محبت را در خود پرورش دهیم
محبت را در خود پرورش دهیم
«محبت اکسیر حیات است، محبت، خودِ حیات است.» — «زندگی بامقصود» اثر جوزف جانسون، ۱۸۷۱، انگلیسی.
انسانها محبت ورزیدن را چگونه میآموزند؟ آیا با فراگیری علم روانشناسی، با خواندن کتابهای خودآموز، و یا با تماشای فیلمهای عاشقانه؟ هیچ کدام. انسانها در درجهٔ اوّل از رفتار والدینشان و سپس تربیتی که از ایشان میگیرند محبت کردن را میآموزند. وقتی کودک میبیند که چگونه والدینش با عشق و علاقه به او غذا میدهند، از او حمایت و محافظت میکنند، با او صحبت میکنند و به او توجه نشان میدهند، به معنی محبت پی میبرد. والدین همچنین میتوانند با تعلیم معیارهای نیک و بد محبت کردن را به کودک آموزش دهند.
محبت واقعی چیزی بیش از ابراز علاقه و احساسات است. شخصی که واقعاً محبت میورزد همیشه در جهت خیر و صلاح دیگران کار میکند؛ حتی اگر چنانکه باید، از خدمت او قدردانی نشود. برای مثال، کمتر میبینیم که کودکان از تأدیب محبتآمیز والدینشان قدردانی کنند. یک نمونهٔ ابراز محبت واقعی، نحوهٔ رفتار خالقمان با ماست. پولُس رسول در این باره نوشت: «ای پسر من تأدیب خداوند را خوار مشمار و وقتی که از او سرزنش یابی، خستهخاطر مشو. زیرا هر که را خداوند دوست میدارد، توبیخ میفرماید.» — عبرانیان ۱۲:۵، ۶.
شما والدین، چگونه میتوانید در ابراز محبت به فرزندانتان یَهُوَه را سرمشق قرار دهید؟ نحوهٔ رفتار شما زنان و شوهران با یکدیگر تا چه اندازه بر تربیت فرزندانتان تأثیر میگذارد؟
سرمشق فرزندانتان باشید
شوهران، آیا برای همسرتان ارزش قائل میشوید و با عزّت و احترام با او رفتار میکنید؟ بانوان، آیا به شوهر خود محبت میورزید و تصمیمات او را میپذیرید؟ کتاب مقدّس میگوید که شوهران و زنان باید به یکدیگر محبت بورزند و احترام بگذارند. ( اَفَسُسیان ۵:۲۸؛ تیطُس ۲:۴) به این ترتیب، فرزندانشان محبت مسیحی را در عمل میآموزند. براستی که چه آموزش مفید و ارزندهای!
به علاوه، والدین با حفظ معیارهای والای کتاب مقدّس در مورد انتخاب سرگرمی، رعایت اصول اخلاقی و همین طور قرار دادن اهداف و اولویتهای زندگی، فرزندان خود را به ابراز محبت تشویق میکنند. کتاب مقدّس به بسیاری از انسانها در تعیین این گونه معیارهای خانوادگی کمک فراوان کرده است. این ۲تیموتاؤس ۳:۱۶) در واقع، اصول و راهنماییهای اخلاقیایکه عیسی در موعظهٔ بالای کوه مطرح ساخته است به عقیدهٔ بسیاری در نوع خود بینظیر است. — متّیٰ، بابهای ۵ تا ۷.
موضوع ثابت میکند که کتاب مقدّس حقیقتاً «از الهام خداست و به جهت تعلیم و تنبیه و اصلاح و تربیت در عدالت مفید است.» (وقتی همهٔ افراد خانواده راهنماییهای خدا را بپذیرند، و معیارهای او را در زندگی به اجرا گذارند، آسایش و امنیت بر خانه حکمفرما خواهد شد. غالباً در چنین محیطی محبت و احترام فرزندان نسبت به والدین عمیقتر میگردد. برعکس، در خانوادههایی که معیارهای مشخصی وجود ندارد، فرزندان معمولاً شخصیتی تندخو و عصیانگر پیدا میکنند. — رومیان ۲:۲۱؛ کُولُسیان ۳:۲۱.
آیا این مطالب در مورد خانوادههای تکولی نیز صادق است؟ یا اینکه چنین خانوادههایی در آموزش محبت به فرزندان خود محکوم به شکستند؟ گرچه وجود پدر و مادر هر دو، کار تربیت فرزندان را آسانتر میسازد، تجربه ثابت کرده است که در خانوادههای تکولی نیز اگر رابطهای صمیمی بین ولی و فرزندان وجود داشته باشد تا حدّی جای خالی ولی دیگر پر میشود. شما پدران و مادرانی که به تنهایی عهدهدار سرپرستی فرزندان خود میباشید، سعی کنید اصول کتاب مقدّس را در محیط خانه به اجرا گذارید زیرا کتاب مقدّس میگوید: «به تمامی دل خود بر خداوند توکّل نما و بر عقل خود تکیه مکن. در همهٔ راههای خود او را بشناس، و او طریقهایت را راست خواهد گردانید»؛ از جمله طریقهای شما والدین را. — امثال ۳:۵، ۶؛ یعقوب ۱:۵.
امروزه در جماعات شاهدان یَهُوَه در سطح جهان بسیاری از جوانان در خانوادههای تکولی بزرگ میشوند، و با وفاداری مشغول به خدمت به یَهُوَه میباشند. این واقعیت نشان میدهد که یک ولی به تنهایی نیز میتواند محبت را به فرزندان خود آموزش دهد.
محبت کردن را چگونه بیاموزیم؟
در کتاب مقدّس پیشگویی شده است که در «ایّام آخر،» انسانها «بیالفت» خواهند شد. بدین معنا که احساس نزدیکی طبیعی بین اعضای خانواده از بین خواهد رفت. ( ۲تیموتاؤس ۳:۱، ۳) با وجود این، حتی کسانی که مهر و محبتی در زندگی ندیدهاند نیز میتوانند محبت کردن را بیاموزند. چگونه؟ با سرمشق قرار دادن یَهُوَه، که سرچشمهٔ محبت است و مهر و محبت خود را از کسانی که با خلوص نیّت به او تقرّب میجویند دریغ نمیدارد. ( ۱یوحنّا ۴:۷، ۸) مزمورنویسی در این باره میگوید: «چون پدر و مادرم مرا ترک کنند، آنگاه خداوند مرا برمیدارد.» — مزمور ۲۷:۱۰.
یَهُوَه محبت پدرانهٔ خود را به روشهای مختلف ابراز میکند. برای مثال از طریق کتاب مقدّس و روحالقدس خود و همین طور حمایت صمیمانهٔ برادران مسیحیمان ما را همچون پدری مهربان راهنمایی میکند. ( مزمور ۱۱۹:۹۷-۱۰۵؛ لوقا ۱۱:۱۳؛ عبرانیان ۱۰:۲۴، ۲۵) حال، خواهیم دید که این سه عامل چگونه بر محبت ما به خدا و انسانهای دیگر میافزاید؟
راهنماییهای پدرانه
اگر بخواهیم رابطهای صمیمی با کسی برقرار کنیم باید ابتدا او را بخوبی بشناسیم. یَهُوَه با توصیف شخصیت خویش در کتاب مقدّس، از ما دعوت میکند تا به او نزدیک شویم. اما خواندن کتاب مقدّس به تنهایی کافی نیست. برای آنکه از تعالیم آن فایده ببریم باید آنها را به کار گیریم. ( مزمور ۱۹:۷-۱۰) در اِشَعْیا ۴۸:۱۷ آمده است: «من یَهُوَه خدای تو هستم و تو را تعلیم میدهم تا سود ببری و تو را به راهی که باید بروی هدایت مینمایم.» آری، یَهُوَه خدای محبت است و قصد ندارد با تحمیل قوائد بیهوده آزادیمان را سلب کند، بلکه صلاح ما را میخواهد و آموزشی که به ما میدهد به نفع ماست.
با کسب معرفت دقیق کتاب مقدّس نیز، طریق درست محبت کردن را میآموزیم، زیرا این کتاب دیدگاه خدا را در مورد انسانها و نیز اصولی را که باید بر رفتارمان با دیگران حاکم باشد به ما تعلیم میدهد. این تعالیم اصول پایهای محبت کردن به همنوع را به ما میآموزد. پولُس رسول در این باره اظهار داشت: «برای این دعا میکنم تا محبت شما در معرفت و کمال فهم بسیار افزونتر شود.» — فیلِپّیان ۱:۹.
در خصوص تأثیر «معرفت دقیق» بر نحوهٔ ابراز محبت، اصلی را که در اَعمال ۱۰:۳۴، ۳۵ آمده است در نظر بگیرید. در این آیات میخوانیم: «خدا را نظر به ظاهر نیست، بلکه از هر امّتی، هر که از او ترسد و عمل نیکو کند، نزد او مقبول گردد.» داوری یَهُوَه بر مبنای ملیت و نژاد نیست بلکه بر مبنای تقوا و خداترسی است. از این رو، بر ما نیز واجب است که همچون یَهُوَه نظری منصفانه در مورد همنوعانمان داشته باشیم. — اَعمال ۱۷:۲۶، ۲۷؛ ۱یوحنّا ۴:۷-۱۱، ۲۰، ۲۱.
محبت، ثمرهٔ روح خدا
همان طور که بارانِ بموقع باغی را پرثمر میسازد، روح خدا نیز خصوصیاتی را در افراد خوشقلب به وجود میآورد که در کتاب مقدّس «ثمرهٔ روح» نامیده شده است. ( غَلاطیان ۵:۲۲، ۲۳) مهمترین ثمرهٔ روحالقدس محبت است. ( ۱قُرِنتیان ۱۳:۱۳) اما چگونه میتوانیم از روحالقدس خدا بهرهمند گردیم؟ با دعا. بلی، یَهُوَه روحالقدس خود را هرگز از ما دریغ نمیدارد. ( لوقا ۱۱:۹-۱۳) آیا شما نیز در این خصوص همیشه به خدا دعا میکنید؟ بدین شکل خواهید دید که ثمرهٔ پرارزش روح، خصوصاً محبت، بیش از پیش در رفتارتان نمایان خواهد شد.
با وجود این، روح دیگری نیز وجود دارد که برخلاف روحالقدس عمل میکند. کتاب مقدّس آن را «روح جهان» مینامد. ( ۱قُرِنتیان ۲:۱۲؛ اَفَسُسیان ۲:۲) منشأ این روح شیطان ابلیس، یعنی ‹رئیس این جهانِ› خدانشناس است. ( یوحنّا ۱۲:۳۱) «روح جهان» همچون باد شدیدی که گرد و خاک را به هوا بلند میکند، امیال جسمانی را در دل انسان بیدار میسازد و محبت را بیرون میراند. — غَلاطیان ۵:۱۹-۲۱.
انسان وقتی از روحیهٔ مالپرستی، خودخواهی، خشونت و همچنین دیدگاه غلط و غیراخلاقی دنیا نسبت به عشق و محبت، اجتناب نورزد، در واقع خود را تحت تأثیر روح پلید جهان قرار داده است. فقط در صورتی میتوانیم محبت واقعی را در خود پرورش دهیم که با قاطعیت در برابر روح جهان مقاومت کنیم. ( یعقوب ۴:۷) لیکن نباید به نیروی خود توکّل نماییم بلکه باید از یَهُوَه کمک بطلبیم. روح او قویترین نیروی عالَم است و به ما کمک میکند تا بر روح جهان غلبه نماییم. — مزمور ۱۲۱:۲.
از برادران مسیحیمان محبت را بیاموزیم
همان گونه که فرزندان از والدین خود محبت را میآموزند، همهٔ ما مسیحیان میتوانیم از یکدیگر محبت کردن را بیاموزیم. ( یوحنّا ۱۳:۳۴، ۳۵) به همین دلیل است که در جماعات مسیحی گرد هم میآییم تا ‹یکدیگر را به محبت و اَعمال نیکو ترغیب کنیم.› — عبرانیان ۱۰:۲۴.
بخصوص انسانهایی که در این جهان، «پریشانحال و پراکنده» گشتهاند از چنین محبتی بسیار قدردانی میکنند. ( متّیٰ ۹:۳۶) تجربه نشان داده است که بسیاری از اثرات سوء ناشی از محرومیتهای عاطفی در دوران کودکی را میتوان با داشتن روابط محبتآمیز در دوران بزرگسالی برطرف نمود. بنابراین، چقدر اهمیت دارد که ما مسیحیان به کسانی که برای اوّلین بار به جماعت میآیند از صمیم قلب خوشآمد بگوییم!
«محبت هرگز ساقط نمیشود»
کتاب مقدّس میگوید که «محبت هرگز ساقط نمیشود.» ( ۱قُرِنتیان ۱۳:۸) مفهوم این عبارت چیست؟ پولُس رسول میگوید: «محبت حلیم و مهربان است؛ محبت حسد نمیبرد؛ محبت کبر و غرور ندارد؛ اطوار ناپسندیده ندارد و نفع خود را طالب نمیشود؛ خشم نمیگیرد و سوءظن ندارد.» ( ۱قُرِنتیان ۱۳:۴، ۵) بدیهی است که چنین محبتی با عشق خیالی و احساسات سطحی و بیپایه فرسنگها فاصله دارد. کسانی که حقیقتاً محبت میورزند بخوبی میدانند که ممکن است با درد و یأس روبرو شوند اما اجازه نمیدهند که چنین درد و یأسهایی از محبتشان به دیگران بکاهد. چنین محبتی حقیقتاً «کمربند کمال است.» — کُولُسیان ۳:۱۲-۱۴.
در کشور کره، دختر ۱۷ سالهای خود را به یَهُوَه وقف کرد و به صف خادمان او پیوست. خانوادهاش با او به مخالفت پرداختند و او را از خانه بیرون کردند. اما او کینه به دل نگرفت بلکه در این باره به یَهُوَه خدا دعا کرد و اجازه داد روح خدا افکارش را شکل دهد. ویبه طور مرتب برای ایشان نامه مینوشت و در نامههای خود مهر و علاقهاش را به آنان ابراز میکرد. این نامهها باعث شد که دو برادر مسنتر او کتاب مقدّس را مطالعه کنند و تعمید بگیرند. بعدها، مادر و برادر جوانتر وینیز تعمید گرفتند. در آخر، پدرش نیز که شدیداً با او مخالفت میکرد تغییر عقیده داد. آن دختر مینویسد: «همهٔ ما با اشخاص مسیحی ازدواج کردیم و الآن، در خانوادهمان ۲۳ خادم یَهُوَه داریم.» براستی که چه پیروزی بزرگی برای محبت حقیقی!
چنانچه بخواهیم محبت را در خویشتن پرورش دهیم و دیگران را نیز با این خصوصیت والا آشنا سازیم، باید به یَهُوَه سرچشمهٔ محبت روی آوریم. باید از کلام او اطاعت کنیم، دعا کنیم، و روحالقدسش را بطلبیم، و در جلسات مسیحی شرکت کنیم. ( اِشَعْیا ۱۱:۹؛ متّیٰ ۵:۵) دانستن اینکه بزودی شرارت از میان رفته، فقط انسانهایی که به یکدیگر محبت میورزند باقی خواهند ماند باعث دلگرمی بسیار میشود. بلی، محبت راز سعادت و حیات است. — مزمور ۳۷:۱۰، ۱۱؛ ۱یوحنّا ۳:۱۴.
[تصاویر در صفحهٔ ۶]
دعا و مطالعهٔ کلام خدا محبت حقیقی را در دل ما شکوفا میسازد