«با ابلیس مقاومت کنید»
«با ابلیس مقاومت کنید»
«با ابلیس مقاومت کنید تا از شما بگریزد.» — یعقوب ۴:۷.
۱. چه توصیفی در مورد دنیای حاضر ارائه شده است، و چرا مسح‌شدگان و یاران ایشان می‌باید هوشیار باشند؟
«خدا ناپدید گشته، اما ابلیس همچنان در تردد است.» این گفتهٔ نویسندهٔ فرانسوی آندره مالرو، بدرستی در دنیای امروز که اَعمال انسان‌ها بیشتر انعکاس مکرهای ابلیس می‌باشد تا ارادهٔ خدا، مصداق یافته است. شیطان در صدد است بشر را «با هر نوع قوّت و آیات و عجایب دروغ و به هر قِسم فریب ناراستی برای هالکین» منحرف کند. ( ۲تَسّالونیکیان ۲:۹، ۱۰) وی در این «ایّام آخر» تلاش خود را بویژه متوجه خادمان وقف‌شدهٔ خدا ساخته است، و بر ضدّ مسیحیان مسح‌شده «که احکام خدا را حفظ می‌کنند و شهادتِ عیسی را نگاه می‌دارند» به جنگ برخاسته است. ( ۲تیموتاؤس ۳:۱؛ مکاشفه ۱۲:۹، ۱۷) به همین سبب، این شاهدان و همچنین یاران ایشان که امید زمینی دارند باید بسیار هوشیار باشند.
۲. شیطان چگونه حوّا را فریب داد، و پولُس رسول نگرانی خود را از چه موضوعی ابراز داشت؟
۲ براستی که کارهای شیطان تماماً مکر و فریب است. وی خود را به شکل ماری درآورد و حوّا را با این باور که مستقل شدن از خدا او را سعادتمندتر می‌سازد فریب داد. ( پیدایش ۳:۱-۶) حدود چهار هزار سال بعد، پولُس رسول نگرانی خود را از اینکه مبادا مسیحیان مسح‌شده در قُرِنتُس در دام مکرهای شیطان گرفتار شوند ابراز نمود. پولُس نوشت: «می‌ترسم که چنانکه مار به مکر خود حوّا را فریفت، همچنین خاطر شما هم از سادگی‌ای که در مسیح است، فاسد گردد.» ( ۲قُرِنتیان ۱۱:۳) شیطان ذهن انسان‌ها را فاسد می‌سازد و افکار ایشان را گمراه می‌کند. او همانطور که حوّا را فریب داد، می‌تواند به مسیحیان نیز چنین بقبولاند که سعادت ایشان در آنچه یَهُوَه و پسرش با آن مخالف‌اند می‌باشد.
۳. یَهُوَه چه پناهگاهی در مقابل مکرهای ابلیس مهیا کرده است؟
۳ شیطان را می‌توان به یک شکارچی پرنده تشبیه کرد که با گذاشتن تله، پرنده‌ای از همه جا بی‌خبر را به دام می‌اندازد. برای آنکه به دام شیطان گرفتار نشویم می‌باید در ‹سِتر حضرت اعلیٰ بنشینیم.› این سِتر یا پوشش، پناهگاهی مجازی است که یَهُوَه برای آنانی که در تمام اَعمال خود فرمانروایی عالمگیر او را به رسمیت می‌شناسند مهیا کرده است. ( مزمور ۹۱:۱-۳) برای ‹مقاومت نمودن در مقابل مکرهای ابلیس› می‌باید کاملاً خود را در پناهگاهی که خدا از طریق کلام، روح‌القدس، و سازمانش به وجود آورده است قرار دهیم. ( اَفَسُسیان ۶:۱۱) معانی دیگر واژهٔ یونانی‌ای که ‹مکر› ترجمه شده است، ترفند و حیله می‌باشد. شکی نیست که ابلیس ترفندها و حیله‌های بسیاری در آستین خود دارد تا با آنها خادمان یَهُوَه را اغفال کند.
دام‌هایی که شیطان بر سر راه مسیحیان اوّلیه پهن کرده بود
۴. مسیحیان اوّلیه تحت چه اوضاعی زندگی می‌کردند؟
۴ مسیحیان قرون اوّل و دوّم در دوران اوج اقتدار دولت روم زندگی می‌کردند. آرامش رومی ( پکس رومانا ) تجارت را رونق بخشیده بود و رفاه مالی حاصل از رونق اقتصادی موجبات تفریحات فراوانی را برای طبقهٔ حاکم فراهم ساخته بود. حکمرانان نیز برای آنکه فکر شورش به مخیلهٔ مردم خطور نکند برایشان سرگرمی‌های فراوانی ایجاد کرده بودند. حتی در دوره‌هایی از تاریخ روم، شمار روزهای تعطیل با روزهای کاری برابر بود. دولتمردان بودجهٔ دولت را صرف تهیه نان و به راه انداختن نمایشات می‌کردند تا شکم شهروندان را سیر و ذهنشان را مشغول نگاه دارند.
۵، ۶. الف) چرا برای مسیحیان شایسته نبود که به تماشاخانه‌ها و آمفی‌تئاترها بروند؟ ب) شیطان از چه دامی استفاده می‌کرد، و مسیحیان چگونه می‌توانستند از آن دوری کنند؟
۵ آیا این وضعیت برای مسیحیان خطری در بر داشت؟ بررسی نوشته‌ها و هشدارهای نویسندگان پس از دوران رسولان، مانند تِرتولیانوس، به ما نشان می‌دهد که اکثر تفریحات آن زمان برای مسیحیان از لحاظ روحانی و اخلاقی خطرناک بودند. اوّل اینکه، بیشتر جشن‌های عمومی و مسابقات به افتخار خدایان مشرکان برگزار می‌شد. ( ۲قُرِنتیان ۶:۱۴-۱۸) در تماشاخانه‌ها، حتی در نمایشات باستانی، صحنه‌های شرم‌آور و یا بشدّت خشونت‌آمیز زیادی دیده می‌شد. با گذشت زمان سلیقهٔ عامه تغییر نمود و از نمایشات باستانی، به پانتومیم یا نمایش صامت گرایش یافت. تاریخ‌نویسی به نام جِروم کارکوپینو در کتاب خود با عنوان «زندگی روزمره در روم باستان» می‌گوید: «در آن نمایشات بازیگران زن حق داشتند کاملاً برهنه گردند . . . و خون بوفور ریخته می‌شد. . . . در [نمایشات تقلیدی ساکت] نیز وقاحت به اوج خود می‌رسید و مردم پایتخت را تحت تأثیر قرار می‌داد. آن نمایشات زننده به هیچ وجه ایشان را منزجر نمی‌ساخت، چرا که خونریزی‌های فجیعی که در آمفی‌تئاترها مشاهده کرده بودند عواطفشان را از میان برده و غرایزشان را منحرف ساخته بود.» — متّیٰ ۵:۲۷، ۲۸.
۶ در آمفی‌تئاترها، گلادیاتورها تا سر حد مرگ با یکدیگر پیکار می‌کردند و یا با حیوانات درنده گلاویز می‌شدند که یا حیوان کشته می‌شد یا خودشان پاره پاره می‌شدند. همچنین مجرمان محکوم به مرگ و در آخر بسیاری از مسیحیان را به کام وحوش درنده می‌افکندند. حیلهٔ شیطان از همان آغاز این بود که چنان حس انزجار نسبت به فحشا و خشونت را در تودهٔ انسان‌ها کاهش دهد که این امور برایشان عادی گردد و به آن روی آورند. تنها راه دوری جستن از این دام نرفتن به تماشاخانه‌ها و آمفی‌تئاترها بود. — ۱قُرِنتیان ۱۵:۳۲، ۳۳.
۷، ۸. الف) چرا برای مسیحیان عاقلانه نبود که به مسابقات ارابه‌رانی بروند؟ ب) شیطان چگونه از حمام‌های رومی به عنوان دامی برای مسیحیان استفاده می‌کرد؟
۷ یقیناً مسابقات ارابه‌رانی در استادیوم‌های بزرگ مستطیل‌شکل بسیار پرهیجان بودند، اما حضور مسیحیان در آن مکان‌ها به هیچ وجه پسندیده نبود، چرا که در بسیاری موارد هیجان حاضران به خشونت می‌انجامید. یکی از نویسندگان قرن سوّم نوشته است که برخی تماشاگران به زد و خورد می‌پرداختند. کارکوپینو می‌نویسد که در دالان‌های استادیوم «فالگیران و روسپیان مکان خاص خود را داشتند.» برای مسیحیان واضح بود که حضور در مسابقات ارابه‌رانی برایشان شایسته نیست. — ۱قُرِنتیان ۶:۹، ۱۰.
۸ حال بپردازیم به حمام‌های معروف رومی. استحمام و نظافت به خودی خود امری پسندیده است، لیکن بسیاری از حمام‌های رومی تشکیلات بزرگی شامل سالن مشت‌ومال و ورزش، قمارخانه، و مکان‌هایی برای شُرب و خوراک بودند. اگرچه ظاهراً ساعات مشخصی برای استحمام مردان و زنان تعیین شده بود، لیکن استحمام مختلط نیز اغلب جایز شمرده می‌شد. کلِمانس اسکندرانی می‌نویسد: «درِ حمام‌ها به روی مردان و زنان باز بود؛ و برای شهوترانی همگی برهنه می‌گشتند.» شیطان به این وسیله می‌توانست از تشکیلاتی مشروع برای به دام انداختن مسیحیان استفاده کند. مسیحیان عاقل از رفتن به این مکان‌ها پرهیز می‌کردند.
۹. مسیحیان اوّلیه از چه دام‌هایی می‌بایست برحذر می‌بودند؟
۹ هنگام اوج قدرت امپراتوری روم، قمار جزو تفریحات رایج مردمان به شمار می‌رفت. مسیحیان اوّلیه برای آنکه خود را درگیر شرط‌بندی روی ارابه‌ها نکنند کافی بود به استادیوم‌ها نروند. قمارهای کوچک همچنین به طور غیرقانونی در پستوی مسافرخانه‌ها و میکده‌ها صورت می‌گرفت. در این قمارها هر فرد روی تعداد زوج یا فرد سنگ‌ها یا قاپ‌های در دست فرد مقابل شرط‌بندی می‌کرد. قمار به زندگی مردم هیجان می‌افزود، چرا که امید رسیدن به ثروت آسان را در ایشان زنده نگاه می‌داشت. ( اَفَسُسیان ۵:۵) به علاوه، پیشخدمت‌های آن میکده‌ها اغلب روسپیان بودند و همین خطر فحشا را نیز به دیگر خطرات آن می‌افزود. اینها شماری از دام‌هایی بودند که شیطان در مقابل مسیحیانی که در شهرهای امپراتوری روم زندگی می‌کردند پهن کرده بود. آیا اوضاع در روزگار ما متفاوت است؟
ترفندهای امروزهٔ شیطان
۱۰. امروزه وضعیت چه شباهتی به وضعیت حاکم در امپراتوری روم باستان دارد؟
۱۰ ترفندهای شیطان در طول قرن‌ها تغییر چندانی نکرده است. پولُس رسول برای آنکه شیطان بر مسیحیان شهر فاسد قُرِنتُس «برتری نیابد» به آنان بشدّت هشدار داده، گفت: «از مکاید [شیطان] بی‌خبر نیستیم.» ( ۲قُرِنتیان ۲:۱۱) امروزه، اوضاع بسیاری از کشورهای پیشرفته شباهت زیادی به اوضاع حاکم در دوران اقتدار امپراتوری روم دارد. مردم بیش از همیشه به تفریحات می‌پردازند. بلیط‌های بخت‌آزمایی دولتی حتی به تنگدستان امید ثروت بادآورده را می‌دهد. تفریحات و سرگرمی‌های ارزان‌قیمت بسیاری برای مشغول ساختن ذهن انسان‌ها به وجود آمده است. انبوه عظیم تماشاگران به استادیوم‌های ورزشی سرازیر می‌شوند، روی بازی‌ها شرط‌بندی می‌کنند، و به زد و خورد می‌پردازند. حتی گاهی بازیکنان دست به خشونت می‌زنند. تئاتر، سینما، و تلویزیون از موسیقی‌ها و برنامه‌های مبتذل پر شده است. در بعضی کشورها سوناها و چشمه‌های آبِ گرم مختلط و یا پلاژهای برهنگان بسیار رواج دارد. آری، امروزه نیز همچون قرن اوّل شیطان خادمان خدا را از طریق تفریحات دنیوی اغوا می‌کند.
۱۱. هنگام فراغت و رفع خستگی می‌باید از چه خطراتی برحذر باشیم؟
۱۱ همهٔ ما در دنیایی که فشارهای زندگی بسیار است نیاز به رفع خستگی و ساعات فراغت داریم. اما امروزه نیز شیطان از برخی تفریحگاه‌ها و اماکن مخصوص گذراندن تعطیلات استفاده می‌کند تا مسیحیان را به دام فحشا و مصرف بیش از حد مشروبات الکلی بکشاند؛ همانگونه که از حمام‌های روم باستان بدین منظور استفاده می‌کرد. پولُس به مسیحیان قُرِنتُس نوشت: «فریفته مشوید! معاشرات بد، اخلاق حسنه را فاسد می‌سازد. برای عدالت بیدار شده، گناه مکنید زیرا بعضی معرفت خدا را ندارند.» — ۱قُرِنتیان ۱۵:۳۳، ۳۴.
۱۲. شیطان برای به دام انداختن خادمان یَهُوَه به چه مکرهایی متوسل می‌شود؟
۱۲ شیطان توانست با مکر خود افکار حوّا را فاسد سازد. ( ۲قُرِنتیان ۱۱:۳) امروزه نیز یکی از مکرهای ابلیس القای این فکر است که اگر شاهدان یَهُوَه تا حدّی به اَعمال دنیوی بپردازند نشان می‌دهند که ایشان نیز مثل دیگران هستند و با این کار می‌توانند عده‌ای را به مسیحیت جلب کنند. اما برخی بیش از حد پیش رفتند و درست عکس قضیه اتفاق افتاد. ( حَجِّی ۲:۱۲-۱۴) یکی دیگر از مکرهای شیطان این است که مسیحیان بالغ و نابالغ را برانگیزد تا با رفتار دوگانه و متظاهرانه ‹روح قدّوس خدا را محزون سازند.› ( اَفَسُسیان ۴:۳۰) برخی با استفادهٔ نادرست از اینترنت در این دام شیطان گرفتار می‌شوند.
۱۳. از جمله مکرهای شیطان کدام است، و چه مَثَلی در اینجا به کار می‌آید؟
۱۳ از دیگر مکرهای شیطان جامهٔ بدل پوشاندن به سِحر و جادو است. یقیناً هیچ یک از مسیحیان واقعی عمداً خود را درگیر شیطان‌پرستی یا ارتباط با ارواح نمی‌کند. با این حال، برخی ممکن است ناآگاهانه با تماشای بعضی از فیلم‌ها، برنامه‌های تلویزیونی، بازی‌های ویدیویی، و حتی خواندن کتاب‌های کودکان و کتاب‌های فکاهی که موضوعات خشونت‌آمیز و اَعمال مرموز را ارائه می‌دهند، جانب احتیاط را از دست بدهند. بجاست از هر چیزی که بویی از جادوگری در آن است بپرهیزیم. مَثَلی حکیمانه می‌گوید: «خارها و دام‌ها در راه کجروان است، اما هر که جان خود را نگاه دارد از آنها دور می‌شود.» ( امثال ۲۲:۵) آری، از آنجا که شیطان «خدای این جهان» است، باید انتظار دام‌های او را در هر چیزی که در این دنیا محبوب و پرطرفدار می‌گردد داشت. — ۲قُرِنتیان ۴:۴؛ ۱یوحنّا ۲:۱۵، ۱۶.
عیسی با شیطان مقاومت کرد
۱۴. عیسی در مقابل اوّلین آزمایش شیطان چگونه مقاومت کرد؟
۱۴ عیسی بخوبی به ما نشان داد چگونه با شیطان مقاومت کنیم و او را فراری دهیم. وی پس از تعمید و ۴۰ روز روزه به دست شیطان آزموده شد. ( متّیٰ ۴:۱-۱۱) نخستین آزمایش شیطان استفاده از گرسنگی طبیعی ناشی از روزه‌داری عیسی بود. شیطان از عیسی خواست که برای رفع گرسنگی اوّلین معجزهٔ خود را صورت دهد. عیسی با استناد به تثنیه ۸:۳ نخواست قدرت خود را برای رفع نیاز شخصی به کار گیرد، و خوراک روحانی را برتر از خوراک جسمانی توصیف کرد.
۱۵. الف) شیطان برای وسوسه کردن عیسی از کدام نیاز طبیعی او استفاده کرد؟ ب) امروزه یکی از مهم‌ترین مکرهای شیطان بر ضدّ امّت خدا کدام است، و ما چگونه می‌توانیم با او مقاومت کنیم؟
۱۵ اینکه ابلیس در آنجا عیسی را به انجام گناه جنسی وسوسه نکرد بسیار در خور تأمل است. ظاهراً گرسنگی که نیازی شدید به غذا در انسان ایجاد می‌کند در آن موقعیت قوی‌ترین نیاز جسمی برای وسوسه کردن عیسی بود. امروزه ابلیس برای به دام انداختن امّت خدا به چه ترفندهایی متوسل می‌شود؟ ترفندهای شیطان متنوع و بسیارند، لیکن مهم‌ترین ابزار او برای در هم شکستن کمال اخلاقی امّت یَهُوَه وسوسهٔ جنسی است. اما ما با سرمشق قرار دادن عیسی می‌توانیم در مقابل ابلیس و وسوسه‌های او مقاومت کنیم. درست همانگونه که عیسی با یادآوری آیات مناسب تلاش‌های شیطان را نقش بر آب می‌کرد، ما نیز وقتی وسوسه می‌شویم می‌توانیم آیاتی همچون پیدایش ۳۹:۹ و اوّل قُرِنتیان ۶:۱۸ را به خاطر آوریم.
۱۶. الف) شیطان برای بار دوّم چگونه سعی کرد عیسی را اغوا کند؟ ب) شیطان ما را چگونه اغوا می‌کند تا یَهُوَه را بیازماییم؟
۱۶ سپس ابلیس عیسی را بر آن داشت تا از دیوار معبد خود را به پایین پرت کند و با این عمل توانایی خدا را در نجات پسرش از طریق فرشتگان بیازماید. عیسی با ذکر تثنیه ۶:۱۶ از آزمودن پدر خود امتناع ورزید. امروزه شاید شیطان ما را به پرت کردن از فراز کنگرهٔ معبد وسوسه نکند، لیکن به شیوه‌های دیگر می‌تواند ما را به آزمودن یَهُوَه اغوا کند. آیا گاهی وسوسه می‌شویم ببینیم در لباس پوشیدن و آرایش تا چه حد می‌توانیم مُدهای دنیوی را تقلید کنیم، بدون آنکه توصیه‌ای به ما داده شود؟ آیا گاهی به انجام تفریحات سؤال‌برانگیز اغوا می‌شویم؟ این اَعمال آزمودن یَهُوَه است. با چنین اَعمالی، نه تنها شیطان از ما دور نمی‌شود بلکه مرتب دور و بر ما می‌گردد و تلاش می‌کند که ما را به طرفداری از خود اغوا کند.
۱۷. الف) شیطان برای بار سوّم چگونه عیسی را وسوسه کرد؟ ب) چگونه می‌توانیم بر طبق یعقوب ۴:۷ عمل کنیم؟
۱۷ وقتی شیطان از عیسی خواست تا برای تصاحب تمام ممالک جهان در مقابلش سجده کند، عیسی بار دیگر مخالفت خود را با نقل آیه‌ای ابراز نمود و به عبادتی که تنها منحصر به پدرش است وفادار ماند. ( تثنیه ۵:۹؛ ۶:۱۳؛ ۱۰:۲۰) امروزه، شاید شیطان پادشاهی بر ممالک جهان را به ما پیشنهاد نکند، لیکن ما را با زرق و برق مادیات اغوا می‌کند، و حتی این آرزو را در سر ما می‌اندازد که در قلمرو خانهٔ خود پادشاهی کوچکی برای خود بسازیم. آیا ما نیز مانند عیسی خود را منحصراً به یَهُوَه وقف می‌کنیم؟ بدین صورت نتیجه‌ای که عیسی به دست آورد ما نیز به دست خواهیم آورد. در انجیل متّیٰ می‌خوانیم که «در ساعت ابلیس او را رها کرد.» ( متّیٰ ۴:۱۱) برای آنکه شیطان ما را رها کند می‌باید با به خاطر سپردن آیات کتاب مقدّس و عمل کردن به آنها با قدرت تمام در مقابل او ایستادگی کنیم. یعقوب شاگرد نوشت: «با ابلیس مقاومت کنید تا از شما بگریزد.» ( یعقوب ۴:۷) فردی مسیحی در نامه‌ای به دفتر شعبهٔ شاهدان یَهُوَه در فرانسه نوشت: «شیطان واقعاً مکار و حیله‌گر است. علیٰ‌رغم میل قلبی‌ام برایم بسیار دشوار است که بر امیال و احساساتم غلبه کنم. اما با شهامت، شکیبایی، و بالاتر از همه با کمک یَهُوَه موفق شده‌ام کمال اخلاقی خود را حفظ کنم و به حقیقت متمسّک بمانم.»
برای مقاومت کردن در مقابل شیطان خود را مجهز کنیم
۱۸. برای مقاومت کردن در برابر شیطان چه زرهٔ روحانی‌ای لازم داریم؟
۱۸ یَهُوَه زرهٔ روحانی کاملی در اختیار ما قرار داده است ‹تا بتوانیم با مکرهای ابلیس مقاومت کنیم.› ( اَفَسُسیان ۶:۱۱-۱۸) عشق به راستی یعنی عشق به حقیقت، کمر ما را برای انجام خدمت مسیحی می‌بندد. داشتن ارادهٔ قوی به حفظ معیارهای عادلانهٔ یَهُوَه همچون جوشنی بر سینه، از قلب ما حفاظت می‌کند. ‹نعلینِ انجیل› ما را به موعظه برمی‌انگیزد، و همین امر روحانیت ما را تقویت و محافظت می‌کند. ایمان قوی همچون سپری بلند ما را در مقابل «تیرهای آتشین شریر» یعنی مکرها و وسوسه‌های شیطان حفظ می‌کند. امید قطعی به تحقق وعده‌های یَهُوَه همچون کلاه‌خودی از قدرت تعقل ما محافظت می‌کند و به ما آرامش خاطر می‌دهد. ( فیلِپّیان ۴:۷) همچنین اگر در استفاده از کلام خدا تبحر یابیم می‌توانیم از آن همچون شمشیری برای آزاد ساختن انسان‌ها از بندهای روحانی شیطان استفاده کنیم. و یا می‌توانیم مانند عیسی هنگام وسوسه آن را برای دفاع از خود به کار گیریم.
۱۹. علاوه بر ‹مقاومت با شیطان› چه چیز دیگری ضرورت دارد؟
۱۹ با پوشیدن «اسلحهٔ تمام خدا» و دعای مستمر می‌توانیم مطمئن باشیم که هنگام حملهٔ شیطان، یَهُوَه از ما مراقبت خواهد کرد. ( یوحنّا ۱۷:۱۵؛ ۱قُرِنتیان ۱۰:۱۳) با این حال، یعقوب به ما نشان داده است که ‹مقاومت کردن با شیطان› به تنهایی کافی نیست. مهم‌تر از همه «اطاعت» از خداست، زیرا اوست که از ما محافظت می‌کند. ( یعقوب ۴:۷، ۸) چگونگی آن را در مقاله بعدی بررسی خواهیم کرد.
چگونه پاسخ می‌دهی؟
• مسیحیان اوّلیه می‌بایست از کدام مکرهای شیطان بر حذر می‌بودند؟
• امروزه شیطان از چه مکرهایی برای به دام انداختن خادمان یَهُوَه استفاده می‌کند؟
• عیسی چگونه در مقابل وسوسه‌های شیطان مقاومت کرد؟
• با کدام زرهٔ روحانی می‌توانیم در مقابل ابلیس مقاومت کنیم؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۸، ۹]
عیسی سرسختانه با شیطان مقاومت کرد
[تصاویر در صفحهٔ ۱۰]
مسیحیان قرن اوّل از تفریحات خشن و غیراخلاقی رومیان دوری می‌کردند
[سطر اعتبار]
J. G. Heck/The Complete Encyclopedia of Illustration