خسته ولی نه درمانده
خسته ولی نه درمانده
«خدای سَرمَدی یَهُوَه آفرینندهٔ اقصای زمین . . . ضعیفان را قوّت می‌بخشد و ناتوانان را قدرت زیاده عطا می‌نماید.» — اِشَعْیا ۴۰:۲۸، ۲۹.
۱، ۲. الف) چه دعوت دلگرم‌کننده‌ای به مسیحیان داده شده است؟ ب) چه عاملی ممکن است شخص را از یَهُوَه دور کند؟
همهٔ ما مسیحیان با این دعوت دلگرم‌کنندهٔ عیسی آشنا هستیم که گفت: «بیایید نزد من ای تمام زحمتکشان و گرانباران و من شما را آرامی خواهم بخشید. . . . زیرا یوغ من خفیف است و بار من سبک.» ( متّیٰ ۱۱:۲۸-۳۰) یَهُوَه خدا نیز به ما وعدهٔ «اوقات استراحت» و آرامش خاطر داده است. ( اَعمال ۳:۱۹) یقیناً شما تأثیر آرامش‌بخش و تسکین‌دهندهٔ کلام خدا را در زندگی خود حس کرده‌اید. براستی که حقایق کلام خدا، امیدی که به ما می‌دهد، و تأثیری که بر زندگی ما می‌گذارد روحمان را تازه می‌کند.
۲ با همهٔ این‌ها حتی خادمان یَهُوَه نیز از دلسردی و افسردگی مصون نیستند. گاهی این حالت کوتاه است و گاهی مدت‌ها به طول می‌انجامد. وقتی خستگی و افسردگی مدت زیادی به طول می‌انجامد، شاید برخی تصوّر کنند فعالیت‌های مسیحی‌شان آنان را خمود و افسرده کرده است؛ یعنی درست خلاف آنچه عیسی وعده داده است. چنین احساسات منفی‌ای ممکن است به تدریج شخص را از یَهُوَه دور کند.
۳. در یوحنّا ۱۴:۱ عیسی چه پندی به شاگردانش داد، و چرا؟
۳ عیسی اندکی پیش از آنکه دستگیر و اعدام شود به شاگردانش گفت: «دل شما مضطرب نشود! به خدا ایمان آورید به من نیز ایمان آورید.» ( یوحنّا ۱۴:۱) عیسی به خوبی می‌دانست چه زجر و شکنجه‌هایی انتظار شاگردانش را می‌کشد. همچنین می‌دانست که این مصیبت‌ها ممکن است باعث لغزش آنان شود. ( یوحنّا ۱۶:۱) غصه و ناراحتی اگر ادامه می‌یافت می‌توانست چنان آنان را ضعیف کند که حتی اعتمادشان را به یَهُوَه از دست بدهند. این خطر امروزه نیز وجود دارد. دلسردی و نومیدی درازمدت تشویش خاطر ایجاد می‌کند و شخص را ضعیف و ناتوان می‌سازد. ( اِرْمیا ۸:۱۸) وقتی روحیهٔ شخص ضعیف می‌شود افسردگی در وی بروز می‌کند و گاهی حتی سبب می‌شود که شخص دیگر تمایلی به پرستش یَهُوَه نداشته باشد.
۴. چه چیزی به ما کمک می‌کند تا از دل خود در مقابل افسردگی و خستگی مراقبت کنیم؟
۴ براستی که پند کتاب مقدّس چقدر بجاست که می‌گوید: «دل خود را به حفظ تمام نگاه دار، زیرا که مخرج‌های حیات از آن است.» ( امثال ۴:۲۳) نصایح مفید کتاب مقدّس به ما کمک می‌کند از دل خود مراقبت کنیم، تا افسردگی ما را مغلوب نسازد و از پرستش یَهُوَه خسته‌خاطر نشویم. نخستین قدم آن است که عامل خستگی و افسردگی خود را بیابیم.
فعالیت‌های مسیحی طاقت‌فرسا نیستند
۵. کدام سخنان عیسی در مورد فعالیت‌های مسیحی ضدّ و نقیض به نظر می‌آید؟
۵ شکی نیست که فعالیت‌های مسیحی مستلزم سعی و تلاش زیاد است. ( لوقا ۱۳:۲۴) عیسی حتی گفت: «هر که صلیب خود را برندارد و از عقب من نیاید، نمی‌تواند شاگرد من گردد.» ( لوقا ۱۴:۲۷) شاید این سخنان عیسی با آنچه در مورد بار خفیف و سبک اظهار نمود متناقض به نظر برسد! اما چنین نیست.
۶، ۷. چرا می‌توان گفت که پرستش خدا به گونه‌ای که در کتاب مقدّس قید شده است طاقت‌فرسا نیست؟
۶ قطعاً کار و تلاش انسان را خسته می‌کند ولی در صورتی که هدف والایی داشته باشیم در ما رضایت خاطر ایجاد می‌کند. ( جامعه ۳:۱۳، ۲۲) و چه هدفی باارزش‌تر از اینکه همنوعان خود را با حقایق کتاب مقدّس آشنا کنیم؟ همچنین تلاشی که برای حفظ معیارهای والای اخلاقی به خرج می‌دهیم در نظر بگیریم. اگرچه حفظ این معیارها مستلزم تلاش مداوم است ولی وقتی فواید بسیار آن را در نظر می‌گیریم با کمال میل زحمات آن را به جان می‌خریم. ( امثال ۲:۱۰-۲۰) مصایب و سختی‌هایی که در راه ملکوت خدا متحمّل می‌شویم نیز ما را دلسرد نمی‌کند و حتی افتخاری بزرگ می‌دانیم که در این راه مورد آزار و اذیت قرار بگیریم. — ۱پِطْرُس ۴:۱۴.
۷ براستی باری که عیسی بدان اشاره کرد در مقایسه با بار سنگینی که دین کاذب بر دوش انسان‌ها قرار می‌دهد سبک است. یَهُوَه خدای مهربانمان هرگز بیش از آنچه در توان داریم از ما انتظار ندارد. کتاب مقدّس نیز می‌گوید: «احکام او گران نیست.» ( ۱یوحنّا ۵:۳) آری، فعالیت‌های مسیحی که در کتاب مقدّس قید شده است به هیچ وجه سنگین و طاقت‌فرسا نیستند. واضح است که این گونه پرستش انسان را خسته و درمانده نمی‌کند.
هر بار گران را دور کنید
۸. خستگی و ضعف روحانی اغلب به چه دلیل است؟
۸ هر گونه خستگی و ضعف روحانی غالباً به دلیل بار اضافه‌ای است که دنیای پلید شیطان بر دوش ما نهاده است. تمام دنیا تحت سلطهٔ شیطان است، از این رو عوامل مخرّب او از هر سو بر ما هجوم می‌آورند و تعادل مسیحی ما را بر هم می‌زنند. ( ۱یوحنّا ۵:۱۹) امور غیرضروری وقت و نیروی ما را می‌گیرند و ما را از فعالیت‌های مسیحی‌مان باز می‌دارند. چنین بارهای اضافه‌ای می‌توانند چنان بر ما سنگینی کنند که ما را زیر فشار خود خرد کنند. بی‌دلیل نیست که کتاب مقدّس به ما توصیه می‌کند که ‹هر بار گران را دور کنیم.› — عبرانیان ۱۲:۱-۳.
۹. چگونه ثروت‌اندوزی به باری سنگین و طاقت‌فرسا مبدّل می‌شود؟
۹ امروزه اغلب مردم دنیا تنها به فکر کسب شهرت، ثروت یا سفرهای تفریحی و مشغولیت‌هایی از این قبیل هستند. چنین طرز فکری ممکن است بر افکار ما نیز تأثیر بگذارد. ( ۱یوحنّا ۲:۱۵-۱۷) در قرن اوّل نیز برخی از مسیحیان که در پی مال و منال دنیا بودند خود را گرفتار کرده، زندگی را به خود تلخ کردند. پولُس رسول نوشت: «آنانی که می‌خواهند دولتمند شوند، گرفتار می‌شوند در تجربه و دام و انواع شهوات بی‌فهم و مضر که مردم را به تباهی و هلاکت غرق می‌سازند. زیرا که طمع ریشهٔ همهٔ بدی‌ها است که بعضی چون در پی آن می‌کوشیدند، از ایمان گمراه گشته، خود را به اقسام دردها سفتند.» — ۱تیموتاؤس ۶:۹، ۱۰.
۱۰. تشبیه عیسی در مورد مال‌پرستی چه موضوعی را روشن می‌کند؟
۱۰ گاهی علّت دلسردی و خستگی در خدمت به خدا این است که مادیات در زندگی‌مان موضوعات معنوی را تحت‌الشعاع قرار داده است. تشبیهی که عیسی در این خصوص به کار برد به خوبی بیانگر جدّی بودن این خطر است. عیسی «نگرانی‌های زندگی و عشق به مال دنیا و هوی و هوس و چیزهای دیگر» را به خارهایی تشبیه کرد که بذر کلام خدا را که در دل ما جوانه زده است خفه می‌کند. ( مَرقُس ۴:۱۸، ۱۹، انجیل شریف ) از این رو کتاب مقدّس به ما چنین پند داده است: «زندگی شما بَری از پول‌دوستی باشد و به آنچه دارید قناعت کنید، زیرا خدا فرموده است: ‹تو را هرگز وا نخواهم گذاشت، و هرگز فراموش نخواهم کرد.› » — عبرانیان ۱۳:۵، ترجمهٔ هزارهٔ نو.
۱۱. چگونه می‌توانیم از بارهای اضافهٔ زندگی بکاهیم؟
۱۱ گاه آنچه زندگی ما را دشوار می‌کند ثروت‌اندوزی نیست، بلکه استفادهٔ نابجا از چیزهایی است که در اختیار داریم. شاید در چنین مواردی لازم باشد تغییراتی در برنامهٔ زندگی خود بدهیم. یک زوج مسیحی تصمیم گرفتند از سرگرمی‌ها و برنامه‌های غیرضروری خود بکاهند. آن دو هر چه به این گونه سرگرمی‌ها و برنامه‌ها مربوط می‌شد بسته‌بندی کردند و کنار گذاشتند. ما نیز می‌توانیم گهگاه نگاهی به سرگرمی‌ها و چیزهایی که دور خود جمع کرده‌ایم بیندازیم و چیزهای غیرضروری را کنار گذاشته از بار خود بکاهیم. البته مشکلات دیگری نیز هستند که ما را افسرده و دلسرد می‌کنند؛ از آن جمله می‌توان به بیماری و مرگ یک عزیز اشاره کرد.
معقول و فروتن باشیم
۱۲. چه عامل دیگری بار زندگی ما را سنگین می‌کند؟
۱۲ اشتباهات ما می‌تواند بار زندگی‌مان را سنگین کند. حتی اشتباهات کوچک گاهی مسائل بغرنجی به وجود می‌آورند. داود نوشت: «گناهانم از سرم گذشته است. مثل بار گران از طاقتم سنگین‌تر شده.» ( مزمور ۳۸:۴) اغلب با ایجاد تغییراتی می‌توانیم تا حدّی از سنگینی عواقب اشتباه خود بکاهیم.
۱۳. چگونه حکمت الٰهی کمک می‌کند تا در فعالیت‌های مسیحی معقول و متعادل باشیم؟
۱۳ کتاب مقدّس ما را به کسب «حکمت و بصیرت» تشویق می‌کند. ( امثال ۳:۲۱، ۲۲) همچنین اشاره می‌کند که حکمت الٰهی معقول می‌باشد. ( یعقوب ۳:۱۷) برخی مسیحیان خود را با برادران دیگر مقایسه می‌کنند و خود را مکلف می‌دانند که به اندازهٔ آن‌ها موعظه کنند. اما کتاب مقدّس می‌گوید: «هر کس عمل خود را امتحان بکند، آنگاه فخر در خود به تنهایی خواهد داشت نه در دیگری، زیرا هر کس حامل بار خود خواهد شد.» ( غَلاطیان ۶:۴، ۵) شکی نیست که سرمشق خوب دیگران می‌تواند برای ما بسیار تشویق‌کننده باشد، اما شخصی که حکمت و بصیرت دارد و معقول فکر می‌کند می‌داند که باید مطابق موقعیتش اهدافی واقع‌بینانه برای خود قرار دهد.
۱۴، ۱۵. حکمت و بصیرت چگونه ما را در رفع نیازهای جسمی و روحانی یاری می‌کند؟
۱۴ عامل خستگی گاهی امور به ظاهر کم اهمیت است اما شخص معقول در این موارد نیز از خود حکمت نشان می‌دهد. برای مثال، آیا به اموری که به سلامت ما مربوط می‌شود توجه نشان می‌دهیم؟ زوجی که در بیت‌ئیل خدمت می‌کنند به اهمیت این موضوع پی برده‌اند. یکی از ایشان می‌گوید: «ما هر چقدر هم که کار داشته باشیم سعی می‌کنیم در ساعتی مشخص بخوابیم. موضوع مهم دیگر داشتن تحرّک و تمرین مرتب است. ما به محدودیت‌هایمان واقفیم و برنامه‌هایمان را هم مطابق آن تنظیم می‌کنیم. و هیچ وقت خودمان را با کسانی که گویی اصلاً خسته نمی‌شوند مقایسه نمی‌کنیم.» آیا شما نیز از تغذیه مناسب و خواب کافی برخوردارید؟ توجه معقول به سلامت جسمانی تا حد زیادی در تقلیل احساس افسردگی و ضعف روحانی مؤثر است.
۱۵ برخی از ما در موقعیتی استثنایی هستیم و احتیاجاتمان نیز به مقتضای شرایط و موقعیتمان متفاوت است. برای مثال، خواهری با وجود بیماری سرطان و ناراحتی‌های جسمی دیگر، سال‌هاست که به خدمت تمام وقت مشغول است. ممکن است از خود سؤال کنید چگونه این خواهر خدمت مسیحی خود را در چنین شرایط دشواری ادامه داده است؟ او می‌گوید: «برای من بسیار مهم است که اوقاتی را تنها و در آرامش کامل باشم. وقتی احساس خستگی می‌کنم و خودم را زیر فشار می‌بینم می‌دانم که نیاز به استراحت دارم.» آری، با حکمت و بصیرت می‌توانیم نیازهای خود را تشخیص داده، به آن‌ها رسیدگی کنیم و خود را از لحاظ روحانی قوی نگه داریم.
یَهُوَه به ما نیرو می‌بخشد
۱۶، ۱۷. الف) چرا حفظ سلامت روحانی حائز اهمیت است؟ ب) چه اموری را باید در کارهای روزانهٔ خود بگنجانیم؟
۱۶ توجه به سلامت روحانی از اهمیت بسیار برخوردار است. کسانی که به خدا نزدیک هستند و او را با تمام وجود خدمت می‌کنند بالطبع جسماً خسته می‌شوند، اما هرگز از پرستش خدا باز نمی‌ایستند. چرا که یَهُوَه «ضعیفان را قوّت می‌بخشد و ناتوانان را قدرت زیاده عطا می‌نماید.» ( اِشَعْیا ۴۰:۲۸، ۲۹) پولُس رسول که بارها دست قدرتمند یَهُوَه را حس کرده بود نوشت: «از این جهت خسته خاطر نمی‌شویم، بلکه هرچند انسانیتِ ظاهری ما فانی می‌شود، لیکن باطن روز به روز تازه می‌گردد.» — ۲قُرِنتیان ۴:۱۶.
۱۷ از عبارت «روز به روز» در آیه فوق چنین بر می‌آید که می‌باید هر روزه از امکاناتی که یَهُوَه در اختیار ما قرار داده است کمال استفاده را بنماییم. نمونهٔ خوب آن خواهری است که ۴۳ سال به عنوان میسیونر خدمت کرده است. او با اینکه گاهی به شدّت خسته و حتی دلسرد می‌شد ولی هرگز احساس درماندگی نکرد. وی دلیل آن را چنین توضیح می‌دهد: «من خودم را عادت دادم که صبح زود از خواب بلند شوم و قبل از شروع کارهای روزانه‌ام به دعا و نیایش و خواندن کلام خدا بپردازم. این عادت تا به امروز مرا قوی و استوار نگه داشته است.» ما نیز اگر «روز به روز» در دعا با یَهُوَه راز و نیاز کنیم و همچنین در خصوصیات فوق‌العادهٔ او و وعده‌های زیبایی که به انسان‌ها داده است تعمّق کنیم توکّلمان به قدرت بی‌کران او بیشتر می‌شود.
۱۸. کتاب مقدّس به کسانی که به دلیل کهولت و یا بیماری ضعیف شده‌اند چه دلگرمی‌ای می‌دهد؟
۱۸ دعا و تعمّق بویژه برای کسانی که به دلیل کهولت و یا بیماری دلسرد و افسرده شده‌اند کمک بسیار ارزنده‌ای است. شاید چنین افرادی کمتر خودشان را با دیگران مقایسه کنند، ولی اغلب حسرت نیرو و قوای گذشتهٔ خود را می‌خورند. دانستن اینکه یَهُوَه برای خادمان سالمند خود ارزش بسیار قائل است واقعاً تسلّی بخش است! کتاب مقدّس می‌گوید: «سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که در راه عدالت یافت شود.» ( امثال ۱۶:۳۱) یَهُوَه به خوبی به محدودیت‌ها و ضعف‌هایمان واقف است و از اینکه صادقانه و با دل و جان او را خدمت می‌کنیم بسیار خرسند می‌گردد. چقدر باعث دلگرمی است که بدانیم او کارهای نیکوی ما را هرگز فراموش نمی‌کند! کتاب مقدّس به ما چنین اطمینان می‌دهد: «خدا بی‌انصاف نیست که عمل شما و آن محبت را که به اسم او از خدمت مقدّسین که در آن مشغول بوده و هستید ظاهر کرده‌اید، فراموش کند.» ( عبرانیان ۶:۱۰) چقدر باید خوشحال باشیم که در میان برادران و خواهرانمان کسانی هستند که سالیان سال یَهُوَه را وفادارانه خدمت کرده‌اند!
تسلیم نشوید
۱۹. فایدهٔ نیکوکاری و احسان چیست؟
۱۹ بسیاری بر این باورند که تحرّک و فعالیت مرتب شخص را از حالت رخوت و خمودی بیرون می‌آورد. به همین شکل فعالیت مرتب در امور روحانی نیز شخص را از حالت افسردگی و ضعف روحانی بیرون می‌آورد. کتاب مقدّس می‌گوید: «از نیکوکاری خسته نشویم زیرا که در موسم آن درو خواهیم کرد اگر ملول نشویم. خلاصه به قدری که فرصت داریم با جمیع مردم احسان بنماییم، علی‌الخصوص با اهل بیت ایمان.» ( غَلاطیان ۶:۹، ۱۰) شکی نیست که «نیکوکاری» و «احسان» مستلزم تلاش و زحمت مداوم است، ولی سبب می‌شود هرگز از پرستش یَهُوَه خسته نشویم.
۲۰. برای جلوگیری از حالت افسردگی باید از همنشینی با چه افرادی پرهیز کنیم؟
۲۰ همنشینی با افرادی که ارزشی برای احکام الٰهی قائل نیستند ما را نسبت به امور روحانی دلسرد و بی‌علاقه می‌کند. کتاب مقدّس می‌گوید: «حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمّل ناراحتی‌هایی که یک آدم احمق ایجاد می‌کند، از آن هم سخت‌تر است.» ( امثال ۲۷:۳، ترجمهٔ تفسیری ) برای جلوگیری از بروز بی‌علاقگی و افسردگی باید از همنشینی با افراد منفی‌باف و عیبجو پرهیز کنیم.
۲۱. در جماعت مسیحی چگونه می‌توانیم برادران خود را تشویق کنیم؟
۲۱ جلسات مسیحی نعمت بزرگی است که یَهُوَه از طریق آن به ما نیرو می‌بخشد و روح ما را تازه می‌کند. این جلسات فرصت مناسبی است تا برادران و خواهران خود را با سخنان دلگرم‌کننده و همچنین جواب‌ها و گفتارهای بناکننده تشویق کنیم. ( عبرانیان ۱۰:۲۵) همهٔ اعضای جماعت باید سهم خود را در این خصوص به جا آورند. این وظیفه بویژه بر دوش کسانی است که مسئولیت تعلیم در جماعت را بر عهده دارند. سخنان ایشان باید همواره دلگرم‌کننده و تشویق‌آمیز باشد. ( اِشَعْیا ۳۲:۱، ۲) حتی وقتی می‌خواهند کسی را اصلاح یا ترغیب کنند لحن ایشان می‌باید دلنشین و آرام باشد. ( غَلاطیان ۶:۱، ۲) آری، محبت و احسانی که به همنوعان خود نشان می‌دهیم سبب می‌شود در ایمان استوار بمانیم و از خدمت به خدا خسته نگردیم. — مزمور ۱۳۳:۱؛ یوحنّا ۱۳:۳۵.
۲۲. چه چیزی به ما کمک می‌کند که با وجود ناکاملی دلسرد و مأیوس نشویم؟
۲۲ پرستش یَهُوَه در این ایّام آخر براستی مستلزم کار و زحمت بسیار است. ما مسیحیان از خستگی ذهنی، افسردگی و فشارهای دیگر مصون نیستیم. بدن ما همچون ظرفی سفالی شکننده و آسیب‌پذیر است. اما کتاب مقدّس می‌گوید: «این گنجینه را در ظروفی خاکی داریم، تا آشکار باشد که این قدرت خارق‌العاده از خداست نه از ما.» ( ۲قُرِنتیان ۴:۷، ھ ن ) آری، اگرچه ما مسیحیان خسته شویم، هرگز درمانده نخواهیم شد. پس باشد که با توکّل تمام بگوییم: «خداوند مددکنندهٔ من است و ترسان نخواهم بود.» — عبرانیان ۱۳:۶.
مرور
• چه بارهای سنگینی را می‌توانیم از دوش خود پایین بگذاریم؟
• چگونه می‌توانیم به هم‌ایمانانمان «احسان» کنیم؟
• وقتی خسته و یا افسرده می‌شویم یَهُوَه چگونه ما را حفظ می‌کند؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۱۹]
عیسی بخوبی می‌دانست که افسردگی درازمدت برای رسولانش بسیار مضر خواهد بود
[تصویر در صفحهٔ ۲۰]
برخی برادران و خواهران از سرگرمی‌ها و کارهای غیرضروری خود کاسته‌اند
[تصویر در صفحهٔ ۲۱]
یَهُوَه با وجود ضعف‌هایمان برای تلاشی که در جهت خدمت به او به خرج می‌دهیم ارزش بسیار قائل است