مطالعه،‏ کاری لذتبخش و پراجر

‏«اگر آن را .‏ .‏ .‏ می‌طلبیدی .‏ .‏ .‏ معرفت خدا را حاصل می‌نمودی.‏»—‏امثال ۲:‏۴،‏ ۵‏.‏

۱.‏ چه وقت خواندنِ تفنّنی دلپذیر می‌باشد؟‏

بسیاری از مردم برای سرگرمی و تفنّن کتاب می‌خوانند.‏ و براستی خواندن موضوعات مفید و سازنده چه تفریح خوب و سالمی است!‏ برخی از مسیحیان به غیر از خواندن کتاب مقدس طبق برنامهٔ تنظیم‌شده برای آن،‏ گاه بخشهایی از مزامیز،‏ امثال،‏ انجیلها،‏ و قسمتهای دیگر کتاب مقدس را مرور می‌کنند و از افکار و سخنان دلپذیر آن لذتی عمیق کسب می‌کنند.‏ برخی نیز برای تفنّن کتاب «سالنامهٔ شاهدان یَهُوَه» (‏انگل‍.‏)‏ مجلهٔ ‏«بیدار شوید!‏» (‏انگل‍.‏)‏ زندگی‌نامهٔ برادران،‏ و یا کتابهای دیگری در مورد تاریخ،‏ جغرافی،‏ و طبیعت می‌خوانند.‏

۲،‏ ۳.‏ الف)‏ چرا می‌توان مطالب عمیق روحانی را با غذای قوی مقایسه کرد؟‏ ب)‏ مطالعه به چه مفهوم است؟‏

^۲ برخلاف خواندنِ تفنّنی،‏ مطالعه کردن نوعی کار و فعالیت ذهنی است.‏ فیلسوف انگلیسی فرانسیس بِیکِن گفت:‏ «کتابهایی هستند که باید مطالب آن را چشید،‏ برخی دیگر را می‌توان قورت داد،‏ و اما معدودی از آنها را باید خوب جوید و درست هضم کرد.‏» بی‌تردید کتاب مقدس در سومین گروه جای دارد.‏ پولس رسول گفت:‏ «دربارهٔ او [مسیح در مقام پادشاه و کاهن که ملکیصدق مظهر وی بود] ما را سخنان بسیار است که شرح آنها مشکل می‌باشد چونکه گوشهای شما سنگین شده است.‏ .‏ .‏ .‏ غذای قوی از آنِ بالغان است که حواسِ خود را به موجب عادت،‏ ریاضت داده‌اند تا تمییز نیک و بد را بکنند.‏» (‏عبرانیان ۵:‏۱۱،‏ ۱۴‏)‏ همانطور که غذای قوی باید خوب جویده شود،‏ و پس از پایین رفتن درست هضم گردد،‏ مطالب روحانی و عمیق نیز باید خوب مورد تأمل قرار گیرند تا وقتی به ذهن وارد می‌شوند در آن بنشینند.‏

^۳ بر طبق توصیف فرهنگ دهخدا،‏ «مطالعه کردن» مشتمل است بر «بررسی کردن،‏ و نگریستن به هر چیز برای واقف شدن به آن،‏ و تأمل،‏ و تفکر،‏ و اندیشه.‏» پس خواندن اجمالی یک مقاله و خط کشیدن زیر چند کلمه را نمی‌توان مطالعه نامید.‏ برای مطالعه باید زحمت کشید و از قوهٔ تشخیص استفاده کرد.‏ گرچه مطالعه مستلزم تلاش و زحمت است،‏ می‌تواند لذتبخش نیز باشد.‏

مطالعه را برای خودت لذتبخش کن

۴.‏ طبق گفتهٔ مزمورنویس مطالعهٔ کلام خدا از چه نظر روح‌بخش و پراجر است؟‏

^۴ خواندن و مطالعهٔ کلام خدا روح‌بخش و نشاط‌آور است.‏ مزمورنویس اظهار کرد:‏ «شریعت خداوند کامل است و جان را برمی‌گرداند؛‏ شهادات خداوند امین است و جاهل را حکیم می‌گرداند.‏ فرایض خداوند راست است و دل را شاد می‌سازد.‏ امر خداوند پاک است و چشم را روشن می‌کند.‏» (‏مزمور ۱۹:‏۷،‏ ۸‏)‏ آری،‏ شریعت و شهادات یَهُوَه جان را تازه می‌کند،‏ سلامت روحانی می‌بخشد،‏ شادی باطنی ایجاد می‌کند،‏ و افق دید ما را به روی مقاصد شگرف یَهُوَه واضح و روشن می‌گرداند.‏ حقیقتاً چه ثمرات نیکو و خوشایندی!‏

۵.‏ به چه طریق می‌توانیم مطالعه را برای خود لذتبخش کنیم؟‏

^۵ عموماً وقتی شخص از کار خود نتیجهٔ رضایتبخش به دست می‌آورد با کمال میل به آن کار ادامه می‌دهد.‏ بنابراین،‏ برای لذتبخش کردن مطالعه بجاست که فوراً آموخته‌های خود را به مرحلهٔ عمل درآوریم.‏ یعقوب نوشت:‏ «کسی که بر شریعتِ کاملِ آزادی چشم دوخت و در آن ثابت ماند،‏ او چون شنوندهٔ فراموشکار نمی‌باشد،‏ بلکه کنندهٔ عمل پس او در عمل خود مبارک خواهد بود.‏» (‏یعقوب ۱:‏۲۵‏)‏ به اجرا گذاشتن فوری آموخته‌هایمان،‏ در ما خرسندی عمیقی ایجاد می‌کند.‏ همچنین بررسی و یافتن جواب برای سؤالاتی که هنگام موعظه یا تعلیم با آن برخورد می‌کنیم شادی زیادی نصیب ما می‌کند.‏

علاقه به کلام خدا را در خود بپروران

۶.‏ سرایندهٔ مزمور ۱۱۹ چگونه علاقهٔ خود را به کلام یَهُوَه نشان داد؟‏

^۶ سرایندهٔ مزمور ۱۱۹ که احتمالاً حِزْقیا است،‏ در جوانی عشق و علاقهٔ عمیق خود را به کلام یَهُوَه به زبان شاعرانه چنین ابراز کرد:‏ «از فرایض تو لذّت می‌برم،‏ پس کلام تو را فراموش نخواهم کرد.‏ شهادات تو نیز ابتهاج من .‏ .‏ .‏ بوده‌اند.‏ و از وصایای تو تلذّذ خواهم یافت که آنها را دوست می‌دارم.‏ رحمت‌های تو به من برسد تا زنده شوم زیرا که شریعت تو تلذّذ من است.‏ ای  خداوند برای نجات تو مشتاق بوده‌ام و شریعت تو تلذّذ من است.‏»—‏مزمور ۱۱۹:‏۱۶،‏۲۴،‏ ۴۷،‏ ۷۷،‏ ۱۷۴‏.‏

۷،‏ ۸.‏ الف)‏ بر طبق کتابی مرجع «لذّت بردن» از کلام خدا به چه مفهوم است؟‏ ب)‏ چگونه می‌توانیم محبت به کلام خدا را در دل بپرورانیم؟‏ پ)‏ عَزْرا با چه نیّتی خود را پیش از خواندن شریعت یَهُوَه آماده می‌ساخت؟‏

^۷ در توضیح فعل «لذّت بردن» در مزمور ۱۱۹‏،‏ یکی از فرهنگهای متون مقدس عبرانی چنین می‌گوید:‏ «استفادهٔ فعل مزبور در آیهٔ ۱۶ تلویحاً به مفهوم شاد شدن .‏ .‏ .‏ و تعمق کردن است.‏ .‏ .‏ .‏ در واقع تسلسل آن بدینگونه است:‏ شادی،‏ تعمق،‏ و در نتیجه لذت بردن؛‏ .‏ .‏ .‏ از تلفیق این سه چیز چنین به نظر می‌رسد که تأملی هدفمند عامل لذّت بردن از کلام یَهْوِه است.‏ .‏ .‏ .‏ طبعاً این فرایند در فرد ایجاد انگیزه نیز می‌کند.‏»‏ *

^۸ آری،‏ شعلهٔ محبت ما به کلام یَهُوَه باید از دل که کانون عواطف است برکشد.‏ پس باید با رضا و رغبت روی بعضی از مطالبی که می‌خوانیم تأمل کنیم.‏ باید در بحر افکار روحانی برویم،‏ جذب آن گردیم،‏ و روی آن تعمق کنیم.‏ این کار مستلزم تفکر بسیار و همچنین دعاست.‏ باید همچون عَزْرا دل خود را برای خواندن و مطالعهٔ کلام خدا مهیا سازیم.‏ در خصوص وی چنین آمده است:‏ «عَزْرا دل خود را به طلب نمودن شریعت خداوند و به عمل آوردن آن و به تعلیم دادن فرایض و احکام به اسرائیل مهیا ساخته بود.‏» (‏عَزْرا ۷:‏۱۰‏)‏ عَزْرا از مهیا کردن دل خود سه نیت داشت:‏ مطالعه کردن،‏ عمل نمودن،‏ و تعلیم دادن.‏ باشد که ما نیز او را سرمشق قرار دهیم.‏

مطالعه عبادت است

۹،‏ ۱۰.‏ الف)‏ مزمورنویس چگونه علاقهٔ خود را به کلام یَهُوَه نشان داد؟‏ ب)‏ واژهٔ عبریی که «تفکّر» ترجمه شده است به چه معناست؟‏ پ)‏ چرا مهم است که مطالعه را نوعی عبادت بدانیم؟‏

^۹ مزمورنویس برای نشان دادن علاقهٔ خود به شریعت،‏ اوامر،‏ و شهادات یَهُوَه چنین سرود:‏ «در وصایای تو تفکّر می‌کنم و به طریق‌های تو نگران خواهم بود.‏ .‏ .‏ .‏ دستهای خود به اوامر تو که دوست می‌دارم بر خواهم افراشت و در فرایض تو تفکّر خواهم نمود.‏ شریعت تو را چقدر دوست می‌دارم!‏ تمامی روز تفکّر من است.‏ از جمیع معلمان خود فهیم‌تر شدم زیرا که شهادات تو تفکّر من است.‏» (‏مزمور ۱۱۹:‏۱۵،‏ ۴۸،‏ ۹۷،‏ ۹۹‏)‏ معنی «تفکّر» در کلام یَهُوَه چیست؟‏

^۱۰ بر طبق «کتاب لغت الهیات عهد عتیق» (‏انگل‍.‏)‏ واژهٔ عبریی که «تفکّر» ترجمه شده است همچنین به معنی «تعمق کردن،‏ در بحر چیزی رفتن» و «موضوعی را در ذهن تجزیه و تحلیل کردن» می‌باشد و نیز موقعی به کار می‌رود که شخص «در سکوت غرق اعمال و کلام خدا» می‌شود.‏ «تفکّر» در واقع عبادتی است که با «تعمق» روی شریعت خدا و «بررسی آن از روی علاقه،‏» انجام شود.‏ اینکه مطالعهٔ کلام خدا عبادت شمرده شده است اهمیت آن را دوچندان می‌سازد.‏ حس وظیفه‌شناسی و دعا از ملزومات مطالعه است.‏ آری،‏ مطالعه جزئی از عبادت است که عبادت را به طور کلی در نظر یَهُوَه پسندیده‌تر می‌سازد.‏

در عمق کلام خدا کند و کاو کن

۱۱.‏ یَهُوَه از چه طریق افکار عمیق خود را بر امتش مکشوف می‌سازد؟‏

^۱۱ مزمورنویس با احترامی عمیق اظهار داشت:‏ «ای خداوند اعمال تو چه عظیم است و فکرهای تو بی‌نهایت عمیق.‏» (‏مزمور ۹۲:‏۵‏)‏ پولس رسول نیز از «عمقهای خدا» صحبت کرد؛‏ یعنی کلام پرمحتوایی که یَهُوَه از طریق «روح» خود —‏ که بر طبقهٔ غلام و امین و دانا فعال است—‏بر امتش مکشوف می‌سازد.‏ (‏۱قُرِنتیان ۲:‏۱۰؛‏ متّیٰ ۲۴:‏۴۵‏)‏ طبقهٔ غلام با جدیت خوراک روحانی را برای همه تهیه می‌نماید—‏«شیر» برای نوآموزان،‏ و «غذای قوی» برای «بالغان.‏»—‏عبرانیان ۵:‏۱۱-‏۱۴‏.‏

۱۲.‏ نمونه‌ای از «عمقهای خدا» را که طبقهٔ غلام دربارهٔ آن توضیح داده است نام ببر.‏

^۱۲ برای درک «عمقهای خدا» لازم است در موقع مطالعه به درگاه او دعا کنیم و روی کلام او تعمق نماییم.‏ برای مثال،‏ مقالاتی  آموزنده برای توضیح اینکه یَهُوَه چگونه عدالت را با رحمت اعمال می‌کند به چاپ رسیده است.‏ در توضیح این مطلب گفته شده است که رحمت یَهُوَه ابداً عدالت او را خفیف نمی‌سازد؛‏ بلکه یَهُوَه با رحمت نشان دادن،‏ عدالت و محبت را با هم به جا می‌آورد.‏ یَهُوَه هنگام داوریِ شخصِ گناهکار،‏ نخست تعیین می‌کند که آیا این امکان وجود دارد که بر اساس قربانی فدیهٔ پسرش بر او رحمت شود،‏ یا خیر.‏ چنانچه شخص ابراز ندامت ننماید یا از خود سرکشی نشان دهد،‏ عدالت محض در مورد وی به کار گرفته می‌شود،‏ چون رحمت بر او بی‌مورد خواهد بود.‏ در هر دو مورد یَهُوَه در حفظ اصول والای خود امین است.‏ * (‏رومیان ۳:‏۲۱-‏۲۶‏)‏ ‹زهی عمق حکمت خدا!‏›—‏رومیان ۱۱:‏۳۳‏.‏

۱۳.‏ چگونه می‌توانیم «جملهٔ» حقایق روحانی را که بر ما آشکار شده است گرامی بداریم؟‏

^۱۳ ما نیز همچون مزمورنویس از اینکه یَهُوَه افکار خود را با ما در میان می‌گذارد بسیار به شور و شوق می‌آییم.‏ داود نوشت:‏ «فکرهای تو نزد من چه قدر گرامی است و جملهٔ آنها چه عظیم است!‏ اگر آنها را بشمارم،‏ از ریگ زیاده است.‏» (‏مزمور ۱۳۹:‏۱۷،‏ ۱۸‏)‏ هرچند که معرفت و دانش کنونی ما تنها ریگی از ریگهای بی‌شمار دریای عظیم فکرهای یَهُوَه است که طی حیات ابدی با ما در میان خواهد گذاشت،‏ لیکن همین حقایق روحانی پرارزشی را که تا به حال بر ما آشکار ساخته،‏ بسیار گرامی می‌داریم.‏ از این رو،‏ مایلیم عمیقاً در «جملهٔ» کلام او،‏ یعنی در کلّ آن کند و کاو کنیم.‏—‏مزمور ۱۱۹:‏۱۶۰‏،‏ پاورقی د ج.‏

تلاش و ابزاری کارآمد لازم است

۱۴.‏ در امثال ۲:‏۱-‏۶ چگونه بر زحمت و تلاش لازم برای مطالعه تأکید شده است؟‏

^۱۴ مطالعهٔ عمیق کتاب مقدس مستلزم زحمت و تلاش است.‏ این موضوع بخوبی در امثال ۲:‏۱-‏۶ نشان داده شده است.‏ به افعالی که سلیمان برای تأکید بر زحمت و تلاش لازم جهت کسب حکمت،‏ معرفت،‏ و فطانت یَهُوَه به کار برده است توجه کن.‏ او نوشت:‏ «ای پسر من اگر سخنان مرا قبول می‌نمودی و اوامر مرا نزد خود نگاه می‌داشتی،‏ تا گوش خود را به حکمت فرا گیری و دل خود را به فطانت مایل گردانی،‏ اگر فهم را دعوت می‌کردی و آواز خود را به فطانت بلند می‌نمودی،‏ اگر آن را مثل نقره  می‌طلبیدی و مانند خزانه‌های مخفی جستجو می‌کردی،‏ آنگاه ترس خداوند را می‌فهمیدی،‏ و معرفت خدا را حاصل می‌نمودی.‏ زیرا خداوند حکمت را می‌بخشد،‏ و از دهان وی معرفت و فطانت صادر می‌شود.‏» آری،‏ برای مطالعه‌ای پراجر می‌باید تحقیق نمود و همچون کاوش برای گنج در کلام خدا کند و کاو کرد.‏

۱۵.‏ چه مثلی از کتاب مقدس لزوم انتخاب روش صحیح مطالعه را نشان می‌دهد؟‏

^۱۵ چنانچه بخواهیم مطالعه روحانیتمان را صیقل و پرداخت دهد،‏ باید از روشهای صحیح مطالعه استفاده کنیم.‏ سلیمان نوشت:‏ «اگر آهن کند باشد و دَمش را تیز نکنند باید قوّت زیاده بکار آورد.‏» (‏جامعه ۱۰:‏۱۰‏)‏ صنعتگری که از ابزار کُند استفاده می‌کند،‏ یا آن را ناشیانه به کار می‌گیرد،‏ هم نیروی خود را تلف می‌کند و هم در آخر نتیجهٔ کارش نامرغوب خواهد بود.‏ به همین نحو مرغوبیت مطالعه ما نیز بستگی بسیار به روشی دارد که به کار می‌گیریم.‏ برای بهبود مطالعه‌مان می‌توانیم به توصیه‌های کارآمدی که در درس هفتم کتاب راهنمای مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک آمده است رجوع نماییم.‏ *

۱۶.‏ برای مطالعهٔ عمیق چه توصیهٔ مفیدی داده شده است؟‏

^۱۶ یک صنعتگر قبل از شروع کار،‏ نخست تمام ابزار و لوازم را دم دست خود قرار می‌دهد.‏ به همین صورت پیش از مطالعه نیز خوب است کتابهای لازم را دم دست خود قرار دهیم.‏ نظر به اینکه مطالعه فعالیتی ذهنی می‌باشد بجاست به طرز نشستنمان نیز توجه نماییم.‏ اگر بخواهیم ذهنمان بیدار بماند،‏ نشستن مقابل میز تحریر بهتر از دراز کشیدن روی تخت یا لم دادن روی مبل است.‏ پس از مدتی مطالعه و تعمق خوب است کمی خستگی در کنیم و در هوای تازه قدم بزنیم.‏

۱۷،‏ ۱۸.‏ چند ابزار مطالعه‌ای مفید را نام ببر.‏

^۱۷ ما ابزار پرارزشی در اختیار داریم.‏ شاخصترین آنها کتاب مقدس ‏«ترجمهٔ دنیای جدید» است که کل یا بخشی از آن به ۳۷ زبان ترجمه شده است.‏ قطع استاندارد کتاب مقدس ‏«ترجمهٔ دنیای جدید» دارای آیات ارجاعی و همچنین «فهرست کتابهای کتاب مقدس» است که در آن نام نگارنده،‏ محل نگارش،‏ و مقطع تاریخی گزارشات آن درج شده است.‏ این کتاب همچنین دارای نقشه و فهرست الفبایی کلمات کتاب مقدس می‌باشد.‏ اندازهٔ بزرگ ‏«ترجمهٔ دنیای جدید» نیز به بعضی زبانها موجود است که آن را به کتاب مقدس مرجع می‌شناسیم،‏ و علاوه بر تمام مشخصه‌های فوق چند ویژگی دیگر نیز دارد که یکی از آنها پاورقیهای مفصل و جامع آن است که در ضمن به صورت فهرستی در بخش آخر کتاب درج شده است.‏ آیا برای کند و کاو عمیق در کلام خدا از کتابهایی که در زبان خودت موجود است کمال استفاده را می‌کنی؟‏

^۱۸ یکی دیگر از وسایل ارزشمندی که می‌توان در مطالعه از آن استفاده کرد دایرة‌المعارف دو جلدی کتاب مقدس،‏ با عنوان «بینش بر نوشته‌های مقدس» (‏انگل‍.‏)‏ می‌باشد‏.‏ چنانچه این دایرة‌المعارف به یکی از زبانهایی که می‌توانی مطالعه کنی موجود است،‏ بجاست آن را همراه همیشگی مطالعاتت نمایی.‏ کتاب «بینش» اطلاعات جامعی در خصوص اکثر موضوعات کتاب مقدس در اختیارت می‌گذارد.‏ از دیگر ابزار مفید،‏ کتاب «تمامی نوشته‌های مقدس از الهام خدا و مفید است» (‏انگل‍.‏)‏ می‌باشد.‏ پیش از شروع خواندن هر یک از کتب کتاب مقدس خوب است در مورد آن در کتاب «تمامی نوشته‌ها» مروری بنمایی و به وضعیت جغرافیایی و تاریخی موضوع مورد بحث،‏ همچنین خلاصه و نکات مفید آن پی ببری.‏ وسیلهٔ مطالعه‌ای نوین دیگر،‏ کتابخانهٔ کامپیوتری برج‌دیده‌بانی است که به نُه زبان موجود می‌باشد.‏

۱۹.‏ الف)‏ چرا یَهُوَه ابزاری چنین کارآمد برای ما تدارک دیده است؟‏ ب)‏ به منظور خواندن و مطالعهٔ کتاب مقدس چه چیز دیگری لازم است؟‏

^۱۹ یَهُوَه تمام این ابزار و وسایل را از طریق «غلام امین و دانا» تدارک دیده است تا خادمانش بر روی زمین بتوانند ‹معرفت او را حاصل نمایند.‏› (‏امثال ۲:‏۴،‏ ۵‏)‏ عادت کردن به مطالعه ما را در کسب شناختی جامعتر در مورد یَهُوَه و برقراری رابطه‌ای صمیمیتر با او یاری می‌کند.‏ (‏مزمور ۶۳:‏۱-‏۸‏)‏ آری،‏ مطالعه نوعی فعالیت است،‏ اما فعالیتی لذتبخش و پراجر.‏ برای مطالعه همچنین وقت لازم است،‏ و شاید از خود سؤال کنی:‏ ‹چطور می‌توانم وقتی برای خواندن و مطالعهٔ کتاب مقدس پیدا کنم؟‏› مقالهٔ بعد به بررسی این موضوع می‌پردازد.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

پرسشهایی برای مرور

‏• چگونه می‌توانیم مطالعهٔ خود را لذتبخش و پراجر کنیم؟‏

‏• چگونه می‌توان همچون مزمورنویس از کلام یَهُوَه «لذّت» برد و در آن «تفکّر» نمود؟‏

‏• امثال ۲:‏۱-‏۶ چگونه بر لزوم تلاش و زحمت در مطالعه تأکید کرده است؟‏

‏• یَهُوَه چه ابزار مطالعه‌ای مفیدی برای ما تدارک دیده است؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۴]‏

در سکوت اندیشیدن و دعا کردن،‏ علاقه به کلام خدا را در ما پرورش می‌دهد

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۵]‏

آیا تو نیز از ابزارهای مطالعه‌ای برای کند و کاو در کلام خدا استفاده درست می‌کنی؟‏