کلام یَهُوَه زنده است

نکاتی از کتاب ایّوب

ایّوب پَطرِیارْخ در سرزمین عُوص که امروزه عربستان نامیده می‌شود زندگی می‌کرد.‏ در آن روزگار قوم بزرگ اسرائیل در مصر ساکن بود.‏ ایّوب اسرائیلی نبود ولی یَهُوَه خدا را پرستش می‌کرد.‏ در بارهٔ او در کتاب مقدّس آمده است که ‹مثل او در زمین نبود.‏ مرد کامل و راست و خداترس که از گناه اجتناب می‌کرد.‏› (‏ ایّوب ۱:‏۸‏)‏ این موضوع به احتمال زیاد مابین ایّام زندگی دو خادم برجستهٔ یَهُوَه یعنی یوسف پسر یعقوب و موسی بوده است.‏

موسی نویسندهٔ کتاب ایّوب به احتمال زیاد هنگامی که مدت ۴۰ سال در سرزمین مدیان،‏ نزدیک عُوص،‏ به سر می‌برد با سرگذشت ایّوب آشنا شد.‏ وی سرانجامِ این حکایت را مطمئناً در پایان ۴۰ سال آوارگی اسرائیل در بیابان که در نزدیکی عُوص بود شنید.‏ * سرگذشت ایّوب چنان زیبا نوشته شده است که آن را شاهکاری ادبی می‌نامند.‏ این کتاب همچنین جواب سؤالات ذیل را فراهم می‌سازد:‏ چرا انسان‌های نیکوکار رنج و عذاب می‌بینند؟‏ چرا یَهُوَه اجازه می‌دهد شرارت وجود داشته باشد؟‏ آیا انسان‌های ناکامل قادرند به خدا وفادار بمانند؟‏ پیام کتاب ایّوب امروزه نیز زنده و مقتدر است چرا که قسمتی از کلام الهام‌شدهٔ خداست.‏ —‏ عبرانیان ۴:‏۱۲‏.‏

‏«روزی که در آن متولّد شدم،‏ هلاک شود»‏

‏(‏ ایّوب ۱:‏۱–‏۳:‏۲۶‏)‏

روزی شیطان درستکاری و وفاداری ایّوب را زیر سؤال برد.‏ یَهُوَه نیز به شیطان اجازهٔ اثبات ادعایش را داد.‏ پس شیطان باران مصایب را یکی پس از دیگری بر سر ایّوب ریخت.‏ اما ایّوب ‹خدا را ترک نکرد.‏› —‏ ایّوب ۲:‏۹‏.‏

سه دوست ایّوب آمدند تا «او را تعزیت گویند» یا صبر و شکیبایی دهند.‏ (‏ ایّوب ۲:‏۱۱‏)‏ آن‌ها با ایّوب بر زمین نشستند و هیچ سخنی نگفتند تا آنکه ایّوب گفت:‏ «روزی که در آن متولّد شدم،‏ هلاک شود.‏» (‏ ایّوب ۳:‏۳‏)‏ او آرزو کرد «مثل بچه‌هایی که روشنایی را ندیدند» باشد یعنی مرده زاده می‌شد.‏ —‏ ایّوب ۳:‏۱۱،‏ ۱۶‏.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱:‏۴ ‏—‏ آیا فرزندان ایّوب روز تولّد را جشن می‌گرفتند؟‏ خیر.‏ واژهٔ ‹روز› و «میلاد» در زبان عبری با هم متفاوت است و هر کدام از این دو واژه مفهوم خود را دارد.‏ (‏ پیدایش ۴۰:‏۲۰‏)‏ واژهٔ ‹روز› که در ایّوب ۱:‏۴ آمده است بر مدت زمان طلوع آفتاب تا غروب آفتاب دلالت دارد.‏ احتمالاً هفت پسر ایّوب هر سال به مدت هفت روز دور هم جمع می‌شدند.‏ آن پسران برحسب دوره در «روزش» در خانهٔ هر یکی از ایشان مهمانی یا جشن می‌گرفتند.‏

۱:‏۶؛‏ ۲:‏۱ ‏—‏ چه کسانی اجازه یافتند در پیش یَهُوَه حضور یابند؟‏ در آنجا یگانه پسر خدا یعنی کلمه همچنین شیطان و دیگر «پسران خدا» که شامل فرشتگان وفادار و سرکش می‌شد حضور داشتند.‏ (‏ یوحنّا ۱:‏۱،‏ ۱۸‏)‏ شیطان و دیوهایش تا کمی قبل از برقراری ملکوت خدا در سال ۱۹۱۴ در آسمان به سر می‌بردند.‏ (‏ مکاشفه ۱۲:‏۱-‏۱۲‏)‏ یَهُوَه به آن‌ها اجازه داد در پیشگاهش حضور یابند تا موضوعی  که شیطان ادعا کرده بود برای همهٔ موجودات روحی مطرح شود.‏

۱:‏۷؛‏ ۲:‏۲ ‏—‏ آیا شیطان مستقیماً با خدا صحبت کرد؟‏ کتاب مقدّس توضیح زیادی در مورد نحوهٔ گفتگوی یَهُوَه خدا با موجودات روحی نداده است.‏ با این حال،‏ میکایای نبی در رؤیا فرشته‌ای را دید که با یَهُوَه مستقیماً گفتگو می‌کند.‏ (‏ ۱پادشاهان ۲۲:‏۱۴،‏ ۱۹-‏۲۳‏)‏ ظاهراً یَهُوَه بدون واسطه‌ای با شیطان صحبت می‌کرد.‏

۱:‏۲۱ ‏—‏ ایّوب چگونه می‌توانست به «رحم مادر خود» بازگردد؟‏ از آنجایی که یَهُوَه خدا انسان را «از خاک زمین بسرشت» واژهٔ «مادر» به طور مجازی بر زمین دلالت دارد.‏ —‏ پیدایش ۲:‏۷‏.‏

۲:‏۹ ‏—‏ هنگامی که زن ایّوب گفت خدا را ترک کن و بمیر از چه وضعیت روحی‌ای برخوردار بود؟‏ زن ایّوب نیز همچون شوهرش از آنچه برایشان اتفاق افتاده بود رنج می‌کشید.‏ مطمئناً از اینکه می‌دید شوهرش به مرضی بسیار ناخوشایند مبتلا شده است رنج می‌برد.‏ به علاوه فرزندان عزیزش را نیز از دست داده بود.‏ مطمئناً این مصایب به قدری او را آشفته ساخته بود که مهم‌ترین موضوع زندگی‌شان را فراموش کرده بود یعنی رابطه‌شان را با خدا.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱:‏۸-‏۱۱؛‏ ۲:‏۳-‏۵‏.‏ همان طور که مثال ایّوب نشان می‌دهد تمامیت شامل انگیزهٔ صحیح برای خدمت به یَهُوَه،‏ درستکاری و وفاداری همراه با اَعمال و گفتار صحیح می‌باشد.‏

۱:‏۲۱،‏ ۲۲‏.‏ با وفاداری خود به یَهُوَه در شرایط مساعد و نامساعد ثابت می‌کنیم شیطان دروغگوست.‏ —‏ امثال ۲۷:‏۱۱‏.‏

۲:‏۹،‏ ۱۰‏.‏ حتی اگر اعضای خانوادهٔ ما برای امور روحانی که تعاقب می‌کنیم ارزش قائل نباشند یا سعی کنند ما را به سازش و مصالحت وادارند باید همچون ایّوب در ایمان استوار بمانیم.‏

۲:‏۱۳‏.‏ دوستان ایّوب هیچ سخن تسلّی‌بخشی در بارهٔ خدا و مقاصدش به او نگفتند چرا که موضوع را از دیدگاه یَهُوَه نمی‌دیدند.‏

تمامیت خویش را از خود دور نخواهم ساخت!‏

‏(‏ ایّوب ۴:‏۱–‏۳۱:‏۴۰‏)‏

دوستان ایّوب با سخنان خود در اصل اظهار می‌دارند که خدا به دلیل اَعمال بد ایّوب او را سخت مجازات کرده است.‏ اوّل از همه اَلیفاز سخنان نیشدار خود را آغاز می‌کند.‏ بِلْدَد نیز در پی او سخنانی گزنده‌تر از اَلیفاز ذکر می‌کند.‏ در آخر سُوفَر نیز با کنایه‌هایی بدتر از آن‌ها داغ ایّوب را بیشتر می‌سازد.‏

ایّوب استدلال غلط عیادت‌کنندگان خود را نمی‌پذیرد.‏ ولی بدون آنکه بداند چرا خدا اجازهٔ چنین رنج و عذابی را داده است بیش از حد سعی دارد خود را تبرئه کند.‏ با این حال،‏ ایّوب هنوز خدا را دوست دارد و می‌گوید:‏ «تا بمیرم کاملیت [تمامیت] خویش را از خود دور نخواهم ساخت»!‏ —‏ ایّوب ۲۷:‏۵‏.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۷:‏۱؛‏ ۱۴:‏۱۴ ‏—‏ در این آیات منظور از مجاهده،‏ که به معنی جد و جهد و پیکار است چیست؟‏ وضعیت ایّوب به قدری دردناک بود که فکر می‌کرد زندگی برایش مانند کاری مشقّت‌بار،‏ اجباری و پیکاری سخت بیش نبود.‏ (‏ ایّوب ۱۰:‏۱۷‏)‏ از آنجایی که مدت زمانی طول می‌کشد که انسان بعد از مرگ رستاخیز یا به عبارتی «تبدیل» شود،‏ ایّوب این مدت زمان تحمیلی را مانند خدمت سربازی،‏ زمان مجاهده و خدمتی اجباری تلقّی می‌کرد.‏

۷:‏۹،‏ ۱۰؛‏ ۱۰:‏۲۱؛‏ ۱۶:‏۲۲ ‏—‏ آیا این آیات نشانگر این موضوع است که ایّوب به رستاخیز اعتقاد نداشت؟‏ اظهارات ایّوب در این آیات اشاره به آیندهٔ نزدیک دارد.‏ منظور او چه بود؟‏  توضیحی محتمل این است که بعد از مرگ ایّوب هیچ یک از معاصرانش دیگر او را نخواهند دید.‏ آن‌ها تا زمان تعیین‌شدهٔ خدا،‏ نه می‌توانستند ایّوب را ببینند و نه دیگر او را بشناسند.‏ شاید هم منظور ایّوب این بود که کسی نمی‌تواند به دست خود از گور [شیول] بیرون آید.‏ به هر حال،‏ باب ۱۴‏:‏۱۳-‏۱۵ واضحاً نشان می‌دهد که ایّوب به رستاخیز اعتقاد داشت.‏

۱۰:‏۱۰ ‏—‏ یَهُوَه چگونه ایّوب را ‹مثل شیر ریخت و مثل پنیر منجمد ساخت›؟‏ این آیه نحوهٔ فرم گرفتن ایّوب در رحم مادرش را با شعر توصیف کرده است.‏

۱۹:‏۲۰ ‏—‏ منظور ایّوب از این عبارت که «با پوست دندان‌های خود خلاصی یافته‌ام» چه بود؟‏ منظور ایّوب از خلاصی یافتنش به وسیلهٔ چیزی که ظاهراً پوست ندارد این بود که در واقع با سختی،‏ جانِ سالم به در برده بود.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۴:‏۷،‏ ۸؛‏ ۸:‏۵،‏ ۶؛‏ ۱۱:‏۱۳-‏۱۵‏.‏ نباید سریع با خود بپنداریم که عذاب شخص از درو آنچه کاشته و مقبول یَهُوَه نبوده است می‌باشد.‏

۴:‏۱۸،‏ ۱۹؛‏ ۲۲:‏۲،‏ ۳‏.‏ پند و نصیحت ما می‌باید از روی کتاب مقدّس باشد نه از روی نظر شخصی.‏ —‏ ۲تیموتاؤس ۳:‏۱۶‏.‏

۱۰:‏۱‏.‏ تلخ‌کامی به قدری ایّوب را کور ساخته بود که قادر نبود دلیل دیگری برای عذاب خود بیابد.‏ از آنجایی که ریشهٔ اصلی رنج و عذاب را امروزه می‌دانیم نباید هنگام متحمّل شدن آن تلخ‌کام شویم.‏

۱۴:‏۷،‏ ۱۳-‏۱۵؛‏ ۱۹:‏۲۵؛‏ ۳۳:‏۲۴‏.‏ امید رستاخیز در هر آزمایشی که شیطان ما را قرار دهد باعث تقویت ما می‌شود.‏

۱۶:‏۵؛‏ ۱۹:‏۲‏.‏ سخنان ما می‌باید تشویق و تقویت‌کنندهٔ دیگران باشد نه خردکننده.‏ —‏ امثال ۱۸:‏۲۱‏.‏

۲۲:‏۵-‏۷‏.‏ پند دادن بر اساس اتهاماتی که گواهی بر آن وجود ندارد بی‌نتیجه و مضر است.‏

۲۷:‏۲؛‏ ۳۰:‏۲۰،‏ ۲۱‏.‏ درستکاری و وفاداری به مفهوم کامل بودن نیست.‏ ایّوب به اشتباه،‏ خدا را مقصر دانست.‏

۲۷:‏۵‏.‏ از آنجایی که کاملیت یا درستکاری و وفاداری شخص با محبت او به خدا در ارتباط است فقط ایّوب می‌توانست آن را از خود دور سازد.‏ به همین دلیل باید محبت به یَهُوَه را در خود پرورش دهیم.‏

۲۸:‏۱-‏۲۸‏.‏ انسان می‌داند که در کجای زمین فلزات پرارزش را بیابد.‏ اگر در پی آن باشد قدرت ابتکار او راهی را که حتی مرغ شکاری آن را نمی‌بیند به او نشان می‌دهد.‏ با وجود این،‏ حکمت الٰهی با ترس از یَهُوَه حاصل می‌شود.‏

۲۹:‏۱۲-‏۱۵‏.‏ باید با رغبت به محتاجان احسان کنیم.‏

۳۱:‏۱،‏ ۹-‏۲۸‏.‏ ایّوب نمونهٔ خوبی در زندگی برای ما به جای گذاشت.‏ او از ردوبدل کردن حرف‌ها و نگاه‌ها و توجهات عاشقانه به زنی غیر از همسر خود اجتناب کرد.‏ همچنین از زنا،‏ بی‌انصافی،‏ رفتاری بی‌رحمانه،‏ مال‌پرستی و بت‌پرستی دوری کرد.‏

‏«در خاک و خاکستر توبه می‌نمایم»‏

‏(‏ ایّوب ۳۲:‏۱–‏۴۲:‏۱۷‏)‏

ناظری جوان به نام اَلِیهُو صبورانه به مجادلهٔ ایّوب و آن سه آزاردهنده گوش می‌داد.‏ ولی در پایان بحث لب به سخن گشود و سخنان آن‌ها را اصلاح کرد.‏

وقتی سخنان اَلِیهُو به اتمام رسید یَهُوَه از میان گردباد ایّوب را مخاطب قرار داد.‏ وی دلیل رنج و عذاب ایّوب را توضیح نداد.‏ بلکه با مطرح کردن یک سری سؤالات ایّوب را از قدرت کثیر و حکمت بی‌عظمت خود مطلع ساخت.‏ ایّوب اعتراف کرد که سخنانش از روی درک و فهم نبوده است و گفت:‏ «از خویشتن [سخنان خویش] کراهت دارم و در خاک و خاکستر توبه می‌نمایم.‏» (‏ ایّوب ۴۲:‏۶‏)‏ وقتی رنج و عذاب ایّوب پایان یافت پاداش فراوانی از درستکاری و وفاداری خود دریافت کرد.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۳۲:‏۱-‏۳ ‏—‏ اَلِیهُو چه وقت سر رسید؟‏ از آنجایی که اَلِیهُو تمام سخنان را شنیده بود می‌باید در پایان سکوت هفت روزهٔ سه دوست ایّوب،‏ قبل از شروع سخنان او،‏ در نزدیکی آن‌ها نشسته باشد.‏ —‏ ایّوب ۳:‏۱،‏ ۲‏.‏

۳۴:‏۷ ‏—‏ منظور از اینکه ایّوب ‹سُخریه را مثل آب می‌نوشید› چیست؟‏ ایّوب در حالت پریشانی فکر می‌کرد آن سه عیادت‌کننده او را سُخریه یا استهزا می‌کنند،‏ بدین دلیل  سُخریه را مثل آب می‌نوشید.‏ ولی آنان در واقع خدا را استهزا می‌کردند.‏ —‏ ایّوب ۴۲:‏۷‏.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۳۲:‏۸،‏ ۹‏.‏ فقط با سپید کردن موی سر به حکمت دست نخواهیم یافت.‏ تحصیل حکمت مستلزم درک و فهم کلام خدا و راهنمایی روح اوست.‏

۳۴:‏۳۶‏.‏ زمانی درستکاری و وفاداری ما ثابت می‌شود که ‹تا به آخر آزموده شویم.‏›‏

۳۵:‏۲‏.‏ اَلِیهُو قبل از سخن گفتن به دقت به سخنان آن سه نفر و ایّوب گوش داد و موضوع اصلی را تشخیص داد.‏ (‏ ایّوب ۱۰:‏۷؛‏ ۱۶:‏۷؛‏ ۳۴:‏۵‏)‏ پیران مسیحی قبل از دادن پند می‌باید به دقت گوش دهند،‏ اطلاعات را دریافت کنند و بروشنی موضوع را تشخیص دهند.‏ —‏ امثال ۱۸:‏۱۳‏.‏

۳۷:‏۱۴؛‏ ۳۸:‏۱–‏۳۹:‏۳۰‏.‏ تعمّق کردن در بارهٔ اَعمال شگفت‌انگیز،‏ قدرت و حکمت یَهُوَه ما را متواضع می‌سازد و به ما در تشخیص اینکه حقانیت سلطنت یَهُوَه به مراتب مهم‌تر از هر گونه مسائل شخصی است کمک می‌کند.‏ —‏ متّیٰ ۶:‏۹،‏ ۱۰‏.‏

۴۰:‏۱-‏۴‏.‏ اگر تمایل داشتیم بر ضدّ قادر متعال سخن گوییم می‌باید ‹ دست خود را بر دهان خود بگذاریم.‏›‏

۴۰:‏۱۵–‏۴۱:‏۳۴‏.‏ حقیقتاً که بَهِیموت (‏ اسب آبی)‏ و لِوْیاتان (‏ تمساح)‏ چه قدرت بی‌نظیری دارند!‏ برای پایداری در خدمت به خدا ما نیز می‌باید از خالق این حیوانات تقاضای قوّت کنیم.‏ —‏ فیلِپّیان ۴:‏۱۳‏.‏

۴۲:‏۱-‏۶‏.‏ ایّوب با شنیدن کلام یَهُوَه و به یاد آوردن تجلّی قدرتش حقایق در بارهٔ ‹خدا را دید.‏› (‏ ایّوب ۱۹:‏۲۶‏)‏ این موضوع طرز فکر او را اصلاح کرد.‏ وقتی که از روی آیات تأدیب می‌شویم می‌باید خطای خود را بپذیریم و خود را اصلاح کنیم.‏

همچون ایّوب صبور باشیم

کتاب ایّوب به وضوح نشان می‌دهد که نه خدا بلکه شیطان مسبب رنج و عذاب انسان‌هاست.‏ اجازه دادن خدا به وجود شرارت بر زمین،‏ فرصتی را برای ما مهیا می‌سازد تا شخصاً نسبت به حقانیت سلطنت خدا و همچنین درستکاری و وفاداری خود موضع خویش را مشخص کنیم.‏

همهٔ کسانی که یَهُوَه را دوست دارند مانند ایّوب مورد آزمایش قرار خواهند گرفت.‏ سرگذشت ایّوب اطمینانی است از اینکه ما نیز می‌توانیم صبر و تحمّل داشته باشیم.‏ همچنین به ما یادآوری می‌کند که مشکلاتمان ابدی نخواهد بود.‏ در یعقوب ۵:‏۱۱ آمده است:‏ «صبر ایّوب را شنیده‌اید و انجام کار خداوند را دانسته‌اید.‏» یَهُوَه به دلیل درستکاری و وفاداری ایّوب او را پاداش داد.‏ (‏ ایّوب ۴۲:‏۱۰-‏۱۷‏)‏ حقیقتاً امید باشکوه زندگی ابدی در بهشت زمینی پیش روی ماست!‏ باشد که همچون ایّوب مصمم به حفظ درستکاری و وفاداری خویش باشیم.‏ —‏ عبرانیان ۱۱:‏۶‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[تصاویر در صفحهٔ ۳۱]‏

از «صبر ایّوب» چه می‌آموزیم؟‏