طرز فکر مسیح را داشته باش
طرز فکر مسیح را داشته باش
«خدای صبر و تسلّی شما را فیض عطا کناد تا موافق مسیح عیسی با یکدیگر یکرأی باشید.»—رومیان ۱۵:۵.
۱. چه خصایصی از طرز فکر ما ناشی میشوند؟
شخصیت و رفتار ما انسانها بسیار تحت تأثیر طرز فکر ماست. ممکن است ساعی باشیم یا بیاعتنا، خوشبین یا بدبین، آرام یا ستیزهجو، قدرشناس یا ایرادگیر. اینها خصایصی هستند که از طرز فکر ما ناشی میشوند و بر نگرشمان نسبت به مسائل و نگرش دیگران نسبت به ما تأثیر میگذارند. شخصی با طرز فکر خوب حتی در موقعیتهای دشوار میتواند روحیهٔ سرزندهٔ خود را حفظ کند. اما شخصی با طرز فکر بد حتی اگر از وضع نسبتاً خوبی برخوردار باشد هیچ چیز را بر وفق مراد خویش نمیبیند.
۲. طرز فکر را چگونه فرا میگیریم؟
۲ طرز فکر، چه خوب و چه بد، اکتسابی و قابل فراگیری است؛ کمااینکه همهٔ ما به نحوی آن را فرا گرفتهایم. در دایرةالمعارف کالْیِر آمده است: «طفل از بدو تولدش همانطور که زبان یا هر مهارت دیگری را فرا میگیرد، شروع به آموختن طریقهٔ فکریی میکند که در سنین بالاتر در پیش خواهد گرفت.» اما فراگیری طرز فکر چگونه صورت میگیرد؟ عوامل بسیاری در آن مؤثرند، اما دو عاملِ محیط و معاشران از عوامل دیگر مؤثرتر شناخته شدهاند. در دایرةالمعارف مذکور همچنین میخوانیم: «مغز ما انسانها همچون اسفنجی طرز فکر همنشینانمان را جذب میکند و فرا میگیرد.» هزاران سال پیش کتاب مقدس نیز به همین نکته اشاره نمود: «با حکیمان رفتار کن و حکیم خواهی شد، اما رفیق جاهلان ضرر خواهد یافت.»—امثال ۱۳:۲۰؛ ۱قُرِنتیان ۱۵:۳۳.
الگوی نیکوی فکری
۳. چه کسی نمونهٔ نیکو برای طرز فکر ماست، و چگونه میتوانیم او را سرمشق قرار دهیم؟
۳ عیسی مسیح از همه لحاظ منجمله از حیث الگوی فکری برای ما مسیحیان نمونه است. عیسی خود گفت: «به شما نمونهای دادم تا چنانکه من با شما کردم، شما نیز بکنید.» (یوحنّا ۱۳:۱۵) چنانچه بخواهیم مانند عیسی باشیم باید در مورد او آموزش ببینیم. * پِطْرُس رسول نشان داد که چه هدفی را باید به هنگام بررسی و مطالعهٔ زندگی عیسی دنبال کنیم. او توصیه کرد: «برای همین خوانده شدهاید، چونکه مسیح نیز برای ما عذاب کشید و شما را نمونهای گذاشت تا در اثر قدمهای وی رفتار نمایید.» (۱پِطْرُس ۲:۲۱) آری، ما باید تا آنجا که ممکن است مانند عیسی رفتار کنیم. برای نیل به این هدف میباید طرز فکر عیسی را در خود پرورش دهیم.
۴، ۵. پولس در رومیان ۱۵:۱-۳ به کدام خصوصیت برجسته در طرز فکر عیسی اشاره کرد، و ما مسیحیان چگونه میتوانیم از عیسی تقلید کنیم؟
۴ برای فراگیری طرز فکر عیسی مسیح چه باید کرد؟ جواب این سؤال را میتوان در باب پانزده رسالهٔ پولس به رومیان یافت. پولس در بخش آغازین این باب به خصوصیت برجستهای در عیسی اشاره کرد و گفت: «ما که توانا هستیم، ضعفهای ناتوانان را متحمّل بشویم و خوشی خود را طالب نباشیم. هر یکی از ما همسایهٔ خود را خوش بسازد در آنچه برای بنا نیکو است. زیرا مسیح نیز خوشی خود را طالب نمیبود، بلکه چنانکه مکتوب است ‹ملامتهای ملامتکنندگان تو بر من طاری گردید.›»—رومیان ۱۵:۱-۳.
۵ مسیحیانی که سعی دارند از الگوی فکری عیسی تقلید کنند، باید مانند او متواضعانه آمادهٔ خدمت به دیگران باشند، و تنها به فکر خود نباشند. در واقع، همین میل خاضعانه به خدمتگزاری، بر ‹توانایی› روحانی شخص گواهی میدهد. عیسی از لحاظ روحانی تواناترین انسان روی زمین بود، با این حال گفت: «چنانکه پسر انسان نیامد تا مخدوم شود بلکه تا خدمت کند و جان خود را در راه بسیاری فدا سازد.» (متّیٰ ۲۰:۲۸) ما مسیحیان نیز میکوشیم که تا آنجا که در توان داریم «ضعفهای ناتوانان را متحمّل بشویم.»
۶. هنگام روبرو شدن با مخالفان و انتقادهای آنان چگونه میتوانیم از عیسی تقلید کنیم؟
۶ فکر و رفتار مثبت عیسی خصلت نیکوی دیگر او بود. او هرگز اجازه نداد که افکار منفی دیگران بر طرز فکر نیکوی او نسبت به خدمت به خدا تأثیر گذارد. چه الگوی نیکویی برای ما مسیحیان! هنگامی که عیسی را به دلیل خدمت وفادارانهاش مورد زجر و شکنجه قرار میدادند، او با بردباری تحمل میکرد و زبان به شکایت نمیگشود. او نیک میدانست هر که مصمم شود همنوعان خود را «در آنچه برای بنا نیکو است» خرسند سازد، با مخالفت افراد فاقد درک روحانی و بدون اعتقادات مذهبی روبرو میشود.
۷. عیسی در چه مواردی از خود شکیبایی نشان داد، و ما چگونه میتوانیم مانند او رفتار کنیم؟
۷ عیسی در موارد دیگر نیز طرز فکری پسندیده داشت. او در مقابل یَهُوَه بیصبری از خود نشان نمیداد، بلکه منتظر میماند تا مقاصد یَهُوَه به انجام رسند. (مزمور ۱۱۰:۱؛ متّیٰ ۲۴:۳۶؛ اعمال ۲:۳۲-۳۶؛ عبرانیان ۱۰:۱۲، ۱۳) همچنین، عیسی با پیروان خود ناشکیبا نبود، و به ایشان میگفت: «از من تعلیم یابید.» «حلیم» بودن عیسی موجب میشد تعالیمش بناکننده و آرامشبخش باشد. همچنین «افتادهدل» بودنش باعث میشد که نه سخنانش پرطمطراق باشد، و نه رفتارش گستاخانه. (متّیٰ ۱۱:۲۹) پولس ما را ترغیب میکند تا این جنبه از طرز فکر عیسی را سرمشق خود سازیم: «همین فکر در شما باشد که در مسیح عیسی نیز بود که چون در صورت خدا بود، با خدا برابر بودن را غنیمت نشمرد، لیکن خود را خالی کرده، صورت غلام را پذیرفت و در شباهت مردمان شد.»—فیلپّیان ۲:۵-۷.
۸، ۹. الف) چگونه میتوانیم روحیهٔ فداکاری را در خود بپرورانیم؟ ب) چرا نباید از اینکه نمیتوانیم دقیقاً مانند عیسی رفتار کنیم مأیوس شویم، و پولس در این خصوص چه نمونهای برای ما قرار داد؟
۸ البته گفتن اینکه میخواهیم به دیگران خدمت کنیم و به نیازهای ایشان اولویت دهیم آسان است. لیکن با بررسی صادقانهٔ طرز فکرمان احتمالاً متوجه خواهیم شد که دلمان چندان میلی به این کار ندارد. دلیل آن چیست؟ اول آنکه ما انسانها از والدین اولیهمان آدم و حوّا خصلت خودخواهی را به ارث بردهایم، و دوم آنکه در دنیایی زندگی میکنیم که در همه جای آن خودخواهی ترویج داده میشود. (اَفَسُسیان ۴:۱۷، ۱۸) پروراندن روحیهٔ فداکاری اغلب مستلزم پرورش افکاری کاملاً مغایر با فطرت ناکامل و مادرزاد ماست، و به همین دلیل است که اراده و پشتکار فراوان میخواهد.
۹ گهگاه خصلتهای ناکاملمان را چنان آشکارا در تضاد با الگوی کامل عیسی میبینیم که یأس بر وجودمان چیره میگردد، و شاید از خود بپرسیم که آیا اصلاً داشتن طرز فکر عیسی ممکن است؟ پولس در این مورد به موضوع دلگرمکنندهای اشاره کرد: «میدانم که در من یعنی در جسدم هیچ نیکویی ساکن نیست، زیرا که اراده در من حاضر است امّا صورت نیکو کردن نی. زیرا آن نیکویی را که میخواهم نمیکنم، بلکه بدی را که نمیخواهم میکنم. زیرا برحسب انسانیّت باطنی به شریعت خدا خوشنودم. لکن شریعتی دیگر در اعضای خود میبینم که با شریعت ذهن من منازعه میکند و مرا اسیر میسازد به آن شریعت گناه که در اعضای من است.» (رومیان ۷:۱۸، ۱۹، ۲۲، ۲۳) آری، ناکاملی پولس مرتباً مانع میشد که ارادهٔ خدا را به جا آورد؛ اگرچه باطناً میل به انجام آن را داشت. اما طرز فکر او—یعنی احساس و نگرشش نسبت به یَهُوَه و قوانین او—همواره مثبت بود. پس ما هم میتوانیم طرز فکری مثبت داشته باشیم.
تصحیح طرز فکر
۱۰. پولس فیلپّیان را به چه کاری تشویق کرد؟
۱۰ آیا طرز فکر بعضی از ما مسیحیان لزوم به اصلاح دارد؟ بله. برای بعضی از مسیحیان قرن اول نیز چنین اصلاحی ضرورت پیدا کرد. پولس در رسالهٔ خود به فیلپّیان به این موضوع اشاره نمود و نوشت: «نه اینکه تا به حال [حیات آسمانی از طریق رستاخیز اول را] به چنگ آورده یا تابحال کامل شده باشم، ولی در پی آن میکوشم بلکه شاید آن را بدست آورم که برای آن مسیح نیز مرا بدست آورد. ای برادران، گمان نمیبرم که من بدست آوردهام؛ لیکن یک چیز میکنم که آنچه در عقب است فراموش کرده و به سوی آنچه در پیش است، خویشتن را کشیده، در پی مقصد میکوشم بجهت انعام دعوت بلند خدا که در مسیح عیسی است. پس جمیع ما که کامل هستیم، این فکر داشته باشیم.»—فیلپّیان ۳:۱۲-۱۵.
۱۱، ۱۲. یَهُوَه از چه طریق طرز فکر صحیح را به ما نشان میدهد؟
۱۱ سخنان پولس تلویحاً اشاره به این موضوع بود که آن عده از مسیحیانی که دیگر نیازی به پیشرفت در خود نمیبینند نقصی در طرز فکرشان وجود دارد. در واقع چنین مسیحیانی طرز فکر مسیح را در خود پرورش ندادهاند. (عبرانیان ۴:۱۱؛ ۲پِطْرُس ۱:۱۰؛ ۳:۱۴) اما، آیا باید از این افراد قطع امید کرد؟ به هیچ وجه. خدا قادر است به فرد فرد ما کمک کند تا طرز فکر خود را اصلاح کنیم؛ البته اگر خودمان واقعاً بخواهیم. پولس در ادامه گفت: «اگر فیالجمله فکر دیگر دارید، خدا این را هم بر شما کشف خواهد فرمود.»—فیلپّیان ۳:۱۵.
۱۲ اگر انتظار داریم که یَهُوَه طرز فکر صحیح را به ما نشان دهد، ما هم باید سهم خود را به جا آوریم. مطالعهٔ کلام خدا و نشریات مسیحی «غلام امین و دانا» همراه با دعا به ما در اصلاح «فکر دیگر،» یعنی افکار ناصحیح، کمک میکند. (متّیٰ ۲۴:۴۵) پیران مسیحی از طریق روحالقدس منصوب شدهاند «تا کلیسای خدا را رعایت» و حمایت نمایند. (اعمال ۲۰:۲۸) چقدر باید سپاسگزار باشیم که یَهُوَه خدا ناکاملی ما را در نظر میگیرد و دست یاری به سوی ما دراز میکند! و چه خوب است که دست کمک او را بپذیریم!
از دیگران بیاموزیم
۱۳. از گزارش کتاب مقدس در مورد ایّوب چه نکتهای از طرز فکر صحیح میآموزیم؟
۱۳ پولس در باب پانزدهم رسالهٔ خود به رومیان نشان داد که برای اصلاح طرز فکرمان میتوانیم بر روی نمونههای تاریخی تعمق کنیم. او نوشت: «همهٔ چیزهایی که از قبل مکتوب شد، برای تعلیم ما نوشته شد تا به صبر و تسلّی کتاب امیدوار باشیم.» (رومیان ۱۵:۴) بعضی از خادمان وفادار یَهُوَه در دوران باستان میبایست برخی از جنبههای طرز فکر خود را اصلاح میکردند. نمونهٔ آن ایّوب بود. ایّوب را میتوان کلاً فردی با طرز فکر مثبت به شمار آورد. او نه به یَهُوَه شرارت نسبت داد، و نه گذاشت رنج و مصیبت باعث سلب اعتمادش از خدا گردد. (ایّوب ۱:۸، ۲۱، ۲۲) با این همه، او بیش از اندازه در صدد توجیه عدالت خویش بود. یَهُوَه از طریق اَلِیْهُو به ایّوب کمک کرد تا آن تمایل ناصحیحاش را اصلاح کند. آیا ایّوب آن اندرز بجا را توهینآمیز به حساب آورد؟ خیر، او خاضعانه آن را پذیرفت.—ایّوب ۴۲:۱-۶.
۱۴. چنانچه از طرز فکرمان ایرادی گرفته شود به چه صورت میتوانیم ایّوب را سرمشق قرار دهیم؟
۱۴ فرض کنیم یکی از همایمانانمان با مهربانی به ضعفی در طرز فکرمان اشاره کند، آیا مانند ایّوب عکسالعمل نشان خواهیم داد؟ چقدر بجاست که مانند ایّوب هرگز ‹به خدا جهالت نسبت ندهیم.› (ایّوب ۱:۲۲) همچنین در برابر مصائب و ناملایمات هیچگاه از یَهُوَه گله نکنیم و او را مسئول ندانیم. باشد که هرگز در توجیه عدالتمان افراط نکنیم، و از یاد نبریم که در خدمت به خدا هر موهبت و امتیازی که داریم صرفاً «غلامان بیمنفعت هستیم.»—لوقا ۱۷:۱۰.
۱۵. الف) بعضی از شاگردان عیسی چه طرز فکر اشتباهی از خود بروز دادند؟ ب) پِطْرُس چه طرز فکر صحیحی از خود نشان داد؟
۱۵ در قرن اول در میان شنوندگان عیسی عدهای بودند که طرز فکری نادرست داشتند. یکبار عیسی به نکتهای اشاره کرد که درک آن چندان آسان نبود، بدین ترتیب «بسیاری از شاگردان او چون این را شنیدند گفتند: ‹این کلامْ سخت است! کِه میتواند آن را بشنود؟›» این سؤال خبر از طرز فکر نادرست ایشان میداد. و همان طرز فکر نادرست سبب شد که دیگر به سخنان عیسی گوش ندهند. در آن گزارش میخوانیم: «در همان وقت بسیاری از شاگردان او برگشته، دیگر با او همراهی نکردند.» اما آیا همهٔ شنوندگان عیسی به همان طریق فکر میکردند؟ خیر. در ادامه آمده است: «آنگاه عیسی به آن دوازده گفت: ‹آیا شما نیز میخواهید بروید؟› شمعون پِطرُس به او جواب داد: ‹خداوند نزد کِه برویم؟›» بعد به سؤال خودش پاسخ داده، گفت: «کلمات حیات جاودانی نزد تو است.» (یوحنّا ۶:۶۰، ۶۶-۶۸) حقیقتاً چه طرز فکر صحیح و نیکویی! باشد که ما نیز هر گاه با توضیح یا درکی جدید از آیات مواجه شدیم و فهم آن را در ابتدا دشوار یافتیم، با طرز فکری همچون پِطْرُس مسئله را حلاجی کنیم. و چقدر نابخردانه خواهد بود که صرفاً به دلیل دشوار بودن فهم پارهای از نکات از خدمت به یَهُوَه دست بکشیم و یا سخنانی بر خلاف «سخنان صحیح» بگوییم!—۲تیموتاؤس ۱:۱۳.
۱۶. رهبران مذهبی زمان عیسی چه طرز فکر زنندهای از خود نشان دادند؟
یوحنّا ۱۱:۴۷، ۴۸، ۵۳؛ ۱۲:۹-۱۱) چه طرز فکر زشت و بیشرمانهای که شخص از موضوعی که قاعدتاً باید مایهٔ خوشی و شادی باشد احساس انزجار کند! و چقدر هم میتواند خطرناک باشد!
۱۶ رهبران مذهبی یهودی در قرن اول با رفتار خویش نشان دادند که طرز فکری کاملاً مغایر با طرز فکر عیسی دارند. و عدم علاقهٔ ایشان به فراگیری طرز فکر عیسی بویژه زمانی مسجل شد که عیسی ایلعازَر را رستاخیز داد. شخصی با طرز فکر صحیح با دیدن آن معجزه بزرگ کاملاً متقاعد میشد که عیسی از جانب خداست. اما در گزارش کتاب مقدس میخوانیم که «رؤسای کَهَنَه و فریسیان شورا نموده، گفتند: ‹چه کنیم زیرا که این مرد معجزات بسیار مینماید؟ اگر او را چنین واگذاریم، همه به او ایمان خواهند آورد و رومیان آمده، جا و قوم ما را خواهند گرفت.›» آنان چه راهحلی پیشنهاد کردند؟ «از همان روز شورا کردند که او را بکشند.» آن رهبران غیر از آنکه توطئهٔ قتل عیسی را در سر داشتند، مصمم بودند مدرک زندهای را نیز که بر اثبات معجزات او وجود داشت نابود سازند. از این رو، «رؤسای کَهَنَه شورا کردند که ایلعازر را نیز بکشند.» (طرز فکر مثبتِ مسیح را الگوی خود سازیم
۱۷. الف) دانیال در چه موقعیت دشواری ترس به دل راه نداد؟ ب) عیسی چگونه شهامت خود را نشان داد؟
۱۷ خادمان واقعی یَهُوَه همواره از خود طرز فکری مثبت نشان دادهاند. زمانی که دشمنان دانیال با طرح توطئهای، قانونی را گذراندند و بر مبنای آن قدغن بلیغ نمودند که کسی تا سی روز از خدایی و انسانی سوای پادشاه مسألت ننماید، برای دانیال چون روز روشن بود که عمل نمودن به این قانون مساوی است با به خطر انداختن رابطهاش با یَهُوَه. آیا دانیال سی روز از دعا کردن پرهیز کرد؟ خیر، او بی آنکه ترسی به دل راه دهد بر طبق عادت پیشین خود به دعا و مناجات به درگاه یَهُوَه ادامه داد. (دانیال ۶:۷-۱۸) عیسی نیز اجازه نمیداد دشمنانش ترس به دل او بیندازند. در یک روز سَبّت او متوجه مرد خشکیدهدستی شد. عیسی نیک میدانست که یهودیان حاضر در آنجا از اینکه او آن مرد را در روز سَبّت شفا دهد به هیچوجه خشنود نخواهند شد. پس عمداً از آنان خواست تا نظر خود را در مورد شفا در روز سَبّت بیان کنند. وقتی عیسی اعتراض ایشان را به این کار شنید جلو رفت و آن مرد را شفا داد. (مَرقُس ۳:۱-۶) عیسی هرگز در انجام دادن آنچه به آن مأموریت یافته بود قصور نورزید.
۱۸. بعضیها به چه دلیل با ما مخالفند، و ما چگونه باید با طرز فکر منفی آنان روبرو شویم؟
۱۸ امروزه، شاهدان یَهُوَه نیز بخوبی به این موضوع واقفند که هرگز نباید از عکسالعملهای احتمالی مخالفان ترسی به دل راه دهند. زیرا در غیر این صورت از طرز فکر عیسی سرمشق نگرفتهاند. بعضیها صرفاً به دلیل عدم اطلاع کافی به مخالفت میپردازند، و البته پارهای نیز به سبب نفرت از شاهدان و پیاممان با ما سر دشمنی دارند. باشد که هرگز نگذاریم طرز فکر خصمانهٔ این گونه مخالفان بر طرز فکر مثبت ما و همچنین طریقهٔ پرستشمان تأثیر گذارد.
۱۹. چگونه میتوانیم طرز فکر مثبت عیسی مسیح را سرمشق قرار دهیم؟
۱۹ عیسی نسبت به پیروان خود و ترتیبات خدا همواره طرز فکری مثبت داشت، اگرچه کار چندان آسانی نبود. (متّیٰ ۲۳:۲، ۳) ما هم باید بر طبق الگوی عیسی عمل کنیم. برای نمونه میدانیم که همهٔ برادرانمان ناکاملند و نقایصی دارند، و خودمان هم از این قاعده مستثنا نیستیم، با این همه در کجای عالم غیر از در این برادری جهانی میتوانیم اینچنین یاران و دوستان وفاداری بیابیم؟ همچنین، اگر چه یَهُوَه هنوز کلید درک بعضی از مطالب کلام خود را به ما نداده است، کدام گروه مذهبی دیگر را میشناسیم که درکی چنین جامع از کلام خدا داشته باشد؟ باشد که همچون عیسی مسیح همواره طرز فکری مثبت از خود نشان دهیم. برای این منظور از جمله چیزهایی که فرا گرفتن آن ضروری میباشد، انتظار کشیدن برای یَهُوَه، خدای نجاتمان است که آن را در مقالهٔ بعدی مورد بحث قرار خواهیم داد.
[پاورقی]
^ بند 3 کتاب بزرگترین انسان همهٔ اعصار، چاپ انجمن بینالمللی شاگردان کتاب مقدس در لندن، ما را با زندگی و خدمت روحانی عیسی آشنا میسازد.
آیا میتوانی توضیح دهی؟
• چه خصایصی از طرز فکر ما ناشی میشوند؟
• طرز فکر عیسی مسیح را وصف کن.
• از طرز فکر ایّوب چه درسهایی میآموزیم؟
• بهترین طرز فکر در مقابل مخالفان کدام است؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[تصویر در صفحهٔ ۱۹]
فرد مسیحی با طرز فکر مثبت از کمک به دیگران دریغ نمینماید
[تصویر در صفحهٔ ۲۱]
مطالعهٔ کلام خدا همراه با دعا به ما کمک میکند تا طرز فکر مسیح را در خود ایجاد کنیم