از سِحر و جادو چه می‌دانید؟
از سِحر و جادو چه می‌دانید؟
واژهٔ جادو شما را به یاد چه چیزهایی می‌اندازد؟
برای بسیاری از مردم سِحر و جادو صرفاً مشتی خرافات و تراوشات فکری افراد خیالباف می‌باشد؛ و از این رو موضوع را جدی نمی‌گیرند. برای ایشان جای ساحر و جادوگر تنها در حیطهٔ تخیلات است؛ عجوزه‌ای پیر با کلاه و لباسی بلند که به معجون جوشان خود تکه‌ای بال خفاش می‌افزاید، انسانها را به قورباغه مبدل می‌کند، و شبانگاه سوار بر جاروی بلند خود در حالی که خنده‌ای شریرانه سر می‌دهد در آسمان پرواز می‌کند.
اما، برای عده‌ای دیگر سِحر و جادو موضوعی بسیار جدی تلقی می‌شود. طبق گفتهٔ برخی محققان، بیش از نیمی از جمعیت جهان به واقعی بودن سِحر و جادو، و اینکه ساحران واقعاً قادرند بر زندگی انسانها تأثیر بگذارند اعتقاد دارند. میلیونها نفر عقیده دارند که جادوگری عملی شیطانی و خطرناک می‌باشد، و باید شدیداً از آن هراس داشت و حذر کرد. برای نمونه در کتابی راجع به ادیان آفریقایی آمده است: «اعتقاد به عملکرد و خطرات سِحر، افسون و جادوهای شیطانی در زندگی مردم آفریقا ریشه‌ای بس عمیق دارد. . . . در اجتماعات آفریقایی مردم شدیداً از جادوگران و ساحران متنفرند. حتی اکنون نیز در مناطقی مشاهده می‌شود که جادوگران را به قصد کُشت مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند.»
اما در کشورهای غربی اوضاع صورت دیگری به خود گرفته است و به ساحران چهره‌ای محترم داده می‌شود. کتابها، برنامه‌های تلویزیونی، و فیلمهای سینمایی شدیداً در تلاشند تا از وحشت مردم در مقابل سِحر و جادو بکاهند. دِیوید دیویس تحلیلگر امور تفریحی چنین اظهار می‌کند: «بناگاه جادوگران چهره‌ای جوان و بسیار دلنشین یافتند. در واقع، هالیوود لحظه‌ای از گرایشات و تمایلات مردم غافل نمی‌ماند. . . . تهیه‌کنندگان فیلمها با تبدیل جادوگران به شخصیتهای پرجذبه و دوست‌داشتنی به راحتی می‌توانند نظر گروه عظیمی از بینندگان، منجمله زنان و کودکان را جلب نمایند.» هالیوود خوب می‌داند چگونه از گرایشات مردم موقعیتهای سودآور به وجود آورد.
برخی معتقدند جادوگری از لحاظ گسترش یکی از سریعترین حرکتهای معنوی و روحانی در ایالات متحده بوده است. اصولاً در کشورهای پیشرفته شمار روزافزونی از مردم، سرخورده از ادیان بزرگ و با گرایش به تساوی زنان و مردان، نیاز روحانی خود را از طریق اشکال مختلف جادوگری ارضا می‌کنند. در واقع، «جادوگری» آنقدر اشکال و صور گوناگونی یافته است که اغلب در مورد مفهوم آن نیز اختلاف نظر به وجود می‌آید. با این حال، ساحران اغلب در مورد نام خود با هم توافق نظر دارند و خود را ویکا می‌خوانند. ویکا در واژه‌نامه‌ای اینگونه تعریف شده است: «دینی بر پایهٔ شِرک که منشأ آن به دوران پیش از مسیحیت در اروپای غربی باز می‌گردد و در قرن بیستم احیا شده است.» * به همین دلیل، اکنون بسیاری از ساحران خود را مشرک یا نومشرک می‌خوانند.
در طول تاریخ، مردم همواره به سبب تنفر عمیق خود از ساحران و جادوگران، ایشان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند و حتی به قتل می‌رساندند. پس تعجبی ندارد که ساحران در روزگار ما سعی دارند اعتباری برای خود کسب کنند. طی یک نظرسنجی از دهها ساحر سؤال شد که چه پیامی برای مردم دارند. محققی به نام مارگو آدلِر پیام ایشان را در این چند جمله خلاصه کرد: «ما شیطانی نیستیم. ما شیطان را پرستش نمی‌کنیم. کار ما صدمه زدن به مردم یا فریب دادن آنان نیست. ما خطرناک نیستیم. ما انسانهایی عادی مثل خود شما هستیم. ما نیز خانواده، شغل، آینده، و رؤیاهایی داریم. ما را فرقه ندانید. ما عجیب و غریب نیستیم. . . . از ما نترسید. . . . ما خیلی بیش از آنچه فکر کنید به شما شبیه هستیم.»
اکنون پیام این ساحران به طور گسترده و روزافزونی مورد قبول مردم دنیا قرار می‌گیرد. پس آیا ما نیز لازم نیست نگران کارهای ساحران باشیم؟ جواب این سؤال را در مقالهٔ بعدی خواهید یافت.
[پاورقی]
^ بند 6 واژهٔ انگلیسی «جادوگر» از واژه‌های «ویک» و «ویکا» ( در انگلیسی قدیم) که به ساحره و ساحر اطلاق می‌شد، مشتق شده است.