کلام یَهُوَه زنده است

نکاتی از کتاب داوران

یَهُوَه وقتی امّتش او را ترک می‌کنند و به پرستش بت‌ها روی می‌آورند،‏ چه می‌کند؟‏ اسرائیلیان بارها به خدای خود خیانت ورزیدند و فقط وقتی با مصیبت روبرو می‌شدند به او روی می‌آوردند.‏ آیا یَهُوَه در چنین مواقعی به ایشان کمک می‌کرد؟‏ کتاب داوران به این سؤالات پاسخ می‌دهد.‏ این کتاب که سموئیل نبی نگارش آن را حدود سال ۱۱۰۰ ق.‏د.‏م.‏ به پایان رساند تقریباً ۳۳۰ سال از تاریخ اسرائیل را در بر دارد؛‏ یعنی از زمان مرگ یوشَع تا به تخت نشستن اوّلین پادشاه اسرائیل.‏

کتاب داوران که بخشی از کلام زندهٔ یَهُوَه می‌باشد برای ما حاوی درس‌های بسیار ارزنده‌ای است.‏ (‏ عبرانیان ۴:‏۱۲‏)‏ گزارشاتی که در این کتاب می‌خوانیم نه فقط بینشی عمیق از شخصیت یَهُوَه به ما عرضه می‌کند،‏ بلکه درس‌هایی آموزنده برای تقویت ایمان و استواری در راه رسیدن به «حیات جاودانی» در دنیای جدید خدا به ما می‌دهد.‏ (‏ ۱تیموتاؤس ۶:‏۱۲،‏ ۱۹؛‏ ۲پِطْرُس ۳:‏۱۳‏)‏ یَهُوَه با رهایی امّت خود از بند اسارت نمونه‌ای کوچک به ما عرضه کرده است تا نشان دهد چگونه در آینده عیسی مسیح انسان‌های خداترس را رهایی خواهد داد.‏

چرا یَهُوَه داورانی انتخاب کرد؟‏

‏(‏ داوران ۱:‏۱–‏۳:‏۶‏)‏

پس از آنکه اسرائیلیان تحت فرماندهی یوشَع تمام پادشاهان کنعانی را شکست دادند،‏ هر یک از اَسباط راهی تسخیر زمین‌هایی شدند که به ایشان به میراث رسیده بود.‏ اما متأسفانه آنان همهٔ اهالی آن مناطق را بیرون نکردند.‏ این اهمال اسرائیلیان،‏ آنان را در مقابل خطری بزرگ قرار داد.‏

نسل بعد از یوشَع،‏ یَهُوَه و «اَعمالی را که برای اسرائیل کرده بود،‏ ندانستند.‏» (‏ داوران ۲:‏۱۰‏)‏ پسران و دختران اسرائیلی با کنعانیان پیوند ازدواج بستند و خدایان کنعانی را پرستش نمودند.‏ به همین سبب،‏ یَهُوَه اسرائیلیان را به دست دشمنانشان سپرد.‏ وقتی ظلم و ستم برایشان غیرقابل تحمّل می‌شد آنان به یَهُوَه روی می‌آوردند و از او طلب کمک می‌کردند.‏ در چنین فضای مذهبی و اجتماعی و تحت چنین ظلم و ستمی بود که یَهُوَه داورانی را برای رهایی امّتش برگزید.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱:‏۲،‏ ۴ ‏—‏ چرا یهودا نخستین سِبطی بود که برای تسخیر زمین‌های خود فرستاده شد؟‏ قاعدتاً این حق به رَؤبین که پسر ارشد یعقوب بود تعلّق داشت.‏ اما،‏ یعقوب در بستر مرگ نبوّت کرده بود که رَؤبین حقوق مربوط به نخست‌زادگی خود را از دست داده است.‏ شمعون و لاوی نیز به دلیل رفتار خشونت‌بارشان می‌بایست در تمام زمین اسرائیل متفرّق می‌شدند.‏ (‏ پیدایش ۴۹:‏۳-‏۵،‏ ۷‏)‏ فرزند بعدی یعنی پسر چهارم یعقوب،‏ یهودا بود.‏ شمعون که همراه یهودا به جنگ رفت به طور پراکنده بخش‌های کوچکی از ناحیهٔ یهودا را متصرّف شد.‏ * —‏ یوشَع ۱۹:‏۹‏.‏

۱:‏۶،‏ ۷ ‏—‏ چرا شست‌های دست و پای پادشاهان مغلوب را قطع می‌کردند؟‏ کسی که شست‌های دست و پایش قطع شده بود دیگر قادر به جنگیدن نبود.‏ واضح است که سرباز بدون شست دست نمی‌توانست شمشیر یا نیزه به دست گیرد؟‏ نداشتن شست پا نیز سبب می‌شد که شخص نتواند تعادل خود را به خوبی حفظ کند.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۲:‏۱۰-‏۱۲‏.‏ می‌باید برنامه‌ای مرتب برای خواندن کتاب مقدّس برای خود قرار دهیم تا ‹احسان‌های یَهُوَه را  فراموش نکنیم.‏› (‏ مزمور ۱۰۳:‏۲‏)‏ والدین می‌باید کلام خدا را چنان به فرزندان خود بیاموزند که آنان از صمیم دل آن را بپذیرند.‏ —‏ تثنیه ۶:‏۶-‏۹‏.‏

۲:‏۱۴،‏ ۲۱،‏ ۲۲‏.‏ یَهُوَه گاه اجازه می‌دهد امّت نافرمانش به مصیبت گرفتار شود تا توبیخ و اصلاح شده به سوی او بازگشت کنند.‏

یَهُوَه داورانی برگزید

‏(‏ داوران ۳:‏۷–‏۱۶:‏۳۱‏)‏

گزارش دلاوری‌های داوران با عُتْنیئیل آغاز می‌شود.‏ وی به استثمار هشت سالهٔ اسرائیلیان به دست یکی از پادشاهان بین‌النهرین پایان داد.‏ اِیهُود یکی دیگر از داوران اسرائیل،‏ با تدبیری متهوّرانه عجلون،‏ پادشاه فربهٔ مُوآبی را به قتل رساند.‏ شَمْجَر با یک چوب گاورانی ۶۰۰ جنگاور فلسطی را قلع و قمع کرد.‏ باراق به تشویق نبیه‌ای به نام دَبورَه و به حمایت یَهُوَه با سپاه ده‌هزار نفری و غیرمجهز خود،‏ سپاه عظیم سِیسَرا را مغلوب نمود.‏ یَهُوَه از طریق جِدْعُون و سپاه ۳۰۰ نفری او لشکر عظیم مدیان را شکست داد.‏

یَهُوَه از طریق یَفْتاح اسرائیل را از قید عَمّونیان رهایی داد.‏ تُولَع،‏ یائیر،‏ اِبْصان،‏ اِیلُون و عَبْدُون نیز در میان ۱۲ داوری هستند که یَهُوَه برای اسرائیل برگزید.‏ دورهٔ داوران اسرائیل با شَمْشُون که بر ضدّ فلسطی‌ها جنگید به پایان رسید.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۴:‏۸ ‏—‏ چرا باراق اصرار داشت که دَبورَهٔ نبیه او را در جنگ همراهی کند؟‏ احتمالاً باراق خود را برای جنگ با ارتش سِیسَرا فاقد صلاحیت می‌دید.‏ او با داشتن دَبورَه در کنار خود می‌توانست از رهنمودهای یَهُوَه بهره‌مند شود و همین امر به وی اعتماد به نَفْس می‌داد.‏ اصرار باراق برای آمدن دَبورَه را نباید حمل بر ضعف وی دانست.‏ این کار وی گواه ایمان و توکّل او به یَهُوَه بود.‏

۵:‏۲۰ ‏—‏ چگونه ستارگان از آسمان به نفع باراق جنگیدند؟‏ کتاب مقدّس توضیحی در این مورد نمی‌دهد.‏ ممکن است منظور،‏ کمک فرشتگان بوده باشد.‏ شاید هم طالع‌بینانِ سِیسَرا مشاهدهٔ بارانِ شهابی را علامتی شوم برای قوم تعبیر کرده بودند،‏ و یا از روی ستارگان پیشگویی‌ای کرده بودند که اشتباه از آب در آمده بود.‏ به هر حال می‌توان یقین داشت که دست خدا به نحوی در آن کار دخالت داشته است.‏

۷:‏۱-‏۳؛‏ ۸:‏۱۰ ‏—‏ چرا یَهُوَه به جِدْعُون گفت که ۳۲٬۰۰۰ نفر مرد جنگی او برای جنگ با ۱۳۵٬۰۰۰ نفر سرباز دشمن زیاد است؟‏ زیرا یَهُوَه از قبل پیروزی جِدْعُون را تضمین کرده بود و نمی‌خواست آنان تصوّر کنند که به قوّت جنگی خویش مدیان را شکست داده‌اند.‏

 ۱۱:‏۳۰،‏ ۳۱ ‏—‏ آیا منظور یَفْتاح از گذراندن قربانی سوختنی،‏ قربانی کردن یک انسان بود؟‏ چنین تصوّری حتی از ذهن یَفْتاح هم نگذشته بود،‏ چرا که در شریعت صریحاً آمده بود:‏ «در میان تو کسی یافت نشود که پسر یا دختر خود را از آتش بگذرانند.‏» (‏ تثنیه ۱۸:‏۱۰‏)‏ اما،‏ وی در نذر خود واقعاً یک انسان را منظور نظر داشت نه یک حیوان را زیرا اسرائیلیان حیواناتی را که شریعت برای قربانی کردن مناسب می‌دانست معمولاً در خانه نگه نمی‌داشتند.‏ به علاوه،‏ قربانی یک حیوان نذر چندان قابل توجهی نبود.‏ یَفْتاح می‌دانست وقتی به خانه می‌رسد ممکن است حتی دخترش برای استقبال او از خانه بیرون آید.‏ در این صورت وی می‌بایست او را به عنوان «قربانی سوختنی» می‌گذراند به این مفهوم که دخترش می‌بایست زندگی خود را تمام و کمال به یَهُوَه و به خدمت در مکان پرستش او وقف می‌کرد.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۳:‏۱۰‏.‏ موفقیت‌های ما در امور روحانی به روح‌القدس یَهُوَه بستگی دارد نه به حکمت خودمان.‏ —‏ مزمور ۱۲۷:‏۱‏.‏

۳:‏۲۱‏.‏ اِیهُود با شجاعت و مهارت تمام از خنجر خود استفاده کرد.‏ ما نیز می‌باید در استفاده از ‹شمشیر روح که کلام خداست› مهارت کسب کنیم.‏ به این مفهوم که می‌باید با شجاعت از کلام یَهُوَه هنگام موعظه استفاده کنیم.‏ —‏ اَفَسُسیان ۶:‏۱۷؛‏ ۲تیموتاؤس ۲:‏۱۵‏.‏

۶:‏۱۱-‏۱۵؛‏ ۸:‏۱-‏۳،‏ ۲۲،‏ ۲۳‏.‏ از تواضع جِدْعُون سه درس مهم می‌گیریم:‏ (‏ ۱)‏ وظایف مسیحی را نباید برای شهرت یا اهمیتی که تصوّر می‌کنیم به ما می‌دهد قبول کنیم بلکه باید به مسئولیتی که در بر دارد بیندیشیم.‏ (‏ ۲)‏ وقتی با کسانی برخورد می‌کنیم که قصد دعوا یا مشاجره دارند باید عاقلانه عمل کرده از خود تواضع نشان دهیم.‏ (‏ ۳)‏ تواضع سبب می‌شود که دنبال جاه و مقام نباشیم.‏

۶:‏۱۷-‏۲۲،‏ ۳۶-‏۴۰‏.‏ ما نیز وقتی کسی ادعا می‌کند که از جانب خدا پیغامی دارد نمی‌باید زود سخن او را باور کنیم.‏ بلکه باید سخنان وی را ‹بیازماییم تا ببینیم که آیا در واقع از جانب خدا است یا نه.‏› (‏ ۱یوحنّا ۴:‏۱‏،‏ انجیل شریف ‏)‏ وقتی یک پیر مسیحی کم‌تجربه در نظر دارد پندی از طریق کتاب مقدّس به شخصی بدهد،‏ بجاست اوّل با یک پیر مجرّب صحبت کند.‏

۶:‏۲۵-‏۲۷‏.‏ جِدْعُون بصیرت به خرج داد تا بی‌جهت مخالفانش را خشمگین نکند.‏ هنگام موعظه کردن نیز باید مواظب باشیم بی‌جهت با سخنانمان خشم دیگران را برنینگیزیم.‏

۷:‏۶‏.‏ در فعالیت‌های مسیحی‌مان می‌باید مانند ۳۰۰ همرزم جِدْعُون هوشیار و گوش‌به‌زنگ باشیم.‏

۹:‏۸-‏۱۵‏.‏ چقدر نابخردانه خواهد بود که با غرور و جاه‌طلبی در پی جاه و مقام باشیم!‏

 ۱۱:‏۳۵-‏۳۷‏.‏ یقیناً ایمان و ازخودگذشتگی دختر یَفْتاح به دلیل سرمشق نیکوی پدرش بود.‏ همهٔ والدین می‌باید سرمشقی نیکو برای فرزندانشان باشند.‏

۱۱:‏۴۰‏.‏ تحسین کسانی که خود را به خدمت یَهُوَه مشغول کرده‌اند تشویقشان می‌کند به خدمت خود ادامه دهند.‏

۱۳:‏۸‏.‏ والدین برای آموزش فرزندانشان می‌باید در دعا از یَهُوَه راهنمایی بخواهند و مطابق آن عمل نمایند.‏ —‏ ۲تیموتاؤس ۳:‏۱۶‏.‏

۱۴:‏۱۶،‏ ۱۷؛‏ ۱۶:‏۱۶‏.‏ گریه و بدخلقی برای پیش بردن حرف خود سبب کدورت و اختلاف می‌شود.‏ —‏ امثال ۱۹:‏۱۳؛‏ ۲۱:‏۱۹‏.‏

گناهان دیگر اسرائیل

‏(‏ داوران ۱۷:‏۱–‏۲۱:‏۲۵‏)‏

آخرین بخش کتاب داوران حاوی دو گزارش بسیار درخور توجه است.‏ گزارش اوّل در مورد مردی است به نام میخا که در خانهٔ خود بتکده‌ای درست کرد و شخصی لاوی را به عنوان کاهن آن قرار داد.‏ افراد سِبط دان بعد از نابود کردن شهر لایِش یا همان لَشَم،‏ شهری به جای آن بنا کردند و آن را دان نام نهادند.‏ آنان از بت‌های میخا و کاهن وی استفاده کرده نوعی مذهب برای خود به وجود آوردند.‏ ظاهراً شهر لایِش پیش از مرگ یوشَع تسخیر شد.‏ —‏ یوشَع ۱۹:‏۴۷‏.‏

دوّمین گزارش اندکی پس از مرگ یوشَع روی داد.‏ شماری از مردان سِبط بنیامین به زنی تجاوز کردند و این عمل آنان باعث بروز جنگی گردید که موجب شد از کل سِبط بنیامین فقط ۶۰۰ مرد زنده بماند.‏ لیکن ترتیبی داده شد تا آنان بتوانند همسر گزینند و شمارشان افزوده گردد.‏ در زمان پادشاهی داود تعداد جنگاوران سِبط بنیامین نزدیک به ۶۰٬۰۰۰ نفر شمارش شد.‏ —‏ ۱تواریخ ۷:‏۶-‏۱۱‏.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱۷:‏۶؛‏ ۲۱:‏۲۵ ‏—‏ از آنجا که در اسرائیل «هر کس آنچه در نظرش پسند می‌آمد،‏ می‌کرد» آیا هرج و مرج به وجود می‌آمد؟‏ خیر،‏ این کار لزوماً باعث هرج و مرج نمی‌شد.‏ یَهُوَه رهنمودهای لازم را در اختیار اسرائیلیان قرار داده بود و با کمک شریعت و از طریق کاهنان آنان را آموزش می‌داد.‏ همچنین در مواقعی که قوم با موضوعی دشوار مواجه می‌شد رئیس کَهَنه می‌توانست با کمک اوریم و تُمّیم از یَهُوَه مسئلت کند.‏ (‏ خروج ۲۸:‏۳۰‏)‏ در هر شهر ریش‌سفیدانی نیز بودند که در حل مشکلات به اسرائیلیان کمک می‌کردند.‏ اسرائیلیانی که از این کمک‌ها کمال استفاده را می‌کردند می‌توانستند بی‌آنکه هرج و مرج ایجاد شود ‹هر آنچه در نظرشان پسند می‌آمد انجام دهند.‏› ولی اگر آنان در خصوص شیوهٔ رفتار و نوع پرستش خود برخلاف قوانین یَهُوَه تصمیمی می‌گرفتند نتایج ناگواری حاصل می‌شد.‏

۲۰:‏۱۷-‏۴۸ ‏—‏ چرا یَهُوَه اجازه داد بنیامینی‌ها با اینکه مستحق مجازات بودند بتوانند دو بار اَسباط دیگر را در نبرد شکست دهند؟‏ یَهُوَه اجازه داد اَسباط وفادار در آغاز متحمّل لطمهٔ شدید شوند تا اراده‌شان را در ریشه‌کن کردن شرارت از اسرائیل مورد آزمایش قرار دهد.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱۹:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏ اکراهی که اهالی جِبْعَه در مهمان‌نوازی داشتند ناشی از زوال اخلاقی ایشان بود.‏ کتاب مقدّس ما مسیحیان را ترغیب می‌کند که ‹ در مهمانداری ساعی باشیم.‏› —‏ رومیان ۱۲:‏۱۳‏.‏

پیروزی در پیش است

در آیندهٔ بسیار نزدیک عیسی مسیح،‏ پادشاه حکومت آسمانی خدا نظام شریر کنونی را نابود و راستدلان و نیکوکاران را رستگار خواهد ساخت.‏ (‏ امثال ۲:‏۲۱،‏ ۲۲؛‏ دانیال ۲:‏۴۴‏)‏ تمامی دشمنان یَهُوَه هلاک خواهند شد.‏ اما کسانی که یَهُوَه را دوست دارند مثل خورشید تابان خواهند درخشید.‏ (‏ داوران ۵:‏۳۱‏)‏ امید است با به کار بستن اصولی که از کتاب داوران آموخته‌ایم نشان دهیم که از دوستداران یَهُوَه می‌باشیم.‏

اصلی که بکرّات در گزارشات کتاب داوران مشاهده می‌شود این است که اطاعت از خدا برکاتی عظیم به همراه می‌آورد،‏ و نافرمانی از او عاقبتی تلخ دارد.‏ (‏ تثنیه ۱۱:‏۲۶-‏۲۸‏)‏ چقدر حیاتی است که «از دل مطیع» ارادهٔ خدا باشیم!‏ —‏ رومیان ۶:‏۱۷؛‏ ۱یوحنّا ۲:‏۱۷‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[نقشه در صفحهٔ ۱۵]‏

‏(‏برای دیدن شکل صحیح به نشریه رجوع شود)‏

‏‹ یَهُوَه داورانی برگزید تا اسرائیلیان را از دست تاراج‌کنندگان نجات دهند.‏› —‏ داوران ۲:‏۱۶

داوران

۱.‏ عُتْنیئیل (‏مَنَسَّی)‏

۲.‏ اِیهُود (‏یهودا)‏

۳.‏ شَمْجَر (‏یهودا)‏

۴.‏ باراق (‏نَفْتالی)‏

۵.‏ جِدْعُون (‏یَسّاکار)‏

۶.‏ تُولَع (‏مَنَسَّی)‏

۷.‏ یائیر (‏مَنَسَّی)‏

۸.‏ یَفْتاح (‏جاد)‏

۹.‏ اِبْصان (‏اَشیر)‏

۱۰.‏ اِیلُون (‏زَبُولُون)‏

۱۱.‏ عَبْدُون (‏اِفرایم)‏

۱۲.‏ شَمْشُون (‏یهودا)‏

دان

مَنَسَّی

نَفْتالی

اَشیر

زَبُولُون

یَسّاکار

مَنَسَّی

جاد

اِفرایم

دان

بنیامین

رؤبین

یهودا

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۶]‏

چرا باراق به دَبورَه اصرار ورزید که او را در صحنهٔ نبرد همراهی کند.‏ شخصاً از این موضوع چه درسی گرفتید؟‏