با شمشیر روح به جنگ فساد برویم
با شمشیر روح به جنگ فساد برویم
«انسانیّت تازه را که به صورت خدا در عدالت و قدّوسیّت حقیقی آفریده شده است بپوشید.» اَفَسُسیان ۴:۲۴.
امپراتوری روم در اوج قدرت و سربلندی خود از عالیترین نظام اداری بشری موجود تا آن زمان برخوردار بود. سیستم قانونگذاری رومی چنان مفید و کارساز بود که قوانین آن هنوز شالودهٔ قوانین حقوقی بسیاری از کشورها میباشد. با وجود این دستاوردها، لژیونهای رومی نتوانستند بر یک دشمن غالب آیند؛ و آن فساد و رشوهخواری بود. همین دشمن سرانجام موجب تسریع اضمحلال روم گشت.
پولس رسول از جمله کسانی بود که متحمل فساد مقامات رومی شد. فِیلَکَسْ، والی رومی، در جریان بازجویی پولس ظاهراً متوجه بیگناهی او شده بود، اما او که در عرصهٔ فساد و رشوهخواری گوی را از بسیاری دیگر ربوده بود دادرسی پولس را به این امید که بتواند به اِزای آزادیاش از او اخاذی کند به تعویق انداخت.—اعمال ۲۴:۲۲-۲۶.
پولس به جای آنکه به فِیلَکَسْ رشوه دهد با او صریحاً در باب «عدالت و پرهیزکاری» صحبت کرد. نه فِیلَکَسْ دست از طمع خود کشید و نه پولس تن به این داد که با رشوه در مراحل قانونی دادرسی خود تغییری به وجود آورد، و به این ترتیب در زندان ماند. پولس پیام راستی و صداقت را موعظه میکرد و بر اساس آن هم عمل مینمود. او در نامهای به مسیحیان عبرانی گفت: «ما را یقین است که ضمیر خالص داریم و میخواهیم در هر امر رفتار نیکو نماییم.»—عبرانیان ۱۳:۱۸.
البته، چنین موضع استواری کاملاً با اخلاقیات آن دوران مغایرت داشت. پَلَس، برادر فِیلَکَسْ یکی از ثروتمندترین مردان باستان، تقریباً تمام ثروت خود را—که معادل ۴۵ میلیون دلار برآورد میشود—از راه رشوهخواری و اخاذی به دست آورده بود. با این حال، وقتی ثروت این مرد را با میلیاردها دلاری که در حسابهای مخفی برخی از حاکمان فاسد قرن بیستم موجود است مقایسه میکنیم، بسیار ناچیز مینماید. آری شاید تنها سادهلوحان باور کنند که دولتهای کنونی قادرند فساد و رشوهخواری را ریشهکن سازند.
با نظر به تداوم درازمدت فساد، آیا میتوان گفت که فساد از خصایص بشر و در سرشت اوست؟ و یا کاری میتوان کرد که فساد از میان برداشته شود؟
به چه وسیله میتوان فساد و رشوهخواری را ریشهکن ساخت؟
طبعاً نخستین قدم برای ریشهکن ساختن فساد این است که انسانها تشخیص دهند که رشوهخواری نادرست و زیانآور است، و گرچه عدهای بیوجدان را به نوایی میرساند، ضرر آن دامنگیر بسیاری دیگر میگردد. بدون شک پیشرفتهایی در این زمینه حاصل شده است. جیمز فُلی معاون وزیر امور خارجهٔ آمریکا میگوید: «تردیدی نداریم که فساد برای ما بسیار گران تمام میشود. فساد دولت را به ورطهٔ نابودی میکشاند، بازده و گسترش اقتصادی را کاهش میدهد، تجارت را با مشکلات بسیاری روبرو میکند، همچنین باعث میشود به کل مردم دنیا اجحاف شود.» بسیاری با نظرات جیمز فُلی موافقند. در ۱۷ دسامبر سال ۱۹۹۷، ۳۴ کشور بزرگ جهان «پیمان عدم رشوهخواری» را به منظور «مبارزهای مؤثر بر ضد فساد و رشوهخواری» امضا نمودند. «بر مبنای این پیمان هر گونه پیشنهاد، وعده، و یا دادن رشوه به یک مقام مسئول خارجی در جهت به دست آوردن و یا حفظ معاملهای بینالمللی جرم محسوب میگردد.»
البته رشوه دادن به منظور بستن قرارداد بازرگانی با کشوری دیگر تنها بخش بسیار کوچک و مرئی فساد موجود است. برای ریشهکن ساختن هر گونه فساد، قدم دوم و بسیار دشوارتری میباید برداشته شود: یعنی تغییر دادن ضمیر یا دل افراد بسیاری. مردم سراسر جهان میباید نفرت از رشوه دادن و یا رشوه گرفتن را فرا بگیرند. تنها بدین وسیله میتوان فساد و رشوهخواری را ریشهکن ساخت. طبق مجلهٔ نیوزویک عدهای معتقدند که برای نیل به این هدف، دولت میباید «عموم مردم را تشویق به حفظ شرافت شهروندی کند.» گروهی به نام اینترنشنال ترانسپَرِنسی، که در جهت جلب رأی کنگره بر ضد فساد و رشوهخواری فعالیت دارد به طرفداران خود توصیه میکند که در محل کار خود «‹بذر صداقت و وفاداری› را بیفشانند.»
مبارزه با فساد مبارزهای اخلاقی است و نمیتوان تنها با قانونگذاری یا «شمشیر» کیفرهای قانونی بر آن غالب شد. ( رومیان ۱۳:۴، ۵) بذر شرافت و صداقت باید در دل و بطن آدمی نهاده شود. پولس رسول بهترین وسیله برای رسیدن به این مقصود را استفاده از «شمشیر روح» که همان کلام خدا، کتاب مقدس است توصیف کرد.—اَفَسُسیان ۶:۱۷.
کتاب مقدس فساد را محکوم میکند
چرا پولس به رشوه دادن تن در نداد؟ در واقع پولس بدینگونه میخواست ارادهٔ خدا را به جا آورد؛ خدایی «که طرفداری ندارد و رشوه نمیگیرد.» ( تثنیه ۱۰:۱۷) همچنین بیتردید پولس یکی از اندرزهای شریعت موسی را در خاطر داشت که میگوید: «داوری را منحرف مساز و طرفداری منما و رشوه مگیر، زیرا که رشوه چشمان حکما را کور میسازد و سخنان عادلان را کج مینماید.» ( تثنیه ۱۶:۱۹) داود پادشاه نیز نیک میدانست که یَهُوَه از فساد متنفر است، بنابراین از او تقاضا نمود که هرگز وی را در زمرهٔ گناهکارانی که «دست راست ایشان پر از رشوه است» محسوب منماید. — مزمور ۲۶:۱۰.
افرادی که بدینگونه خدا را با خلوص نیت پرستش میکنند دلیل دیگری نیز برای پرهیز از فساد دارند. سلیمان نوشت: «پادشاه عاقل به مملکتش ثبات میبخشد، اما آنکه رشوه میگیرد مملکت خود را نابود میکند.» ( امثال ۲۹:۴، ترجمهٔ تفسیری) عدالت—بویژه هنگامی که از رتبههای بالا آغاز و تا به پایین اجرا میگردد—به مملکت ثبات میبخشد، اما فساد آن را به فقر میکشاند. مجلهٔ نیوزویک به موضوع جالبی اشاره میکند: «در نظامی که همه در صددند سهمی از فساد موجود ببرند و با راه و روشهای آن هم آشنا هستند، اقتصاد از درون فرو میریزد.»
مزمور ۷۳:۳، ۱۳) فساد و رشوهخواری همچنین بیانصافی به آفریدگار بزرگمان است که میل به عدالت را در فطرت ما نهاده است. در گذشته، یَهُوَه بارها برای نابود ساختن فسادِ وقیحانهٔ انسانها وارد عمل شده است. برای نمونه، یَهُوَه صریحاً به اهالی اورشلیم گفت که به چه دلیل آنان را به دست دشمنانشان تسلیم خواهد کرد.
حتی اگر اقتصاد هم به طور کامل نابود نشود، رشد بیممانعت و عنانگسیختهٔ فساد، موجب رنج و عذاب دوستاران عدالت میگردد. (یَهُوَه از طریق میکاه نبی اظهار نمود: «ای رؤسای خاندان یعقوب و ای داوران خاندان اسرائیل این را بشنوید! شما که از انصاف نفرت دارید و تمامی راستی را منحرف میسازید. رؤسای ایشان برای رشوه داوری مینمایند و کاهنان ایشان برای اجرت تعلیم میدهند و انبیای ایشان برای نقره فال میگیرند . . . بنابراین صَهْیون به سبب شما مثل مزرعه شیار خواهد شد و اورشلیم به تودههای سنگ و کوه خانه به بلندیهای جنگل مبدّل خواهد گردید.» فساد جامعهٔ اسرائیل را کاملاً تباه ساخته بود، و چند قرن بعد نیز موجب تباهی جامعهٔ روم گشت. آری، درست بر طبق اخطارهای یَهُوَه به قلم میکاه نبی، حدود یک قرن بعد اورشلیم ویران و متروکه شد. — میکاه ۳:۹، ۱۱، ۱۲.
فساد و رشوهخواری ضرورت زندگی هیچ فرد یا ملتی نمیباشد. خدا شریران را تشویق میکند که روش فکری و طریق زندگی خود را تغییر دهند. ( اِشَعْیا ۵۵:۷) او میخواهد که همهٔ ما، از خود گذشتگی را جایگزین طمع، و عدالت را جایگزین فساد کنیم. یَهُوَه به ما یادآوری میکند که «هر که بر فقیر ظلم کند آفرینندهٔ خود را حقیر میشمارد، و هر که بر مسکین ترحّم کند او را تمجید مینماید.»—امثال ۱۴:۳۱.
با کلام راستین کتاب مقدس فساد را مغلوب سازیم
چه نیرویی میتواند فرد را به پرهیز از فساد برانگیزد؟ همان نیرویی که پولس را برانگیخت تا از زندگی به گونهٔ فریسیان چشمپوشی کند و یکی از پیروان باشهامت عیسی مسیح گردد. وی نوشت: «کلام خدا زنده و مقتدر . . . است.» ( عبرانیان ۴:۱۲) کلام راستین کتاب مقدس امروزه نیز قادر است انسانها را، حتی آنانی که در فساد غوطهورند، به راستی و صداقت تشویق کند. به مثالی توجه کنید.
الکساندر از اهالی اروپای شرقی، اندکی پس از پایان خدمت سربازیاش به گروهی ملحق شد که کارشان زورگویی، اخاذی، و رشوهخواری بود. * شرححال الکساندر را از زبان خود او بشنویم: «وظیفهٔ من در ظاهر حمایت از کسبهٔ پولدار بود، اما در اصل از آنان باجسبیل میگرفتم. اول اعتماد کاسب یا مغازهدار را جلب میکردم و بعد اعضای دیگر گروه وارد عمل میشدند و او را با رفتاری خشونتآمیز تهدید میکردند. بعد نوبت من بود که به اِزای مبلغی قابل توجه شرّ ایشان را کم کنم. مشتریانم از اینکه مشکلشان رفع و رجوع میشد از من بسیار سپاسگزار بودند؛ البته نمیدانستند که خود من عامل اصلی آن هستم. شاید تعجب کنید، اما من مخصوصاً از این قسمت کارم خیلی خوشم میآمد.
«همچنین، از ثروت و هیجانات آن روش زندگی لذت میبردم. اتومبیلی گرانقیمت و آپارتمانی زیبا داشتم، و هر چه میخواستم میتوانستم بخرم. مردم از من میترسیدند، و این به من احساس قدرت میداد. حس میکردم دست هیچ کس به من نمیرسد، و میتوانم قانون را سر انگشتم بچرخانم. هر وقت مشکلی با پلیس پیش میآمد آن را از طریق وکیلی خبره در میانبرهای قانونی یا رشوه دادن به فرد مناسب حل میکردم.
«اما باید بدانیم که وفاداری بین کسانی که زندگیشان روی محور فساد میچرخد خیلی نادر است. یکی از اعضای گروه با من سر نامهربانی گذاشت، و باعث شد محبوبیتم را از دست بدهم. در عرض مدتی کوتاه ماشین خوشگلم، پولهایم، و دوستدختر خوشسلیقهام بر باد رفتند. حتی یکبار بشدت کتک خوردم. این دگرگونی ناگهانی در زندگیام باعث شد در مورد مقصود زندگی فکر کنم.
«چند ماه پیش از این اتفاقات مادرم شاهد یَهُوَه شده بود، من هم شروع کردم به خواندن نشریات و مجلات شاهدان. مطلبی که در امثال ۴:۱۴، ۱۵ آمده بود مرا عمیقاً در فکر فرو برد: ‹به راه شریران داخل مشو، و در طریق گناهکاران سالک مباش. آن را ترک کن و به آن گذر منما، و از آن اجتناب کرده، بگذر.› آیههایی از این قبیل مرا متقاعد کرد که زندگی تبهکاری آخر و عاقبت خوشی ندارد. دعا کردم، و از یَهُوَه خواستم که مرا به راه راست هدایت کند. با کمک شاهدان یَهُوَه به مطالعهٔ کتاب مقدس پرداختم و سرانجام زندگیام را به خدا وقف کردم و از آن وقت دیگر به هیچ کسی بیانصافی نکردم.
«البته از زندگی کردن با معیارهای درست و صادقانه پول کمتری نصیبم میشود، اما حالا از آیندهٔ خودم مطمئن هستم و زندگیام معنا پیدا کرده است. میدانم که زندگی سابقم با همهٔ مزایایی که داشت مثل قصری کاغذی بود که هر لحظه ممکن بود در هم بریزد. وجدانم هم کاملاً از کار افتاده بود. حالا، هر وقت وسوسه میشوم که عملی نادرست—هر چقدر هم کوچک—انجام دهم از برکت مطالعهٔ کتاب مقدس وجدانم مرا از انجام آن باز میدارد. همیشه سعی میکنم مطابق آنچه در مزمور ۳۷:۳ آمده است زندگی کنم: ‹بر خداوند توکّل نما و نیکویی بکن. در زمین ساکن باش و از امانت پرورده شو.›»
«شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت»
همانطور که الکساندر هم متوجه شد حقایق کلام خدا میتواند شخص را به پرهیز از فساد برانگیزد. اکنون وی مطابق آنچه پولس رسول به مسیحیان اَفَسُس گفت زندگی میکند: «از جهت رفتار گذشتهٔ خود، انسانیّت کهنه را که از شهوات فریبنده فاسد میگردد، از خود بیرون کنید. و به روح ذهن خود تازه شوید. و انسانیّت تازه را که به صورت خدا در عدالت و قدّوسیّت حقیقی آفریده شده است بپوشید. لهذا دروغ را ترک کرده، هر کس با همسایهٔ خود راست بگوید، زیرا که ما اعضای یکدیگریم. دزد دیگر دزدی نکند بلکه به دستهای خود کار نیکو کرده، زحمت بکشد تا بتواند نیازمندی را چیزی دهد.» ( اَفَسُسیان ۴:۲۲-۲۵، ۲۸) آری، آیندهٔ بشر به این تحول اساسی وابسته است.
طمع و فساد عنانگسیخته همانطور که امپراتوری روم را نابود ساخت، میتواند کل زمین را به نابودی کشاند. اما جای خوشحالی است که خالق بشر اوضاع را چنین به حال خود رها نخواهد کرد. یَهُوَه مصمم است که ‹مُفسدان زمین را نابود گرداند.› ( مکاشفه ۱۱:۱۸) او همچنین به کسانی که در حسرت دنیایی عاری از فساد و رشوهخواری میباشند وعده داده است که بزودی ‹آسمانهای جدید و زمین جدید خواهد آمد. . که در آنها عدالت ساکن خواهد بود.›—۲پطرس ۳:۱۳.
شکی نیست که حفظ معیارهای درست در روزگار حاضر کار آسانی نیست. اما، یَهُوَه به ما اطمینان میدهد که در درازمدت «کسی که دنبال سود نامشروع میرود به خانوادهاش لطمه میزند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.» * ( امثال ۱۵:۲۷، ترجمهٔ تفسیری) ما با پرهیز از فساد نشان میدهیم که در دعایمان به خدا، خلوصنیت داریم هنگامی که میگوییم: «ملکوت تو بیاید. ارادهٔ تو چنانکه در آسمان است، بر زمین نیز کرده شود.»—متی ۶:۱۰.
تا فرا رسیدن روزی که ملکوت خدا وارد عمل شود همهٔ ما میتوانیم ‹بذر عدالت› را با پرهیز از فساد و رشوهخواری بیفشانیم. ( هوشع ۱۰:۱۲) با این کار، زندگی ما نیز شهادتی بر قدرت کلام الهامشدهٔ خدا خواهد بود. آری، براستی با شمشیر روح میتوان فساد را مغلوب ساخت.
[پاورقیها]
^ بند 20 نام وی تغییر یافته است.
^ بند 28 البته تفاوت فاحشی میان انعام دادن و رشوه دادن وجود دارد. رشوه را به منظور اجرا نشدن عدالت و یا انجام عملی ناصحیح میدهند، در حالی که انعام به نشان قدردانی از خدمت شخص به وی داده میشود. این موضوع به تفصیل در «سؤالات خوانندگان» در برج دیدهبانی شمارهٔ اول اکتبر سال ۱۹۸۶ ( انگل.) توضیح داده شده است.
[تصویر در صفحهٔ ۷]
با کمک کتاب مقدس میتوان «انسانیّت تازه» را در خود پرورش داد و از فساد پرهیز کرد