ایمانت همچون ایمان ابراهیم باشد

‏«اهل ایمان فرزندان ابراهیم هستند.‏» —‏ غَلاطیان ۳:‏۷‏.‏

۱.‏ عکس‌العمل اَبرام در برابر مصیبتی که در کنعان پیش آمد چگونه بود؟‏

اَبرام چنان که یَهُوَه بدو امر فرمود از زندگی مرفه خویش در اور چشم پوشید و جلای وطن کرد.‏ ناراحتی‌ها و زحماتی که طی سال‌های پس از آن متحمّل شد پیش‌درآمد آزمون ایمان وی در مصر بود.‏ چنان که کتاب مقدّس نقل می‌کند ‹قحطی در زمین [کنعان] شد.‏› این پیشامد براحتی ممکن بود باعث شود اَبرام زبان به شکایت بگشاید.‏ امّا وی چنین نکرد.‏ بلکه برای رفع مایحتاج خانواده‌اش دست به کار شد.‏ «اَبرام به مصر فرود آمد تا در آنجا بسر برد،‏ زیرا که قحط در زمین شدت می‌کرد.‏» اهل خانهٔ اَبرام کثیر بودند و مصریان مسلّماً متوجه ورود آنان می‌شدند.‏ آیا یَهُوَه به عهد خویش وفادار می‌ماند و اَبرام را از صدمات محفوظ می‌داشت؟‏ —‏ پیدایش ۱۲:‏۱۰؛‏ خروج ۱۶:‏۲،‏ ۳‏.‏

۲،‏ ۳.‏ الف)‏ چرا اَبرام هویّت همسر خود را مخفی نگاه داشت؟‏ ب)‏ رفتار اَبرام با همسرش در پی چاره برای مشکلی که به وجود آمده بود چگونه بود؟‏

^۲ در پیدایش ۱۲:‏۱۱-‏۱۳ آمده است:‏ «واقع شد که چون نزدیک به ورود مصر شد،‏ به زن خود سارای گفت:‏ ‹اینک می‌دانم که تو زن نیکومنظر هستی.‏ همانا چون اهل مصر تو را بینند،‏ گویند:‏ «این زوجهٔ اوست.‏» پس مرا بکشند و تو را زنده نگاه دارند.‏ پس بگو که تو خواهر من هستی تا به خاطر  تو برای من خیریّت شود و جانم بسبب تو زنده ماند.‏› » سارای بیش از ۶۵ سال سن داشت،‏ لیکن هنوز از زیبایی‌ای خیره‌کننده برخوردار بود و همین زندگی اَبرام را به خطر می‌انداخت.‏ * (‏پیدایش ۱۲:‏۴،‏ ۵؛‏ ۱۷:‏۱۷‏)‏ و از آن مهم‌تر،‏ مقصود یَهُوَه مطرح بود زیرا وعده داده بود که از طریق ذریّت اَبرام تمامی امّت‌های جهان برکت یابند.‏ (‏پیدایش ۱۲:‏۲،‏ ۳،‏ ۷‏)‏ اَبرام هنوز اولادی نداشت و بسیار حیاتی بود که از این مهلکه جان سالم به در برد.‏

^۳ اَبرام با زنش در مورد ترفندی که پیش از آن قرار گذاشته بودند صحبت کرد؛‏ این که بگوید با هم خواهر و برادر هستند.‏ قابل ذکر است که در اینجا اَبرام از اختیارات پاتریارخ بودنش سوءاستفاده نکرد،‏ بلکه همکاری و حمایت سارای را نیز منظور داشت.‏ (‏پیدایش ۱۲:‏۱۱-‏۱۳؛‏ ۲۰:‏۱۳‏)‏ اَبرام با این کار نمونه‌ای نیکو برای شوهران قرار داد تا با مهربانی وظیفهٔ سرپرستی در خانه را به جا آورند،‏ و اطاعت سارای نیز سرمشقی نیکو برای زنان امروز می‌باشد.‏ —‏ اَفَسُسیان ۵:‏۲۳-‏۲۸؛‏ کُولُسیان ۴:‏۶‏.‏

۴.‏ امروزه وقتی خادمان وفادار خدا متوجه می‌شوند زندگی برادران‌شان در خطر است چه می‌کنند؟‏

^۴ برای سارای مسئله‌ای نبود که بگوید خواهر اَبرام است زیرا بواقع خواهر ناتنی وی بود.‏ (‏پیدایش ۲۰:‏۱۲‏)‏ به علاوه،‏ سارای هیچ اجباری نداشت چیزی را به دیگران بگوید که به آنها مربوط نمی‌شد.‏ (‏متّیٰ ۷:‏۶‏)‏ در زمان حاضر خادمان وفادار خدا طبق فرامین کتاب مقدّس در تمام اعمال خود صادقانه رفتار می‌کنند.‏ (‏عبرانیان ۱۳:‏۱۸‏)‏ برای نمونه،‏ آنان هرگز تحت سوگند در محضر دادگاه دروغ نمی‌گویند.‏ همچنین وقتی زندگی یا روحانیّت برادرانشان در خطر است،‏ مانند دوران آزار و شکنجه یا جنگ داخلی این سخن عیسی را به گوش می‌گیرند که گفت:‏ «مثل مارها هوشیار و چون کبوتران ساده باشید.‏» —‏ متّیٰ ۱۰:‏۱۶‏؛‏ همچنین برج دیده‌بانی اوّل نوامبر سال ۱۹۹۶ صفحهٔ ۳۱ بند ۱۹ ملاحظه شود.‏

۵.‏ چرا سارای راغب به اطاعت از درخواست اَبرام بود؟‏

^۵ عکس‌العمل سارای در مقابل درخواست اَبرام چگونه بود؟‏ پِطْرُس رسول زنانی همچون او را «متوکّل به خدا» خواند.‏ سارای کاملاً متوجه جنبهٔ روحانی قضیه بود.‏ به علاوه،‏ وی شوهر خود را دوست داشت و به او احترام می‌گذاشت.‏ از این رو،‏ مصمّم بود ‹شوهر خود را اطاعت کند› و ازدواجشان را کتمان نماید.‏ (‏۱پِطْرُس ۳:‏۵‏)‏ البتّه این کار،‏ سارای را در معرض خطر قرار داد چرا که «به مجرد ورود اَبرام به مصر،‏ اهل مصر آن زن را دیدند که بسیار خوش‌منظر است.‏ و امرای فرعون او را دیدند،‏ و او را در حضور فرعون ستودند.‏ پس وی را به خانهٔ فرعون در آوردند.‏» —‏ پیدایش ۱۲:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏

یَهُوَه رهایی‌شان بخشید

۶،‏ ۷.‏ اَبرام و سارای در چه وضعیّت ناگواری قرار گرفتند،‏ و یَهُوَه چگونه سارای را رهایی داد؟‏

^۶ این وضعیّت چقدر برای اَبرام و سارای ناگوار بوده است!‏ چیزی نمانده بود که سارای هَتْک ناموس شود.‏ همچنین،‏ فرعون غافل از ازدواج اَبرام با سارای به اَبرام هدایای بسیار ارزنده داد و بدین ترتیب «او صاحب میشها و گاوان و حماران و غلامان و کنیزان و مادّه الاغان و شتران شد.‏»‏ * (‏پیدایش ۱۲:‏۱۶‏)‏ بی‌شک چقدر اَبرام از این هدایا احساس انزجار کرده است!‏ آری،‏ ایشان در وضع بسیار ناگواری قرار گرفته بودند،‏ ولی یَهُوَه اَبرام را به حال خود رها نکرد.‏

^۷ ‏«خداوند فرعون و اهل خانهٔ او را بسبب سارای،‏ زوجهٔ اَبرام به بلایای سخت مبتلا ساخت.‏» (‏پیدایش ۱۲:‏۱۷‏)‏ علّت این ‹بلایا› به گونه‌ای نامعلوم بر فرعون آشکار شد و بی‌تأمّل  عکس‌العمل نشان داد.‏ «فرعون اَبرام را خوانده،‏ گفت:‏ ‹این چیست که به من کردی؟‏ چرا مرا خبر ندادی که او زوجهٔ توست؟‏ چرا گفتی:‏ او خواهر منست،‏ که او را بزنی گرفتم؟‏ و الآن،‏ اینک زوجهٔ تو.‏ او را برداشته،‏ روانه شو!‏› آنگاه فرعون در خصوص وی،‏ کسان خود را امر فرمود تا او را با زوجه‌اش و تمام مایملکش روانه نمودند.‏» —‏ پیدایش ۱۲:‏۱۸-‏۲۰؛‏ مزمور ۱۰۵:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏

۸.‏ یَهُوَه چه حمایتی در اختیار مسیحیان امروز قرار داده است؟‏

^۸ امروزه یَهُوَه تعهد نکرده است که ما را در مقابل مرگ،‏ جنایت،‏ قحطی،‏ یا بلایای طبیعی مصون نگاه دارد.‏ امّا وعده داده است روحانیّتمان را همواره در مقابل عوامل مخرّب حفظ کند.‏ (‏مزمور ۹۱:‏۱-‏۴‏)‏ یَهُوَه این کار را بویژه از طریق کلام خود و «غلام امین و دانا» که اخطارهای به موقع در اختیار ما قرار می‌دهند انجام می‌دهد.‏ (‏متّیٰ ۲۴:‏۴۵‏)‏ امّا اگر به سبب آزار و شکنجه جان یکی از خادمانش به خطر افتد،‏ آنوقت چه؟‏ یَهُوَه ممکن است مانع مرگ چنین شخصی نشود،‏ لیکن یقیناً اجازه نخواهد داد امّتش کلاً از پهنهٔ عالم محو گردد.‏ (‏مزمور ۱۱۶:‏۱۵‏)‏ و وقتی مرگ بر یکی از خادمان وفادارش پنجه می‌اندازد،‏ اطمینان داده است که او را رستاخیز دهد.‏ —‏ یوحنّا ۵:‏۲۸،‏ ۲۹‏.‏

ازخودگذشتگی برای حفظ صلح

۹.‏ چه گواهی دال بر نقل‌مکان‌های پی در پی اَبرام در کنعان می‌باشد؟‏

^۹ ظاهراً وقتی قحطی در زمین کنعان پایان یافت «اَبرام با زن خود،‏ و تمام اموال خویش،‏ و لوط،‏ از مصر به [«نه‌گِب،‏» د ج‏] آمدند.‏ و اَبرام از مواشی و نقره و طلا،‏ بسیار دولتمند بود.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۱،‏ ۲‏)‏ اَبرام در نظر مردم آن سرزمین مردی توانگر و بانفوذ،‏ و سالاری بااقتدار محسوب می‌شد.‏ (‏پیدایش ۲۳:‏۶‏)‏ با این حال،‏ اَبرام هیچ رغبت نداشت در آنجا استقرار یابد و خود را در سیاست‌های کنعانیان داخل کند.‏ وی ‹از نه‌گِب،‏ طی منازل کرده،‏ به بیت‌ئیل آمد،‏ بدانجایی که خیمه‌اش در ابتدا بود،‏ در میان بیت‌ئیل و عای.‏› —‏ پیدایش ۱۳:‏۳،‏ ۴‏.‏

۱۰.‏ چه مشکلی میان شبانان اَبرام و لوط به وجود آمد،‏ و چرا می‌بایست هر چه زودتر حل و فصل می‌شد؟‏

^۱۰ ‏«لوط را نیز که همراه اَبرام بود،‏ گله و رمه و خیمه‌ها بود.‏ و زمین گنجایش ایشان را نداشت که در یکجا ساکن شوند زیرا که اندوخته‌های ایشان بسیار بود،‏ و نتوانستند در یک جا سکونت کنند.‏ و در میان شبانان مواشی اَبرام و شبانان مواشی لوط نزاع افتاد.‏ و در آن هنگام کنعانیان و فَرِزّیان،‏ ساکن زمین بودند.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۵-‏۷‏)‏ در آن زمین،‏ آب و چراگاه کافی برای رمه‌های اَبرام و لوط وجود نداشت.‏ بدین ترتیب،‏ مجادله و نزاع میان شبانان ایشان درگرفت.‏ این گونه مجادلات دور از شأن پرستندگان خدای حقیقی بود و چنانچه ادامه می‌یافت چه بسا موجب جدایی دائمی می‌شد.‏ اَبرام چگونه با این موقعیّت روبرو شد؟‏ اَبرام پس از مرگ برادرش،‏ برادرزادهٔ خود لوط را به فرزندی پذیرفت،‏ و احتمالاً او را مثل عضوی از اعضای خانوادهٔ خود بزرگ کرد.‏ پس با نظر به سنّ بیشتر اَبرام،‏ آیا حق وی نبود که چیزهای بهتر را مالک شود؟‏

۱۱،‏ ۱۲.‏ اَبرام چه پیشنهاد سخاوتمندانه‌ای به لوط کرد،‏ و علّت غیرعاقلانه بودن تصمیم لوط چه بود؟‏

^۱۱ لیکن،‏ «اَبرام به لوط گفت:‏ ‹زنهار در میان من و تو،‏ و در میان شبانان من و شبانان تو نزاعی نباشد،‏ زیرا که ما برادریم.‏ مگر تمام زمین پیش روی تو نیست؟‏ ملتمس اینکه از من جدا شوی.‏ اگر به جانب چپ روی،‏ من بسوی راست خواهم رفت و اگر بطرف راست روی،‏ من به جانب چپ خواهم رفت.‏› » نزدیک بیت‌ئیل منطقه‌ای مرتفع وجود داشت که «تمام فلسطین از آنجا قابل رؤیت بود.‏» شاید از آنجا بود که «لوط چشمان خود را برافراشت،‏ و تمام وادی اُرْدُن را بدید که همه‌اش مانند باغ خداوند و زمین مصر،‏ به طرف صوغَر،‏ سیراب بود،‏ قبل از آنکه خداوند سُدُوم و غَمورَه را خراب سازد.‏» —‏ پیدایش ۱۳:‏۸-‏۱۰‏.‏

^۱۲ اگرچه کتاب مقدّس لوط را «عادل» خوانده است،‏ وی به دلایلی در این مورد خاص نه ملاحظهٔ اَبرام را کرد و نه به توصیهٔ پیرمرد وقعی گذاشت.‏ (‏۲پِطْرُس ۲:‏۷‏)‏ «لوط تمام وادی اُرْدُن را برای خود اختیار کرد،‏ و لوط بطرف شرقی کوچ کرد،‏ و از یکدیگر جدا شدند.‏ اَبرام در زمین کنعان ماند،‏ و لوط در بلاد وادی ساکن شد،‏ و خیمهٔ خود را تا سُدُوم نقل کرد.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۱۱،‏ ۱۲‏)‏ سُدُوم شهری غنی با تسهیلات فراوان بود.‏ (‏حِزْقِیال ۱۶:‏۴۹،‏ ۵۰‏)‏ انتخاب لوط گرچه از لحاظ مادّی عاقلانه به نظر می‌رسید،‏ لیکن از نظر روحانی انتخابی غیرعاقلانه و نادرست بود.‏ چرا؟‏ زیرا «مردمان سُدُوم بسیار شریر و به خداوند خطاکار بودند.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۱۳‏)‏ تصمیم لوط مبنی بر نقل‌مکان کردن بدانجا برای خانواده‌اش عواقب بسیار ناگواری به همراه داشت.‏

۱۳.‏ اَبرام برای مسیحیانی که در مشاجرات مالی درگیر می‌شوند چه نمونه‌ای از خود به جا گذاشته است؟‏

 ^۱۳ یَهُوَه به اَبرام وعده داده بود که ذریّتش صاحب تمام آن سرزمین خواهد شد و اَبرام که به این وعده ایمان کامل داشت برای تصاحب بخشی کوچک از آن خود را درگیر بحث و جدال بی‌مورد نکرد.‏ وی در کمال سخاوتمندی اصلی را به اجرا گذاشت که در اوّل قُرِنتیان ۱۰:‏۲۴ آمده است:‏ «هر کس نفع خود را نجوید،‏ بلکه نفع دیگری را.‏» این موضوع یادآوری خوبی برای کسانی است که در مشاجرات مالی با هم‌ایمانان خود درگیر می‌شوند.‏ برخی به جای آن که از توصیهٔ متّیٰ ۱۸:‏۱۵-‏۱۷ پیروی کنند،‏ برادر خود را به دادگاه احضار کرده‌اند.‏ (‏۱قُرِنتیان ۶:‏۱،‏ ۷‏)‏ رفتار نمونهٔ اَبرام به ما نشان می‌دهد که بهتر است متحمّل ضرر مالی شویم تا این که نام یَهُوَه ننگین گردد یا صلح جماعت مسیحی بر هم خورد.‏ —‏ یعقوب ۳:‏۱۸‏.‏

۱۴.‏ اَبرام چگونه پاداش سخاوتمندی‌اش را می‌گرفت؟‏

^۱۴ اَبرام اجر و پاداش این عمل سخاوتمندانه‌اش را می‌گرفت.‏ خدا به او اعلام کرد:‏ «ذریّت تو را مانند غبار زمین گردانم.‏ چنانکه اگر کسی غبار زمین را تواند شمرد،‏ ذریّت تو نیز شمرده شود.‏» مسلّماً چنین مکاشفهٔ الٰهی‌ای برای اَبرام بسیار تشویق‌کننده بوده است!‏ خدا در ادامه به او چنین فرمان داد:‏ «برخیز و در طول و عرض زمین گردش کن زیرا که آن را به تو خواهم داد.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۱۶،‏ ۱۷‏)‏ آری،‏ اَبرام اجازه نداشت در شهرهای مرفه ساکن شود.‏ او می‌بایست خود را از کنعانیان جدا نگاه می‌داشت.‏ مسیحیان امروز نیز می‌باید خود را از این دنیا جدا نگاه دارند.‏ البتّه،‏ ایشان به هیچ وجه خود را برتر از دیگران نمی‌دانند،‏ ولی از معاشرت صمیمی و نزدیک با کسانی که می‌خواهند آنان را به رفتاری برخلاف فرامین کتاب مقدّس وسوسه کنند پرهیز می‌کنند.‏ —‏ ۱پِطْرُس ۴:‏۳،‏ ۴‏.‏

۱۵.‏ الف)‏ سفرهای اَبرام از چه اهمیّتی برخوردار بود؟‏ ب)‏ اَبرام چه نمونه‌ای برای خانواده‌های مسیحی امروز به جای گذاشت؟‏

^۱۵ در دوران کتاب مقدّس،‏ شخص پیش از آن که زمینی را صاحب شود حق داشت آن را وارسی کند.‏ سفرهای اَبرام در طول و عرض آن زمین دائماً یادآور این بود که آنجا روزی به ذریّتش تعلّق خواهد گرفت.‏ پس اَبرام مطیعانه «خیمهٔ خود را نقل کرده،‏ روانه شد و در بلوطستان مَمْری که در حِبرون است،‏ ساکن گردید،‏ و در آنجا مذبحی برای یَهُوَه بنا نهاد.‏» (‏پیدایش ۱۳:‏۱۸‏)‏ اَبرام بار دیگر ثابت کرد که به پرستش یَهُوَه اولویّت می‌دهد.‏ آیا در خانهٔ شما نیز به اموری همچون مطالعهٔ خانوادگی،‏ دعای خانوادگی و حضور در جلسات اولویّت داده می‌شود؟‏

 حملهٔ دشمنان

۱۶.‏ الف)‏ چرا سخنان آغازین پیدایش ۱۴:‏۱ حالتی ناخجسته دارد؟‏ ب)‏ دلیل حملهٔ چهار پادشاه از سوی شرق چه بود؟‏

^۱۶ ‏«واقع شد در ایّام امرافل،‏ مَلِک شنعار،‏ و اریوک،‏ مَلِک‌اَلّاسار،‏ و کَدُرلاعُمر،‏ مَلِک عیلام،‏ * و تدعال،‏ ملک امّت‌ها .‏ .‏ .‏ جنگ کردند.‏» در متن اصلی به زبان عبری در عبارت آغازین این آیه (‏«واقع شد در ایّام .‏ .‏ .‏»)‏ حالتی ناخجسته مستتر است،‏ زیرا «خبر از دورانی سخت می‌دهد که به برکت می‌انجامد.‏» (‏پیدایش ۱۴:‏۱،‏ ۲‏،‏ پاورقی ترجمهٔ دنیای جدید)‏ دوران سخت زمانی آغاز شد که این چهار پادشاه از شرق با لشکر کوبندهٔ خود کنعان را تسخیر کردند.‏ هدف آن پادشاهان چه بود؟‏ هدف ایشان سرکوب و خاموش ساختن اهالی سرکش پنج شهر سُدُوم،‏ غَمورَه،‏ اَدْمَه،‏ صَبُوئیم،‏ و بالع بود.‏ آن پادشاهان هر گونه مقاومت از سوی اهالی آن شهرها را با شکست روبرو کردند و «همه در وادی سَدّیم که بحرالمِلْح باشد،‏ با هم پیوستند.‏» لوط و اهل خانه‌اش نیز در همان حوالی زندگی می‌کردند.‏ —‏ پیدایش ۱۴:‏۳-‏۷‏.‏

۱۷.‏ چرا دستگیر شدن لوط ایمان اَبرام را به آزمایش گذاشت؟‏

^۱۷ گرچه پادشاهان کنعانی بی‌باکانه در برابر مهاجمان مقاومت کردند،‏ متحمّل شکستی خفت‌بار شدند.‏ «جمیع اموال سُدُوم و غَمورَه را با تمامی مأکولات آنها گرفته،‏ برفتند.‏ و لوط برادرزادهٔ اَبرام را که در سُدُوم ساکن بود،‏ با آنچه داشت برداشته،‏ رفتند.‏» اخبار این ویرانگری‌ها بسرعت به گوش اَبرام رسید:‏ «یکی که نجات یافته بود آمده،‏ اَبرام عبرانی را خبر داد.‏ و او در بلوطستان مَمری آموری که برادر اشکول و عانر بود،‏ ساکن بود.‏ و ایشان با اَبرام هم‌عهد بودند.‏» بدین ترتیب «اَبرام از اسیری برادر خود آگاهی یافت.‏» (‏پیدایش ۱۴:‏۸-‏۱۴‏)‏ چه آزمون ایمانی!‏ آیا اَبرام از این که برادرزاده‌اش پیش از این ناحیه‌ای خوش آب و هوا را برگزیده بود از او دلگیر بود؟‏ همچنین قابل ذکر است که آن مهاجمان از شنعار یعنی سرزمین خود اَبرام آمده بودند.‏ جنگ با آنان به منزلهٔ خراب کردن هر گونه راه بازگشت بود.‏ به علاوه،‏ اَبرام چگونه می‌خواست در برابر سپاهی مقاومت کند که حتّی تمام نیروهای ائتلافی کنعانیان قادر به شکست آنها نبودند.‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ الف)‏ اَبرام چگونه توانست لوط را نجات دهد؟‏ ب)‏ در این پیروزی چه کسی می‌بایست مورد تمجید قرار می‌گرفت؟‏

^۱۸ اَبرام این بار نیز کاملاً به یَهُوَه توکّل نمود.‏ «چون اَبرام از اسیری برادر خود آگاهی یافت،‏ سیصد و هجده تن از خانه‌زادان کارآزمودهٔ خود را بیرون آورده،‏ در عقب ایشان تا دان بتاخت.‏ شبانگاه،‏ او و ملازمانش،‏ بر ایشان فرقه فرقه شده،‏ ایشان را شکست داده،‏ تا به حوبه که به شمال دمشق واقع است،‏ تعاقب نمودند.‏ و همهٔ اموال را باز گرفت،‏ و برادر خود،‏ لوط و اموال او را نیز با زنان و مردان باز آورد.‏» (‏پیدایش ۱۴:‏۱۴-‏۱۶‏)‏ اَبرام با ابراز ایمانی قوی به یَهُوَه سپاه کوچک خود را بر قوای عظیم دشمن پیروز گردانید و لوط و اهل خانه‌اش را نجات داد.‏ در این جا بود که اَبرام با مِلکیصِدِق پادشاه و کاهن سالیم روبرو شد.‏ «مِلکیصِدِق،‏ مَلِکِ سالیم،‏ نان و شراب بیرون آورد.‏ و او کاهن خدای تعالیٰ بود،‏ و او را مبارک خوانده،‏ گفت:‏ ‹مبارک باد اَبرام از جانب خدای تعالیٰ،‏ مالک آسمان و زمین.‏ و متبارک باد خدای تعالیٰ،‏ که دشمنانت را به دستت تسلیم کرد.‏› و او را از هر چیز،‏ ده یک داد.‏» —‏ پیدایش ۱۴:‏۱۸-‏۲۰‏.‏

^۱۹ آری،‏ پیروزی از آن یَهُوَه است.‏ اَبرام به سبب ایمانش بار دیگر قدرت رهایی‌بخش یَهُوَه را به چشم دید.‏ البته امّت امروزی خدا در جنگ‌ها و درگیری‌ها شرکت نمی‌کنند،‏ امّا درگیر آزمون‌ها و مصایب بسیار می‌گردند.‏ در مقالهٔ بعدی خواهیم دید چگونه می‌توانیم از رفتار نمونهٔ اَبرام درس گرفته،‏ از آزمون‌ها و مصایب پیروزمند بیرون آییم.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

آیا توجه کردی؟‏

‏• قحطی در کنعان چگونه ایمان اَبرام را به آزمایش گذاشت؟‏

‏• اَبرام و سارای چه سرمشق نیکویی برای شوهران و زنان قرار دادند؟‏

‏• از طریقهٔ رسیدگی اَبرام به منازعه‌ای که میان خادمان خودش و لوط در گرفت چه می‌آموزیم؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۴]‏

اَبرام بر حق خود پافشاری نکرد بلکه منافع لوط را بر منافع خود ارجح دانست

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۶]‏

اَبرام برای نجات برادرزاده‌اش به یَهُوَه توکّل نمود