:‏۱-‏۵؛‏ متی ۲۴:‏۳-‏۱۳‏)‏ بزودی ملکوت خدا،‏ یعنی حکومت عادل او بر ساکنان زمین شروع به حکمرانی خواهد کرد.‏ (‏ دانیال ۲:‏۴۴؛‏ متی ۶:‏۱۰‏)‏ با آمدن این حکومت،‏ عصر صلح،‏ رفاه و بهزیستی برای تمامی انسانهای مطیع آغاز خواهد شد.‏ (‏ مزمور ۳۷:‏۱۰،‏ ۱۱؛‏ مکاشفه ۲۱:‏۴‏)‏ در اعمال ۱۰:‏۳۴ آمده است که «خدا را نظر به ظاهر نیست.‏» آری،‏ همهٔ انسانها دعوت شده‌اند تا از لذات و رفاه ملکوت خدا بهره‌مند گردند!‏

کتاب مقدس کتابی باستانی،‏ پرمحتوا،‏ و سرشار از حکمت است.‏ شکی نیست که یادگیری آن مستلزم زمان و همچنین تلاش بسیار می‌باشد،‏ اما به یاری خدا—‏و با پشتکار در کسب معرفت آن—‏مفاهیم کلام خدا برای ما روشن می‌گردد.‏ (‏ امثال ۲:‏۴،‏ ۵؛‏ یعقوب ۱:‏۵‏)‏ البته،‏ به کار بردن آنچه از کتاب مقدس فرا می‌گیریم کار چندان آسانی نیست.‏ شاید مجبور به ایجاد اصلاحاتی در طرزفکر و عاداتمان شویم.‏ ممکن است دوستان و اقوام چه بسا از روی حسن نیت،‏ با مطالعهٔ کتاب مقدس که در پیش گرفته‌ایم مخالفت کنند.‏ در اینجاست که می‌باید پشتکار به خرج دهیم.‏ پولس رسول به ما یادآور می‌شود که خدا زندگی جاودانه را به کسانی می‌دهد که ‹ در اعمال نیکو صابرند.‏› (‏ رومیان ۲:‏۷‏)‏ شاهدان یَهُوَه بسیار خوشحال خواهند شد به شما برای مطالعهٔ کتاب مقدس یاری رسانند.‏

اطمینان داشته باشید که با پشتکار در شناخت خدا و ارادهٔ او و استقامت در به کارگیری آنچه می‌آموزید موفقیت شما در زندگی قطعی خواهد بود.‏—‏مزمور ۱:‏۱-‏۳‏.‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۶]‏

با همت پشتکار در شناخت خدا و ارادهٔ او موفقیت شما در زندگی قطعی خواهد بود

‏[صاحب امتیاز تصویر در صفحهٔ ۴]‏

Culver Pictures