حلم، خصوصیتی واجب برای مسیحیان
حلم، خصوصیتی واجب برای مسیحیان
«احشای . . . حلم را بپوشید.»—کُولُسیان ۳:۱۲.
۱. حلم از چه لحاظ خصوصیتی استثنایی است؟
ما از معاشرت با انسانهای حلیم یعنی انسانهایی که با دیگران به ملایمت رفتار میکنند لذّت میبریم. با وجود این، سلیمان، پادشاه حکیم، اظهار کرد: «زبان ملایم، استخوان را میشکند.» ( امثال ۲۵:۱۵) بنابراین، حلم خصوصیتی استثنایی است؛ خصوصیتی که شامل ملایمت و قدرت میباشد.
۲، ۳. حلم چه ارتباطی با روحالقدس دارد، و در این مقاله چه چیزی را بررسی خواهیم کرد؟
۲ پولُس در غَلاطیان ۵:۲۲، ۲۳ از حلم به عنوان «ثمرهٔ روح» نام میبرد. دیگر کتابهای مقدّس کلمهٔ یونانیای را که در آیهٔ ۲۲: «ترجمهٔ دنیای جدید» ( انگل.) «حلم» ارائه شده است، اغلب «تواضع» یا «فروتنی» ترجمه کردهاند. در حقیقت، پیدا کردن واژهای معادل برای این واژهٔ یونانی در اکثر زبانها دشوار است، زیرا این واژه به رفتار ظاهری شخص اشاره نمیکند. آن به معنی تواضع و ملاطفت باطنی است. ابراز حلم، بر نیّت دل شخص دلالت دارد.
۳ اکنون برای درک بیشتر معنی و ارزش حلم، بگذار به بررسی چهار مثال در کتاب مقدّس بپردازیم. ( رومیان ۱۵:۴) به این صورت، علاوه بر آشنایی با ماهیت حلم، میآموزیم که چگونه آن را در خود پرورش دهیم و در رفتارمان ابراز کنیم.
«نزد خدا گرانبهاست»
۴. از کجا میدانیم که یَهُوَه برای این خصوصیت ارزش قائل است؟
۴ از آنجایی که حلم ثمرهٔ روح خداست، با شخصیت شگفتآور او کاملاً مرتبط میباشد. پِطْرُس رسول نوشت که «روح حلیم و آرام. . . نزد خدا گرانبهاست.» ( ۱پِطْرُس ۳:۴) در واقع، حلم خصلت یا خصوصیتی الٰهی است و یَهُوَه ارزش فراوانی برای آن قائل است. به این دلیل، همهٔ خادمان خدا باید سعی کنند این خصوصیت را در خود پرورش دهند. اما، چگونه خدای قادر متعال که صاحب اختیار کلّ عالَم میباشد حلم و ملایمت از خود نشان میدهد؟
۵. به موجب حلم یَهُوَه چه امیدی داریم؟
۵ گزارش کتاب مقدّس برای ما نقل میکند که آدم و حوّا از دستور صریح خدا سرپیچی کردند و از درخت معرفت نیک و بد خوردند. ( پیدایش ۲:۱۶، ۱۷) این عمل تعمدی آدم و حوّا به گناه، مرگ و همچنین به بیگانگی خودشان و فرزندانشان با خدا منجر شد. ( رومیان ۵:۱۲) یَهُوَه در اجرای چنین داوریای کاملاً محق بود، لیکن نسل بشر را اصلاحناپذیر و فناشده قلمداد ننمود و ایشان را به حال خود رها نکرد. ( مزمور ۱۳۰:۳) یَهُوَه از روی بزرگواری و رأفتش، که نشانهٔ حلم اوست، ترتیبی داد تا انسانهای گناهکار بتوانند مجدّداً با او وصلت کنند و مورد لطف و رحمتش قرار گیرند. بلی، یَهُوَه پسرش، عیسی مسیح را به عنوان فدیه برای ما قربانی کرد، و از طریق چنین هدیهای این امکان را در اختیار ما قرار داد تا بتوانیم بدون ترس و واهمه به او تقرّب جوییم. — رومیان ۶:۲۳؛ عبرانیان ۴:۱۴-۱۶؛ ۱یوحنّا ۴:۹، ۱۰، ۱۸.
۶. حلم یَهُوَه چگونه از رفتارش با قائن آشکار شد؟
۶ مدتها پیش از آمدن عیسی به زمین، حلم یَهُوَه آشکار شد، یعنی زمانی که پسران آدم، قائن و هابیل قربانی برای یَهُوَه گذرانیدند. یَهُوَه که از نیّت آنان باخبر بود هدیهٔ قائن را نپذیرفت، در حالی که «هابیل و هدیهٔ او را منظور داشت.» این سبب شد که قائن عکسالعمل شدیدی از خود نشان دهد. در کتاب مقدّس میخوانیم: «پس خشم قائن به شدّت افروخته شده، سر خود را به زیر افکند.» پیدایش ۴:۳-۷) حقیقتاً باید اذعان کنیم که یَهُوَه مظهر حلم است. — خروج ۳۴:۶.
واکنش یَهُوَه چه بود؟ آیا به دلیل طرز فکر بد قائن آزرده شد؟ خیر. او با حلم و ملایمت از قائن پرسید که چرا اینقدر خشمگین شده است. یَهُوَه حتی برای قائن توضیح داد که چه کار باید بکند تا در نظرش ‹مقبول واقع شود.› (حلم، خصوصیتی خوشایند
۷، ۸. الف) چگونه میتوانیم به درک شخصیت حلیم یَهُوَه نایل آییم؟ ب) متّیٰ ۱۱:۲۷-۲۹ چه موضوعی را در مورد یَهُوَه و عیسی فاش میسازد؟
۷ یکی از بهترین روشهای درک خصوصیات بیهمتای یَهُوَه، مطالعه در مورد زندگی و خدمت عیسی مسیح است. ( یوحنّا ۱:۱۸؛ ۱۴:۶-۹) عیسی طی دوّمین سال فعالیت موعظهاش، در خورَزین، بیتصیدا و کَفَرناحوم واقع در منطقهٔ جلیل، و همچنین در نواحی اطراف جلیل معجزات فراوانی انجام داد. اما اکثر مردم مغرور بودند و علاقهای به سخنان او نشان نداده، ایمان نیاوردند. واکنش عیسی چه بود؟ گرچه با جدّیت به آنان در مورد نتایج بیایمانیشان هشدار داد، از مشاهدهٔ وضعیت روحانی اسفبار انسانهایی که اَمهاآرِتس یعنی امّت خاکی نامیده میشدند، متأثر شد و دلش برای آنان سوخت. — متّیٰ ۹:۳۵، ۳۶؛ ۱۱:۲۰-۲۴.
۸ آنچه که عیسی سپس انجام داد، نشان میدهد که او ‹پدر را میشناخت› و از او تقلید میکرد. او آن امّت خاکی را از صمیم دل دعوت کرد و گفت: «بیایید نزد من ای تمام زحمتکشان و گرانباران و من شما را آرامی خواهم بخشید. یوغ مرا بر خود گیرید و از من تعلیم یابید زیرا که حلیم و افتادهدل میباشم و در نفوس خود آرامی خواهید یافت.» این سخن عیسی چقدر برای مظلومین و رنجدیدگان تسلّیبخش و نشاطآور بود! این سخن انسانهای عصر ما را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. چنانچه صادقانه خویشتن را به حلم ملبّس سازیم، در جمع کسانی محسوب خواهیم شد که ‹پسر میخواهد پدرش را به آنان مکشوف سازد.› — متّیٰ ۱۱:۲۷-۲۹.
۹. چه خصوصیتی با حلم مرتبط میگردد، و عیسی چگونه آن را ابراز کرد؟
۹ تواضع به معنی ‹افتادهدل بودن،› کلمهای است که رابطهٔ نزدیکی با حلم دارد. از سوی دیگر، غرور خصوصیت ناپسندی است که به فخرفروشی میانجامد و اغلب موجب میشود شخص با تندی و بیرحمی با دیگران رفتار کند. ( امثال ۱۶:۱۸، ۱۹) عیسی طی خدمتش بر روی زمین، تواضع از خود نشان میداد. او شش روز پیش از مرگش، وارد اورشلیم شد و مردم وی را پادشاه یهود نامیدند و ستایشش کردند. اما حتی در آن موقعیت نیز، رفتار عیسی با حکمرانان دنیوی بسیار فرق داشت. به این ترتیب، نبوّت زَکَرِیّا در مورد مسیح تحقق یافت که گفته بود: «دختر صهیون را گویید اینک پادشاه تو نزد تو میآید با فروتنی و سواره بر حمار و بر کرّهٔ الاغ.» ( متّیٰ ۲۱:۵؛ زَکَرِیّا ۹:۹) چند قرن پیش از این واقعه، دانیال، نبیِ وفادار، در رؤیا دید که یَهُوَه اقتدار حکمرانی را به پسرش واگذار میکند. او در نبوّت دیگری مسیح را «حقیرترین انسان» نامید. بنابراین، میبینیم که این دو خصوصیت یعنی حلم و تواضع را به هیچ عنوان نمیتوان از یکدیگر مجزا دانست. — دانیال ۴:۱۷، د ج؛ ۷:۱۳، ۱۴.
۱۰. داشتن شخصیت حلیم چرا نشانهٔ ضعف نیست؟
یعقوب ۴:۸) البته، داشتن شخصیت حلیم ابداً نشانهٔ ضعف نیست. بر عکس! یَهُوَه، خدای قادر متعال، از قدرتی عظیم برخوردار است و با مشاهدهٔ گناه و بیعدالتی، خشمش بر شریران شعلهور میگردد. ( اِشَعْیا ۳۰:۲۷؛ ۴۰:۲۶) عیسی نیز عزمی راسخ داشت و حتی هنگامی که از سوی شیطان ابلیس مورد تعدّی قرار گرفت، تسلیم نشد. او مبادلات نامشروع رهبران مذهبی روزگار خود را روا نمیداشت و آنان را محکوم میکرد. ( متّیٰ ۴:۱-۱۱؛ ۲۱:۱۲، ۱۳؛ یوحنّا ۲:۱۳-۱۷) با وجود این، وقتی اشتباهی از شاگردانش سر میزد، با حلم و بردباری با آنان رفتار نموده، متحمّل ضعفهایشان میشد. ( متّیٰ ۲۰:۲۰-۲۸) یکی از محققان کتاب مقدّس حلم را بدرستی چنین توصیف کرده است: «ملاطفتی که قدرت پولادین در پشت آن نهفته است.» امید است بتوانیم همچون مسیح این خصوصیت را از خود نشان دهیم.
۱۰ حلمی که یَهُوَه و عیسی ابراز میکنند، خصوصیتی پسندیده و خوشایند است که ما را به سوی آنان جلب میکند. (حلیمترین بشر روزگار خود
۱۱، ۱۲. با در نظر گرفتن محیطی که موسی در آن بزرگ شد، چرا شخصیت حلیمش درخور توجه بود؟
۱۱ سوّمین مثال، مثال موسی است. کتاب مقدّس در توصیف شخصیت او میگوید: ‹موسی مردی بسیار حلیم بود، بیشتر از جمیع مردمانی که بر روی زمین بودند.› ( اعداد ۱۲:۳) این توصیف تحت هدایت روح خدا به تحریر درآمده است. موسی به دلیل شخصیت حلیم و استثناییاش، همواره پذیرای دستورات و هدایتهای یَهُوَه بود.
۱۲ او به طرز غیر معمولی پرورش یافت. طی یک دورهٔ جنایت و کشتار در مصر، یَهُوَه کاری کرد که نوزاد زوج عبری وفاداری از مرگ حتمی نجات یابد. موسی در آغوش مادرش بزرگ شد، و او با دقت دربارهٔ یَهُوَه، خدای حقیقی، به فرزند خود آموزش داد. بعدها، موسی را برای زندگی به مکان دیگری منتقل کردند که جوّ آن با جوّ محیط خانهاش بسیار متفاوت بود. اِستیفان، شهید مسیحی قرن اوّل، دربارهٔ او حکایت کرد: «موسی در تمامی حکمت اهل مصر تربیت یافته، در قول و فعل قوی گشت.» ( اَعمال ۷:۲۲) موسی رفتار ناعادلانهٔ کارفرمایان فرعون را با برادرانش مشاهده کرد، و ایمانش او را به اقدام بر ضدّ مصریان برانگیخت. روزی او دید که فردی مصری یک عبرانی را مضروب میسازد. در نتیجه، آن مصری را کشت و به این دلیل، مجبور شد از مصر به سرزمین مدیان بگریزد. — خروج ۱:۱۵، ۱۶؛ ۲:۱-۱۵؛ عبرانیان ۱۱:۲۴، ۲۵.
۱۳. ۴۰ سال زندگی در مدیان چه تأثیری بر شخصیت موسی گذاشت؟
۱۳ موسی در سن ۴۰ سالگی مجبور شد زندگی را در بیابان به سر ببرد. در مدیان، او هفت دختر رعوئیل را ملاقات کرد و به آنان در کشیدن آب از چاه برای گلّهٔ بزرگ پدرشان کمک کرد. دختران رعوئیل هنگام بازگشت به خانه، با هیجان و خوشحالی برای پدرشان تعریف کردند که شبانانی برای آنان ایجاد مزاحمت کردند لیکن «شخصی مصری» به کمک آنان آمد و شرّ مزاحمان را کم کرد. سپس، موسی به دعوت رعوئیل نزد آن خانواده ماند. ناملایمات و سختیهایی که موسی متحمّل گردید موجب آزردگی وی یا مانع تطبیق دادن زندگیاش با محیط جدیدش نشد و او را از انجام ارادهٔ یَهُوَه منصرف نساخت. موسی به مدت ۴۰ سال گوسفندان رعوئیل را شبانی کرد و در خلال این مدت، با صِفُّورَه ازدواج نموده، پسرانی بزرگ کرد. موسی همچنین خصوصیتی را در خود پرورش داد که بعدها، نشانهٔ شخصیت او گشت. بلی، موسی در حین تحمّل مصایب، حلم را آموخت. — خروج ۲:۱۶-۲۲؛ اَعمال ۷:۲۹، ۳۰.
۱۴. طی چه واقعهای حلم موسی آشکار شد؟
۱۴ بعد از آن که یَهُوَه موسی را به سمت رهبری ملت اسرائیل منصوب کرد، شخصیت حلیم همچنان در او بارز بود. یک بار، مرد جوانی نزد موسی آمد و به او خبر داد که دو نفر به نامهای اَلْداد و میداد در اردوگاه نبوّت میکنند، گرچه وقتی یَهُوَه روح خود را بر روی ۷۰ نفر از مردان پیر نهاد تا به موسی خدمت کنند، آن دو تن در میان ایشان حضور نداشتند. از این رو، یوشَع گفت: «ای آقایم موسی ایشان را منع نما!» اما موسای حلیم به او گفت: «آیا تو برای من حسد میبری؟ کاشکه تمامی قوم خداوند نبی میبودند و خداوند روح خود را بر ایشان افاضه مینمود!» ( اعداد ۱۱:۲۶-۲۹) حلم موسی سبب شد که قضیه با صلح و صفا فیصله یابد.
۱۵. چرا شخصیت موسای ناکامل ارزش تقلید دارد؟
اعداد ۲۰:۱، ۹-۱۳) موسی انسان ناکاملی بود. با وجود این، ایمانی قوی داشت، و چنین ایمانی در طول عمر حامی او بود. شخصیت حلیم موسی در طول اعصار تحسین انسانها را برانگیخته است. — عبرانیان ۱۱:۲۳-۲۸.
۱۵ اما از قرار معلوم، روزی موسی رفتار حلیم از خود نشان نداد. در آن روز، او در مریبه در نزدیکی قادِش قصور ورزید و یَهُوَه را به سبب معجزهای که انجام داده بود تمجید نکرد. (سختدلی، نقطهٔ مقابل حلم
۱۶، ۱۷. در داستان زندگی نابال و اَبِیجایَل چه درسی نهفته است؟
۱۶ در روزگار داود، اندکی بعد از مرگ نبی خدا، سموئیل، واقعهٔ هشداردهندهای اتفاق افتاد که شامل رفتار زوجی میشد به نام نابال و اَبِیجایَل. این دو تن از لحاظ شخصیتی با یکدیگر بسیار فرق داشتند! اَبِیجایَل زنی «نیکفهم» بود، در حالی که شوهرش «سختدل و بدرفتار.» مردان داود از گلّهٔ بزرگ نابال در برابر دزدان حفاظت کرده بودند، اما وقتی از نابال تقاضای خوردنی و آشامیدنی کردند، نابال با گستاخی تقاضای ایشان را رد کرد. غضب داود و مردانش افروخته شد. البته، آنان حق داشتند. از این رو، شمشیرهای خود را بستند و برای مقابله با نابال به راه افتادند. — ۱سموئیل ۲۵:۲-۱۳.
۱۷ وقتی خبر واقعه به گوش اَبِیجایَل رسید، فوراً نان، شراب، گوشت، کلوچهٔ کشمش و انجیر بار الاغها کرد و به ملاقات داود رفت و به پاهای او افتاده، گفت: «ای آقایم، این تقصیر بر من باشد و کنیزت در گوش تو سخن بگوید، و سخنان کنیز خود را بشنو.» به موجب تمنای این زن حلیم، دل داود به رحم آمد. او بعد از گوش دادن به توضیحات اَبِیجایَل، گفت: «یَهُوَه، خدای اسرائیل، متبارک باد که تو را امروز به استقبال من فرستاد. و حکمت تو مبارک و تو نیز مبارک باشی که امروز مرا از ریختن خون. . . منع نمودی.» ( ۱سموئیل ۲۵:۱۸، ۲۴، ۳۲، ۳۳) سختدلی نابال نهایتاً به مرگش منجر شد و داود اَبِیجایَل را به دلیل خصوصیات پسندیدهاش به زنی گرفت. شخصیت حلیم اَبِیجایَل نمونهای است برای همهٔ کسانی که امروزه به یَهُوَه خدمت میکنند. — ۱سموئیل ۲۵:۳۶-۴۲.
شخصیت حلیم را در خود پرورش ده
۱۸، ۱۹. الف) در حینی که انسان خویشتن را به حلم ملبّس میسازد چه تغییراتی در شخصیت وی آشکار میشود؟ ب) در رابطه با داشتن شخصیت حلیم چگونه میتوانیم خود را آزمایش کنیم؟
۱۸ پس بدیهی است که ابراز حلم امری واجب است. آن صرفاً به معنی داشتن لحن و رفتار نرم نیست بلکه خلق و خوی خوشایندی است که موجب تقویت دیگران میشود. شاید ما سابقاً عادت داشتهایم با تندی با دیگران صحبت کنیم و نامهربانانه عمل کنیم. اما پس از فراگیری حقایق کتاب مقدّس اصلاحاتی در طرز فکر و رفتار خود ایجاد کردیم. پولُس در این خصوص همایمانان خود را ترغیب کرده، گفت: «پس مانند برگزیدگان مقدّس و محبوب خدا احشای رحمت و مهربانی و تواضع و تحمّل و حلم را بپوشید.» ( کُولُسیان ۳:۱۲) کتاب مقدّس چنین تغییر شخصیتی را به مبدّل شدن حیوانات وحشی و خطرناکی همچون گرگ، پلنگ، شیر، خرس و مار به حیوانات اهلی و رامی همچون برّه، بزغاله، گوساله و گاو تشبیه میکند. ( اِشَعْیا ۱۱:۶-۹؛ ۶۵:۲۵) این تغییر به قدری بارز است که نظارهگران را به حیرت وا میدارد. اما، ما آن را نتیجهٔ عملکرد روح خدا میدانیم، چرا که حلم ثمرهٔ روح خداست.
۱۹ حال، چون در گذشته تغییرات لازم را در خود ایجاد یعقوب ۱:۲۳-۲۵.
نموده، خویشتن را به یَهُوَه وقف کردهایم، آیا دیگر ضرورتی وجود ندارد که شخصیت حلیم را در خود پرورش دهیم؟ به هیچ عنوان چنین نیست. انسان باید از لباس نو خود نگهداری کند تا تمیز و در شرایط خوب باقی بماند. با مطالعهٔ کلام خدا و تعمّق در مثالهای آن قادر خواهیم گشت از نو و با واقعنگری خویشتن را مورد آزمایش قرار دهیم. حال، از خود بپرس: ‹آینهٔ کلام خدا چه چیزی را در مورد شخصیت من آشکار میسازد؟› —۲۰. چگونه میتوانیم حلم را در خود پرورش دهیم؟
۲۰ خلق و خوی انسانها با یکدیگر فرق میکند. داشتن رفتاری حلیم برای بعضی از خادمان خدا آسانتر است تا برای بعضی دیگر. با وجود این، همهٔ مسیحیان باید ثمرهٔ روحالقدس خدا، از جمله حلم را در خود پرورش دهند. پولُس از روی محبت به تیموتاؤس چنین توصیه کرد: «تو ای مرد خدا، . . . عدالت و دینداری و ایمان و محبت و صبر و حلم را پیروی نما.» ( ۱تیموتاؤس ۶:۱۱، د ج ) عبارت «پیروی نما» در اینجا به این معنی است که شخص باید همّت کند. ترجمهٔ دیگری از کتاب مقدّس این عبارت را چنین ترجمه میکند: ‹با دل و جان تعاقب نما.› («عهد جدید به زبان انگلیسی نو» جِی. بی. فیلیپس) چنانچه همّت کنی و در مثالهای خوب موجود در کلام خدا تعمّق کنی، میتوانی آنها را به خاطر بسپاری و از آن خود سازی. این مثالها به تو کمک میکنند تا شخصیت خود را شکل دهی، و در زندگی راهنمای تو خواهند بود. — یعقوب ۱:۲۱.
۲۱. الف) چرا باید رفتار حلیمی داشته باشیم؟ ب) مقالهٔ بعدی به توضیح چه مسئلهای میپردازد؟
۲۱ نحوهٔ رفتار ما با دیگران مشخص میسازد که تا چه حد حلم را در خود پرورش دادهایم. یعقوب شاگرد میپرسد: «کیست در میان شما که حکیم و عالِم باشد؟ پس اَعمال خود را از سیرت نیکو به حلم ناشی از حکمت ظاهر بسازد.» ( یعقوب ۳:۱۳، د ج ) اما، چگونه میتوانیم این خصوصیت مسیحی را در محیط منزل، هنگام موعظه، و در جماعت از خود نشان دهیم؟ مقالهٔ بعدی به این مبحث میپردازد.
مرور مطالب
• از رفتار حلیم یَهُوَه، چه در مورد این خصوصیت آموختی؟
• از رفتار عیسی چه آموختی؟
• از رفتار موسی؟
• از رفتار اَبِیجایَل؟
• چرا باید شخصیتی حلیم در خود پرورش دهیم؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[تصویر در صفحهٔ ۲۲]
چرا یَهُوَه «هابیل و هدیهٔ او را منظور داشت»؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۳]
عیسی نشان داد که حلم و تواضع با یکدیگر مرتبط میباشند
[تصویر در صفحهٔ ۲۴]
موسی با رفتار حلیمش نمونهٔ خوبی برای ما به جا گذاشت