آیا می‌پرسی «یَهُوَه کجا است؟»
آیا می‌پرسی «یَهُوَه کجا است؟»
«از من دوری ورزیدند . . . و نگفتند: ‹یَهُوَه کجا است؟›»—اِرْمیا ۲:۵، ۶.
۱. انسان‌ها به چه دلایلی می‌پرسند «خدا کجاست»؟
«خدا کجاست؟» این سؤال برای بسیاری از انسان‌ها مطرح شده است. برخی شاید فقط می‌خواهند بدانند آفریدگار در کجا ساکن است. اما برخی دیگر که شاهد فجایع عظیم بوده و یا دچار مصیبتی بزرگ شده‌اند واقعاً می‌خواهند بدانند، چرا خدا گذاشته است چنین وقایعی پیش بیاید. عده‌ای نیز بکلّی منکر وجود خدا هستند و احتمالاً اصلاً چنین پرسشی برایشان مطرح نشده است. — مزمور ۱۰:۴.
۲. چه کسانی خدا را می‌یابند؟
۲ بسیاری از مردم دلایل فراوانی را که بر وجود خدا گواهی می‌دهد تأیید می‌کنند. ( مزمور ۱۹:۱؛ ۱۰۴:۲۴) البته برخی از آنان شاید اهمیت چندانی به شیوهٔ دیانت خود ندهند. اما در سراسر دنیا چندین میلیون نفر هستند که به علّت علاقهٔ شدید به حقیقت، به جستجوی خدای حقیقی پرداخته‌اند و از آنجا که خدا «از هیچ یکی از ما دور نیست» او را یافته‌اند. — اَعمال ۱۷:۲۶-۲۸.
۳. الف) خدا در کجا ساکن است؟ ب) در کتاب مقدّس منظور از سؤال «یَهُوَه کجا است» چیست؟
۳ هنگامی که کسی حقیقتاً یَهُوَه را می‌یابد پی می‌برد که او «روح» است و در نتیجه نادیدنی. ( یوحنّا ۴:۲۴) عیسی خدای حقیقی را ‹پدر خود در آسمان› خواند. مفهوم این گفته آن است که پدر آسمانی ما از لحاظ روحانی در عالَمی والا به سر می‌برد که همانند آسمان لایتناهی بر فراز زمین است. ( متّیٰ ۱۲:۵۰؛ اِشَعْیا ۶۳:۱۵) ما خدا را به چشم نمی‌بینیم، اما او امکان آن را به وجود آورده است تا بتوانیم او را بشناسیم و با مقاصدش آشنا شویم. ( خروج ۳۳:۲۰؛ ۳۴:۶، ۷) او به پرسش‌های انسان‌های صادقی که در پی یافتن معنای زندگی هستند پاسخ می‌دهد. از آن گذشته، برای مقابله با مشکلات زندگی، اصولی را در اختیارمان نهاده است که به کمک آن‌ها می‌توانیم نظر او را بدانیم و دریابیم که آیا خواسته‌های ما با مقاصد او هماهنگی دارد یا خیر. او از ما می‌خواهد که در مورد این مسائل نظرش را جویا شویم و صادقانه در پی پاسخ‌های او باشیم. یَهُوَه از زبان اِرْمیا قوم اسرائیل باستان را توبیخ کرد زیرا نظر او را دربارهٔ مسائل مختلف زندگی جویا نمی‌شدند. آنان نام خدا را می‌دانستند اما نمی‌پرسیدند «یَهُوَه کجا است؟» ( اِرْمیا ۲:۶) این اسرائیلیان برای مقصود یَهُوَه اهمیت واقعی قائل نبودند و از او راهنمایی نمی‌طلبیدند. ما چطور؟ آیا در تصمیمات بزرگ و کوچکمان می‌پرسیم که «یَهُوَه کجا است؟»
کسانی که نظر خدا را جویا شدند
۴. از اینکه داود نظر یَهُوَه را جویا می‌شد چه درسی می‌توان گرفت؟
۴ داود پسر یَسّا، از اوان جوانی ایمانی استوار به یَهُوَه در خود پرورش داده بود. او می‌دانست که یَهُوَه «خدای حیّ» یا خدای زنده است زیرا که دست کمک او را زیر بازوی خود حس کرده بود. همین ایمان به خدا و عشقی که به «اسم یَهُوَه» داشت، او را قادر ساخت تا جُلْیات، غول مسلّح فلسطینی را هلاک سازد. ( ۱سموئیل ۱۷:۲۶، ۳۴-۵۱) داود از این موفقیت مغرور نگشت و گمان نبرد که از آن به بعد هر کاری بکند یَهُوَه برکت خواهد داد. خیر، او در طول سال‌های زندگی‌اش مکرراً در تصمیمات خود نظر یَهُوَه را جویا شد. ( ۱سموئیل ۲۳:۲؛ ۳۰:۸؛ ۲سموئیل ۲:۱؛ ۵:۱۹) او همچنان دعا می‌کرد: «ای خداوند، طریق‌های خود را به من بیاموز و راه‌های خویش را به من تعلیم ده. مرا به راستیِ خود سالک گردان و مرا تعلیم ده زیرا تو خدای نجات من هستی. تمامی روز منتظر تو بوده‌ام.» ( مزمور ۲۵:۴، ۵) براستی که چه سرمشق خوبی!
۵، ۶. یَهُوشافاط چگونه در مقاطع مختلف زندگی یَهُوَه را طلبید؟
۵ در روزگار یَهُوشافاط، پنجمین پادشاه از دودمان پادشاهی داود، لشکریان سه ملت مختلف برای مقابله با یهودا متحد شدند. یَهُوشافاط برای مقابله با خطری که قوم را تهدید می‌کرد یَهُوَه را طلبید. ( ۲تواریخ ۲۰:۱-۳) او پیش از این نیز چنین کرده بود. و در حالی اوامر یَهُوَه را به جا می‌آورد که پادشاهیِ مرتد اسرائیل در شمال، غرق پرستش بَعْل بود. ( ۲تواریخ ۱۷:۳، ۴) حال ببینیم که او برای رفع بحران جنگ چگونه یَهُوَه را طلبید.
۶ یَهُوشافاط در طی این بحران، در مقابل قوم در اورشلیم دعا کرد. در این دعا گفت که به یاد دارد یَهُوَه قادر متعال است. او عمیقاً در مورد منظور یَهُوَه از اینکه قوم‌های دیگر را از مقابل قوم اسرائیل رانده و برخی سرزمین‌ها را به آنان به میراث داده بود تفکّر کرده بود و اذعان می‌کرد که به کمک یَهُوَه نیاز دارد. ( ۲تواریخ ۲۰:۶-۱۲) آیا یَهُوَه یافت شد؟ آری. یَهُوَه از طریق یکی از لاویان به نام یَحَزْئیل دستوراتی دقیق به قومش داد و روز بعد پیروزی را نصیبشان کرد. ( ۲تواریخ ۲۰:۱۴-۲۸) چگونه می‌توانیم مطمئن باشیم که اگر ما نیز یَهُوَه را بطلبیم و از او راهنمایی بخواهیم او را خواهیم یافت؟
۷. خدا دعاهای چه کسانی را می‌شنود؟
۷ یَهُوَه تبعیض قائل نمی‌شود. او از مردم همهٔ ملت‌ها دعوت می‌کند که با دعا او را بطلبند. ( مزمور ۶۵:۲؛ اَعمال ۱۰:۳۴، ۳۵) او به آنچه در دل شخص دعاگو می‌گذرد توجه دارد و اطمینان داده است که دعاهای درستکاران را اجابت می‌کند. ( امثال ۱۵:۲۹) کسانی که پیش از این علاقه‌ای به یَهُوَه نداشتند اما حالا با فروتنی از او راهنمایی می‌طلبند نیز می‌توانند او را بیابند. ( اِشَعْیا ۶۵:۱) او حتی دعاهای کسانی را که قوانین او را زیر پا نهاده اما با فروتنی توبه کرده‌اند، می‌شنود. ( مزمور ۳۲:۵، ۶؛ اَعمال ۳:۱۹) اما اگر کسی در دل مطیع خدا نباشد، دعاهایش عبث است و بی‌جواب خواهد ماند. ( مَرقُس ۷:۶، ۷) در ادامه به چند نمونه اشاره می‌کنیم.
دعاهای بی‌جواب
۸. چه عاملی باعث شد که یَهُوَه دعاهای شاؤل را نپذیرد؟
۸ پس از آنکه سموئیل به شاؤل گفت که خدا او را به دلیل نافرمانی‌اش طرد کرده است، شاؤل در مقابل یَهُوَه سجده کرد. ( ۱سموئیل ۱۵:۳۰، ۳۱) اما سجدهٔ او ظاهری بود زیرا منظور او واقعاً اطاعت از خدا نبود بلکه فقط می‌خواست آبرویش را در مقابل قوم حفظ کند. بعدها، هنگامی که فلسطی‌ها به اسرائیل حمله‌ور شدند، شاؤل برای آنکه مطابق رسوم رفتار کرده باشد از یَهُوَه تقاضای راهنمایی کرد. اما وقتی پاسخی نشنید برای مشورت نزد یک احضارکنندهٔ روح رفت؛ در حالی که بخوبی می‌دانست این کار خلاف قانون یَهُوَه است. ( تثنیه ۱۸:۱۰-۱۲؛ ۱سموئیل ۲۸:۶، ۷) اشتباه شاؤل در اوّل تواریخ ۱۰:۱۴ به طور خلاصه چنین ذکر شده است: ‹او خداوند را نطلبیده بود.› چرا می‌توان گفت که او با وجود دعاهایش یَهُوَه را نطلبید؟ زیرا دعاهایش از روی ایمان نبود. بنابراین مانند آن بود که اصلاً دعا نکرده است.
۹. در تمنای صِدِقیّا برای جویا شدن نظر یَهُوَه چه ایرادی وجود داشت؟
۹ به همین شکل، در طی واپسین سال‌های پادشاهی یهودا، افراد قوم دعاهای بسیار می‌کردند و با انبیای یَهُوَه مشورت می‌نمودند. اما در حین اینکه مدعی پرستش یَهُوَه بودند بت‌پرستی نیز می‌کردند. ( صَفَنْیا ۱:۴-۶) برای حفظ ظاهر، نظر خدا را جویا می‌شدند اما دل خود را برای پذیرش خواست او آماده نمی‌کردند. صِدِقیّای پادشاه از اِرْمیا تمنا کرد تا نظر یَهُوَه را جویا شود. یَهُوَه پیش از آن به این پادشاه گفته بود که چه باید بکند. اما بی‌ایمانی و ترس او از انسان مانع از آن بود که به گفتهٔ یَهُوَه عمل کند. بنابراین این بار نیز چیزی در سخنان یَهُوَه نبود که باب میل صِدِقیّا باشد. — اِرْمیا ۲۱:۱-۱۲؛ ۳۸:۱۴-۱۹.
۱۰. یوحانان هنگامی که از یَهُوَه راهنمایی خواست چه اشتباهی کرد، و از اشتباه او چه می‌آموزیم؟
۱۰ پس از آنکه اورشلیم نابود شد و لشکریان بابل یهودیان را با خود به اسارت بردند، یوحانان گروه کوچک یهودیانی را که در یهودا باقی مانده بودند برای سفر به مصر آماده ساخت. برنامهٔ سفر چیده شد، اما پیش از ترک یهودا از اِرْمیا خواستند تا برایشان دعا کند و از یَهُوَه راهنمایی بخواهد. پاسخ یَهُوَه مطابق نقشه‌های آنان نبود، با این حال، خودسرانه راهی مصر شدند و به میل خود عمل نمودند. ( اِرْمیا ۴۱:۱۶–۴۳:۷) آیا می‌توانیم از این وقایع درس عبرت بگیریم و چنان رفتار کنیم که وقتی یَهُوَه را می‌طلبیم او را بیابیم؟
«تحقیق نمایید»
۱۱. چرا بجاست که به توصیه‌ای که در اَفَسُسیان ۵:۱۰ آمده است عمل کنیم؟
۱۱ پرستش حقیقی فقط آن نیست که تعمید بگیریم و در جلسات جماعت و موعظه شرکت کنیم. خیر، پرستش حقیقی کلّیهٔ جوانب زندگی ما را در بر می‌گیرد. هر روزه ما تحت تأثیر مشکلات و فشارهای مختلف قرار می‌گیریم. این مشکلات که گاه آشکار و گاه پنهانند، ممکن است ما را از راه درست ایمان منحرف کنند. ما باید در مقابل آن‌ها چه واکنشی نشان دهیم؟ پولُس رسول به مسیحیان وفادارِ اَفَسُس در این باره توصیه کرد: «تحقیق نمایید که پسندیدهٔ خداوند چیست.» ( اَفَسُسیان ۵:۱۰) نمونه‌های بسیاری در کتاب مقدّس قید شده است که فایدهٔ این کار را نشان می‌دهد.
۱۲. چرا یَهُوَه هنگامی که داود صندوق عهد را به اورشلیم منتقل کرد، ناراضی بود؟
۱۲ پس از آنکه صندوق عهد به اسرائیل بازگردانده و سال‌ها در قریهٔ یَعاریم نگاهداری شد، داود پادشاه تصمیم گرفت آن را به اورشلیم انتقال دهد. او برای مشورت نزد سرداران قوم رفت و بدیشان گفت که «اگر شما مصلحت می‌دانید و اگر این از جانب یَهُوَه خدای ما باشد» صندوق عهد را حرکت دهیم. اما برای دانستن نظر کامل یَهُوَه تحقیق کافی نکرد. چرا که اگر چنین کرده بود متوجه می‌شد که نباید صندوق عهد را بر ارابه سوار کند، بلکه همان طور که یَهُوَه به روشنی امر فرموده بود، می‌بایست لاویانِ خاندان قَهات آن را بر دوش خود حمل می‌کردند. داود کسی بود که مرتباً نظر یَهُوَه را جویا می‌شد، اما این بار درست عمل نکرد و این کوتاهی‌اش فاجعه به بار آورد. او بعدها این موضوع را اقرار کرد و گفت: «یَهُوَه خدای ما بر ما رخنه کرد، چونکه او را به حسب قانون نطلبیدیم.» — ۱تواریخ ۱۳:۱-۳؛ ۱۵:۱۱-۱۳؛ اعداد ۴:۴-۶، ۱۵؛ ۷:۱-۹.
۱۳. در سرودی که هنگام انتقال موفقیت‌آمیز صندوق عهد خوانده شد، چه موضوعی یادآوری شد؟
۱۳ هنگامی که بالأخره لاویان صندوق عهد را از خانهٔ عُوبِید اَدوم به اورشلیم آوردند، یکی از سرودهای داود را خواندند که به نحوی دلنشین در آن یادآوری می‌شود: «خداوند و قوّت او را بطلبید. روی او را پیوسته طالب باشید. کارهای عجیب را که او کرده است، به یاد آورید، آیات او و داوری‌های دهان وی را.» — ۱تواریخ ۱۶:۱۱، ۱۲.
۱۴. چگونه می‌توانیم از اَعمال نیکوی سلیمان در طول زندگی و از اشتباهات او در اواخر عمرش، درس بگیریم؟
۱۴ داود پیش از مرگ به پسرش سلیمان توصیه کرد: «اگر [یَهُوَه] را طلب نمایی، او را خواهی یافت.» ( ۱تواریخ ۲۸:۹) سلیمان هنگامی که بر تخت سلطنت نشست به خیمهٔ اجتماع در جِبْعُون رفت و برای یَهُوَه قربانی گذراند. یَهُوَه در آنجا به او گفت: «آنچه را که به تو بدهم طلب نما!» یَهُوَه در پاسخ به درخواست سلیمان با سخاوت تمام به او حکمت و معرفت کافی برای داوری بر اسرائیل عطا نمود و بر آن ثروت و افتخار را نیز افزود. ( ۲تواریخ ۱:۳-۱۲) سلیمان با استفاده از نقشه‌ای که یَهُوَه به داود داده بود، معبدی باشکوه بنا کرد. اما در امور زناشویی نظر یَهُوَه را جویا نمی‌شد و لذا، با زنانی که یَهُوَه را نمی‌پرستیدند ازدواج می‌کرد. این زنان دل او را در سال‌های واپسین زندگی‌اش از یَهُوَه دور ساختند. ( ۱پادشاهان ۱۱:۱-۱۰) ما نیز هر چقدر نفوذ و عقل و معلومات داشته باشیم، باید همیشه ‹تحقیق نماییم که پسندیدهٔ خداوند چیست›!
۱۵. هنگامی که زارَح حبشی به یهودا حمله کرد، چرا آسا توانست با اطمینان به یَهُوَه دعا کند و نجات یهودا را بطلبد؟
۱۵ نیاز به نظرخواهی از یَهُوَه را می‌توان در شرح سلطنت آسا یکی از نوادگان سلیمان نیز مشاهده کرد. یازده سال پس از آن که آسا به پادشاهی رسید، زارَح حبشی با لشکر یک میلیون نفری خود به یهودا حمله کرد. آیا یَهُوَه یهودا را نجات بخشید؟ یَهُوَه بیش از ۵۰۰ سال قبل از آن با صراحت گفته بود که اگر افراد قوم به سخنانش گوش دهند و فرامینش را به جا آوردند چه خواهد شد و اگر چنین نکنند چه عواقبی برایشان خواهد داشت. ( تثنیه ۲۸:۱، ۷، ۱۵، ۲۵) آسا در ابتدای سلطنت، مذبح‌ها و بت‌هایی را که در پرستش کاذب به کار می‌رفت از سرزمین خود پاک ساخته بود. او به قوم نیز توصیه کرده بود که نه فقط هنگام بروز فاجعه بلکه همیشه ‹یَهُوَه را بطلبند.› از این رو، آسا هنگام حملهٔ زارَح، با اطمینان کامل به یَهُوَه دعا کرد تا نجاتشان دهد. نتیجه چه شد؟ یَهُوَه پیروزی چشمگیری نصیبش کرد. — ۲تواریخ ۱۴:۲-۱۳.
۱۶، ۱۷. الف) یَهُوَه چه نکته‌ای را با وجود پیروزمندی آسا به او یادآوری کرد؟ ب) هنگامی که آسا نابخردانه رفتار کرد یَهُوَه چه کمکی به او کرد و او چه واکنشی نشان داد؟ پ) از رفتار آسا چه می‌آموزیم؟
۱۶ با وجود این، وقتی که آسا پیروزمند از نبرد بازگشت، یَهُوَه عَزَرْیا را فرستاد تا به پادشاه بگوید: «ای آسا و تمامی یهودا و بنیامین از من بشنوید! خداوند با شما خواهد بود هر گاه شما با او باشید؛ و اگر او را بطلبید او را خواهید یافت؛ اما اگر او را ترک کنید او شما را ترک خواهد نمود.» ( ۲تواریخ ۱۵:۲) آسا با غیرت هر چه بیشتر پرستش پاک را ترویج داد. اما ۲۴ سال بعد، هنگامی که دوباره با خطر جنگ روبرو شد، یَهُوَه را نطلبید. به جای آنکه به کلام خدا مراجعه کند و آنچه را یَهُوَه در وقت حملهٔ حبشیان به یهودا برای قوم انجام داده بود به یاد آورد، مرتکب عملی ابلهانه شد و با اَرام پیمان بست. — ۲تواریخ ۱۶:۱-۶.
۱۷ یَهُوَه به دلیل این عمل آسا، حَنانی رایی را برای توبیخ او فرستاد. حتی در آن وقت که حَنانی نظر یَهُوَه را در مورد موضوع بیان داشت، آسا می‌توانست آن را به کار بندد و نجات یابد، اما در عوض خشمگین شد و حَنانی را به زندان انداخت. ( ۲تواریخ ۱۶:۷-۱۰) براستی که چه عمل تأسف‌آوری! آیا شده است که ما هم خدا را طلبیده‌ایم اما بعد به توصیهٔ او عمل ننموده‌ایم؟ هنگامی که پیری مهربان با نگرانی به ما گوشزد می‌کند که در حال گرفتار شدن در چنگال دنیا هستیم، آیا از او به خاطر اینکه ما را یاری می‌کند تا آنچه را که «پسندیدهٔ خداوند» است بدانیم، سپاسگزاری می‌کنیم؟
حتماً بپرسیم، «یَهُوَه کجا است؟»
۱۸. از سخنان اَلِیهُو به ایّوب چه درسی می‌توانیم بیاموزیم؟
۱۸ حتی خادمان باسابقهٔ یَهُوَه گاه تحت فشار و ناراحتی اشتباه می‌کنند. ایّوب را در نظر بگیریم. بیماری‌ای نفرت‌انگیز، از دست دادن فرزندان و اموال، و اتهامات دروغین یارانش، وی را بشدّت در خود فرو برده بود. لذا، اَلِیهُو به او یادآوری کرد: «کسی نمی‌گوید که خدای آفرینندهٔ من کجا است؟» ( ایّوب ۳۵:۱۰) ایّوب باید دوباره توجه خود را به یَهُوَه معطوف می‌داشت و دیدگاه او را در مورد وضعیت خود در نظر می‌گرفت. ایّوب با فروتنی توصیهٔ اَلِیهُو را پذیرفت. ما نیز می‌توانیم از ایّوب در این خصوص سرمشق بگیریم.
۱۹. قوم اسرائیل غالباً چه اشتباهی مرتکب می‌شدند؟
۱۹ قوم اسرائیل بخوبی می‌دانستند که خدا چگونه با ایشان رفتار کرده است. اما غالباً در تصمیم‌گیری‌هایشان اَعمال یَهُوَه را فراموش می‌کردند. ( اِرْمیا ۲:۵، ۶، ۸) و به جای آن که بپرسند «یَهُوَه کجا است» به دلخواه خود رفتار می‌کردند. — اِشَعْیا ۵:۱۱، ۱۲.
همیشه بپرسیم «یَهُوَه کجا است؟»
۲۰، ۲۱. الف) در روزگار ما چه کسانی همانند اَلِیشَع از یَهُوَه راهنمایی می‌طلبند؟ ب) ما چگونه می‌توانیم از ایمان ایشان سرمشق بگیریم و فیض ببریم؟
۲۰ هنگامی که خدمت موعظهٔ ایلیّا به پایان رسید، ملازم او، اَلِیشَع ردای رسمی او را که افتاده بود برداشت و به رود اردن رفت و آب را زد و پرسید: «یَهُوَه خدای ایلیّا کجاست؟» ( ۲پادشاهان ۲:۱۴) یَهُوَه در پاسخ، به اَلِیشَع نشان داد که روحش با او نیز می‌باشد. امروزه این واقعه چه درسی برای خادمان خدا دارد؟
۲۱ در دوران اخیر نیز مشابه چنین واقعه‌ای روی داده است. پس از فوت برخی از خادمان مسح‌شدهٔ یَهُوَه که سرپرستی کار موعظه را بر عهده داشته‌اند، جانشینان آن‌ها با بررسی دقیق کتاب مقدّس و دعا از یَهُوَه راهنمایی طلبیدند. آنان همیشه پرسیده‌اند، «یَهُوَه کجا است؟» در نتیجه یَهُوَه همچنان امّت خود را رهبری کرده و به فعالیت‌هایشان برکت داده است. آیا ما نیز ایمان ایشان را سرمشق قرار می‌دهیم؟ ( عبرانیان ۱۳:۷) پس بجاست نزدیک سازمان یَهُوَه بمانیم و مطابق راهنمایی‌های آن عمل نموده، با تمام وجود در فعالیتی که تحت نظارت عیسی مسیح انجام می‌گیرد شرکت کنیم. — زَکَرِیّا ۸:۲۳.
چگونه پاسخ می‌دهی؟
• منظور ما از اینکه می‌پرسیم «یَهُوَه کجا است» باید چه باشد؟
• در حال حاضر، چگونه می‌توانیم پاسخ به پرسش «یَهُوَه کجا است» را بیابیم؟
• چرا برخی از دعاهایی که برای جویا شدن نظر یَهُوَه ادا می‌شود بی‌جواب می‌ماند؟
• چه نمونه‌هایی در کتاب مقدّس نشان می‌دهد که می‌باید ‹تحقیق نماییم که پسندیدهٔ خداوند چیست›؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۱۸]
یَهُوشافاط پادشاه چگونه یَهُوَه را جستجو کرد؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۹]
چرا شاؤل با احضارکنندهٔ روح مشورت کرد؟
[تصاویر در صفحهٔ ۲۱]
برای آن که ببینیم «یَهُوَه کجا است» باید دعا، مطالعه، و تعمّق کنیم