کلام یَهُوَه زنده است

نکاتی از کتاب دوّم تواریخ

کتاب دوّم تواریخ با حکمرانی سلیمان پادشاه آغاز می‌شود و سپس با سخنان کورش،‏ پادشاه پارس،‏ به پایان می‌رسد.‏ کورش می‌گوید:‏ «[یَهُوَه] مرا امر فرمود که خانه‌ای برای وی در اورشلیم که در یهودا است بنا نمایم.‏ پس کیست از شما از تمامی قوم او؟‏ یَهُوَه خدایش همراهش باشد و [به اورشلیم] برود.‏» (‏ ۲تواریخ ۳۶:‏۲۳‏)‏ این کتاب را عَزْرای کاهن در سال ۴۶۰ ق.‏د.‏م.‏ تکمیل می‌کند و در آن وقایع ۵۰۰ سال یعنی سال‌های ۱۰۳۷ تا ۵۳۷ ق.‏د.‏م.‏ را به قلم می‌آورد.‏

فرمان کورش این امکان را برای یهودیان به وجود آورد که به اورشلیم برگردند و پرستش یَهُوَه را از نو برقرار سازند.‏ سال‌های اسارت در بابل عوارض نامطلوب دیگری نیز با خود به همراه آورده بود.‏ تبعیدیانی که به سرزمین خود بازمی‌گشتند اطلاعات کاملی از تاریخ ملی خود نداشتند.‏ کتاب دوّم تواریخ به طور روشن خلاصه‌ای از وقایعی که طی پادشاهی دودمان داود در آن سرزمین رخ داده بود در اختیارشان می‌گذارد.‏ این حکایات برای ما نیز بسیار جالب است چرا که برکات اطاعت از خدا و عواقب سرکشی از او را نمایان می‌سازد.‏

پادشاهی که خانهٔ یَهُوَه را بنا می‌کند

‏(‏ ۲تواریخ ۱:‏۱–‏۹:‏۳۱‏)‏

یَهُوَه درخواست صمیمانهٔ سلیمان پادشاه را برآورده می‌سازد و به او حکمت و دانش همراه با ثروت و شهرت عطا می‌کند.‏ پادشاه خانه‌ای بی‌نظیر برای یَهُوَه در اورشلیم بنا می‌کند و مردم از این بابت بسیار «شادمان و خوشدل» می‌شوند.‏ (‏ ۲تواریخ ۷:‏۱۰‏)‏ پس سلیمان ‹ در دولت و حکمت از جمیع پادشاهان کشورهای دیگر بزرگ‌تر› می‌شود.‏ —‏ ۲تواریخ ۹:‏۲۲‏.‏

سلیمان بعد از ۴۰ سال سلطنت در اسرائیل ‹با پدران خود می‌خوابد و پسرش رَحُبْعام در جای او پادشاه می‌شود.‏› (‏ ۲تواریخ ۹:‏۳۱‏)‏ عَزْرا به منحرف شدن سلیمان از پرستش اشاره‌ای نمی‌کند،‏ اما حماقت پادشاه را در جمع‌آوری اسبان مصری و ازدواج با دختر فرعون به تحریر  درمی‌آورد.‏ در واقع نگارندهٔ کتاب تواریخ در گزارش خود جوانب مثبت را مطرح می‌کند.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۲:‏۱۴ ‏—‏ چرا خاندان صنعتگری که در این آیه به آن اشاره شده است با خاندانی که در کتاب اوّل پادشاهان ۷:‏۱۴ ذکر شده است فرق دارد؟‏ کتاب اوّل پادشاهان مادر آن صنعتگر را «بیوه زنی از سِبط نَفْتالی» می‌نامد زیرا با مردی از آن خاندان ازدواج کرده بود.‏ اما آن زن،‏ خود از خاندان دان بود.‏ او بعد از مرگ شوهرش با مردی از اهالی صور ازدواج می‌کند و آن صنعتگر ثمرهٔ این ازدواج بود.‏

۲:‏۱۸؛‏ ۸:‏۱۰ ‏—‏ در این آیات آمده است تعداد سَروَرانی که به عنوان سرکارگر و ناظر بر طبقهٔ کارگر انتخاب شده بودند ۳۶۰۰ نفر و ۲۵۰ نفر است،‏ در حالی که اوّل پادشاهان ۵:‏۱۶؛‏ ۹:‏۲۳ این تعداد را ۳۳۰۰ نفر و ۵۵۰ نفر ذکر کرده است.‏ چرا این اعداد با هم تفاوت دارند؟‏ احتمالاً این فرق در نحوهٔ طبقه‌بندی سَروَران می‌باشد.‏ ممکن است که کتاب دوّم تواریخ تعداد کلّ سَروَران یعنی ۳۶۰۰ غیراسرائیلی و ۲۵۰ اسرائیلی را از هم متمایز کرده باشد.‏ در حالی که کتاب اوّل پادشاهان تعداد آن‌ها را به ۳۳۰۰ سرکارگر و ۵۵۰ سرپرست طبقه‌بندی کرده است.‏ در هر دو حال تعداد کل آن سَروَران ۳۸۵۰ نفر است.‏

۴:‏۲-‏۴ ‏—‏ چرا پایه‌های دریاچهٔ ریخته‌شده را به شکل مجسمهٔ گاوان درست کردند؟‏ در کتاب مقدّس گاو سمبل قدرت است.‏ (‏ حِزْقِیال ۱:‏۱۰؛‏ مکاشفه ۴:‏۶،‏ ۷‏)‏ استفاده از سمبل گاو در آنجا بسیار بجا بود چرا که آن ۱۲ گاو «دریاچه» یا حوض بزرگی را بر پشت خود نگه می‌داشتند که وزن آن برابر با ۳۰ تن بود.‏ ساختن مجسمهٔ گاو برای این منظور فرمان دوّم شریعت را که در آن ساختن مجسمه برای پرستش ممنوع بود زیر پا نمی‌گذاشت.‏ —‏ خروج ۲۰:‏۴،‏ ۵‏.‏

۴:‏۵ ‏—‏ گنجایش دریاچهٔ ریخته‌شده چقدر بود؟‏ آن حوض می‌توانست ۶۶٬۰۰۰ لیتر آب را در خود جای دهد.‏ با این حال،‏ معمولاً ۳/‏۲ حجم آن را با آب پر می‌کردند.‏ در کتاب اوّل پادشاهان ۷:‏۲۶ آمده است «گنجایش [دریاچه] دو هزار بَت [۴۴٬۰۰۰ لیتر]» بود.‏

۵:‏۴،‏ ۵،‏ ۱۰ ‏—‏ کدام اسباب از خیمهٔ یَهُوَه به معبد سلیمان برده شد؟‏ تنها اسبابی که به معبد سلیمان منتقل شد صندوق عهد بود.‏ بعد از ساخته شدن معبد،‏ خیمهٔ یَهُوَه از جِبْعُون به اورشلیم منتقل و ظاهراً در جایی نگهداری شد.‏ —‏ ۲تواریخ ۱:‏۳،‏ ۴‏.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱:‏۱۱،‏ ۱۲‏.‏ تقاضای سلیمان پادشاه از یَهُوَه نشان می‌دهد که خواست قلبی او کسب حکمت و دانش بود.‏ دعاهای ما نیز آنچه را در قلبمان می‌باشد آشکار می‌سازد.‏ پس عاقلانه است محتوای دعاهایمان را بررسی کنیم.‏

۶:‏۴‏.‏ اگر برای احسان و نیکویی‌های یَهُوَه صمیمانه سپاسگزار باشیم برانگیخته می‌شویم او را با عشق و علاقه بستاییم.‏

۶:‏۱۸-‏۲۱‏.‏ بااینکه خدا در هیچ بنایی جای نمی‌گیرد،‏ معبد سلیمان حکم جایگاه پرستش خدا را داشت.‏ امروزه هر سالن ملکوت جایگاه پرستش حقیقی می‌باشد.‏

۶:‏۱۹،‏ ۲۲،‏ ۳۲‏.‏ یَهُوَه دعای همهٔ افراد را از پادشاه گرفته تا حقیرترین شخص می‌شنید حتی دعای صمیمانهٔ بیگانگان را.‏ * —‏ مزمور ۶۵:‏۲‏.‏

سلسله پادشاهان دودمان داود

‏(‏ ۲تواریخ ۱۰:‏۱–‏۳۶:‏۲۳‏)‏

حکومت متحد اسرائیل به دو پادشاهی تقسیم می‌شود؛‏ پادشاهی شمالی که شامل ده سِبط یا خاندان است و پادشاهی جنوبی که شامل سِبط یهودا و بنیامین است.‏ کاهنان و لاویان به جای آنکه موضع ملی به خود بگیرند،‏ در تمام اسرائیل از رَحُبْعام پسر سلیمان حمایت می‌کنند.‏ در این میان،‏ خزانهٔ معبد که بیشتر از ۳۰ سال از تکمیل شدنش نمی‌گذرد چپاول می‌شود.‏

 از ۱۹ پادشاهی که از رَحُبْعام به بعد حکمرانی می‌کنند ۵ نفرشان وفادار می‌مانند،‏ ۳ نفر با آنکه شروع خوبی داشتند متأسفانه نامطیع می‌گردند.‏ فقط یک نفر از اَعمال بد خود توبه می‌کند.‏ بقیهٔ پادشاهان هر چه در چشم یَهُوَه ناپسند بود انجام می‌دهند.‏ * اَعمال آن پنج پادشاه وفادار تأکیدی است بر توکّل کردن به یَهُوَه.‏ همچنین به راه انداختن خدمات معبد توسط حِزْقِیّا و برگزاری جشن بزرگ فِصَح توسط یُوشیّا به یقین یهودیان را واداشت تا پرستش یَهُوَه را از نو در اورشلیم برپا سازند.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱۳:‏۵ ‏—‏ منظور از عبارت «عهد نمکین» چیست؟‏ ویژگی نمک به دلیل جلوگیری از فساد،‏ آن را سمبلی از تداوم و تغییرناپذیری کرده است.‏ پس «عهد نمکین» بر قولی معتبر دلالت دارد.‏

۱۴:‏۲-‏۵؛‏ ۱۵:‏۱۷ ‏—‏ آیا آسا تمام «مکان‌های بلند» را برداشت؟‏ ظاهراً چنین نکرد.‏ شاید آسا فقط مکان‌های بلندی که در ارتباط با پرستش کاذب بود برداشت ولی نه آنانی را که در ارتباط با پرستش یَهُوَه بودند.‏ این امکان هم هست که آسا در اواخر سلطنتش چنین اماکنی را دوباره برپا داشته است.‏ ولی پسرش یَهُوشافاط آنان را برداشت.‏ در واقع،‏ مکان‌های بلند حتی طی سلطنت یَهُوشافاط نیز کاملاً برچیده نشدند.‏ —‏ ۲تواریخ ۱۷:‏۵،‏ ۶؛‏ ۲۰:‏۳۱-‏۳۳‏.‏

۱۵:‏۹؛‏ ۳۴:‏۶ ‏—‏ هنگام جدایی پادشاهی اسرائیل،‏ سِبط یا خاندان شمعون چه موضعی را انتخاب کردند؟‏ با توجه به میراثی که به خاندان شمعون در ناحیهٔ یهودا رسید،‏ این سِبط از لحاظ جغرافیایی در پادشاهی جنوبی که سِبط یهودا و بنیامین را در بر می‌گرفت قرار داشت.‏ (‏ یوشَع ۱۹:‏۱‏)‏ اما از لحاظ دینی و سیاسی با پادشاهی شمال متحد شد.‏ (‏ ۱پادشاهان ۱۱:‏۳۰-‏۳۳؛‏ ۱۲:‏۲۰-‏۲۴‏)‏ با این حال،‏ سِبط شمعون جزو ده سِبط شمالی محسوب می‌شد.‏

۱۶:‏۱۳،‏ ۱۴ ‏—‏ آیا جسد آسا سوزانده شد؟‏ خیر،‏ ‹آتشی بی‌نهایت عظیم› که برای آسا افروخته شده بود اشاره به سوزاندن جسد آسا نمی‌کند بلکه به سوزاندن عطر و بخور.‏

۳۵:‏۳ ‏—‏ یُوشیّا صندوق مقدّس عهد را از کجا به معبد برد؟‏ کتاب مقدّس توضیحی نمی‌دهد که آیا صندوق عهد توسط یکی از پادشاهان شریر از معبد خارج شده بود یا خود یُوشیّا برای آنکه طی تعمیرات آسیبی به صندوق وارد نشود آن را از آنجا بیرون برده بود.‏ تنها اشارهٔ تاریخی به صندوق عهد بعد از روزگار سلیمان هنگامی است که یُوشیّا آن را به معبد بازمی‌گرداند.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱۳:‏۱۳-‏۱۸؛‏ ۱۴:‏۱۱،‏ ۱۲؛‏ ۳۲:‏۹-‏۲۳‏.‏ حقیقتاً که درس مهمی از توکّل به یَهُوَه می‌آموزیم!‏

۱۶:‏۱-‏۵،‏ ۷؛‏ ۱۸:‏۱-‏۳،‏ ۲۸-‏۳۲؛‏ ۲۱:‏۴-‏۶؛‏ ۲۲:‏۱۰-‏۱۲؛‏ ۲۸:‏۱۶-‏۲۲‏.‏ رابطه و اتحاد با بیگانگان یا غیرشاهدان عواقب وخیمی به همراه دارد.‏ عاقلانه است که از هر گونه ارتباط غیرضروری با دنیا اجتناب کنیم.‏ —‏ یوحنّا ۱۷:‏۱۴،‏ ۱۶؛‏ یعقوب ۴:‏۴‏.‏

۱۶:‏۷-‏۱۲؛‏ ۲۶:‏۱۶-‏۲۱؛‏ ۳۲:‏۲۵،‏ ۲۶‏.‏ غرور آسای پادشاه باعث شد که در آخرین سال عمر خود رویهٔ بدی را دنبال کند.‏ تکبّر عُزِّیّا سبب انحراف او شد.‏ هنگامی که حِزْقِیّا خزانهٔ خود را به قاصدان بابلی نشان داد احمقانه رفتار کرد که شاید از غرورش سرچشمه گرفته باشد.‏ (‏ اِشَعْیا ۳۹:‏۱-‏۷‏)‏ پس کتاب مقدّس چنین هشدار می‌دهد:‏ «تکبّر پیش‌روِ هلاکت است،‏ و دل مغرور پیش‌رو خرابی.‏» —‏ امثال ۱۶:‏۱۸‏.‏

۱۶:‏۹‏.‏ یَهُوَه به اشخاصی که دلشان با اوست کمک می‌کند و قدرتش را مشتاقانه به نفع آن‌ها به کار می‌برد.‏

۱۸:‏۱۲،‏ ۱۳،‏ ۲۳،‏ ۲۴،‏ ۲۷‏.‏ مثل میکایا ما نیز باید در بارهٔ یَهُوَه و مقاصدش با شجاعت و دلیری سخن گوییم.‏

۱۹:‏۱-‏۳‏.‏ یَهُوَه حتی زمانی که از ما خوشنود نیست خوبی‌های‌مان را می‌بیند.‏

 ۲۰:‏۱-‏۲۸‏.‏ هنگامی که فروتنانه از یَهُوَه راهنمایی بخواهیم می‌توانیم مطمئن باشیم که او به یاری ما خواهد شتافت.‏ —‏ امثال ۱۵:‏۲۹‏.‏

۲۰:‏۱۷‏.‏ برای ‹مشاهدهٔ نجات به دست یَهُوَه› لازم است که فعالانه «در جای خود» (‏ ترجمهٔ فاضل‌خان همدانی)‏ برای حمایت ملکوت خدا قرار گیریم.‏ پس،‏ به جای آنکه اوضاع را در دست خود بگیریم می‌باید کاملاً در جا یا مکان خود «بایستیم» و به یَهُوَه اطمینان کنیم.‏

۲۴:‏۱۷-‏۱۹؛‏ ۲۵:‏۱۴‏.‏ بت‌پرستی دامی برای یَهُوآش و پسرش اَمَصْیا شد.‏ امروزه نیز بت‌پرستی می‌تواند بسیار وسوسه‌انگیز باشد مخصوصاً هنگامی که به صورت طمع و ملی‌گرایی ظاهر شود.‏ —‏ کُولُسیان ۳:‏۵؛‏ مکاشفه ۱۳:‏۴‏.‏

۳۲:‏۶،‏ ۷‏.‏ ما نیز هنگامی که «اسلحهٔ کامل خدا را بر تن» می‌کنیم می‌باید دلیر و قوی بوده،‏ به جنگ روحانی خود ادامه دهیم.‏ —‏ اَفَسُسیان ۶:‏۱۱-‏۱۸‏.‏

۳۳:‏۲-‏۹،‏ ۱۲،‏ ۱۳،‏ ۱۵،‏ ۱۶‏.‏ توبهٔ حقیقی آن است که شخص از راه خطای خود برگردد و مصمم باشد در راه درست گام بردارد.‏ حتی کسانی که اَعمالشان همچون مَنَسَّی پادشاه بوده است،‏ یَهُوَه بر اساس توبهٔ صادقانه بر آنان رحمت خواهد کرد.‏

۳۴:‏۱-‏۳‏.‏ وضعیت ناگوار دوران کودکی،‏ لزوماً سدّی برای نزدیک شدن به یَهُوَه و آشنایی با او نیست.‏ احتمالاً پدربزرگ توبه‌کار یُوشیّا،‏ مَنَسَّی،‏ تأثیر مثبتی بر دوران طفولیت او داشته است.‏ تأثیر وی بر یُوشیّا سرانجام ثمرهٔ خوبی در او تولید کرد.‏ چنین موضوعی می‌تواند در مورد ما نیز صدق کند.‏

۳۶:‏۱۵-‏۱۷‏.‏ یَهُوَه دلرحم و صبور است.‏ با این حال،‏ ترحّم و صبر وی حد و مرزی دارد.‏ برای آنکه مردم از نابودی این نظام شریر نجات یابند لازم است که عکس‌العمل مثبت نسبت به فعالیت موعظهٔ ملکوت نشان دهند.‏

۳۶:‏۱۷،‏ ۲۲،‏ ۲۳‏.‏ کلام یَهُوَه همیشه به تحقق می‌پیوندد.‏ —‏ ۱پادشاهان ۹:‏۷،‏ ۸؛‏ اِرْمیا ۲۵:‏۹-‏۱۱‏.‏

کتابی که ما را به عمل وامی‌دارد

در دوّم تواریخ ۳۴:‏۳۳ نوشته شده است:‏ «یُوشیّا همهٔ رجاسات را از تمامی زمین‌هایی که از آن بنی‌اسرائیل بود برداشت،‏ و همهٔ کسانی را که در اسرائیل یافت شدند،‏ تحریض نمود که یَهُوَه خدای خود را عبادت نمایند.‏» چه عاملی باعث شد که یُوشیّا چنین کند؟‏ هنگامی که شافانِ کاتب کتاب کشف‌شدهٔ شریعت یَهُوَه را برای یُوشیّای پادشاه آورد،‏ پادشاه دستور داد آن را با صدای بلند بخوانند.‏ آنچه پادشاه شنید در او اثر کرد.‏ در نتیجه طی زندگی خود با غیرت تمام پرستش حقیقی را ترویج داد.‏

خواندن کتاب مقدّس و تعمّق در آنچه خوانده‌ایم می‌تواند در ما نیز عمیقاً اثر بگذارد.‏ آیا بررسی زندگی پادشاهانی که از دودمان داود بودند ما را ترغیب نمی‌کند تا از آنانی که به یَهُوَه توکّل کردند سرمشق بگیریم و از رفتار آنانی که چنین نکردند اجتناب کنیم؟‏ دوّم تواریخ ما را برمی‌انگیزاند تا خود را انحصاراً وقف خدای حقیقی کنیم و به او وفادار بمانیم.‏ حقیقتاً که پیام این کتاب مقتدر است!‏ —‏ عبرانیان ۴:‏۱۲‏.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۸]‏

آیا می‌دانید که چرا گاو سمبلی مناسب برای پایه‌های دریاچهٔ ریخته‌شده بود؟‏

‏[تصاویر در صفحهٔ ۲۱]‏

یُوشیّا بااینکه در کودکی از کمک محدودی برخوردار بود،‏ در ایمان به یَهُوَه رشد کرد